එක්සත් ජනපදයෙහි ජනාධිපතිවරයා

(President of the United States වෙතින් යළි-යොමු කරන ලදි)

එක්සත් ජනපදයේ ජනාධිපති (POTUS)[B] යනු ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ රාජ්‍ය නායකයා සහ රජයේ ප්‍රධානියා වේ. ජනාධිපතිවරයා ෆෙඩරල් ආන්ඩුවේ විධායක ශාඛාව මෙහෙයවන අතර එක්සත් ජනපද සන්නද්ධ හමුදාවල සේනාධිනායකයා වේ.

ජනාධිපති - එක්සත් ජනපදය
වත්මන්
ජෝ බයිඩන්

2021 ජනවාරි 20 සිට
විලාසය
වර්ගය
කෙටි යෙදුමPOTUS
සාමාජික
නිල නිවසධවල මන්දිරය
ආසනයවොෂින්ටන්, ඩී.සී.
පත්කරන්නේමැතිවරණ විද්‍යාලය හෝ අනුප්‍රාප්තිකය හරහා
කාලසීමාවවසර හතරක්, එක් වරක් අලුත් කළ හැකි
ස්ථාපනඑක්සත් ජනපදයේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව
තනතුර ඇතිකල දිනයමාර්තු 4, 1789
(වසර 235 කට පෙර)
 (1789-03-04)[6][7][8]
මුලින්ම තනතුර දැරූයේජෝර්ජ් වොෂින්ටන්[9]
වැටුපවසරකට $400,000[A]
වෙබ් අඩවියwhitehouse.gov

පළමු ජනාධිපති ජෝර්ජ් වොෂින්ටන් 1789 දී බලයට පත් වූ දා සිට ජනාධිපති ධුරයේ බලය සැලකිය යුතු ලෙස වර්ධනය වී ඇ. [12] කාලයාගේ ඇවෑමෙන් ජනාධිපති බලය ගිලිහී ගොස් ගලා ගිය අතර, ෆ්‍රෑන්ක්ලින් ඩී රූස්වෙල්ට් සහ ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව්ගේ ජනාධිපති ධුර කාලය තුළ කැපී පෙනෙන ප්‍රසාරණයන් සමඟ 21 වැනි සියවස දක්වා ගෙන යමින්, 20 වැනි සියවසේ ආරම්භයේ සිට ජනාධිපති ධුරය ඇමරිකානු දේශපාලන ජීවිතය තුළ වඩ වඩාත් වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කර ඇත. ජෝර්ජ් බුෂ්[13][14] නූතන යුගයේ දී, ජනාධිපතිවරයා ලෝකයේ බලවත්ම දේශපාලන චරිතයක් වන අතර ලෝකයේ ඉතිරිව ඇති එකම සුපිරි බලවතාගේ නායකයා වේ.[15][16][17][18] නාමික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් විශාලතම ආර්ථිකය ඇති ජාතියේ නායකයා ලෙස ජනාධිපතිවරයාට සැලකිය යුතු දේශීය හා ජාත්‍යන්තර දෘඩ හා මෘදු බලයක් ඇත. 20 වන සියවසේ වැඩි කාලයක්, විශේෂයෙන් සීතල යුද්ධය අතරතුර, එක්සත් ජනපද ජනාධිපතිවරයා බොහෝ විට "නිදහස් ලෝකයේ නායකයා" ලෙස හැඳින්වේ.[19]

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ II වන වගන්තිය ෆෙඩරල් රජයේ විධායක ශාඛාව ස්ථාපිත කර විධායක බලය ජනාධිපතිවරයාට පවරා ඇත. බලයට ෆෙඩරල් නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ බලාත්මක කිරීම සහ ෆෙඩරල් විධායක, රාජ්‍යතාන්ත්‍රික, නියාමන සහ අධිකරණ නිලධාරීන් පත් කිරීමේ වගකීම ඇතුළත් වේ. තානාපතිවරුන් පත් කිරීමට සහ පිළිගැනීමට සහ විදේශ බලවතුන් සමඟ ගිවිසුම් අවසන් කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ලබා දෙන ව්‍යවස්ථාමය ප්‍රතිපාදන මත පදනම්ව සහ කොන්ග්‍රසය විසින් පනවන ලද පසුකාලීන නීති මත, නවීන ජනාධිපති ධූරයට එක්සත් ජනපද විදේශ ප්‍රතිපත්තිය මෙහෙයවීමේ මූලික වගකීම ඇත. දෙවන විශාලතම න්‍යෂ්ටික අවි ගබඩාව ඇති ලොව මිල අධිකම හමුදාව මෙහෙයවීමේ වගකීම මෙම භූමිකාවට ඇතුළත් වේ.

ෆෙඩරල් නීති සම්පාදනයේ සහ දේශීය ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනයේ දී ද ජනාධිපතිවරයා ප්‍රමුඛ කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. බලතල බෙදීමේ පද්ධතියේ කොටසක් ලෙස, I වගන්තිය, වගන්තිය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 7 ෆෙඩරල් නීතිවලට අත්සන් කිරීමට හෝ නිෂේධ කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ලබා දෙයි. නූතන ජනාධිපතිවරුන් සාමාන්‍යයෙන් ඔවුන්ගේ දේශපාලන පක්ෂවල නායකයන් ලෙස සලකනු ලබන බැවින්, ප්‍රධාන ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනය සැලකිය යුතු ලෙස හැඩගැසෙන්නේ ජනාධිපතිවරණ ප්‍රතිඵලය අනුව වන අතර, බොහෝ විට මැතිවරණ වශයෙන් ජනාධිපතිවරයා මත යැපෙන කොන්ග්‍රසයේ සාමාජිකයින්ට ඔවුන්ගේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රමුඛතා ප්‍රවර්ධනය කිරීමට ජනාධිපතිවරු ක්‍රියාකාරී භූමිකාවක් දරති.[20] මෑත දශකවල දී, දේශීය ප්‍රතිපත්ති හැඩගැස්වීම සඳහා ජනාධිපතිවරු විධායක නියෝග, නියෝජිතායතන රෙගුලාසි සහ අධිකරණ පත්වීම් වැඩි වැඩියෙන් භාවිතා කර ඇත.

උප සභාපතිවරයා සමඟ වසර හතරක ධුර කාලයක් සඳහා මැතිවරණ විද්‍යාලය හරහා ජනාධිපතිවරයා වක්‍රව තේරී පත් වේ. 1951 දී අනුමත කරන ලද විසිදෙවන සංශෝධනය යටතේ, ජනාධිපති ධුර වාර දෙකකට තේරී පත් වූ කිසිවකුට තුන්වන වතාවට තේරී පත් විය නොහැක. මීට අමතරව, ජනාධිපතිවරයෙකුගේ අභ්‍යන්තර කාලීන මරණය හෝ ඉල්ලා අස්වීම හේතුවෙන් උප සභාපතිවරුන් නව දෙනෙකු ජනාධිපති වී ඇත.[C] සමස්තයක් වශයෙන්, පුද්ගලයන් 45 දෙනෙකු වසර හතරක වාර 58ක් පුරා ජනාධිපති ධුර 46ක් සේවය කර ඇත.[D] ජෝ බයිඩන් 2021 ජනවාරි 20 වන දින බලයට පත් වූ 46 වන සහ වත්මන් ජනාධිපතිවරයා වේ.

ඉතිහාසය සහ සංවර්ධනය

සම්භවය

ඇමරිකානු විප්ලවවාදී යුද්ධය අතරතුර, ෆිලඩෙල්ෆියා හි දෙවන මහාද්වීපික සම්මේලනය විසින් නියෝජනය කරන ලද යටත් විජිත දහතුන, තමන් ස්වාධීන ස්වෛරී රාජ්‍යයන් ලෙස ප්‍රකාශ කළ අතර තවදුරටත් බ්‍රිතාන්‍ය පාලනයට යටත් නොවේ. ප්‍රධාන වශයෙන් තෝමස් ජෙෆර්සන් විසින් ලියන ලද සහ 1776 ජූලි 4 වන දින දෙවන මහාද්වීපික සම්මේලනය විසින් ඒකමතිකව සම්මත කරන ලද නිදහස් ප්‍රකාශයේ සහතිකය කරන ලදී.[22] බ්‍රිතාන්‍යයන්ට එරෙහිව ඔවුන්ගේ ප්‍රයත්නයන් සමීපව සම්බන්ධීකරණය කිරීමේ අවශ්‍යතාවය හඳුනා ගනිමින්,[23] එකවරම ප්‍රාන්ත එකට බැඳෙන ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කිරීමේ ක්‍රියාවලිය ආරම්භ කළේය. නියෝජනය, ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම, මධ්‍යම රජයට ලබාදිය යුතු නිශ්චිත බලතල ඇතුළු කරුණු ගණනාවක් සම්බන්ධයෙන් දීර්ඝ වාද විවාද ඇති විය.[24] කොංග්‍රසය 1777 නොවැම්බරයේ ප්‍රාන්ත අතර සදාකාලික සමිතියක් පිහිටුවීම සඳහා කොන්ෆෙඩරේෂන් ලිපිවල වැඩ අවසන් කර එය අනුමත කිරීම සඳහා ප්‍රාන්තවලට යවන ලදී.[22]

1781 මාර්තු 1 දින සිට බලාත්මක වූ වගන්ති යටතේ, කොන්ෆෙඩරේෂන් සම්මේලනය කිසිදු ව්‍යවස්ථාදායක බලයක් නොමැති මධ්‍යම දේශපාලන අධිකාරියක් විය. එයට තමන්ගේම යෝජනා, අධිෂ්ඨාන සහ රෙගුලාසි සෑදිය හැකි නමුත් කිසිදු නීතියක් නොවිය හැකි අතර, එහි පුරවැසියන් මත බදු පැනවීමට හෝ දේශීය වාණිජ රෙගුලාසි බලාත්මක කිරීමට නොහැකි විය.[25] මෙම ආයතනික සැලසුම මගින් ඇමරිකානුවන් විසින් බලයෙන් පහ කරන ලද බ්‍රිතාන්‍ය ක්‍රවුන් ක්‍රමය සහ පාර්ලිමේන්තුව රාජකීය ආධිපත්‍යය සම්බන්ධයෙන් ක්‍රියාත්මක විය යුතු යැයි විශ්වාස කළ ආකාරය පිළිබිඹු කරන ලදී: සමස්ත අධිරාජ්‍යය සම්බන්ධ කාරණා සඳහා අධිකාරී ආයතනයකි.[25] රාජ්‍යයන් ඕනෑම රාජාණ්ඩුවක් යටතේ පැවතුණු අතර කොන්ග්‍රසයට කලින් රාජකීය වරප්‍රසාද කිහිපයක් (උදා: යුද්ධ කිරීම, තානාපතිවරුන් ලබා ගැනීම ආදිය) පවරන ලදී. ඉතිරි වරප්‍රසාද ඔවුන්ගේම ප්‍රාන්ත ආන්ඩු තුළ ගොනු කර ඇත. මධ්‍යස්ථ සාකච්ඡා උපපරිපාලකවරයෙකු ලෙස එහි විවාදයේ මුලසුන දැරීමට කොංග්‍රසයේ සාමාජිකයින් විසින් රැස්වූ කොන්ග්‍රසයේදී එක්සත් ජනපදයේ ජනාධිපතිවරයෙකු තෝරා ගන්නා ලදී. එක්සත් ජනපදයේ පසුකාලීන ජනාධිපති කාර්යාලයට සම්බන්ධ නොවූ සහ බෙහෙවින් වෙනස් වූ, එය වැඩි බලපෑමක් නොමැතිව බොහෝ දුරට චාරිත්‍රානුකූල තනතුරක් විය.[26]

1781 මාර්තු 1 දින සිට බලාත්මක වූ වගන්ති යටතේ, කොන්ෆෙඩරේෂන් සම්මේලනය කිසිදු ව්‍යවස්ථාදායක බලයක් නොමැති මධ්‍යම දේශපාලන අධිකාරියක් විය. එයට තමන්ගේම යෝජනා, අධිෂ්ඨාන සහ රෙගුලාසි සෑදිය හැකි නමුත් කිසිදු නීතියක් නොවිය හැකි අතර, එහි පුරවැසියන් මත බදු පැනවීමට හෝ දේශීය වාණිජ රෙගුලාසි බලාත්මක කිරීමට නොහැකි විය.[27] මෙම ආයතනික සැලසුම මගින් ඇමරිකානුවන් විසින් බලයෙන් පහ කරන ලද බ්‍රිතාන්‍ය ක්‍රවුන් ක්‍රමය සහ පාර්ලිමේන්තුව රාජකීය ආධිපත්‍යය සම්බන්ධයෙන් ක්‍රියාත්මක විය යුතු යැයි විශ්වාස කළ ආකාරය පිළිබිඹු කරන ලදී: සමස්ත අධිරාජ්‍යය සම්බන්ධ කාරණා සඳහා අධිකාරී ආයතනයකි.[27] රාජ්‍යයන් ඕනෑම රාජාණ්ඩුවක් යටතේ පැවතුණු අතර කොන්ග්‍රසයට කලින් රාජකීය වරප්‍රසාද කිහිපයක් (උදා: යුද්ධ කිරීම, තානාපතිවරුන් ලබා ගැනීම ආදිය) පවරන ලදී. ඉතිරි වරප්‍රසාද ඔවුන්ගේම ප්‍රාන්ත ආන්ඩු තුළ ගොනු කර ඇත. මධ්‍යස්ථ සාකච්ඡා උපපරිපාලකවරයෙකු ලෙස එහි විවාදයේ මුලසුන දැරීමට කොංග්‍රසයේ සාමාජිකයින් විසින් රැස්වූ කොන්ග්‍රසයේදී එක්සත් ජනපදයේ ජනාධිපතිවරයෙකු තෝරා ගන්නා ලදී. එක්සත් ජනපදයේ පසුකාලීන ජනාධිපති කාර්යාලයට සම්බන්ධ නොවූ සහ බෙහෙවින් වෙනස් වූ, එය වැඩි බලපෑමක් නොමැතිව බොහෝ දුරට චාරිත්‍රානුකූල තනතුරක් විය.[28]

1785 දී මවුන්ට් වර්නන් සමුළුවේ දී වර්ජිනියා සහ මේරිලන්ඩ් අතර වාණිජ හා ධීවර ආරවුල් සාර්ථක ලෙස විසඳා ගැනීමෙන් පසුව, වර්ජිනියා විසින් 1786 සැප්තැම්බර් මාසයේ 1787 මැයි මාසයේදී ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්මුතිය රැස් වූ විට, පැමිණ සිටි රාජ්‍ය නියෝජිතයින් 12 (රෝඩ් අයිලන්ඩ් නියෝජිතයන් නොයැවීය) ඔවුන් සමඟ ඔවුන්ගේ ප්‍රාන්ත රජයන් තුළ සිට ව්‍යවස්ථාදායක සහ විධායක ශාඛා අතර විවිධ ආයතනික විධිවිධාන මාලාවක් පිළිබඳ සමුච්චිත අත්දැකීමක් ගෙන එන ලදී. බොහෝ ප්‍රාන්ත නිෂේධ බලය හෝ පත්වීම් බලතල නොමැතිව දුර්වල විධායකයක් පවත්වා ගෙන ගිය අතර, ව්‍යවස්ථාදායකය විසින් තනි වාරයකට පමණක් වාර්ෂිකව තේරී පත් වූ අතර, විධායක සභාවක් සමඟ බලය බෙදා ගනිමින් සහ ශක්තිමත් ව්‍යවස්ථාදායකයකින් ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කරන ලදී.[29] නිව් යෝර්ක් විශාලතම ව්‍යතිරේකය ඉදිරිපත් කළේය, නිෂේධ බලය සහ පත්වීම් බලය සහිත ශක්තිමත්, ඒකීය ආණ්ඩුකාරවරයකු වසර තුනක ධුර කාලයක් සඳහා තේරී පත් වූ අතර, ඉන් පසුව අවිනිශ්චිත වාර ගණනකට නැවත තේරී පත්වීමට සුදුසුකම් ලබයි.[29] ෆිලඩෙල්ෆියා හි සංවෘත දොරටු සාකච්ඡා හරහා එක්සත් ජනපද ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් සකස් කර ඇති ජනාධිපති ක්‍රමය ඉස්මතු විය.දී මේරිලන්ඩ් හි ඇනපොලිස් හි දී සියලු ප්‍රාන්ත අතර වෙළඳ සමුළුවක් කැඳවන ලදී. වාණිජ ප්රතිවිරෝධතා. අනෙකුත් බොහෝ ප්‍රාන්ත අතර ඇති වූ සැකයන් හේතුවෙන් සමුළුවට පැමිණීමේ අඩුව හේතුවෙන් සමුළුව අසාර්ථක වූ විට, නිව් යෝර්ක්හි ඇලෙක්සැන්ඩර් හැමිල්ටන් විසින් ඇනපොලිස් නියෝජිතයින් කැඳවා ලිපි සඳහා සංශෝධන ඉදිරිපත් කිරීමට සමුළුවක් කැඳවා, ඊළඟ වසන්තයේ දී ෆිලඩෙල්ෆියා හි පැවැත්වීමට නියමිතය. වර්ජිනියාවේ නියෝජිතයෙකු ලෙස ජෝර්ජ් වොෂින්ටන් ෆිලඩෙල්ෆියා වෙත පැමිණීම සහතික කර ගැනීමට ජේම්ස් මැඩිසන් සහ එඩ්මන්ඩ් රැන්ඩොල්ෆ් සමත් වන තුරු මීළඟ සමුළුවේ අපේක්ෂාවන් අඳුරු විය.[30][31]

1789-1933

 
ජෝර්ජ් වොෂින්ටන්, එක්සත් ජනපදයේ පළමු ජනාධිපති

ජාතියේ පළමු ජනාධිපති ලෙස ජෝර්ජ් වොෂින්ටන් කාර්යාලය නිර්වචනය කිරීමට පැමිණෙන බොහෝ සම්මතයන් ස්ථාපිත කළේ ය.[32][33] වාර දෙකකට පසු විශ්‍රාම යාමට ඔහු ගත් තීරණය ජාතිය රාජාණ්ඩුවකට බෙදී යනු ඇතැයි යන බිය විසඳීමට උපකාරී වූ අතර[34] සහ 1940 වන තෙක් නොකැඩෙන සහ අවසානයේ විසිදෙවන සංශෝධනය මගින් ස්ථිර කරනු ලබන පූර්වාදර්ශයක් ස්ථාපිත කළේය. ඔහුගේ ජනාධිපති ධූර කාලය අවසන් වන විට, දේශපාලන පක්ෂ වර්ධනය වී ඇත,[35] ජෝන් ඇඩම්ස් 1796 දී තෝමස් ජෙෆර්සන් පරාජය කිරීමත් සමඟ, සැබවින්ම තරඟ කළ පළමු ජනාධිපතිවරණය.[36] 1800 දී ජෙෆර්සන් ඇඩම්ස් පරාජය කිරීමෙන් පසුව, ඔහු සහ ඔහුගේ සෙසු වර්ජිනියානුවන් වන ජේම්ස් මැඩිසන් සහ ජේම්ස් මොන්රෝ යන දෙදෙනා බැගින් වාර දෙක බැගින් සේවය කරනු ඇත, අවසානයේදී ඇඩම්ස්ගේ පුත් ජෝන් ක්වින්සි ඇඩම්ස් ඩිමොක්‍රටික් -රිපබ්ලිකන් මැතිවරණයෙන් පසුව මැතිවරණය ජයග්‍රහණය කරන තෙක් හොඳ හැඟීම් යුගයේ දී ජාතියේ දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1828 දී ඇන්ඩෲ ජැක්සන් තේරී පත්වීම සැලකිය යුතු සන්ධිස්ථානයක් විය, ජැක්සන් එහි පළමු වසර 40 තුළ ජනාධිපති ධූරය දැරූ වර්ජිනියා සහ මැසචුසෙට්ස් ප්‍රභූවේ කොටසක් නොවීය.[37] ජැක්සෝනියානු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කොංග්‍රසයේ වියදමින් ජනාධිපති ධුරය ශක්තිමත් කිරීමට උත්සාහ කළ අතර ජාතිය බටහිර දෙසට වේගයෙන් ව්‍යාප්ත වන විට මහජන සහභාගීත්වය පුළුල් කළේය. කෙසේ වෙතත්, ඔහුගේ අනුප්‍රාප්තිකයා වූ මාර්ටින් වැන් බුරන් 1837 භීතියෙන් පසු ජනප්‍රිය නොවීය,[38] සහ විලියම් හෙන්රි හැරිසන්ගේ මරණය සහ පසුව ජෝන් ටයිලර් සහ කොන්ග්‍රසය අතර පැවති දුර්වල සබඳතා කාර්යාලය තවදුරටත් දුර්වල වීමට හේතු විය.[39] වැන් බුරන් ඇතුළුව, 1837 සහ 1861 අතර වසර 24 තුළ, ජනාධිපති ධුර කාල හයක් විවිධ පුද්ගලයින් අට දෙනෙකුගෙන් පුරවනු ලබන අතර, කිසිවෙකු වාර දෙකක් සේවය නොකළේ ය.[40] 1830 ගණන්වල සහ 1840 ගණන්වල ජාතික ප්‍රතිපත්ති හැඩගැස්වීමේදී 1850 ගණන්වල දී ජාතිය දෙකඩ කිරීමට පටන් ගන්නා තෙක් ජාතික ප්‍රතිපත්ති සැකසීමේදී හෙන්රි ක්ලේ, ඩැනියෙල් වෙබ්ස්ටර් සහ ජෝන් සී කැල්හවුන්ගේ මහා ත්‍රිත්වය සමඟ සෙනෙට් සභාව වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කළේ ය.[41][42]

සිවිල් යුද්ධයේ දී ඒබ්‍රහම් ලින්කන්ගේ නායකත්වය ඔහු ජාතියේ ශ්‍රේෂ්ඨතම ජනාධිපතිවරයෙකු ලෙස සැලකීමට ඉතිහාසඥයින් පෙලඹී ඇත.[E] යුද්ධයේ තත්වයන් සහ කොංග්‍රසයේ රිපබ්ලිකන් ආධිපත්‍යය කාර්යාලය ඉතා බලවත් විය,[43][44] සහ 1864 දී ලින්කන්ගේ නැවත තේරී පත්වීම 1832 ජැක්සන්ට පසුව ජනාධිපතිවරයෙකු නැවත තේරී පත් වූ පළමු අවස්ථාව විය. ලින්කන්ගේ ඝාතනයෙන් පසු, ඔහුගේ අනුප්‍රාප්තිකයා වූ ඇන්ඩෘ ජොන්සන්ට සියලු දේශපාලන සහයෝගය අහිමි විය[45] සහ තනතුරෙන් බොහෝ දුරට ඉවත් කරන ලදී,[46] සිවිල් යුද්ධයේ ජෙනරාල් යුලිසෙස් එස්. ග්‍රාන්ට්ගේ ජනාධිපති ධුර කාලය තුළ කොන්ග්‍රසය බලවත්ව සිටියේය. ප්‍රතිසංස්කරණය අවසන් වීමෙන් පසුව, ග්‍රෝවර් ක්ලීව්ලන්ඩ් යුද්ධයට පෙර සිට තේරී පත් වූ ප්‍රථම ඩිමොක්‍රටික් ජනාධිපතිවරයා බවට පත් වනු ඇත, අඛණ්ඩ මැතිවරණ තුනකට (1884, 1888, 1892) ඉදිරිපත් වී දෙවරක් ජයග්‍රහණය කළේ ය. 1900 දී, විලියම් මැකින්ලි 1872 දී ග්‍රාන්ට පසු නැවත මැතිවරණයක් ජයග්‍රහණය කළ පළමු වත්මන් නායකයා බවට පත්විය.

1901 දී ලියොන් චොල්ගොස් විසින් මැකින්ලිගේ ඝාතනයෙන් පසුව, තියඩෝර් රූස්වෙල්ට් ඇමරිකානු දේශපාලනයේ ප්‍රමුඛ චරිතයක් බවට පත්විය.[47] ඉතිහාසඥයින් විශ්වාස කරන්නේ රූස්වෙල්ට් විශ්වාසයන් බිඳ දැමීම, සංරක්ෂණවාදය, කම්කරු ප්‍රතිසංස්කරණ, ගැටළු මෙන් පුද්ගලික චරිතය වැදගත් කිරීම සහ ඔහුගේ අනුප්‍රාප්තිකයා වන විලියම් හොවාර්ඩ් ටාෆ්ට් තෝරා ගැනීම ඇතුළු ප්‍රධාන ජයග්‍රහණ කිහිපයක් සමඟින්,[48] ජනාධිපති ධුරය ශක්තිමත් කිරීමෙන් දේශපාලන ක්‍රමය ස්ථිරවම වෙනස් කළ බවයි. ඊළඟ දශකයේ, වුඩ්රෝ විල්සන් පළමු ලෝක සංග්‍රාමයේ දී ජාතිය ජයග්‍රහණය කරා ගෙන ගිය නමුත්, ජාතීන්ගේ සංගමය සඳහා වූ විල්සන්ගේ යෝජනාව සෙනෙට් සභාව විසින් ප්‍රතික්ෂේප කරන ලදී.[49] වොරන් හාර්ඩින්, කාර්යාලයේ ජනප්‍රියව සිටියදී, ඔහුගේ උරුමය අපකීර්තියෙන්, විශේෂයෙන් ටීපොට් ඩෝම්,[50] අපකීර්තියට පත් වනු දකිනු ඇති අතර, මහා අවපාතය සමනය කිරීමට අපොහොසත් වීමෙන් පසු හර්බට් හූවර් ඉතා ඉක්මනින් ජනප්‍රිය විය.[51]

අධිරාජ්‍යවාදී ජනාධිපති

 
ජනාධිපති ෆ්‍රැන්ක්ලින් ඩෙලානෝ රූස්වෙල්ට් 1933 දී ගුවන් විදුලි දේශනයක් පවත්වයි

1933 දී ෆ්‍රෑන්ක්ලින් ඩී. රූස්වෙල්ට්ගේ ආරෝහණත්වය ඉතිහාසඥයින් දැන් අධිරාජ්‍ය ජනාධිපති ක්‍රමය ලෙස විස්තර කරන දෙය කරා තවදුරටත් යොමු විය.[52] කොන්ග්‍රසයේ දැවැන්ත ඩිමොක්‍රටික් බහුතරයේ සහ ප්‍රධාන වෙනස්කම් සඳහා මහජන සහයෝගයේ පිටුබලය ඇතිව, රූස්වෙල්ට්ගේ නව ගනුදෙනුව තවත් විධායක ආයතන ඇතුළුව ෆෙඩරල් ආන්ඩුවේ විශාලත්වය සහ විෂය පථය නාටකාකාර ලෙස වැඩි කළේ ය.[53]:211–12 සාම්ප්‍රදායිකව කුඩා ජනාධිපති කාර්ය මණ්ඩලය විශාල වශයෙන් පුළුල් කරන ලදී, 1939 දී ජනාධිපති විධායක කාර්යාලය නිර්මාණය කරන ලදී, ඔවුන්ගෙන් කිසිවකුට සෙනෙට් තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍ය නොවේ.[53]:229–231 රූස්වෙල්ට් තුන්වන සහ සිව්වන වාරයකට පෙර නොවූ විරූ ලෙස නැවත තේරී පත්වීම, දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයේ එක්සත් ජනපදයේ ජයග්‍රහණය සහ ජාතියේ වර්ධනය වන ආර්ථිකය යන සියල්ලම කාර්යාලය ගෝලීය නායකත්වයේ තනතුරක් ලෙස ස්ථාපිත කිරීමට උපකාරී විය.[53]:269 ඔහුගේ අනුප්‍රාප්තිකයන් වූ හැරී ට්‍රෲමන් සහ ඩ්වයිට් ඩී. අයිසන්හවර් යන දෙදෙනාම ධුර කාල දෙක බැගින් ක්‍රියා කළ අතර සීතල යුද්ධය නිසා ජනාධිපති ධුරය " නිදහස් ලෝකයේ නායකයා " ලෙස සැලකේ,[54] ජෝන් එෆ්. කෙනඩි තරුණ සහ ජනප්‍රිය නායකයෙක් විය. 1960 ගණන්වල රූපවාහිනියේ නැගීමෙන් ප්රතිලාභ ලැබීය.[55][56]

වියට්නාම් යුද්ධය හේතුවෙන් ලින්ඩන් බී. ජොන්සන්ට මහජන සහයෝගය අහිමි වූ පසු සහ රිචඩ් නික්සන්ගේ ජනාධිපති ධුරය වෝටර්ගේට් සෝලිය තුළ බිඳ වැටීමෙන් පසුව, කොන්ග්‍රසය නැවත තහවුරු කර ගැනීමට අදහස් කරන ප්‍රතිසංස්කරණ මාලාවක් ක්‍රියාත්මක කළේය.[57][58] මේවාට 1973 දී නික්සන්ගේ නිෂේධ බලය මත බලාත්මක කරන ලද යුධ බලතල යෝජනාව,[59][60] සහ කොන්ග්‍රස් මූල්‍ය බලතල ශක්තිමත් කිරීමට උත්සාහ කළ 1974 කොන්ග්‍රස් අයවැය සහ අයකිරීම් පාලන පනත ඇතුළත් විය.[61] 1976 වන විට, ජෙරල්ඩ් ෆෝර්ඩ්, "ඓතිහාසික පෙන්ඩලය" කොන්ග්‍රසය දෙසට පැද්දුණු බව පිළිගත්තේ, ඔහුට පාලනය කිරීමට ඇති හැකියාව "කඩාකප්පල්කාරී" ඛාදනය වීමේ හැකියාව මතු කරමිනි.[62] ෆෝඩ් පූර්ණ කාලීනව මැතිවරණය ජයග්‍රහණය කිරීමට අපොහොසත් වූ අතර ඔහුගේ අනුප්‍රාප්තිකයා වූ ජිමී කාටර් නැවත තේරී පත්වීමට අසමත් විය. ඔහුගේ දේශපාලන ජීවිතය ආරම්භ කිරීමට පෙර නළුවෙකු වූ රොනල්ඩ් රේගන්, නව ගනුදෙනු ප්‍රතිපත්තිවලින් ඉවත්ව වඩාත් ගතානුගතික දෘෂ්ටිවාදයක් කරා ඇමරිකානු න්‍යාය පත්‍රය නැවත සකස් කිරීමට උපකාර කිරීම සඳහා සන්නිවේදකයෙකු ලෙස ඔහුගේ දක්ෂතාවය භාවිතා කළේ ය.[63][64]

සීතල යුද්ධය අවසන් වීමත් සමඟ එක්සත් ජනපදය ලෝකයේ අවිවාදිත ප්‍රමුඛ බලවතා බවට පත්වීමත් සමඟ,[65] බිල් ක්ලින්ටන්, ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව්. බුෂ් සහ බැරැක් ඔබාමා ජනාධිපති ලෙස වාර දෙක බැගින් සේවය කළහ. මේ අතර, කොන්ග්‍රසය සහ ජාතිය ක්‍රමක්‍රමයෙන් දේශපාලනිකව ධ්‍රැවීකරණය විය, විශේෂයෙන් 1994 මධ්‍ය කාලීන මැතිවරණයෙන් පසුව රිපබ්ලිකානුවන් වසර 40 කට පසු පළමු වරට සභාව පාලනය කිරීම සහ මෑත දශකවල සෙනෙට් සභාව තුළ සාමාන්‍ය ෆයිබර්ස්ටර්ස් නැගීම දුටුවේ ය.[66] මෑත කාලීන ජනාධිපතිවරු විධායක නියෝග, නියෝජිතායතන රෙගුලාසි සහ නීති සම්පාදනයේ සහ කොන්ග්‍රස් බලයේ වියදමින් ප්‍රධාන ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා අධිකරණ පත් කිරීම් කෙරෙහි වැඩි වැඩියෙන් අවධානය යොමු කර ඇත.[67] 21 වන සියවසේ ජනාධිපතිවරණ මෙම අඛණ්ඩ ධ්‍රැවීකරණය පිලිබිඹු කර ඇති අතර, 2008 දී ඔබාමා හැර වෙනත් කිසිදු අපේක්ෂකයෙකු ජනප්‍රිය ඡන්ද වලින් සියයට පහකට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයකින් ජයග්‍රහණය කළ අතර දෙදෙනෙකු වන ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව් බුෂ් සහ ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්, මහජන ඡන්දයෙන් පැරදෙමින් ඉලෙක්ටෝරල් කොලීජියෙන් ජයග්‍රහණය කළහ.[F]

ජනාධිපති ක්‍රමයේ පරිණාමය පිළිබඳ විවේචන

ජාතියේ ආරම්භක පියවරුන් අපේක්ෂා කළේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ විස්තර කර ඇති රජයේ පළමු ශාඛාව වූ කොංග්‍රසය රජයේ ප්‍රමුඛ ශාඛාව වනු ඇති බවයි. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන් ශක්තිමත් විධායක දෙපාර්තමේන්තුවක් අපේක්ෂා කළේ නැත.[68] කෙසේ වෙතත්, ජනාධිපති බලය කාලයත් සමඟ මාරු වී ඇති අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නූතන ජනාධිපති ක්‍රමය ඉතා බලවත්,[69][70] පාලනය නොකළ, අසමතුලිත,[71] සහ "රාජාණ්ඩුවාදී" ස්වභාවයක් බවට පත් වී ඇති බවට ප්‍රකාශ කිරීම් සිදු විය.[72] 2008 දී මහාචාර්ය Dana D. Nelson විශ්වාසය පළ කළේ පෙර වසර තිහ තුළ ජනාධිපතිවරුන් "විධායක බලය සහ එහි ආයතනවල නොබෙදුණු ජනාධිපති පාලනය" සඳහා ක්‍රියා කළ බවයි. [73] "විධායක නියෝග, අණපනත්, සංදේශ, ප්‍රකාශ, ජාතික ආරක්ෂක නියෝග සහ ව්‍යවස්ථාදායක අත්සන් කිරීමේ ප්‍රකාශයන් වැනි දැනට පවතින බොහෝ පාලනය කළ නොහැකි විධායක බලතල පුළුල් කිරීම සඳහා ඇය ඒකීය විධායක න්‍යායේ යෝජකයින් විවේචනය කළාය. කොන්ග්‍රසයේ ආධාර, මැදිහත්වීම් හෝ අනුමැතියකින් තොරව ප්‍රතිපත්තියක්".[73] සීමාසහිත රජය සඳහා වූ ඇමරිකානුවන්ගේ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩල සාමාජික බිල් විල්සන්, පුළුල් වූ ජනාධිපති ධූරය "පුද්ගල නිදහසට සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලනයට මෙතෙක් එල්ල වූ විශාලතම තර්ජනය" බව අදහස් දැක්වීය.[74]

ව්‍යවස්ථාදායක බලතල

I වගන්තිය, කොටස ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 1 සියලු නීති සම්පාදන බලය කොන්ග්‍රසය අතේ පවරා ඇති අතර, 1 වන වගන්තිය, 6 වැනි වගන්තිය, වගන්තිය 2 ජනාධිපති (සහ අනෙකුත් සියලුම විධායක ශාඛා නිලධාරීන්) එකවර කොන්ග්‍රසයේ සාමාජිකයෙකු වීම වළක්වයි. එසේ වුවද, ව්‍යවස්ථාමය ප්‍රතිපාදන සහ කාලයාගේ ඇවෑමෙන් ඓතිහාසික වර්ධනයන් හේතුවෙන් නූතන ජනාධිපති ක්‍රමය නීති සම්පාදනය කෙරෙහි සැලකිය යුතු බලයක් ක්‍රියාත්මක කරයි.

පනත් අත්සන් කිරීම සහ නිෂේධ කිරීම

 
ජනාධිපති ලින්ඩන් බී. ජොන්සන් 1964 සිවිල් අයිතිවාසිකම් පනතට 1964 ජූලි 2 වන දින ධවල මන්දිරයේදී අත්සන් කළේ මාර්ටින් ලූතර් කිං ජූනියර් සහ අනෙකුත් අය බලා සිටියදීය.

කොංග්‍රසය විසින් සම්මත කරන ලද ඕනෑම පනතක් නිෂේධ කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ලබා දෙන ඉදිරිපත් කිරීමේ වගන්තියෙන් ජනාධිපතිවරයාගේ වඩාත්ම වැදගත් ව්‍යවස්ථාදායක බලය ව්‍යුත්පන්න වේ. කොංග්‍රසයට ජනාධිපති නිෂේධ බලයක් අභිබවා යා හැකි අතර, එයට නිවාස දෙකෙන්ම තුනෙන් දෙකක ඡන්දයක් අවශ්‍ය වේ, එය සාමාන්‍යයෙන් පුළුල් ලෙස සහාය දක්වන ද්විපාර්ශ්වික නීති හැර සාක්ෂාත් කර ගැනීම ඉතා අපහසුය. කොන්ග්‍රසය සිය බලය වැඩිකර ගැනීමටත් "බහුතරයේ කුරිරු පාලනයක්" සක්‍රීය කිරීමටත් උත්සාහ කරනු ඇතැයි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදකයින් බිය වූ අතර, එබැවින් වක්‍ර ලෙස තේරී පත් වූ ජනාධිපතිවරයාට නිෂේධ බලයක් ලබා දීම ව්‍යවස්ථාදායක බලය පිළිබඳ වැදගත් පරීක්ෂාවක් ලෙස සැලකේ. ජෝර්ජ් වොෂින්ටන් විශ්වාස කළේ නිෂේධ බලය භාවිතා කළ යුත්තේ පනත් කෙටුම්පතක් ව්‍යවස්ථා විරෝධී වන අවස්ථාවන්හිදී පමණක් වන අතර, එය දැන් සාමාන්‍යයෙන් භාවිතා වන්නේ පනතක් සමඟ ජනාධිපතිවරුන්ට ප්‍රතිපත්තිමය එකඟ නොවීම් ඇති අවස්ථාවන්හිදී ය. නිෂේධ බලය හෝ නිෂේධ බලයේ තර්ජනය - මේ අනුව නවීන ජනාධිපති ධුරය ඇමරිකානු ව්‍යවස්ථාදායක ක්‍රියාවලියේ කේන්ද්‍රීය කොටසක් බවට පත් කිරීමට පරිණාමය වී ඇත.

විශේෂයෙන්ම, ඉදිරිපත් කිරීමේ වගන්තිය යටතේ, කොන්ග්‍රසය විසින් පනතක් ඉදිරිපත් කළ පසු, ජනාධිපතිවරයාට විකල්ප තුනක් ඇත:

  1. ඉරිදා හැර දින දහයක් ඇතුළත පනත අත්සන් කරන්න, පනත නීතියක් බවට පත් වේ .
  2. ඉහත කාල රාමුව තුළ නීති සම්පාදනය නිෂේධනය කර එය ආරම්භ වූ කොංග්‍රස් සභාව වෙත ආපසු ලබා දීම, යම් විරෝධතා ප්‍රකාශ කිරීම, තුනෙන් දෙකක ඡන්දයකින් නිෂේධනය අභිබවා යාමට කොන්ග්‍රසයේ සභා දෙකම ඡන්දය ප්‍රකාශ කරන්නේ නම් මිස, පනත නීතියක් නොවේ.
  3. ඉහත කාල රාමුව තුළ නීති සම්පාදනය සම්බන්ධයෙන් කිසිදු ක්‍රියාමාර්ගයක් නොගන්න - එම අවස්ථාවේ දී කොංග්‍රසය කල් තැබුවහොත් මිස, පනත් කෙටුම්පත නීතියක් බවට පත්වන්නේ, ජනාධිපතිවරයා එය අත්සන් කර ඇති ආකාරයට ය.

1996 දී, කොන්ග්‍රසය රේඛීය අයිතම නිෂේධ පනත සමඟ ජනාධිපතිවරයාගේ නිෂේධ බලය වැඩි කිරීමට උත්සාහ කළේය. පනත් කෙටුම්පත තුළ ඇතැම් වියදම් අයිතම, විශේෂයෙන් ඕනෑම නව වියදම්, ඕනෑම අභිමත වියදම් ප්‍රමාණයක් හෝ ඕනෑම නව සීමිත බදු ප්‍රතිලාභයක් එකවර වර්ජනය කරන අතරම ඕනෑම වියදම් පනතක් නීතියට අත්සන් කිරීමට ව්‍යවස්ථාව මඟින් ජනාධිපතිවරයාට බලය ලබා දී ඇත. එවිට කොන්ග්‍රසයට එම විශේෂිත අයිතමය නැවත සම්මත කළ හැකිය. ජනාධිපතිවරයා නව ව්‍යවස්ථාව නිෂේධ කළේ නම්, කොන්ග්‍රසයට එහි සාමාන්‍ය ක්‍රම මගින් නිෂේධ බලය අභිබවා යා හැකිය, එනම් නිවාස දෙකෙහිම තුනෙන් දෙකක ඡන්දයකි. ක්ලින්ටන් එදිරිව නිව් යෝර්ක් නගරයේ, 524 U.S. 417 (1998), එක්සත් ජනපද ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නිෂේධ බලයේ එවැනි ව්‍යවස්ථාදායක වෙනස් කිරීමක් ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව තීන්දු කළේ ය.

න්‍යාය පත්‍රය සැකසීම

 
ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් කොන්ග්‍රසය ඉදිරියේ ඔහුගේ 2018 යූනියන් දේශනය පවත්වයි.

ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ බොහෝමයක් ජනාධිපති අපේක්ෂකයින් පොරොන්දු වූ ව්‍යවස්ථාදායක න්‍යාය පත්‍රයක් මත මැතිවරණයක් ඉල්ලා ඇත. II වන වගන්තිය, 3 වන වගන්තිය, 2 වන වගන්තිය මගින් ජනාධිපතිවරයා විසින් "අවශ්‍ය සහ සුදුසු" යැයි සලකන කොන්ග්‍රසයට එවැනි ක්‍රියාමාර්ග නිර්දේශ කිරීම අවශ්‍ය වේ. මෙය සාමාන්‍යයෙන් ඉදිරි වසර සඳහා ජනාධිපතිවරයාගේ ව්‍යවස්ථාදායක යෝජනා ගෙනහැර දක්වන ව්‍යවස්ථානුකූලව පදනම් වූ රාජ්‍ය සංගමයේ ලිපිනය හරහා සහ කොන්ග්‍රසය සමඟ වෙනත් විධිමත් හා අවිධිමත් සන්නිවේදනයන් හරහා සිදු කෙරේ.

ජනාධිපතිවරයාට අවශ්‍ය යැයි විශ්වාස කරන නීති පනවන ලෙස කොන්ග්‍රසය යෝජනා කිරීමෙන්, ඉල්ලීමෙන් හෝ අවධාරනය කිරීමෙන් නීති සම්පාදනය කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට සම්බන්ධ විය හැකිය. මීට අමතරව, කොන්ග්‍රසයේ තනි සාමාජිකයින්ට බලපෑම් කිරීමෙන් ව්‍යවස්ථාදායක ක්‍රියාවලිය තුළ නීති සම්පාදනය කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට උත්සාහ කළ හැකිය.[75] ව්‍යවස්ථාව ලිවිය හැක්කේ කාටද යන්න ගැන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව නිශ්ශබ්දව පවතින නිසා ජනාධිපතිවරුන්ට මෙම බලය ඇත, නමුත් නීති සම්පාදනය කළ හැක්කේ කොන්ග්‍රසයේ සාමාජිකයින්ට පමණක් බැවින් බලය සීමා වේ.[76]

විධායක ශාඛාවේ සභාපතිවරයාට හෝ වෙනත් නිලධාරීන්ට නීති කෙටුම්පත් කළ හැකි අතර පසුව මෙම කෙටුම්පත් කොන්ග්‍රසයට හඳුන්වා දෙන ලෙස සෙනෙට් සභිකයන්ගෙන් හෝ නියෝජිතයන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිය හැක. මීට අමතරව, ඉල්ලා සිටින වෙනස්කම් සිදු නොකළහොත් එම නීති නිෂේධනය කරන බවට තර්ජනය කරමින් කොන්ග්‍රසය යෝජිත නීති වෙනස් කිරීමට ජනාධිපතිවරයා උත්සාහ කළ හැකිය.[77]

රෙගුලාසි ප්‍රකාශ කිරීම

කොන්ග්‍රසය විසින් පනවන ලද බොහෝ නීති හැකි සෑම විස්තරයක්ම ආමන්ත්‍රණය නොකරන අතර, අදාළ ෆෙඩරල් ආයතනයකට ක්‍රියාත්මක කිරීමේ බලතල පැහැදිලිව හෝ ව්‍යංගයෙන් පවරයි. විධායක ශාඛාවේ ප්‍රධානියා ලෙස, කොන්ග්‍රසයේ සුළු අධීක්ෂණයකින් තොරව රෙගුලාසි නිකුත් කළ හැකි විශාල ආයතන රාශියක් ජනාධිපතිවරුන් පාලනය කරයි.

20 වැනි සියවසේදී, කොංග්‍රසයට අයත් විය යුතු බොහෝ ව්‍යවස්ථාදායක සහ අයවැය බලතල ජනාධිපතිවරුන් අතට පත් වූ බවට විවේචකයෝ චෝදනා කළහ. එක් විවේචකයෙකු චෝදනා කළේ, "කොංග්‍රසයට සම්පූර්ණයෙන්ම වග කිව නොහැකි නමුත් ධවල මන්දිරය සඳහා ප්‍රධාන ප්‍රතිපත්තිමය ප්‍රයත්නයන් මෙහෙයවීමේ වගකීම පැවරී ඇති සෑම කෙනෙකුම 'සාර්වරුන්ගේ' අතථ්‍ය හමුදාවක් පත් කළ හැකි බවටයි.[78] කොංග්‍රස් නීති සම්පාදනයට අත්සන් කිරීමේදී පනත් කෙටුම්පතක් ඔවුන් තේරුම් ගන්නා ආකාරය හෝ එය ක්‍රියාත්මක කිරීමට සැලසුම් කරන ආකාරය පිළිබඳ ප්‍රකාශ අත්සන් කිරීම සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපතිවරුන් විවේචනයට ලක්ව ඇත.[79] මෙම ක්‍රියාව ඇමරිකානු නීතිඥ සංගමය විසින් ව්‍යවස්ථා විරෝධී ලෙස විවේචනය කර ඇත.[80] කොන්සර්වේටිව් විචාරක ජෝර්ජ් විල් "වැඩියෙන් ඉදිමුණු විධායක ශාඛාවක්" සහ "කොංග්‍රසයේ සූර්යග්‍රහණය" ගැන ලිවීය.[81]

සම්මේලනය කැඳවීම සහ කල් තැබීම

කොංග්‍රසය සැසිවාරය නොපවත්වන විට විශාල දේශීය හෝ ජාත්‍යන්තර අර්බුදයක් පැනනගින විට රජයට කඩිනමින් ක්‍රියා කිරීමට ඉඩ සලසා දීම සඳහා, II වන වගන්තියේ, වගන්තියේ ජනාධිපතිවරයාට බලය පවරා ඇත. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 3, කොංග්‍රස් මණ්ඩලයේ එක් හෝ දෙකේ විශේෂ සැසියක් කැඳවීමට. ජෝන් ඇඩම්ස් ප්‍රථම වරට 1797 දී එසේ කළ බැවින්, ජනාධිපති විසින් අවස්ථා 27 කදී විශේෂ සැසියක් සඳහා කැඳවීමට පූර්ණ සම්මේලනය කැඳවා ඇත. හැරී එස්. ටෲමන් 1948 ජූලි මාසයේදී ටර්නිප් දින සැසිය ලෙස හඳුන්වනු ලැබූ වඩාත්ම මෑතකාලීන විය. මීට අමතරව, දෙසැම්බර් සිට ජනවාරි දක්වා කොංග්‍රසය රැස්වන දිනය ඉදිරිපත් කළ 1933 දී විසිවන සංශෝධනය අනුමත කිරීමට පෙර, අලුතින් පත් වූ ජනාධිපතිවරු නාමයෝජනා තහවුරු කිරීමට හෝ ගිවිසුම් අනුමත කිරීමට සෙනෙට් සභාවට රැස්වීමට පුරුදුව සිටියහ. ප්‍රායෝගිකව, නූතන යුගයේ බලය භාවිතයට නොගෙන ඇති බැවින්, කොංග්‍රසය දැන් විධිමත් ලෙස වසර පුරා සැසියේ පවතින අතර, පෙනෙන පරිදි විවේකයේදී පවා සෑම දින තුනකට වරක් ප්‍රොෆෝමා සැසි කැඳවයි. ඊට අනුරූපව, සභාව සහ සෙනෙට් සභාව කල් තබන වේලාවට එකඟ විය නොහැකි නම්, කොන්ග්‍රසය කල් තැබීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ඇත; කිසිම ජනාධිපතිවරයකුට මේ බලය පාවිච්චි කරන්න වෙලා නැහැ.[82][83]

විධායක බලතල

ජනාධිපතිවරයා ෆෙඩරල් ආන්ඩුවේ විධායක ශාඛාවේ ප්‍රධානියා වන අතර "නීති විශ්වාසවන්තව ක්‍රියාත්මක කිරීමට වගබලා ගැනීමට" ව්‍යවස්ථාපිතව බැඳී සිටී.[84] විධායක ශාඛාවේ මිලිටරිය ද ඇතුළුව මිලියන හතරකට අධික සේවකයින් සිටී.[85]

පරිපාලන බලතල

ජනාධිපතිවරු දේශපාලන පත්වීම් දෙනවා. බලයට පත්වන ජනාධිපතිවරයෙකුට බලයට පත්වීමෙන් පසු 4,000 ක් විය හැකි අතර ඉන් 1200 ක් එක්සත් ජනපද සෙනෙට් සභාව විසින් තහවුරු කළ යුතුය. තානාපතිවරුන්, අමාත්‍ය මණ්ඩල සාමාජිකයින් සහ විවිධ නිලධාරීන් සෙනෙට් සභාව ස්ථිර කිරීමත් සමඟ ජනාධිපති පත්කිරීමෙන් පුරවන ලද තනතුරු අතර වේ.[86][87]

විධායක නිලධාරීන් නෙරපා හැරීමට ජනාධිපතිවරයෙකුට ඇති බලය දිගු කලක් තිස්සේ විවාදාත්මක දේශපාලන කාරණයක් විය. සාමාන්‍යයෙන්, ජනාධිපතිවරයෙකුට විධායක නිලධාරීන් කැමැත්තෙන් ඉවත් කළ හැකිය.[88] කෙසේ වෙතත්, කොංග්‍රසයට ස්වාධීන නියාමන ආයතනවල කොමසාරිස්වරුන් සහ ඇතැම් පහත් විධායක නිලධාරීන් ප්‍රඥප්තිය මගින් නෙරපා හැරීමට ජනාධිපතිගේ අධිකාරිය සීමා කිරීමට සහ සීමා කිරීමට හැකිය.[89]

වර්ධනය වන ෆෙඩරල් නිලධරය කළමනාකරණය කිරීම සඳහා, ජනාධිපතිවරු ක්‍රමයෙන් බොහෝ කාර්ය මණ්ඩල ස්ථරවලින් වට වී ඇති අතර, අවසානයේ ඔවුන් එක්සත් ජනපදයේ ජනාධිපතිගේ විධායක කාර්යාලයට සංවිධානය කරන ලදී. විධායක කාර්යාලය තුළ, ජනාධිපතිවරයාගේ අභ්‍යන්තර සහායකයින් සහ ඔවුන්ගේ සහායකයින් ධවල මන්දිර කාර්යාලයේ පිහිටා ඇත.

ජනාධිපති ප්‍රකාශය සහ විධායක නියෝග වැනි විවිධ ආකාරයේ නියෝග නිකුත් කිරීම මගින් ෆෙඩරල් රජයේ මෙහෙයුම් කළමනාකරණය කිරීමේ බලය ද ජනාධිපතිවරයා සතු වේ. ව්‍යවස්ථානුකූලව පවරා ඇති ජනාධිපති වගකීම්වලින් එකක් ජනාධිපතිවරයා නීත්‍යානුකූලව ක්‍රියාත්මක කරන විට, මෙම බලයේ විෂය පථය පුළුල් වේ.[90] එසේ වුව ද, මෙම නියෝග එක්සත් ජනපද ෆෙඩරල් උසාවිවල අධිකරණ සමාලෝචනයට යටත් වේ, ඒවා ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව සොයා ගත හැකිය. කොන්ග්‍රසයට ව්‍යවස්ථාව හරහා විධායක නියෝගයක් අවලංගු කළ හැකිය.

විදේශ කටයුතු

 
ජනාධිපති ජෝර්ජ් එච් ඩබ්ලිව් බුෂ් සහ සෝවියට් ජනාධිපති මිහායිල් ගොර්බචෙව් ධවල මන්දිරයේදී 1990 රසායනික අවි ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.

II වගන්තිය, 3 වන වගන්තිය, 4 වන වගන්තිය ජනාධිපතිවරයාට "තානාපතිවරුන් ලැබීම" අවශ්‍ය වේ. පිළිගැනීමේ වගන්තිය ලෙස හැඳින්වෙන මෙම වගන්තිය, විදේශ ප්‍රතිපත්ති පිළිබඳ කරුණු සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපතිවරයාට පුළුල් බලයක් ඇති බව ඇඟවීමට අර්ථකථනය කර ඇත,[91] සහ විදේශ රජයකට පිළිගැනීමක් ලබා දීම සඳහා ජනාධිපතිවරයාගේ තනි අධිකාරියට සහාය ලබා දීම සඳහා.[92] එක්සත් ජනපද තානාපතිවරුන් පත් කිරීමට සහ එක්සත් ජනපදය සහ අනෙකුත් රටවල් අතර ගිවිසුම් යෝජනා කිරීමට සහ ප්‍රධාන වශයෙන් සාකච්ඡා කිරීමට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ජනාධිපතිවරයාට බලය ලබා දී ඇත. එවැනි ගිවිසුම්, එක්සත් ජනපද සෙනෙට් සභාවේ උපදෙස් සහ අනුමැතිය ලැබීමෙන් පසු (තුනෙන් දෙකක බහුතර ඡන්දයකින්), ෆෙඩරල් නීතියේ බලය සමඟ බැඳී පවතී.

විදේශ කටයුතු සැමවිටම ජනාධිපති වගකීම් වල වැදගත් අංගයක් වන අතර, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සම්මත වීමෙන් පසු තාක්ෂණයේ දියුණුව ජනාධිපති බලය වැඩි කර ඇත. එක්සත් ජනපදය වෙනුවෙන් ස්වාධීනව සාකච්ඡා කිරීමට කලින් තානාපතිවරුන්ට සැලකිය යුතු බලයක් පැවරී තිබූ අතර, දැන් ජනාධිපතිවරු විදේශ රටවල නායකයන් සමඟ සෘජුව හමුවීමට පුරුදුව සිටිති.

සේනාධිනායකයා

 
ඒබ්‍රහම් ලින්කන්, 1862 ඔක්තෝම්බර් 3 වෙනිදා ඇන්ටිටෑම්හිදී යූනියන් හමුදා ජෙනරාල් ජෝර්ජ් බී මැක්ලෙලන් සහ සොල්දාදුවන් සමඟ ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයේදී යුනියන් එක සාර්ථකව ආරක්ෂා කළ 16 වැනි ජනාධිපති

විධායක බලතලවලින් වඩාත් වැදගත් එකක් වන්නේ එක්සත් ජනපද සන්නද්ධ හමුදාවන්හි අණ දෙන නිලධාරියා ලෙස ජනාධිපතිවරයාගේ භූමිකාවයි. යුද්ධය ප්‍රකාශ කිරීමේ බලය ව්‍යවස්ථාපිතව කොන්ග්‍රසයට පැවරී ඇත, නමුත් මිලිටරිය මෙහෙයවීම සහ ඉවත් කිරීම පිළිබඳ අවසාන වගකීම ජනාධිපතිවරයා සතු වේ. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ජනාධිපතිවරයාට අණ දෙන නිලධාරියා ලෙස ලබා දෙන නිශ්චිත අධිකාරී මට්ටම ඉතිහාසය පුරා බොහෝ විවාදයට ලක් වූ අතර, කොන්ග්‍රසය විවිධ අවස්ථාවලදී ජනාධිපතිවරයාට පුළුල් අධිකාරියක් ලබා දුන් අතර අනෙක් අය එම අධිකාරිය සීමා කිරීමට උත්සාහ කළහ.[93] ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදකයෝ හමුදාව සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල සීමා කිරීමට වගබලා ගත්හ. ඇලෙක්සැන්ඩර් හැමිල්ටන් ෆෙඩරල් අංක 69 හි මෙය පැහැදිලි කළේය:

The President is to be commander-in-chief of the army and navy of the United States. ... It would amount to nothing more than the supreme command and direction of the military and naval forces ... while that [the power] of the British king extends to the DECLARING of war and to the RAISING and REGULATING of fleets and armies, all [of] which ... would appertain to the legislature.[94] [Emphasis in the original.]

නූතන යුගයේ, යුධ බලතල යෝජනාවට අනුකූලව, කොංග්‍රසය දින 60කට වඩා දිගු ඕනෑම හමුදා යෙදවීමකට අවසර දිය යුතුය, නමුත් එම ක්‍රියාවලිය කිසිදා භාවිතා නොකළ ප්‍රේරක යාන්ත්‍රණයන් මත රඳා පවතින නමුත් එය අකාර්යක්ෂම වේ.[95] මීට අමතරව, කොන්ග්‍රසය මිලිටරි වියදම් සහ නියාමනය පාලනය කිරීම හරහා ජනාධිපති මිලිටරි බලය සඳහා චෙක්පතක් සපයයි. ජනාධිපතිවරුන් ඓතිහාසිකව යුද්ධයට යාමේ ක්‍රියාවලිය ආරම්භ කර ඇත[96][97] නමුත් 1903 දී තියඩෝර් රූස්වෙල්ට්ගේ මිලිටරි සංක්‍රමණය පැනමාවට ඇතුළුවීම ඇතුළුව ජනාධිපතිවරුන්ට නිල[96] නොලැබුණු ගැටුම් කිහිපයක් ඇති බවට විවේචකයෝ චෝදනා කරති. කොරියානු යුද්ධය,[96] වියට්නාම් යුද්ධය,[96] සහ 1983 දී ග්‍රෙනාඩා ආක්‍රමණ[98] සහ 1989 දී පැනමාව[99][96] ය.

යුධ සමයේදී ජනාධිපතිවරයා විසින් පුද්ගලිකව හසුරුවන ලද මිලිටරි විස්තර විශාල වශයෙන් වෙනස් වී ඇත.[100] පළමු එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ජෝර්ජ් වොෂින්ටන්, සිවිල් අධිකාරිය යටතේ මිලිටරි යටත්වීම ස්ථිර ලෙස ස්ථාපිත කළේය. 1794 දී, වොෂින්ටනය, විස්කි කැරැල්ල මැඩපැවැත්වීම සඳහා මිලිෂියාව 12,000 ක් එක්රැස් කිරීමට ඔහුගේ ව්‍යවස්ථාපිත බලතල භාවිතා කළේය, එය බටහිර පෙන්සිල්වේනියාවේ සන්නද්ධ ගොවීන් සහ ස්ප්‍රීතු සඳහා නිෂ්පාදන බද්දක් ගෙවීම ප්‍රතික්ෂේප කළ ඩිස්ටිලර්වරුන් සම්බන්ධ ගැටුමක් විය. ඉතිහාසඥ ජෝසප් එලිස් පවසන පරිදි, 1812 යුද්ධයේ දී ජේම්ස් මැඩිසන් වොෂින්ටන්, ඩීසී හි ආරක්ෂාව සඳහා කාලතුවක්කු ඒකක කෙටියෙන් පාලනය කළද, "හිඳගෙන සිටින ඇමරිකානු ජනාධිපතිවරයෙකු හමුදාවන් මෙහෙයවූ පළමු සහ එකම අවස්ථාව" මෙය විය.[101] ඒබ්‍රහම් ලින්කන් 1861-1865 ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයේදී සමස්ත උපාය මාර්ගවල සහ එදිනෙදා මෙහෙයුම්වල ගැඹුරින් සම්බන්ධ විය. ඉතිහාසඥයින් ලින්කන්ට ඔහුගේ උපාය මාර්ගික හැඟීම සහ Ulysses S. Grant වැනි අණ දෙන නිලධාරීන් තෝරාගැනීමට සහ දිරිගැන්වීමට ඔහුට ඇති හැකියාව ගැන ඉහළ ප්‍රශංසාවක් ලබා දී ඇත.[102]

ත්‍රිවිධ හමුදාවේ වර්තමාන මෙහෙයුම් අණදෙන ආරක්‍ෂක දෙපාර්තමේන්තුවට පවරා ඇති අතර සාමාන්‍යයෙන් ආරක්‍ෂක ලේකම්වරයා හරහා ක්‍රියාත්මක වේ. ඒකාබද්ධ මාණ්ඩලික ප්‍රධානීන්ගේ සහ සටන්කාමී අණදෙන නිලධාරීන්ගේ සභාපතිවරයා ජනාධිපතිවරයා විසින් අනුමත කරන ලද ඒකාබද්ධ විධාන සැලැස්මේ (UCP) දක්වා ඇති පරිදි මෙහෙයුමට සහාය වේ.[103][104][105]

අධිකරණ බලතල සහ වරප්‍රසාද

 
බ්‍රවුන් ජැක්සන්ගේ 2022 එක්සත් ජනපද සෙනෙට් සභාව තහවුරු කිරීමෙන් පසු ජනාධිපති ජෝ බිඩෙන් ඔහුගේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය පත් කළ විනිසුරු කේටන්ජි බ්‍රවුන් ජැක්සන් සහ (පසුබිමේ) උප ජනාධිපති කමලා හැරිස් සමඟ

එක්සත් ජනපදයේ අභියාචනාධිකරණ සහ එක්සත් ජනපදයේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ සාමාජිකයින් ඇතුළු ෆෙඩරල් විනිසුරුවන් නම් කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ඇත. කෙසේ වෙතත්, මෙම නාමයෝජනා සඳහා ඔවුන් බලයට පත්වීමට පෙර සෙනෙට් සභාව තහවුරු කිරීම අවශ්‍ය වේ. ෆෙඩරල් අධිකරණය විශේෂිත මතවාදී ස්ථාවරයක් වෙත යොමු කිරීමට කැමති ජනාධිපතිවරුන්ට සෙනෙට් අනුමැතිය ලබා ගැනීම ප්‍රධාන බාධාවක් විය හැකිය. එක්සත් ජනපද දිස්ත්‍රික් උසාවි සඳහා විනිසුරුවන් නම් කිරීමේදී, ජනාධිපතිවරු බොහෝ විට සෙනෙට් සභික ආචාරශීලීත්වයේ දිගුකාලීන සම්ප්‍රදායට ගරු කරති. ජනාධිපතිවරුන්ට ද සමාව සහ සහන ලබා දිය හැකිය. ජෙරල්ඩ් ෆෝඩ් රිචඩ් නික්සන්ට සමාව දුන්නේ බලයට පත් වී මාසයකට පසුවය. බිල් ක්ලින්ටන් සිය නිලයේ අවසන් දිනයේ පැටී හර්ස්ට්ට සමාව දුන් විට මෙන්, ජනාධිපතිවරුන් බොහෝ විට ධූරයෙන් ඉවත් වීමට ටික වේලාවකට පෙර සමාව ලබා දෙයි; මෙය බොහෝ විට මතභේදාත්මක ය.[106][107][108]

විධායක බලය පිළිබඳ මූලධර්ම දෙකක් වර්ධනය වී ඇති අතර එමඟින් ජනාධිපතිවරයාට ස්වයං පාලනයක් සමඟ විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කළ හැකිය. පළමුවැන්න විධායක වරප්‍රසාදය වන අතර, විධායක රාජකාරි ඉටු කිරීමේදී ජනාධිපතිවරයාට සෘජුව කරන ලද ඕනෑම සන්නිවේදනයක් හෙළිදරව් කිරීමෙන් වළක්වා ගැනීමට ජනාධිපතිවරයාට ඉඩ සලසයි. ජෝර්ජ් වොෂින්ටන් මුලින්ම වරප්‍රසාදයට හිමිකම් කීවේ මහා බ්‍රිතාන්‍යය සමඟ ඇතිකරගත් ජනප්‍රිය නොවන ගිවිසුම් සාකච්ඡාවකින් අගවිනිසුරු ජෝන් ජේගේ සටහන් බැලීමට කොන්ග්‍රසය ඉල්ලා සිටි අවස්ථාවේදීය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ හෝ වෙනත් කිසිදු නීතියක අන්තර්ගත නොවූවත්, වොෂින්ටනයේ ක්‍රියාව වරප්‍රසාදය සඳහා පූර්වාදර්ශය නිර්මානය කලේය. වෝටර්ගේට් සෝලිය අතරතුරදී කොන්ග්‍රසයට උපසිරැසි දුන් සාක්ෂි නොපැමිණීමට හේතුවක් ලෙස විධායක වරප්‍රසාද භාවිතා කිරීමට නික්සන් උත්සාහ කළ විට, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය එක්සත් ජනපදයට එරෙහිව නික්සන්, 418 U.S. 683 (1974) දී තීන්දු කළේය., ජනාධිපතිවරයෙකු අපරාධ නඩු පැවරීමෙන් වැළකී සිටීමට උත්සාහ කරන අවස්ථාවන්හිදී එම විධායක වරප්‍රසාදය අදාළ නොවේ. ලෙවින්ස්කි සෝලිය සම්බන්ධයෙන් විධායක වරප්‍රසාද භාවිතා කිරීමට බිල් ක්ලින්ටන් උත්සාහ කළ විට, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ක්ලින්ටන් එදිරිව ජෝන්ස්, 520 U.S. 681 (1997) දී තීන්දු කළේය., එම වරප්‍රසාදය සිවිල් නඩු සඳහා ද භාවිතා කළ නොහැකි බව. විධායක වරප්‍රසාදවල නිශ්චිත ප්‍රමාණය තවමත් පැහැදිලිව නිර්වචනය කර නොමැති නමුත් විධායක වරප්‍රසාද වලංගු බවට නීතිමය පූර්වාදර්ශය මෙම නඩු මගින් තහවුරු විය. මීට අමතරව, ෆෙඩරල් උසාවි මෙම වරප්‍රසාදය පිටතට විහිදීමට සහ අනෙකුත් විධායක ශාඛා සේවකයින් ආරක්ෂා කිරීමට ඉඩ දී ඇති නමුත් ජනාධිපතිවරයා සම්බන්ධ නොවන විධායක ශාඛා සන්නිවේදනය සඳහා එම ආරක්ෂාව දුර්වල කර ඇත.[109]

රාජ්‍ය රහස් වරප්‍රසාදය මගින් ජනාධිපතිවරයාට සහ විධායක බල මණ්ඩලයට එවැනි නිදහස් කිරීමක් ජාතික ආරක්ෂාවට හානියක් වන්නේ නම්, නීතිමය ක්‍රියාදාමයන්හිදී තොරතුරු හෝ ලේඛන සොයා ගැනීමෙන් වළක්වා ගැනීමට ඉඩ සලසයි. වරප්‍රසාදය සඳහා පූර්වාදර්ශය 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ආරොන් බර්ගේ රාජද්‍රෝහී නඩු විභාගයේදී සහ ටොටන් එදිරිව එක්සත් ජනපදය 92 U.S. 105 (1876) හිදී හමුදා ලේඛන නිකුත් කිරීම තෝමස් ජෙෆර්සන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීමත් සමඟ ඇති විය., ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් සංගමයේ හිටපු ඔත්තුකරුවෙකු විසින් ගෙන ආ නඩුවක් නිෂ්ප්‍රභ කළ විට.[110] කෙසේ වෙතත්, එක්සත් ජනපදයට එදිරිව රෙනෝල්ඩ්ස් 345 U.S. 1 (1953) වන තෙක් එක්සත් ජනපද ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් වරප්‍රසාදය නිල වශයෙන් පිළිගනු ලැබුවේ නැත., එහිදී එය පොදු නීති සාක්‍ෂි වරප්‍රසාදයක් ලෙස පැවැත්විණි.[111] සැප්තැම්බර් 11 ප්‍රහාරයට පෙර, වරප්‍රසාද භාවිතය දුර්ලභ වූ නමුත් වාර ගණන වැඩි විය.[112] 2001 වසරේ සිට, රජය විසින් තවත් නඩු වලදී සහ නඩු විභාගයේ මුල් අවධීන්හිදී වරප්‍රසාද ප්‍රකාශ කර ඇති අතර, එම නිසා සමහර අවස්ථාවලදී මොහොමඩ් එදිරිව ජෙප්පසන් හි නවවන පරිපථයේ තීන්දුවේ මෙන්, හිමිකම් පෑමේ කුසලතා ළඟා වීමට පෙර නඩු ඉවත් කිරීමට හේතු විය. Dataplan, Inc.[111][113][114] විචාරකයින් වරප්‍රසාද ප්‍රකාශය එහි භාවිතය රජයට නීති විරෝධී හෝ අපහසුතාවයට පත්වන රජයේ ක්‍රියා වසන් කිරීමේ මෙවලමක් වී ඇත.[115][116]

උසාවි නඩු වලින් ජනාධිපතිවරයාට පුද්ගලිකව නිරපේක්ෂ මුක්තිය ඇති මට්ටම තරඟකාරී වන අතර ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දු කිහිපයකට විෂය වී ඇත. නික්සන් එදිරිව ෆිට්ස්ජෙරල්ඩ් (1982) විසින් එවකට හිටපු ජනාධිපති රිචඩ් නික්සන්ට ඔහුගේ නිල ක්‍රියා මත පදනම්ව ඔහුට එරෙහිව සිවිල් නඩුවක් නිෂ්ප්‍රභ කරන ලදී. ක්ලින්ටන් එදිරිව ජෝන්ස් (1997) තීරණය කළේ ජනාධිපති වීමට පෙර ගනු ලැබූ ක්‍රියාමාර්ග සඳහා සිවිල් නඩුවලට එරෙහිව ජනාධිපතිවරයෙකුට කිසිදු මුක්තියක් නොමැති බවත්, වාඩි වී සිටින ජනාධිපතිවරයෙකුට එරෙහිව වුවද ලිංගික හිංසන නඩුවක් ප්‍රමාදයකින් තොරව ඉදිරියට යා හැකි බවත් තීන්දු කළේය. 2016 ජනාධිපතිවරණයේ රුසියානු මැදිහත්වීම් පිළිබඳ 2019 මුලර් වාර්තාව යුක්තියට බාධාවක් විය හැකි බවට සවිස්තරාත්මක සාක්ෂි සපයයි, නමුත් වත්මන් ජනාධිපතිවරයෙකුට චෝදනා කිරීමට එරෙහිව එක්සත් ජනපද අධිකරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ ප්‍රතිපත්තියක් මත පදනම්ව නඩු පැවරීම සඳහා ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් වෙත යොමු කිරීම විමර්ශකයින් ප්‍රතික්ෂේප කළේය. කොංග්‍රසයේ දෝෂාභියෝගය පිළියමක් ලෙස පවතින බව වාර්තාව සඳහන් කළේය. 2019 ඔක්තෝම්බර් වන විට, නිව් යෝර්ක් ප්‍රාන්ත නීතිය උල්ලංඝනය කළ බවට චෝදනා කරමින් නිව් යෝර්ක් ප්‍රාන්ත දිස්ත්‍රික් නීතිඥවරයා විසින් ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ට එරෙහිව ගෙන එන ලද අපරාධ නඩුවක පුද්ගලික බදු ප්‍රතිලාභ සඳහා ප්‍රවේශය පිළිබඳ නඩුවක් ෆෙඩරල් අධිකරණයේ විභාග වෙමින් පවතී.[117]

නායකත්ව භූමිකාවන්

රාජ්‍ය නායක

රාජ්‍ය නායකයා ලෙස, ජනාධිපතිවරයා එක්සත් ජනපද ආන්ඩුව තමන්ගේම ජනතාවට නියෝජනය කරන අතර සෙසු ලෝකයට ජාතිය නියෝජනය කරයි. නිදසුනක් වශයෙන්, විදේශීය රාජ්‍ය නායකයෙකුගේ රාජ්‍ය සංචාරයකදී, ජනාධිපතිවරයා සාමාන්‍යයෙන් දකුණු තණකොළ මත රාජ්‍ය පැමිණීමේ උත්සවයක් පවත්වයි, එය 1961 දී ජෝන් එෆ්. කෙනඩි විසින් ආරම්භ කරන ලද චාරිත්‍රයකි[118] ඉන් අනතුරුව ජනාධිපතිවරයා විසින් ලබා දෙන රාජ්‍ය රාත්‍රී භෝජන සංග්‍රහය සවස් වරුවේ රාජ්‍ය භෝජනාගාරයේ දී පැවැත්වේ.[119]

 
ජනාධිපති වුඩ්‍රෝ විල්සන් 1916 ආරම්භක දිනයේ චාරිත්‍රානුකූල පළමු පන්දුව විසි කරයි
 
ජනාධිපති බිල් ක්ලින්ටන් 1995 එක්සත් රාජධානියේ රාජ්‍ය සංචාරයකදී බකිංහැම් මාලිගයේ ගෞරවනීය ආරක්ෂකයින් සමාලෝචනය කරයි

ජාතික නායකයකු වශයෙන් ජනාධිපතිවරයා ද ඉටු කරන්නේ අඩු විධිමත් චාරිත්‍රානුකූල යුතුකම් ය. නිදසුනක් වශයෙන්, විලියම් හොවාර්ඩ් ටාෆ්ට් විසින් 1910 දී වොෂින්ටන් සෙනෙට් සභිකයින්ගේ ආරම්භක දිනයේ දී වොෂිංටන් ඩීසී හි ග්‍රිෆිත් ක්‍රීඩාංගනයේ දී චාරිත්‍රානුකූල පළමු තණතීරුව ඉවතට විසි කිරීමේ සම්ප්‍රදාය ආරම්භ කළේය. ටාෆ්ට් සිට සෑම ජනාධිපතිවරයෙක්ම, ජිමී කාටර් හැර, අවම වශයෙන් එක් චාරිත්‍රානුකූල පළමු පන්දුවක් හෝ තණතීරුවක් ආරම්භක දිනය, ඕල්-ස්ටාර් ක්‍රීඩාව හෝ ලෝක තරඟාවලිය සඳහා සාමාන්‍යයෙන් බොහෝ ඝෝෂාකාරී ලෙස විසි කළේය.[120] තියඩෝර් රූස්වෙල්ට් සිට සෑම ජනාධිපතිවරයෙක්ම ඇමරිකාවේ බාලදක්ෂයින්ගේ ගෞරවනීය සභාපති ලෙස සේවය කර ඇත.[121]

අනෙකුත් ජනාධිපති සම්ප්රදායන් ඇමරිකානු නිවාඩු දින සමඟ සම්බන්ධ වේ. රදර්ෆර්ඩ් බී. හේස් 1878 දී දේශීය ළමුන් සඳහා පළමු ධවල මන්දිරයේ බිත්තර රෝල් කිරීම ආරම්භ කළේ ය.[122] 1947 සිට හැරී එස්. ටෲමන් පාලන සමයේදී, ධවල මන්දිරයේ පැවති වාර්ෂික ජාතික ස්තුති දීමේ තුර්කි ප්‍රසංගයේදී සෑම ස්තුති දීමක් සඳහාම සජීවී ගෘහස්ථ තුර්කිය පිරිනමනු ලැබේ. 1989 සිට, ජෝර්ජ් එච් ඩබ්ලිව් බුෂ් විසින් තුර්කියට "සමාව දීමේ" චාරිත්‍රය විධිමත් කළ විට, තුර්කිය ගොවිපලකට ගෙන ගොස් ඇති අතර එහිදී එහි ඉතිරි ස්වාභාවික ජීවිතය ගත කරනු ඇත.[123]

ජනාධිපති සම්ප්‍රදායට රජයේ ප්‍රධානියා ලෙස ජනාධිපතිවරයාගේ භූමිකාව ද ඇතුළත් වේ. ජේම්ස් බුකානන්ගේ සිට ඉවත්ව යන බොහෝ ජනාධිපතිවරු සම්ප්‍රදායිකව ජනාධිපති සංක්‍රාන්තිය අතරතුර තම අනුප්‍රාප්තිකයාට උපදෙස් ලබා දෙති.[124] රොනල්ඩ් රේගන් සහ ඔහුගේ අනුප්‍රාප්තිකයින් පැමිණෙන ජනාධිපතිවරයාට සමාරම්භක දිනයේ ඕවල් කාර්යාලයේ මේසය මත පුද්ගලික පණිවිඩයක් ද තබා ඇත.[125]

නූතන ජනාධිපති ක්‍රමය විසින් ජනාධිපතිවරයා ජාතියේ ප්‍රමුඛතම කීර්තිමත් පුද්ගලයන්ගෙන් කෙනෙකු ලෙස දරයි. ඇතැමුන් තර්ක කරන්නේ ජනාධිපති ධූරයේ රූප පරිපාලන මහජන සම්බන්ධතා නිලධාරීන් විසින් මෙන්ම ජනාධිපතිවරුන් විසින්ම හැසිරවීමේ ප්‍රවණතාවක් ඇති බවයි. එක් විවේචකයෙකු ජනාධිපති ධූරය විස්තර කළේ "කාර්යාලය වටා විස්මිත බලයක්" ඇති "ප්රචාරක නායකත්වය" ලෙසය.[126] පරිපාලන මහජන සම්බන්ධතා කළමනාකරුවන් රූපවාහිනී කැමරා සඳහා සිනාමුසු ජනකායක් සමඟ සිනහවෙන් සිටින ජනාධිපතිවරුන්ගේ ඡායාරූප-ඔප්ස් ප්‍රවේශමෙන් සකස් කරන ලදී.[127] එක් විචාරකයෙක් ජෝන් එෆ්. කෙනඩිගේ ප්‍රතිරූපය ලිවීය. PT 109[128] සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් "මිථ්‍යාවේ බලය උකහා ගත්" "පොහොසත් සවිස්තරාත්මකව" පරිස්සමෙන් රාමු කර ඇති බව විස්තර කර ඇති අතර කෙනඩි ඔහුගේ ඉදිරියට යාමට රූප භාවිතා කරන ආකාරය තේරුම් ගත් බව ලිවීය. ජනාධිපති අභිලාෂයන්.[129] එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, සමහර දේශපාලන විචාරකයින් අදහස් කරන්නේ ඇමරිකානු ඡන්දදායකයින්ට ජනාධිපතිවරුන් පිළිබඳ යථාර්ථවාදී නොවන අපේක්ෂාවන් ඇති බවයි: “ආර්ථිකය මෙහෙයවීමට, සතුරන් පරාජය කිරීමට, නිදහස් ලෝකයට නායකත්වය දීමට, ටොනේඩෝ වින්දිතයින් සනසන්නට, ජාතික ආත්මය සුව කිරීමට සහ ණය ගැතියන් සැඟවී සිටින ණයවලින් ආරක්ෂා කිරීමට ඡන්දදායකයින් අපේක්ෂා කරයි. -කාඩ්පත් ගාස්තු".[130]

පක්ෂ ප්‍රධානියා

ජනාධිපතිවරයා සාමාන්‍යයෙන් ඔවුන්ගේ දේශපාලන පක්ෂයේ ප්‍රධානියා ලෙස සැලකේ. සමස්ත නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලය සහ අවම වශයෙන් සෙනෙට් සභාවෙන් තුනෙන් එකක් ජනාධිපතිවරයා සමඟ එකවර තේරී පත්වන බැවින්, දේශපාලන පක්ෂයක අපේක්ෂකයින්ට ඔවුන්ගේ මැතිවරණ ජයග්‍රහණය අනිවාර්යයෙන්ම පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයාගේ කාර්ය සාධනය සමඟ බද්ධ වී ඇත. කෝටේල් ආචරණය, හෝ එහි නොමැතිකම, බොහෝ විට ආණ්ඩුවේ ප්‍රාන්ත සහ ප්‍රාදේශීය මට්ටම්වල පක්ෂයක අපේක්ෂකයින්ට ද බලපානු ඇත. කෙසේ වෙතත්, බොහෝ විට ජනාධිපතිවරයෙකු සහ පක්ෂයේ අනෙකුත් අය අතර ආතතීන් ඇති අතර, කොන්ග්‍රසයේ තම පක්ෂයේ දේශපාලන මණ්ඩලයෙන් සැලකිය යුතු සහයෝගයක් අහිමි වන ජනාධිපතිවරුන් දුර්වල හා අඩු ඵලදායී ලෙස සැලකේ.

ගෝලීය නායකයා

20 වන සියවසේ එක්සත් ජනපදය සුපිරි බලවතෙකු ලෙස නැගීම සහ 21 වන සියවස දක්වා ලෝකයේ විශාලතම ආර්ථිකය ඇති එක්සත් ජනපදය සමඟ, ජනාධිපතිවරයා සාමාන්‍යයෙන් ගෝලීය නායකයෙකු ලෙස සලකනු ලබන අතර සමහර විට ලෝකයේ බලවත්ම දේශපාලන චරිතය ද වේ. නේටෝවේ ප්‍රමුඛ සාමාජිකයා ලෙස එක්සත් ජනපදයේ ස්ථාවරය සහ යුරෝපා සංගමය වැනි අනෙකුත් ධනවත් හෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජාතීන් සමඟ රට තුළ ඇති ශක්තිමත් සබඳතා, ජනාධිපතිවරයා " නිදහස් ලෝකයේ නායකයා " යන විරුදාවලියට හේතු වී ඇත.

තෝරා ගැනීමේ ක්‍රීයාවලිය

සුදුසුකම්

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ II වගන්තිය, 1 වැනි වගන්තිය, 5 වැනි වගන්තිය මඟින් ජනාධිපති ධුරය දැරීමට සුදුසුකම් තුනක් දක්වා ඇත. ජනාධිපති ලෙස කටයුතු කිරීමට, යමෙකු කළ යුත්තේ:

කෙසේ වෙතත්, ඉහත සුදුසුකම් සපුරාලන පුද්ගලයෙකු පහත සඳහන් ඕනෑම කොන්දේසියක් යටතේ තවමත් ජනාධිපති ධුරය දැරීමට නුසුදුසු වනු ඇත:

  • I වන වගන්තිය යටතේ, 3 වැනි වගන්තිය, 7 වැනි වගන්තිය, දෝෂාභියෝගයට ලක්ව, වරදකරු කර, තවදුරටත් රාජ්‍ය තනතුරු දැරීමෙන් නුසුදුස්සකු වී ඇතත්, නුසුදුස්සකු කිරීමේ වගන්තියට ජනාධිපති කාර්යාලයද ඇතුළත් වේද යන්න පිළිබඳව යම් නීතිමය විවාදයක් පැවතියද: මෙම වගන්තිය යටතේ නුසුදුස්සකු වූ මීට පෙර සිටි පුද්ගලයන් පමණි. ෆෙඩරල් විනිසුරුවන් තිදෙනෙක්.[132][133]
  • දහහතරවන සංශෝධනයේ 3 වැනි වගන්තිය යටතේ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට සහාය දෙන බවට දිවුරුම් දුන් සහ පසුව එක්සත් ජනපදයට එරෙහිව කැරලි ගැසූ කිසිඳු පුද්ගලයෙකුට කිසිදු තනතුරක් දැරීමට සුදුසුකම් නොලබයි. කෙසේ වෙතත්, මෙම නුසුදුසුකම කොන්ග්‍රසයේ සෑම නිවසකම තුනෙන් දෙකක ඡන්දයකින් ඉවත් කළ හැකිය.[134] නැවතත්, ලිඛිත වගන්තිය ජනාධිපති ධුරයෙන් නුසුදුස්සෙකු වීමට ඉඩ දෙන්නේද, නැතහොත් කොන්ග්‍රසයෙන් පිටත නඩු පැවරීමට ප්‍රථමයෙන් අවශ්‍ය වේද යන්න පිළිබඳව යම් විවාදයක් පවතී, නමුත් මෙම සංශෝධනය කොන්ෆෙඩරේට් බැහැර කිරීමේ මුල් අපේක්ෂිත අරමුණෙන් බැහැරව භාවිතා කිරීම සඳහා පූර්වාදර්ශයක් ඇත. සිවිල් යුද්ධයෙන් පසු රාජ්ය කාර්යාලයෙන්.[135]
  • විසිදෙවන සංශෝධනය යටතේ කිසිඳු පුද්ගලයෙකුට දෙවරකට වඩා ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය නොහැක. වෙනත් සුදුසුකම් ලත් පුද්ගලයෙකු ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් වූ කාල සීමාවේ වසර දෙකකට වඩා වැඩි කාලයක් ඕනෑම සුදුස්සෙකු ජනාධිපති හෝ වැඩ බලන ජනාධිපති ලෙස කටයුතු කරන්නේ නම්, හිටපු තැනැත්තාට ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය හැක්කේ එක් වරක් පමණක් බව ද සංශෝධනයේ සඳහන් වේ.[136][137]

ව්‍යාපාර සහ නාමයෝජනා

 
ජනාධිපති ජිමී කාටර් (වමේ) 1980 එක්සත් ජනපද ජනාධිපතිවරණ ව්‍යාපාරයේදී රිපබ්ලිකන් අපේක්ෂක රොනල්ඩ් රේගන් සමඟ 1980 ඔක්තෝබර් 28 දින විවාද කරයි.

නූතන ජනාධිපතිවරණ ව්‍යාපාරය ප්‍රාථමික මැතිවරණවලට පෙර ආරම්භ වන අතර, ප්‍රධාන දේශපාලන පක්ෂ දෙක තම ජාතික නාමයෝජනා සම්මුතීන්ට පෙර අපේක්ෂකයින් ක්ෂේත්‍රය ඉවත් කිරීමට භාවිතා කරන අතර එහිදී වඩාත් සාර්ථක අපේක්ෂකයා පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා බවට පත් කෙරේ. සාමාන්‍යයෙන්, පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා උප ජනාධිපති අපේක්ෂකයෙකු තෝරා ගන්නා අතර, මෙම තේරීම සම්මුතිය මගින් රබර් මුද්‍රා තබා ඇත . ජනාධිපතිවරුන්ගේ වඩාත් සුලභ පෙර වෘත්තිය වන්නේ නීතිඥයා ය.[138]

නාමිකයින් ජාතික වශයෙන් රූපවාහිනී විවාද සඳහා සහභාගී වන අතර, විවාදයන් සාමාන්‍යයෙන් ඩිමොක්‍රටික් සහ රිපබ්ලිකන් අපේක්ෂකයින්ට සීමා වන අතර, 1992 විවාදවලදී රොස් පෙරෝට් වැනි තෙවන පාර්ශවීය අපේක්ෂකයින්ට ආරාධනා කළ හැකිය. නාමිකයින් තම අදහස් පැහැදිලි කිරීමට, ඡන්දදායකයින්ට ඒත්තු ගැන්වීමට සහ දායකත්වය ඉල්ලා රට පුරා ප්‍රචාරක කටයුතු සිදු කරයි. නූතන මැතිවරණ ක්‍රියාවලියේ බොහෝමයක් නිරන්තර සංචාර සහ ජන මාධ්‍ය ප්‍රචාරණ ධාවනයන් හරහා දෝලනය වන රාජ්‍යයන් දිනා ගැනීම ගැන සැලකිලිමත් වේ.

මැතිවරණය

 
2024 සහ 2028 ජනාධිපතිවරණ සඳහා එක් එක් ප්‍රාන්තයට සහ කොලොම්බියා දිස්ත්‍රික්කයට 2020 සංගණනයෙන් පසුව වෙන් කරන ලද මැතිවරණ ඡන්ද සංඛ්‍යාව පෙන්වන එක්සත් ජනපදයේ සිතියම. හැකි ඡන්ද 538 න් බහුතරයක් සඳහා මැතිවරණ ඡන්ද 270 ක් අවශ්‍ය වේ.

එක් එක් ප්‍රාන්තයේ සහ කොලොම්බියා දිස්ත්‍රික්කයේ ඡන්දදායකයින් විසින් වක්‍ර ලෙස ජනාධිපතිවරයා තෝරා පත් කර ගනු ලබන්නේ Electoral College හරහා වන අතර, වසර හතරකට වරක් සමගාමීව ජනාධිපති සහ උප ජනාධිපතිවරයා තෝරා පත් කර ගැනීමේ එකම අරමුණ සඳහා පිහිටුවන ලද ඡන්දදායකයින්ගේ මණ්ඩලයකි. II වන වගන්තියේ, 1 වන වගන්තියේ, 2 වන වගන්තිය මගින් නියම කර ඇති පරිදි, සෑම ප්‍රාන්තයකටම කොන්ග්‍රසයේ සභා දෙකෙහිම එහි මුළු නියෝජිත පිරිසේ ප්‍රමාණයට සමාන ඡන්දදායකයින් ගණනකට හිමිකම් ඇත. මීට අමතරව, විසිතුන්වන සංශෝධනය මඟින් කොලොම්බියා දිස්ත්‍රික්කයට එය ප්‍රාන්තයක් නම් එහි ඇති සංඛ්‍යාවට හිමිකම් ඇති නමුත් කිසිදු අවස්ථාවක අඩුම ජනගහන ප්‍රාන්තයට වඩා වැඩි නොවේ.[139] දැනට, සියලුම ප්‍රාන්ත සහ කොලොම්බියා දිස්ත්‍රික්කය ජනප්‍රිය මැතිවරණයක් මත පදනම්ව ඔවුන්ගේ ඡන්දදායකයින් තෝරා ගනී.[140] ප්‍රාන්ත දෙකක හැර අන් සියල්ලෙහිම, ජනාධිපති-උප ජනාධිපති ප්‍රවේශ පත්‍රයට ප්‍රාන්තයේ බහුතර ජනප්‍රිය ඡන්ද ලැබෙන පක්ෂයට ප්‍රාන්තයේ ඡන්දදායකයින් ලෙස තෝරාගෙන ඇත්තේ එහි සම්පූර්ණ ඡන්ද නාමයෝජනා පත්‍රයයි.[141] මේන් සහ නෙබ්‍රස්කා මෙම winner-take-all පුරුද්දෙන් බැහැර වන අතර, සෑම කොන්ග්‍රස් දිස්ත්‍රික්කයකම ප්‍රාන්තය පුරා ජයග්‍රාහකයාට ඡන්දදායකයින් දෙදෙනෙකු සහ ජයග්‍රාහකයාට එකක් ප්‍රදානය කරයි.[142][143]

මැතිවරණයෙන් සති හයකට පමණ පසු දෙසැම්බර් මාසයේ දෙවන බදාදාට පසු පළමු සඳුදා, ඡන්දදායකයින් ජනාධිපතිවරයාට සහ වෙනම ඡන්දයකින් උප ජනාධිපතිවරයාට ඡන්දය දීමට ඔවුන්ගේ අදාළ ප්‍රාන්ත අගනගරවල (සහ වොෂිංටන් ඩීසීහි) රැස්වේ. ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් ඡන්දය දෙන්නේ තමන් නම් කළ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයන්ටයි. ඔවුන්ට එසේ කිරීමට අවශ්‍ය වන ව්‍යවස්ථාපිත වරමක් හෝ ෆෙඩරල් නීතියක් නොමැති අතර, කොලොම්බියා දිස්ත්‍රික්කයේ සහ ප්‍රාන්ත 32 හි ඔවුන්ගේ ඡන්දදායකයින් තමන් පොරොන්දු වූ අපේක්ෂකයින්ට ඡන්දය දිය යුතු බවට නීති තිබේ.[144][145] මෙම නීතිවල ව්‍යවස්ථාපිතභාවය Chiafalo v. Washington (2020) හි දී තහවුරු විය.[146] ඡන්දයෙන් පසුව, සෑම ප්‍රාන්තයක්ම ඔවුන්ගේ මැතිවරණ ඡන්ද පිළිබඳ සහතික කළ වාර්තාවක් කොන්ග්‍රසයට යවයි. ජනවාරි පළමු සතියේ පැවැත්වෙන කොන්ග්‍රසයේ ඒකාබද්ධ සැසියේදී ඡන්දදායකයින්ගේ ඡන්ද විවෘත කර ගණන් කරනු ලැබේ. අපේක්ෂකයෙකු ජනාධිපති සඳහා මැතිවරණ ඡන්දවලින් නිරපේක්ෂ බහුතරයක් ලබා තිබේ නම් (දැනට 538 න් 270), එම පුද්ගලයා ජයග්‍රාහකයා ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කෙරේ. නොඑසේ නම්, නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලය රැස්විය යුත්තේ හදිසි මැතිවරණ ක්‍රියා පටිපාටියක් භාවිතා කරමින්, නියෝජිතයින්, එක් එක් ප්‍රාන්තය තනි ඡන්දයක් ප්‍රකාශ කරමින්, ප්‍රාන්ත නියෝජිතයින් විසින් ඡන්දය ප්‍රකාශ කර, ජනාධිපති සඳහා ඉහළම මැතිවරණ ඡන්ද ලබා ගන්නන් තිදෙනා අතරින් තෝරා ගන්නා මැතිවරණ ක්‍රියා පටිපාටියක් භාවිතා කරමිනි. ජනාධිපති ධුරය ජයග්‍රහණය කිරීම සඳහා අපේක්ෂකයෙකුට ප්‍රාන්තවල පරම බහුතරයක (දැනට 50 න් 26) ඡන්ද ලැබිය යුතු ය.[147]

ජාතියේ ඉතිහාසය තුළ හදිසි ජනාධිපතිවරණ දෙකක් තිබේ. 1800 මැතිවරනයේදී තෝමස් ජෙෆර්සන් සහ සෙසු ඩිමොක්‍රටික්-රිපබ්ලිකන් ආරොන් බර් අතර මැතිවරණ ඡන්ද 73-73 අතර සම්බන්ධතාවයක් පළමුවැන්න අවශ්‍ය විය. II වන වගන්තියේ 1 වන වගන්තියේ වගන්තිය මගින් ස්ථාපිත කරන ලද මුල් ක්රියා පටිපාටිය යටතේ පවත්වනු ලැබේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 3, පුද්ගලයන් දෙදෙනෙකු හෝ තිදෙනෙකුට බහුතර ඡන්දයක් සහ සමාන ඡන්දයක් ලැබුනේ නම්, නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලය ඔවුන්ගෙන් කෙනෙකු ජනාධිපති ලෙස තෝරා ගනු ඇත; runner-up උප සභාපති වනු ඇත.[148] 1801 පෙබරවාරි 17 වන දින 36 වැනි ඡන්දයෙන් ජෙෆර්සන් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් වූ අතර බර් උප සභාපති ලෙස තේරී පත් විය. පසුව, 1804 මැතිවරණයේ දී භාවිතා කිරීමට නියමිත වේලාවට දොළොස්වන සංශෝධනය හරහා පද්ධතිය නැවත සකස් කරන ලදී.[149] ශතවර්ෂයකට පසුව, 1824 මැතිවරණයේදී කිසිදු අපේක්ෂකයෙකු මැතිවරණ ඡන්දවලින් (261 න් 131) නිරපේක්ෂ බහුතරයක් දිනා නොගත් විට ජනාධිපති තේරීම නැවත සභාවට පැවරිණි. දොළොස්වන සංශෝධනය යටතේ, ඇන්ඩෲ ජැක්සන්, ජෝන් ක්වින්සි ඇඩම්ස් සහ විලියම් එච්. 1825 පෙබරවාරි 9 වන දින පවත්වන ලද මෙම දෙවන හා මෑතකාලීන හදිසි මැතිවරණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ජෝන් ක්වින්සි ඇඩම්ස් පළමු ඡන්දයෙන් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.[150]

ආරම්භ කිරීම

විසිවන සංශෝධනයට අනුව, ජනාධිපති සහ උප ජනාධිපති යන දෙපක්ෂයේම සිව් අවුරුදු නිල කාලය පෙර පැවති ජනාධිපතිවරණයෙන් පසු වර්ෂයේ ජනවාරි 20 වැනි දින මධ්‍යහනයෙන් ආරම්භ වේ.[151] සමාරම්භක දිනය ලෙස හැඳින්වෙන මෙම දිනයේ ආරම්භ වූ පළමු ජනාධිපති සහ උප ජනාධිපති පදවි 1937 දී ජනාධිපති ෆ්‍රෑන්ක්ලින් ඩී. රූස්වෙල්ට් සහ උප ජනාධිපති ජෝන් නැන්ස් ගාර්නර්ගේ දෙවන ධුර කාලය යි.[152] මීට පෙර, සමාරම්භක දිනය මාර්තු 4 විය. දින වෙනස් වීමේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, දෙදෙනාගේම පළමු වාරය (1933-37) දින 43 කින් කෙටි කර ඇත.[153]

කාර්යාලයේ බලතල ක්‍රියාත්මක කිරීමට පෙර, II වන වගන්තියේ, 1 වන වගන්තියේ, 1 වන වගන්තියේ ඇති ජනාධිපති දිවුරුම් දීම ජනාධිපතිවරයෙකු විසින් කියවිය යුතු ය. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ 8 . ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් නියම කර ඇති සමාරම්භක උත්සවයේ එකම අංගය මෙයයි:

I do solemnly swear (or affirm) that I will faithfully execute the Office of President of the United States, and will to the best of my ability, preserve, protect, and defend the Constitution of the United States.[154]

දිවුරුම් දීමේ දී ජනාධිපතිවරුන් සම්ප්‍රදායිකව බයිබලයක් මත එක් අතක් තබා දිවුරුම් අවසානයේ "ඉතින් මට දෙවියනේ" යන්න එකතු කර ඇත.[155][156] දිවුරුම් දීම සඳහා නීතියෙන් බලය ලත් ඕනෑම පුද්ගලයෙකු විසින් දිවුරුම් දීම කළ හැකි වුවද, ජනාධිපතිවරුන් සම්ප්‍රදායිකව දිවුරුම් දෙනු ලබන්නේ එක්සත් ජනපදයේ අගවිනිසුරුවරයා විසිනි.

පදවිය

කාල සීමාව

 
ජනාධිපති විලියම් මැකින්ලි සහ ඔහුගේ උප ජනාධිපති අපේක්ෂක සහකරු, නිව් යෝර්ක් ආණ්ඩුකාර තියඩෝර් රූස්වෙල්ට්, ආ. 1900
 
ෆ්‍රෑන්ක්ලින් ඩී රූස්වෙල්ට් 1932, 1936, 1940 සහ 1944 දී වාර්තාගත ජනාධිපතිවරණ හතරක් ජයග්‍රහණය කළේ 1951 දී 22 වැනි සංශෝධනය ක්‍රියාත්මක කිරීමට පෙර, එය වාර දෙකක සීමාවක් ස්ථාපිත කළේය.

පළමු ජනාධිපති, ජෝර්ජ් වොෂින්ටන්, ඔහු තුන්වන වාරයක් සඳහා තරඟ නොකරන බව ඔහුගේ සමුගැනීමේ දේශනයේ දී ප්‍රකාශ කළ විට, ඔහු "වරද දෙකක් පසුව" පූර්වාදර්ශයක් ස්ථාපිත කළේය. ඔහුගේ ආසන්නතම අනුප්‍රාප්තිකයින් දෙදෙනා වන ජේම්ස් මැඩිසන් සහ ජේම්ස් මොන්රෝ මෙන් තෝමස් ජෙෆර්සන් දශකයකට පසු ඔහුගේ දෙවන ධූර කාලය තුළ ප්‍රසිද්ධියේ මූලධර්මය වැළඳ ගැනීමෙන් පසු පූර්වාදර්ශය සම්ප්‍රදාය බවට පත්විය.[157] ප්‍රබල ද්වි-කාලීන සම්ප්‍රදාය තිබියදීත්, යුලිසීස් එස්. ග්‍රාන්ට් 1880 රිපබ්ලිකන් ජාතික සමුළුවේදී අඛණ්ඩව තුන්වන වාරයක් සඳහා නාමයෝජනා ඉල්ලා සිටියද එය අසාර්ථක විය.[158]

1940 දී, මහා අවපාතය හරහා ජාතිය මෙහෙයවීමෙන් සහ අක්ෂ බලවතුන් සමඟ යුද්ධයේදී එක්සත් ජනපද මිත්‍ර ජාතීන්ට සහාය දැක්වීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමෙන් පසුව, දිගුකාලීන පූර්වාදර්ශය බිඳ දමමින් ෆ්‍රෑන්ක්ලින් රූස්වෙල්ට් තුන්වන වාරයකට තේරී පත් විය. වසර හතරකට පසු, එක්සත් ජනපදය දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයේ නියැලීමත් සමඟ, ඔහුගේ ශාරීරික සෞඛ්‍යය පිරිහෙමින් තිබියදීත් ඔහු නැවත තේරී පත් විය; ඔහු 1945 අප්‍රේල් 12 වන දින ඔහුගේ සිව්වන වාරයේ දින 82 කින් මිය ගියේ ය.[159]

රූස්වෙල්ට්ගේ ජනාධිපති ධූරයේ පෙර නොවූ විරූ දීර්ඝ කාලයට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, 1951 දී විසි දෙවන සංශෝධනය සම්මත විය. සංශෝධන මගින් ඕනෑම අයෙකුට දෙවතාවකට වඩා වැඩි වාර ගණනක් හෝ එම පුද්ගලයා වෙනත් ජනාධිපතිවරයෙකුගේ වසර හතරක ධුර කාලයෙන් වසර දෙකකට (මාස 24) වඩා වැඩි කාලයක් සේවය කර ඇත්නම් එක් වරක් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත්වීම තහනම් කරයි. එය කොන්ග්‍රසය විසින් ප්‍රාන්තවලට ඉදිරිපත් කරන අවස්ථාවේ ජනාධිපති වූ හැරී එස්. ටෲමන් එහි සීමාවන්ගෙන් නිදහස් විය. නිදහස් කිරීමකින් තොරව, ඔහු ෆ්‍රෑන්ක්ලින් රූස්වෙල්ට්ගේ 1945-1949 කල් ඉකුත් නොවූ ධූර කාලය පුරාවටම පාහේ සේවය කර ඇති අතර සම්පූර්ණ සිව් වසරකට තේරී පත් වූ බැවින්, 1952 (ඔහු කෙටියෙන් අපේක්ෂා කළ) දෙවන පූර්ණ වාරයක් සඳහා තරඟ කිරීමට සුදුසුකම් නොලබනු ඇත. වාරය ආරම්භ වන්නේ 1949.[160] 1951 දී ක්‍රියාත්මක වූ දා සිට, සංශෝධනය දෙවරක් තේරී පත් වූ ජනාධිපතිවරුන් හය දෙනෙකුට අදාළ වේ: ඩ්වයිට් ඩී. අයිසන්හවර්, රිචඩ් නික්සන්, රොනල්ඩ් රේගන්, බිල් ක්ලින්ටන්, ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව්. බුෂ් සහ බැරක් ඔබාමා.

පුරප්පාඩු සහ අනුප්‍රාප්තිකය

වගන්තිය යටතේ 1967 දී අනුමත කරන ලද විසිපස්වන සංශෝධනයේ 1, උප ජනාධිපති ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම, මරණය හෝ ජනාධිපතිවරයා ඉල්ලා අස්වීම මත ජනාධිපති බවට පත් වේ. මරණ වාර ගණනාවක් සිදුවී ඇත, ඉල්ලා අස්වීම සිදුවී ඇත්තේ එක් වරක් පමණි, තනතුරෙන් ඉවත් කිරීමක් කිසිවිටෙක සිදුවී නොමැත.

විසිපස්වන සංශෝධනය අනුමත කිරීමට පෙර (අනුප්‍රාප්තිය පිළිබඳ කාරණය පැහැදිලි කරන ලද), II වන වගන්තියේ 1 වන වගන්තියේ 6 වන වගන්තියේ සඳහන් වූයේ ජනාධිපතිවරයෙකු ඉවත් කිරීමකදී උප ජනාධිපතිවරයා ජනාධිපති ධූරයේ "බලතල සහ රාජකාරි" භාර ගන්නා බව පමණි., මරණය, ඉල්ලා අස්වීම හෝ නොහැකියාව.[161] මෙම වගන්තිය යටතේ, පුරප්පාඩුවක් ඇති වූ විට උප සභාපතිවරයා සැබවින්ම ජනාධිපති වන්නේද, නැතහොත් හුදෙක් ජනාධිපති ලෙස ක්‍රියා කරන්නේද යන්න පිළිබඳව නොපැහැදිලි භාවයක් පැවතුනි,[162] එය විශේෂ මැතිවරණයකට හේතු විය හැක. 1841 දී ජනාධිපති විලියම් හෙන්රි හැරිසන්ගේ අභාවයෙන් පසු, උප ජනාධිපති ජෝන් ටයිලර් "වැඩබලන ජනාධිපති" වෙත ආමන්ත්‍රණය කරන ලද කිසිදු ලියවිල්ලක් භාර ගැනීම ප්‍රතික්ෂේප කරමින්, ඔහු කාර්යාලයටම සාර්ථක වූ බව ප්‍රකාශ කළ අතර, අවසානයේ කොන්ග්‍රසය එය පිළිගත්තේ ය.

ද්විත්ව පුරප්පාඩුවක් ඇති අවස්ථාවක, II වන වගන්තිය, 1 වන වගන්තිය, 6 වැනි වගන්තිය, "ජනාධිපති සහ උප සභාපති යන දෙදෙනාම ඉවත් කිරීම, මරණය, ඉල්ලා අස්වීම හෝ නොහැකියාව යන නඩුවේ" වැඩ බලන සභාපතිවරයා කවුරුන්ද යන්න ප්‍රකාශ කිරීමට කොන්ග්‍රසයට බලය ලබා දෙයි.[163] 1947 ජනාධිපති අනුප්‍රාප්තික පනත ( 3 ලෙස කේතනය කර ඇත USC § 19 ) ජනාධිපති සහ උප ජනාධිපති යන දෙදෙනාම ධූරයෙන් ඉවත් වී ඇත්නම් හෝ ඔවුන්ගේ ධුර කාලය තුළ සේවය කිරීමට දෙදෙනාම නොමැති නම්, ජනාධිපති අනුප්‍රාප්තික රේඛාව පහත දැක්වෙන අනුපිළිවෙල අනුගමනය කරයි: සභාවේ කථානායක, පසුව, අවශ්‍ය නම්, ජනාධිපති ගැති සෙනෙට් සභාවේ තාවකාලිකව, පසුව අවශ්ය නම්, ජනාධිපතිගේ කැබිනට් මණ්ඩලය පිහිටුවන ෆෙඩරල් විධායක දෙපාර්තමේන්තු වල සුදුසුකම් ලත් ප්රධානීන්. කැබිනට් මණ්ඩලයේ දැනට සාමාජිකයින් 15 දෙනෙකු සිටින අතර, ඉන් පළමුවැන්නා වන්නේ රාජ්‍ය ලේකම්වරයා ය; අනෙකුත් කැබිනට් ලේකම්වරු තම දෙපාර්තමේන්තුව (හෝ ඔවුන්ගේ දෙපාර්තමේන්තුවේ අනුප්‍රාප්තිකයා වන දෙපාර්තමේන්තුව) නිර්මාණය කරන ලද අනුපිළිවෙල අනුගමනය කරති. ව්‍යවස්ථානුකූලව ජනාධිපති ධූරයට තේරී පත්වීමට නුසුදුසු පුද්ගලයන් ද අනුප්‍රාප්තිකය හරහා ජනාධිපති ධුරයේ බලතල හා රාජකාරි භාර ගැනීමට නුසුදුස්සකු වේ. ව්‍යවස්ථාපිත අනුප්‍රාප්තිකයෙකු තවමත් ජනාධිපති ලෙස කටයුතු කිරීමට කැඳවා නැත.[164]

නොහැකියාව ප්‍රකාශ කිරීම

විසිපස්වැනි සංශෝධනය යටතේ ජනාධිපතිවරයාට ජනාධිපති බලතල සහ කර්තව්‍ය තාවකාලිකව උප ජනාධිපතිවරයා වෙත පැවරිය හැකි අතර, ඔහු වැඩ බලන ජනාධිපති බවට පත්වන අතර, තමාට නොහැකි බවට ප්‍රකාශයක් සභාවේ කථානායකවරයාට සහ සෙනෙට් සභාවේ සභාපතිවරයාට භාරදීමෙන්. ඔහුගේ රාජකාරි ඉටු කිරීමට. තමාට නැවත හැකියාව ඇති බවට දෙවන ප්‍රකාශය සම්ප්‍රේෂණය කිරීමෙන් පසු ජනාධිපතිවරයා ඔහුගේ හෝ ඇයගේ බලතල නැවත ආරම්භ කරයි. රොනල්ඩ් රේගන් (වරක්), ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව් බුෂ් (දෙවරක්) සහ ජෝ බයිඩෙන් (වරක්) විසින් ශල්‍යකර්මයක් අපේක්ෂාවෙන් මෙම යාන්ත්‍රණය භාවිතා කර ඇත.[165][166]

විසිපස්වන සංශෝධනය මගින් උප ජනාධිපතිවරයාට, කැබිනට් මණ්ඩලයේ ඇතැම් සාමාජිකයන්ගෙන් බහුතරයක් එක්ව, සභානායකවරයාට සහ ජනාධිපති ගැතිවරයාට ලිඛිත ප්‍රකාශයක් යැවීමෙන් උප ජනාධිපතිවරයාට ජනාධිපති බලතල සහ රාජකාරි පැවරිය හැකිය. සෙනෙට් සභාවේ තාවකාලික, ජනාධිපතිවරයාට ඔහුගේ හෝ ඇයගේ බලතල සහ රාජකාරි ඉටු කිරීමට නොහැකි වන පරිදි. එවැනි නොහැකියාවක් නොමැති බව ජනාධිපතිවරයා ප්‍රකාශ කරන්නේ නම්, උප ජනාධිපති සහ කැබිනට් මණ්ඩලය ජනාධිපති නොහැකියාව පිළිබඳ දෙවන ප්‍රකාශයක් නොකළහොත් ඔහු හෝ ඇය ජනාධිපති බලතල නැවත ආරම්භ කරයි, එහිදී කොන්ග්‍රසය ප්‍රශ්නය තීරණය කරයි.

ඉවත් කිරීම

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ II වන වගන්තිය, 4 වැනි වගන්තිය " ද්‍රෝහීකම, අල්ලස් හෝ වෙනත් බරපතල අපරාධ සහ වැරදි " සඳහා ජනාධිපති ඇතුළු ඉහළ ෆෙඩරල් නිලධාරීන් තනතුරෙන් ඉවත් කිරීමට ඉඩ සලසයි. I වගන්තිය, 2 වගන්තිය, වගන්තිය 5 නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට " මහා ජූරි සභාවක් " ලෙස ක්‍රියා කිරීමට බලය ලබා දී ඇති අතර, එම නිලධාරීන්ට බහුතර ඡන්දයෙන් දෝෂාභියෝගය කිරීමේ බලය ඇත.[167] I වගන්තිය, 3 වගන්තිය, වගන්තිය 6 දෝෂාභියෝගයට ලක් වූ නිලධාරීන් තනතුරුවලින් ඉවත් කිරීමේ බලය සහිත උසාවියක් ලෙස සේවය කිරීමට සෙනෙට් සභාවට බලය පවරයි, වරදකරු කිරීමට තුනෙන් දෙකක ඡන්දයෙන්.[168]

නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලය විසින් ජනාධිපතිවරුන් තිදෙනෙකු දෝෂාභියෝගයට ලක් කර ඇත: 1868 දී ඇන්ඩෲ ජොන්සන්, 1998 දී බිල් ක්ලින්ටන් සහ 2019 සහ 2021 දී ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්; සෙනෙට් සභාව විසින් කිසිවෙකු වරදකරු කර නැත. මීට අමතරව, සභා අධිකරණ කමිටුව 1973-74 දී රිචඩ් නික්සන්ට එරෙහිව දෝෂාභියෝග පරීක්ෂණයක් පැවැත්වූ අතර අවසන් ක්‍රියාමාර්ග සඳහා නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට දෝෂාභියෝග තුනක් වාර්තා කළේය. කෙසේ වෙතත්, සභාව ඔවුන් සම්බන්ධයෙන් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමට පෙර ඔහු ධූරයෙන් ඉල්ලා අස්විය.[169]

අධිකාරිය වට කර ගැනීම

මතභේදාත්මක ක්‍රියාමාර්ග සමහර විට ජනාධිපතිවරයාගේ නොසැලකිලිමත්කම හෝ දිගුකාලීන ආබාධිතභාවය සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කිරීමට ඉවත් කිරීමට කෙටි කාලයක් ගෙන ඇත. සමහර අවස්ථාවලදී, කාර්ය මණ්ඩලය හිතාමතාම ජනාධිපතිවරයාට හෝ ඔහුගෙන් පණිවිඩ ලබා දීමට අපොහොසත් වී ඇත, සාමාන්යයෙන් ඇතැම් නියෝග ලිවීමට ජනාධිපතිවරයා ක්රියාත්මක කිරීම හෝ උසස් කිරීම වැළැක්වීම සඳහා. රිචඩ් නික්සන්ගේ මාණ්ඩලික ප්‍රධානියා ජනාධිපතිවරයාගේ අධික බීමත්කම නිසා කැබිනට් මණ්ඩලයට නියෝග නොපැමිණීම, ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ මේසයෙන් කාර්ය මණ්ඩලය මතක සටහන් ඉවත් කිරීම දක්වා මෙය විහිදේ. [170] විසිපස්වන සංශෝධනයට දශක කිහිපයකට පෙර, 1919 දී, ජනාධිපති වුඩ්රෝ විල්සන්ට ආඝාතයක් ඇති වූ අතර, එය ඔහු අර්ධ වශයෙන් අකර්මණ්‍ය කළේය . ජනාධිපති ආර්යාව වන එඩිත් විල්සන් මෙම තත්ත්වය ටික කලක් මහජනයාගෙන් රහසක්ව තබා ගත් අතර, මතභේදාත්මක ලෙස ජනාධිපතිවරයා වෙත ප්‍රවේශ වීමේ එකම දොරටු පාලකයා බවට පත් විය (ඔහුගේ වෛද්‍යවරයා හැර), ලිපි ලේඛන කටයුතු සඳහා ඔහුට සහාය වූ අතර බෙදා ගැනීමට තරම් “වැදගත්” තොරතුරු මොනවාදැයි තීරණය කළේ ය.

වන්දි‍

2001 වසරේ සිට, ජනාධිපතිවරයාගේ වාර්ෂික වැටුප ඩොලර් 400,000ක් වන අතර, ඒ සමඟ: $50,000 වියදම් දීමනාවක්; $100,000 බදු නොගෙවිය හැකි සංචාරක ගිණුම, සහ $19,000 විනෝදාස්වාදය ගිණුම. ජනාධිපතිවරයාගේ වැටුප කොන්ග්‍රසය විසින් නියම කර ඇති අතර II වගන්තිය යටතේ 1 වන වගන්තියේ වගන්තිය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 7, ජනාධිපති වැටුප් වැඩිවීමක් හෝ අඩු කිරීමක් මීළඟ ජනාධිපති ධුර කාලයට පෙර ක්‍රියාත්මක විය නොහැක.[171][172]

පදිංචිය

වොෂින්ටන් ඩීසී හි ධවල මන්දිරයේ විධායක නිවහන ජනාධිපතිගේ නිල නිවසයි . මෙම ස්ථානය ජෝර්ජ් වොෂින්ටන් විසින් තෝරා ගන්නා ලද අතර 1792 දී මුල්ගල තබන ලදී. ජෝන් ඇඩම්ස් (1800 දී) සිට සෑම ජනාධිපතිවරයෙක්ම එහි වාසය කර ඇත. එක්සත් ජනපද ඉතිහාසයේ විවිධ කාලවල දී, එය "ජනාධිපති මන්දිරය", "ජනාධිපති මන්දිරය" සහ "විධායක මන්දිරය" ලෙස හැඳින්වේ. තියඩෝර් රූස්වෙල්ට් ධවල මන්දිරයට එහි වර්තමාන නම නිල වශයෙන් ලබා දුන්නේ 1901 දීය.[173] ෆෙඩරල් රජය රාජ්‍ය රාත්‍රී භෝජන සංග්‍රහ සහ අනෙකුත් නිල උත්සව සඳහා ගෙවන නමුත් ජනාධිපතිවරයා පුද්ගලික, පවුලේ සහ ආගන්තුක වියළි පිරිසිදු කිරීම සහ ආහාර සඳහා ගෙවයි.[174]

මේරිලන්ඩ් ප්‍රාන්තයේ ෆෙඩ්රික් ප්‍රාන්තයේ පිහිටි කඳුකරයේ පිහිටි හමුදා කඳවුරක් වන නාවික ආධාරක පහසුකම තර්මොන්ට් නිල වශයෙන් නම් කර ඇති කඳවුර ඩේවිඩ් යනු ජනාධිපතිවරයාගේ රට නිවසයි. හුදකලාවේ සහ සන්සුන් භාවයේ ස්ථානයක් වන මෙම වෙබ් අඩවිය 1940 ගණන්වල සිට විදේශීය සම්භාවනීය අමුත්තන්ට සත්කාර කිරීම සඳහා බහුලව භාවිතා කර ඇත.[175]

ධවල මන්දිර සංකීර්ණයේ සහ ලෆායෙට් උද්‍යානයේ අයිසන්හවර් විධායක කාර්යාල ගොඩනැගිල්ලට යාබදව පිහිටා ඇති ජනාධිපති ගෙස්ට් හවුස්, ජනාධිපතිවරයාගේ නිල අමුත්තන්ගේ නිවස ලෙසත් අවශ්‍ය නම් ජනාධිපතිවරයාගේ ද්විතීයික නිවස ලෙසත් සේවය කරයි. 70,000 square feet (6,500 m2) ඉක්මවන ඒකාබද්ධ බිම් ප්‍රමාණයකින් යුත් බ්ලෙයාර් හවුස්, ලී හවුස්, සහ 700 සහ 704 ජැක්සන් පෙදෙස - අන්තර් සම්බන්ධිත, 19 වැනි සියවසේ නිවාස හතරක් දේපල සමන්විත වේ.[176]

සංචාර

ජනාධිපතිවරයාගේ දිගු දුර ගුවන් ගමන් සඳහා මූලික මාධ්‍ය වන්නේ සමාන Boeing VC-25 ගුවන් යානා දෙකෙන් එකක් වන අතර, ඒවා පුළුල් ලෙස වෙනස් කරන ලද Boeing 747 ගුවන් යානා වන අතර එය එයා ෆෝස් වන් ලෙස හඳුන්වනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරයා යානයේ සිටියදී (ඕනෑම එක්සත් ජනපද ගුවන් හමුදාවක් වුවද) ජනාධිපතිවරයා ගමන් කරන ගුවන් යානය ගුවන් ගමන් කාලය සඳහා "එයාර් ෆෝස් වන්" ලෙස නම් කර ඇත). රට තුළ සංචාර සාමාන්‍යයෙන් හසුරුවන්නේ ගුවන් යානා දෙකෙන් එකක් පමණක් වන අතර විදේශ සංචාර එක් ප්‍රාථමික සහ එක් උපස්ථයක් සමඟින් හසුරුවනු ලැබේ. ජනාධිපතිවරයාට කුඩා ගුවන් හමුදා ගුවන් යානා සඳහා ද ප්‍රවේශය ඇත, විශේෂයෙන් Boeing C-32, ජනාධිපතිවරයාට ජම්බෝ ජෙට් යානයකට සහාය විය නොහැකි ගුවන් තොටුපළ වෙත ගමන් කළ යුතු විට භාවිතා කරනු ලැබේ. ජනාධිපතිවරයා ගමන් කරන ඕනෑම සිවිල් ගුවන් යානයක් ගුවන් ගමන සඳහා විධායක එකක් ලෙස නම් කර ඇත.[177][178]

කෙටි දුර ගුවන් ගමන් සඳහා, ජනාධිපතිවරයා ගුවන් යානා සමූහයේ ඕනෑම විශේෂිත යානයක සිටින විට Marine One ලෙස නම් කරන ලද විවිධ මාදිලියේ US Marine Corps හෙලිකොප්ටර් සමූහයකට ප්‍රවේශය ඇත. ගුවන් ගමන් සාමාන්‍යයෙන් හසුරුවනු ලබන්නේ හෙලිකොප්ටර් පහක් පමණ එකට පියාසර කරන අතර ජනාධිපතිවරයා සැබවින්ම කුමන හෙලිකොප්ටරයක සිටිය යුතු ද යන්න වෙස්වළා ගැනීම සඳහා නිතර ස්ථාන මාරු කිරීමෙනි.

ගොඩබිම් ගමන් සඳහා, ජනාධිපතිවරයා කැඩිලැක් සෙඩාන් රථයක් මෙන් පෙනෙන පරිදි නිර්මාණය කරන ලද සන්නද්ධ ලිමොසින් රථයක් වන ජනාධිපති රාජ්‍ය මෝටර් රථය භාවිතා කරයි, නමුත් ට්‍රක් රථ චැසියක් මත ඉදිකර ඇත.[179][180] එක්සත් ජනපද රහස් සේවය ලිමොසින් රථ කිහිපයක ඇණිය ක්‍රියාත්මක කර නඩත්තු කරයි. සංචාර සංචාර සඳහා මූලික වශයෙන් භාවිතා කරන සන්නද්ධ මෝටර් රථ දෙකක් සඳහා ද ජනාධිපතිවරයාට ප්රවේශය ඇත.[181]

ආරක්ෂාව

 
1981 ජනවාරි 20 වන දින ජාතියේ 40 වැනි ජනාධිපතිවරයා ලෙස දිවුරුම් දීමෙන් පසු ජනාධිපති රොනල්ඩ් රේගන් රැව් දෙයි.

එක්සත් ජනපද රහස් සේවයට ජනාධිපතිවරයා සහ පළමු පවුල ආරක්ෂා කිරීම සම්බන්ධයෙන් චෝදනා එල්ල වේ. ඔවුන්ගේ ආරක්ෂාවේ කොටසක් ලෙස, ජනාධිපතිවරුන්, ජනාධිපති ආර්යාවන්, ඔවුන්ගේ දරුවන් සහ අනෙකුත් සමීපතම පවුලේ සාමාජිකයන් සහ අනෙකුත් ප්‍රමුඛ පුද්ගලයින්ට සහ ස්ථාන වලට රහස් සේවා කේත නාම පවරනු ලැබේ.[182] එවැනි නම් භාවිතා කිරීම මුලින් ආරක්ෂක අරමුණු සඳහා වූ අතර සංවේදී ඉලෙක්ට්‍රොනික සන්නිවේදනයන් සාමාන්‍යයෙන් සංකේතනය කර නොතිබූ කාලයකි. අද, නම් සරලව කෙටිකතාව, පැහැදිලිකම සහ සම්ප්‍රදායේ අරමුණු සඳහා සේවය කරයි.[183]

පශ්චාත් ජනාධිපති

 
වමේ සිට දකුණට: ජනාධිපතිවරුන් වන ජෝර්ජ් එච් ඩබ්ලිව් බුෂ්, බැරක් ඔබාමා, ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව් බුෂ්, බිල් ක්ලින්ටන් සහ ජිමී කාටර් ඕවල් කාර්යාලයේදී 2009 ජනවාරි 7 දින; ඔබාමා බලයට පත් වූයේ දින දහතුනකට පසුවය.

ක්‍රියාකාරකම්

සමහර හිටපු ජනාධිපතිවරු ධූරයෙන් ඉවත්වීමෙන් පසු සැලකිය යුතු වෘත්තීන්හි නිරත වූහ. එක්සත් ජනපදයේ අගවිනිසුරුවරයා ලෙස විලියම් හොවාර්ඩ් ටාෆ්ට් ගේ ධුර කාලය සහ දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු ආන්ඩු ප්‍රතිසංවිධානය පිළිබඳ හර්බට් හූවර්ගේ වැඩ කටයුතු කැපී පෙනෙන උදාහරණ වේ. 1888 දී නැවත තේරී පත්වීම සඳහා වූ උත්සාහය අසාර්ථක වූ ග්‍රෝවර් ක්ලීව්ලන්ඩ් වසර හතරකට පසු 1892 දී නැවතත් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය. ධවල මන්දිරයෙන් පිටව ගිය පසු හිටපු ජනාධිපතිවරු දෙදෙනෙක් කොන්ග්‍රසයේ සේවය කළහ: ජෝන් ක්වින්සි ඇඩම්ස් නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට තේරී පත් විය, වසර 17 ක් එහි සේවය කළ අතර, ඇන්ඩෘ ජොන්සන් 1875 දී නැවත සෙනෙට් සභාවට පැමිණියද, ඔහු ඉක්මනින් මිය ගියේ ය. සමහර හිටපු ජනාධිපතිවරු ඉතා ක්‍රියාශීලී වූහ, විශේෂයෙන් ජාත්‍යන්තර කටයුතුවල දී, විශේෂයෙන් තියඩෝර් රූස්වෙල්ට්;[184] හර්බට් හූවර්;[185] රිචඩ් නික්සන්;[186] සහ ජිමී කාටර්.[187][188]

ජනාධිපතිවරුන්ට ඔවුන්ගේ පූර්වගාමීන් වෙනත් ජාතීන්ට පුද්ගලික පණිවිඩ යැවීමට හෝ රාජ්‍ය අවමංගල්‍ය සහ වෙනත් වැදගත් විදේශීය සිදුවීම් සඳහා එක්සත් ජනපදයේ නිල නියෝජිතයන් ලෙස තානාපතිවරුන් ලෙස භාවිතා කළ හැකිය.[189][190] රිචඩ් නික්සන් චීනය සහ රුසියාව ඇතුළු රටවලට විදේශ සංචාර කිහිපයක් සිදු කළ අතර වැඩිහිටි රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයෙකු ලෙස පැසසුමට ලක් විය.[191] ජිමී කාටර් ගෝලීය මානව හිමිකම් ප්‍රචාරකයෙකු, ජාත්‍යන්තර බේරුම්කරුවෙකු සහ මැතිවරණ නිරීක්ෂකයෙකු මෙන්ම නොබෙල් සාම ත්‍යාගලාභියෙකු බවට පත්ව ඇත. බිල් ක්ලින්ටන් අවිධිමත් තානාපතිවරයෙකු ලෙස ද කටයුතු කර ඇති අතර, මෑතක දී ඇමරිකානු මාධ්‍යවේදීන් දෙදෙනෙකු වන ලෝරා ලින්ග් සහ ඉයුනා ලී උතුරු කොරියාවෙන් නිදහස් කිරීමට තුඩු දුන් සාකච්ඡා වලදී. 2004 ඉන්දියානු සාගර භූමිකම්පාවෙන් සහ සුනාමියෙන් පසු මානුෂීය ප්‍රයත්නයන් සඳහා සහාය වන ලෙස ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව් බුෂ් ඔහුගේ ජනාධිපති ධුර කාලය තුළ හිටපු ජනාධිපතිවරුන් වන බුෂ් සහ ක්ලින්ටන් ගෙන් ඉල්ලා සිටියේ ය. 2010 දී හයිටි රට විනාශ කළ භූමිකම්පාවෙන් පසු හයිටියට ආධාර කිරීමට උත්සාහ කරන ලෙස ජනාධිපති ඔබාමා ජනාධිපතිවරුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියේ ක්ලින්ටන් සහ බුෂ් ය.

ක්ලින්ටන් ඔහුගේ ජනාධිපති ධූර කාලය අවසන් වූ දා සිට දේශපාලනිකව ක්‍රියාකාරී වූ අතර, ඔහුගේ බිරිඳ හිලරි සමඟ 2008 සහ 2016 ජනාධිපතිවරණ ලංසු සඳහා සහ ජනාධිපති ඔබාමා ඔහුගේ 2012 නැවත තේරී පත්වීමේ ව්‍යාපාරයේ වැඩ කළේය. ඔබාමා ඔහුගේ ජනාධිපති ධුර කාලය අවසන් වූ දා සිට දේශපාලනික වශයෙන් ද ක්‍රියාකාරී වූ අතර, ඔහුගේ හිටපු උප ජනාධිපති ජෝ බයිඩන් සමඟ ඔහුගේ 2020 මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේ වැඩ කර ඇත. ට්‍රම්ප් 2021 දී ධුරයෙන් ඉවත් වූ දා සිට මාධ්‍යවල සහ සම්මන්ත්‍රණ සහ රැලිවල දිගටම පෙනී සිටියේ ය.

විශ්‍රාම වැටුප් සහ අනෙකුත් ප්‍රතිලාභ

1958 දී සම්මත කරන ලද හිටපු ජනාධිපතිවරුන්ගේ පනත (FPA), හිටපු ජනාධිපතිවරුන්ට සහ ඔවුන්ගේ වැන්දඹුවන්ට මාසික විශ්‍රාම වැටුපක්, හමුදා පහසුකම්වල වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර, සෞඛ්‍ය රක්‍ෂණය සහ රහස්‍ය සේවා ආරක්ෂාව ඇතුළු ජීවිත කාලය පුරාම ප්‍රතිලාභ ලබා දෙයි; නිශ්චිත කාර්ය මණ්ඩල සංඛ්‍යාවක් සඳහා සහ කාර්යාල වියදම් සඳහා ද අරමුදල් සපයනු ලැබේ. ජනාධිපති විශ්‍රාම වැටුප් සහ කාර්යාල කාර්ය මණ්ඩලයේ දීමනා වැඩි කිරීම සඳහා පනත කිහිප වතාවක් සංශෝධනය කර ඇත. FPA විසින් දෝෂාභියෝගයකින් තනතුරෙන් ඉවත් කරන ලද ඕනෑම ජනාධිපතිවරයෙකු බැහැර කරයි.[192]

කොන්ග්‍රස් පර්යේෂණ සේවයේ 2008 වාර්තාවකට අනුව:[193]

1958 ට පෙර තනතුරෙන් ඉවත් වූ ප්‍රධාන විධායකයින් බොහෝ විට විවිධ වෘත්තීන් අනුගමනය කරමින් විශ්රාම ගැන්වීමට ඇතුල් වූ අතර කිසිදු ෆෙඩරල් ආධාරයක් නොලැබුණි. කර්මාන්තකරුවෙකු වන ඇන්ඩෲ කානගී 1912 දී හිටපු ජනාධිපතිවරුන්ට ඩොලර් 25,000 ක වාර්ෂික විශ්‍රාම වැටුප් පිරිනැමීමේ සැලසුමක් ප්‍රකාශයට පත් කළ විට, බොහෝ කොන්ග්‍රස් සාමාජිකයින් එවැනි විශ්‍රාම වැටුපක් පුද්ගලික සංස්ථා විධායකයෙකු විසින් ලබා දීම නුසුදුසු යැයි සැලකූහ. එම වසරේම, ජනාධිපති විශ්‍රාම වැටුප් නිර්මාණය කිරීම සඳහා ප්‍රථම වරට නීති සම්පාදනය කරන ලද නමුත් එය බලාත්මක නොවීය. 1955 දී, එවැනි නීති සම්පාදනය කොන්ග්‍රසය විසින් සලකා බලන ලද්දේ හිටපු ජනාධිපති හැරී එස්. ටෲමන්ගේ කාර්යාල කාර්ය මණ්ඩලයක් කුලියට ගැනීමේ මූල්‍ය සීමාවන් හේතුවෙනි.

කොන්ග්‍රස් අනුමැතිය ඇතිව විශ්‍රාම වැටුප කිහිප වතාවක් වැඩි වී ඇත. විශ්‍රාමික ජනාධිපතිවරුන්ට විශ්‍රාම වැටුපක් ලැබෙන්නේ වත්මන් පරිපාලනයේ කැබිනට් ලේකම්වරුන්ගේ වැටුප මත වන අතර එය 2012 දී වසරකට ඩොලර් 199,700 ක්[194] කොංග්‍රසයේ සේවය කළ හිටපු සභාපතිවරුන්ට ද කොන්ග්‍රස් විශ්‍රාම වැටුප් එකතු කළ හැකිය.[195] මෙම පනත මගින් හිටපු ජනාධිපතිවරුන්ට සංචාරක අරමුදල් සහ අවංක වරප්‍රසාද ද ලබා දේ.

1997 ට පෙර, සියලුම හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, ඔවුන්ගේ කලත්‍රයන් සහ ඔවුන්ගේ දරුවන් වයස අවුරුදු 16 දක්වා ජනාධිපතිගේ මරණය දක්වා රහස් ඔත්තු සේවය විසින් ආරක්ෂා කරන ලදී.[196][197] 1997 දී කොන්ග්‍රසය විසින් රහස්‍ය සේවා ආරක්ෂාව ජනාධිපතිවරයෙකු ධූරයෙන් ඉවත් වූ දින සිට වසර 10 කට නොවැඩි කාලයකට සීමා කරමින් නීති සම්පාදනය කරන ලදී.[198] 2013 ජනවාරි 10 වන දින, ජනාධිපති ඔබාමා ඔහුට, ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව්. බුෂ්ට සහ ඉන් පසුව පැමිණි සියලුම ජනාධිපතිවරුන්ට ජීවිත කාලය පුරාවටම රහස්‍ය සේවා ආරක්ෂාව ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීමේ නීතිවලට අත්සන් තැබීය.[199] නැවත විවාහ වන පළමු සහකරු හෝ සහකාරිය තවදුරටත් රහස් සේවා ආරක්ෂාව සඳහා සුදුසුකම් නොලබයි.[198]

ජනාධිපති පුස්තකාල

 
වමේ සිට දකුණට: ජනාධිපති බැරැක් ඔබාමා, ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව් බුෂ්, බිල් ක්ලින්ටන්, ජෝර්ජ් එච් ඩබ්ලිව් බුෂ්, සහ ජිමී කාටර් 2013 දී ඩලාස් හි ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව් බුෂ් ජනාධිපති පුස්තකාලය සහ කෞතුකාගාරය කැප කිරීම

හර්බට් හූවර්ගේ සිට සෑම ජනාධිපතිවරයෙක්ම ඔහුගේ ලිපි ලේඛන, වාර්තා සහ අනෙකුත් ලේඛන සහ ද්‍රව්‍ය සංරක්ෂණය කිරීම සහ ලබා දීම සඳහා ජනාධිපති පුස්තකාලයක් ලෙස හැඳින්වෙන ගබඩාවක් නිර්මාණය කර ඇත. සම්පුර්ණ කරන ලද පුස්තකාල ජාතික ලේඛනාරක්ෂක හා වාර්තා පරිපාලනය (NARA) විසින් පවත්වාගෙන යනු ලැබේ; එක් එක් පුස්තකාලය ගොඩනැගීම සහ සන්නද්ධ කිරීම සඳහා මූලික අරමුදල් පුද්ගලික, ෆෙඩරල් නොවන මූලාශ්‍රවලින් පැමිණිය යුතුය. [200] දැනට නාරා පද්ධතිය තුළ ජනාධිපති පුස්තකාල දහතුනක් ඇත. ප්‍රාන්ත ආන්ඩු සහ පෞද්ගලික පදනම් සහ උසස් අධ්‍යාපන විශ්වවිද්‍යාල මගින් නඩත්තු කෙරෙන ජනාධිපති පුස්තකාල ද ඇත, ඒවා අතර:

හිටපු ජනාධිපතිවරුන් කිහිප දෙනෙකුම තමන්ගේම ජනාධිපති පුස්තකාලයක් ගොඩනැගීම සහ විවෘත කිරීම අධීක්ෂණය කර ඇත. ඇතැමුන් එම ස්ථානයේම තම දේහය භූමදානය කිරීමට පවා කටයුතු සූදානම් කර ඇත. ජනාධිපති පුස්තකාල කිහිපයක ඒවා ලේඛනගත කරන ජනාධිපතිවරයාගේ සොහොන් අඩංගු වේ:

මෙම සොහොන් බිම් සාමාන්‍ය ජනතාවට විවෘතයි.

දේශපාලන සම්බන්ධය

දේශපාලන පක්ෂ ජාතික ඉතිහාසයේ බොහෝ කාලයක් ඇමරිකානු දේශපාලනයේ ආධිපත්‍යය දැරීය. ආරම්භක පියවරුන් සාමාන්‍යයෙන් දේශපාලන පක්ෂ භේදකාරී සහ කඩාකප්පල්කාරී ලෙස ප්‍රතික්ෂේප කළද, 1787 දී එක්සත් ජනපද ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව කෙටුම්පත් කරන විට ඔවුන්ගේ නැගීම අපේක්ෂා නොකළද, 1790 ගණන්වල මැද භාගයේදී එක්සත් ජනපදයේ සංවිධානාත්මක දේශපාලන පක්ෂ වර්ධනය විය. ඔවුන් ෆෙඩරල් ආන්ඩුව බලයට පත් වූ වහාම පෙනී සිටීමට පටන් ගත් දේශපාලන කණ්ඩායම් වලින් පරිණාමය විය. වොෂින්ටන් පරිපාලනයට සහාය දුන් අය "පරිපාලනයට ගැති" ලෙසින් හඳුන්වනු ලැබූ අතර අවසානයේ ෆෙඩරලිස්ට් පක්ෂය පිහිටුවනු ඇත, විපක්ෂයේ සිටි අය බොහෝ දුරට නැගී එන ඩිමොක්‍රටික්-රිපබ්ලිකන් පක්ෂයට සම්බන්ධ විය.[201]

ජාතිය එකට තබාගෙන සිටින බිඳෙනසුලු සමගිය විනාශ කිරීමට දේශපාලන පක්ෂවල සැබෑ හැකියාව ගැන මහත් සැලකිල්ලක් දැක්වූ වොෂින්ටනය, ඔහුගේ අට වසරක ජනාධිපති ධුර කාලය පුරාම කිසිදු දේශපාලන කන්ඩායමකට හෝ පක්ෂයකට සම්බන්ධ නොවී සිටියේය. ඔහු කිසිදා දේශපාලන පක්ෂයකට සම්බන්ධ නොවූ එකම එක්සත් ජනපද ජනාධිපතිවරයා විය.[202][203] වොෂින්ටනයේ සිට, සෑම එක්සත් ජනපද ජනාධිපතිවරයෙකුම බලයට පත්වන අවස්ථාවේ දේශපාලන පක්ෂයකට අනුබද්ධව සිට ඇත.[204][205]

ඔවුන් ප්‍රථම වරට ධූරයේ දිවුරුම් දුන් අවස්ථාවේ දී (අකාරාදී, වාසගම අනුව) ඔවුන්ගේ අනුබද්ධත්වය අනුව එක් දේශපාලන පක්ෂයකට ජනාධිපතිවරුන් සංඛ්‍යාව:

පක්ෂය # නම(ය)
රිපබ්ලිකන් 19 චෙස්ටර් ඒ. ආතර්, ජෝර්ජ් එච්. ඩබ්. බුෂ්, ජෝර්ජ් ඩබ්. බුෂ්, කැල්වින් කූලිජ්, ඩ්වයිට් ඩී. අයිසන්හවර්, ජෙරල්ඩ් ෆෝඩ්, ජේම්ස් ඒ. ගාෆීල්ඩ්, යුලිසීස් එස්. ග්‍රාන්ට්, වොරන් ජී. හාඩිං, බෙන්ජමින් හැරිසන්, රදර්ෆර්ඩ් බී. හේස්, හර්බට් හූවර්, ඒබ්‍රහම් ලින්කන්,‍[G] විලියම් මැක්කින්ලි, රිචඩ් නික්සන්, රොනල්ඩ් රේගන්, තියඩෝර් රෝසවෙල්, විලියම් හවර්ඩ් ටෑෆ්ට්, සහ ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී 15 ජෝ බයිඩන් (වත්මන්), ජේම්ස් බුකානන්, ජිමී කාටර්, ග්‍රෝවර් ක්ලීව්ලන්ඩ්, බිල් ක්ලින්ටන්, ඇන්ඩෲ ජැක්සන්, ලින්ඩන් බී ජොන්සන්, ජෝන් එෆ් කෙනඩි, බැරක් ඔබාමා, ෆ්‍රෑන්ක්ලින් පියර්ස්, ජේම්ස් කේ පොල්ක්, ෆ්‍රෑන්ක්වෙල්ට්ලින් ඩී . ටෲමන්, මාටින් වැන් බුරන් සහ වුඩ්රෝ විල්සන්
ඩිමොක්‍රටික්-රිපබ්ලිකන් 4 ජෝන් ක්වින්සි ඇඩම්ස්, තෝමස් ජෙෆර්සන්, ජේම්ස් මැඩිසන් සහ ජේම්ස් මොන්රෝ
විග් 4 මිලර්ඩ් ෆිල්මෝ, විලියම් හෙන්රි හැරිසන්, සැකරි ටේලර්, සහ ජෝන් ටයිලර් [H]
ෆෙඩරල්වාදී 1 ජෝන් ඇඩම්ස්
ජාතික සංගමය 1 ඇන්ඩෲ ජොන්සන්[I]
පක්ෂයක් නැහැ 1 ජෝර්ජ් වොෂින්ටන්

සටහන්

  1. ^ සංචාර ප්‍රතිපූරණය සඳහා ඩොලර් 100,000 ට අමතරව, විනෝදාස්වාදය සඳහා ඩොලර් 18,000 ක් සහ අමතර වියදම් සඳහා ඩොලර් 50,000 ක්.[10]
  2. ^ The informal term POTUS originated in the Phillips Code, a shorthand method created in 1879 by Walter P. Phillips for the rapid transmission of press reports by telegraph.[11]
  3. ^ The nine vice presidents who succeeded to the presidency upon their predecessor's death or resignation and served for the remainder of his term are: John Tyler (1841); Millard Fillmore (1850); Andrew Johnson (1865); Chester A. Arthur (1881); Theodore Roosevelt (1901); Calvin Coolidge (1923); Harry S. Truman (1945); Lyndon B. Johnson (1963); and Gerald Ford (1974).
  4. ^ Grover Cleveland served two non-consecutive terms, so he is counted twice, as both the 22nd and 24th president.[21]
  5. ^ Nearly all scholars rank Lincoln among the nation's top three presidents, with many placing him first. See Historical rankings of presidents of the United States for a collection of survey results.
  6. ^ See List of United States presidential elections by popular vote margin.
  7. ^ Republican Abraham Lincoln was elected for a second term as part of the National Union Party ticket with Democrat Andrew Johnson in 1864.
  8. ^ Former Democrat John Tyler was elected vice president on the Whig Party ticket with Harrison in 1840. Tyler's policy priorities as president soon proved to be opposed to most of the Whig agenda, and he was expelled from the party in September 1841.
  9. ^ Democrat Andrew Johnson was elected vice president on the National Union Party ticket with Republican Abraham Lincoln in 1864. Later, while president, Johnson tried and failed to build a party of loyalists under the National Union banner. Near the end of his presidency, Johnson rejoined the Democratic Party.

මූලාශ්‍ර

  1. ^ "How to Address the President; He Is Not Your Excellency or Your Honor, But Mr. President". The New York Times. The Washington Star. August 2, 1891.
  2. ^ "USGS Correspondence Handbook—Chapter 4". United States Geological Survey. July 18, 2007. September 26, 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය November 15, 2012.
  3. ^ "Models of Address and Salutation". International Trade Administration. July 20, 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය September 4, 2010.
  4. ^ "Heads of State, Heads of Government, Ministers for Foreign Affairs", Protocol and Liaison Service, United Nations. Retrieved November 1, 2012.
  5. ^ The White House Office of the Press Secretary (September 1, 2010). "Remarks by President Obama, President Mubarak, His Majesty King Abdullah, Prime Minister Netanyahu and President Abbas Before Working Dinner". The White House. සම්ප්‍රවේශය July 19, 2011 – via National Archives.
  6. ^ "The conventions of nine states having adopted the Constitution, Congress, in September or October, 1788, passed a resolution in conformity with the opinions expressed by the Convention and appointed the first Wednesday in March of the ensuing year as the day, and the then seat of Congress as the place, 'for commencing proceedings under the Constitution.'

    "Both governments could not be understood to exist at the same time. The new government did not commence until the old government expired. It is apparent that the government did not commence on the Constitution's being ratified by the ninth state, for these ratifications were to be reported to Congress, whose continuing existence was recognized by the Convention, and who were requested to continue to exercise their powers for the purpose of bringing the new government into operation. In fact, Congress did continue to act as a government until it dissolved on the first of November by the successive disappearance of its members. It existed potentially until March 2, the day preceding that on which the members of the new Congress were directed to assemble." Owings v. Speed, 18 U.S. (5 Wheat) 420, 422 (1820)

  7. ^ Maier, Pauline (2010). Ratification: The People Debate the Constitution, 1787–1788. New York, New York: Simon & Schuster. p. 433. ISBN 978-0-684-86854-7.
  8. ^ "March 4: A forgotten huge day in American history". Philadelphia: National Constitution Center. March 4, 2013. February 24, 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය July 29, 2018.
  9. ^ "Presidential Election of 1789". Digital Encyclopedia. Mount Vernon, Virginia: Mount Vernon Ladies' Association. සම්ප්‍රවේශය July 29, 2018.
  10. ^ Elkins, Kathleen (2018-02-19). "Here's the last time the president of the United States got a raise". CNBC (ඉංග්‍රීසි බසින්).
  11. ^ Safire, William (2008). Safire's Political Dictionary (ඉංග්‍රීසි බසින්). Oxford University Press. p. 564. ISBN 978-0-19-534061-7.
  12. ^ Ford, Henry Jones (1908). "The Influence of State Politics in Expanding Federal Power". Proceedings of the American Political Science Association. 5: 53–63. doi:10.2307/3038511. ISSN 1520-8605. JSTOR 3038511.
  13. ^ "How 9/11 Radically Expanded The Power of the U.S. Government". Time (ඉංග්‍රීසි බසින්). 2021-09-11. සම්ප්‍රවේශය 2023-09-29.
  14. ^ Peterson, Erin. "Presidential Power Surges". Harvard Law School (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2023-09-29.
  15. ^ Von Drehle, David (February 2, 2017). "Is Steve Bannon the Second Most Powerful Man in the World?". Time.
  16. ^ "Who should be the world's most powerful person?". The Guardian. London. January 3, 2008.
  17. ^ Meacham, Jon (December 20, 2008). "Meacham: The History of Power". Newsweek. සම්ප්‍රවේශය September 4, 2010.
  18. ^ Zakaria, Fareed (December 20, 2008). "The Newsweek 50: Barack Obama". Newsweek. සම්ප්‍රවේශය September 4, 2010.
  19. ^ Tierney, Dominic (24 January 2017). "What Does It Mean That Trump Is 'Leader of the Free World'?". The Atlantic (ඉංග්‍රීසි බසින්).
  20. ^ Pfiffner, J. P. (1988). "The President's Legislative Agenda". Annals of the American Academy of Political and Social Science. 499: 22–35. doi:10.1177/0002716288499001002.
  21. ^ "Grover Cleveland—24". White House..
  22. ^ a b . Washington, D.C. pp. 1–25 https://books.google.com/books?id=KkUvAAAAYAAJ. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  23. ^ . New York. pp. 76–81. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  24. ^ "Articles of Confederation, 1777–1781". Washington, D.C.: Office of the Historian, Bureau of Public Affairs, United States Department of State. සම්ප්‍රවේශය January 20, 2019.
  25. ^ a b . New York. pp. 76–81. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  26. ^ . Lanham, Maryland. p. 1 https://books.google.com/books?id=ybmeEcpEvlsC. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  27. ^ a b . New York. pp. 76–81. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  28. ^ . Lanham, Maryland. p. 1 https://books.google.com/books?id=ybmeEcpEvlsC. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  29. ^ a b . Washington, D.C. pp. 1–25 https://books.google.com/books?id=KkUvAAAAYAAJ. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  30. ^ . Washington, D.C. pp. 1–25 https://books.google.com/books?id=KkUvAAAAYAAJ. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  31. ^ . New York https://archive.org/details/plainhonestmenm00beem. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  32. ^ Steven, Knott (October 4, 2016). "George Washington: Life in Brief". Miller Center (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). February 5, 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  33. ^ Stockwell, Mary. "Presidential Precedents". Mount Vernon, Washington Library, Center for Digital History. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  34. ^ Spalding, Matthew (February 5, 2007). "The Man Who Would Not Be King". The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  35. ^ Feeling, John (February 15, 2016). "How the Rivalry Between Thomas Jefferson and Alexander Hamilton Changed History". Time. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  36. ^ NCC staff (November 4, 2019). "On This Day: The first bitter, contested presidential election takes place". National Constitution Center. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  37. ^ Walsh, Kenneth (August 20, 2008). "The Most Consequential Elections in History: Andrew Jackson and the Election of 1828". U.S. News & World Report. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  38. ^ Bomboy, Scott (December 5, 2017). "Martin Van Buren's legacy: Expert politician, mediocre president". National Constitution Center. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  39. ^ Freehling, William (October 4, 2016). "John Tyler: Impact and Legacy". University of Virginia, Miller Center. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  40. ^ McNamara, Robert (July 3, 2019). "Seven Presidents Served in the 20 Years Before the Civil War". ThoughtCo. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  41. ^ Heidler, David; Heidler, Jeanne. "The Great Triumvirate". Essential Civil War Curriculum. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  42. ^ Winters, Michael Sean (August 4, 2017). "'Do not trust in princes': the limits of politics". National Catholic Reporter. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  43. ^ Williams, Frank (April 1, 2011). "Lincoln's War Powers: Part Constitution, Part Trust". American Bar Association. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  44. ^ Weber, Jennifer (March 25, 2013). "Was Lincoln a Tyrant?". New York Times Opinionator. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  45. ^ Varon, Elizabeth (October 4, 2016). "Andrew Johnson: Campaigns and Elections". University of Virginia, Miller Center. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  46. ^ NCC Staff (May 16, 2020). "The man whose impeachment vote saved Andrew Johnson". National Constitution Center. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  47. ^ Boissoneault, Lorraine (April 17, 2017). "The Debate Over Executive Orders Began With Teddy Roosevelt's Mad Passion for Conservation". Smithsonian Magazine (website). සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  48. ^ Posner, Eric (April 22, 2011). "The inevitability of the imperial presidency". The Washington Post. සම්ප්‍රවේශය September 12, 2020.
  49. ^ Glass, Andrew (November 19, 2014). "Senate rejects League of Nations, Nov. 19, 2019". Politico. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  50. ^ Robenalt, James (August 13, 2015). "If we weren't so obsessed with Warren G. Harding's sex life, we'd realize he was a pretty good president". The Washington Post. සම්ප්‍රවේශය September 14, 2020.
  51. ^ Smith, Richard Norton; Walch, Timothy (Summer 2004). "The Ordeal of Herbert Hoover". Prologue Magazine. 36 (2). National Archives.
  52. ^ [Arthur M. Schlesinger Jr. Arthur M. Schlesinger Jr.]. Boston. 1973. pp. x https://archive.org/details/imperialpresiden00schl. {{cite book}}: Check |chapter-url= value (help); Missing or empty |title= (help)CS1 maint: location missing publisher (link)
  53. ^ a b c Yoo, John (February 14, 2018). "Franklin Roosevelt and Presidential Power". Chapman Law Review. 21 (1): 205. SSRN 3123894.
  54. ^ Tierney, Dominic (January 24, 2017).
  55. ^ Eschner, Kat (November 14, 2017). "A Year Before His Presidential Debate, JFK Foresaw How TV Would Change Politics". Smithsonian Magazine. සම්ප්‍රවේශය September 12, 2020.
  56. ^ Simon, Ron (May 29, 2017). "See How JFK Created a Presidency for the Television Age". Time. සම්ප්‍රවේශය September 12, 2020.
  57. ^ Wallach, Philip (April 26, 2018). "When Congress won the American people's respect: Watergate". LegBranch.org. සම්ප්‍රවේශය September 12, 2020.
  58. ^ Berger, Sam; Tausanovitch, Alex (July 30, 2018). "Lessons From Watergate". Center for American Progress. සම්ප්‍රවේශය September 12, 2020.
  59. ^ 87 Stat. 555
  60. ^ Madden, Richard (November 8, 1973). "House and Senate Override Veto by Nixon on Curb of War Powers; Backers of Bill Win 3-Year Fight". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය September 12, 2020.
  61. ^ Glass, Andrew (July 12, 2017). "Budget and Impoundment Control Act becomes law, July 12, 1974". Politico. සම්ප්‍රවේශය September 12, 2020.
  62. ^ Shabecoff, Philip (March 28, 1976). "Presidency Is Found Weaker Under Ford". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය September 9, 2020.
  63. ^ Edwards, Lee (February 5, 2018). "What Made Reagan a Truly Great Communicator". The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය September 12, 2020.
  64. ^ Brands, H. W. "What Reagan Learned from FDR". History News Network. සම්ප්‍රවේශය September 12, 2020.
  65. ^ Sorensen, Theodore (Fall 1992). "America's First Post-Cold War President". Foreign Affairs. 71 (4): 13–30. doi:10.2307/20045307. JSTOR 20045307.
  66. ^ Barber, Michael; McCarty, Nolan (2013), Causes and Consequences of Polarization සංරක්ෂණය කළ පිටපත ජනවාරි 14, 2021 at the Wayback Machine, American Political Science Association Task Force on Negotiating Agreement in Politics report, at 19–20, 37–38.
  67. ^ Rudalevige, Andrew (April 1, 2014). "The Letter of the Law: Administrative Discretion and Obama's Domestic Unilateralism". The Forum. 12 (1): 29–59. doi:10.1515/for-2014-0023.
  68. ^ Kakutani, Michiko (July 6, 2007). "Unchecked and Unbalanced". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය November 9, 2009. the founding fathers had "scant affection for strong executives" like England's king, and ... Bush White House's claims are rooted in ideas "about the 'divine' right of kings" ... and that certainly did not find their way into our founding documents, the 1776 Declaration of Independence and the Constitution of 1787.
  69. ^ Sirota, David (August 22, 2008). "The Conquest of Presidentialism". HuffPost. සම්ප්‍රවේශය September 20, 2009.
  70. ^ Schimke, David (September–October 2008). "Presidential Power to the People—Author Dana D. Nelson on why democracy demands that the next President be taken down a notch". Utne Reader. සම්ප්‍රවේශය September 20, 2009.
  71. ^ Linker, Ross (September 27, 2007). "Critical of Presidency, Prof. Ginsberg and Crenson unite". The Johns-Hopkins Newsletter. සම්ප්‍රවේශය November 9, 2017. Presidents slowly but surely gain more and more power with both the public at large and other political institutions doing nothing to prevent it.
  72. ^ Kakutani, Michiko (July 6, 2007). "Unchecked and Unbalanced". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය November 9, 2009. Unchecked and Unbalanced: Presidential Power in a Time of Terror By Frederick A. O. Schwarz Jr. and Aziz Z. Huq (authors)
  73. ^ a b Nelson, Dana D. (October 11, 2008). "Opinion—The 'unitary executive' question—What do McCain and Obama think of the concept?". Los Angeles Times. සම්ප්‍රවේශය September 21, 2009.
  74. ^ Shane, Scott (September 25, 2009). "A Critic Finds Obama Policies a Perfect Target". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2009. There is the small, minority-owned firm with deep ties to President Obama's Chicago backers, made eligible by the Federal Reserve to handle potentially lucrative credit deals. "I want to know how these firms are picked and who picked them," Mr. Wilson, the group's president, tells his eager researchers.
  75. ^ Pfiffner, James. "Essays on Article II: Recommendations Clause". The Heritage Guide to the Constitution. The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2019.
  76. ^ "Our Government: The Legislative Branch". www.whitehouse.gov. Washington, D.C.: The White House. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2019.
  77. ^ Heitshusen, Valerie (November 15, 2018). "Introduction to the Legislative Process in the U.S. Congress" (PDF). R42843 · Version 14 · updated. Washington, D.C.: Congressional Research Service. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2019.
  78. ^ Cantor, Eric (July 30, 2009). "Obama's 32 Czars". The Washington Post. සම්ප්‍රවේශය September 28, 2009.
  79. ^ Nelson, Dana D. (October 11, 2008). "The 'unitary executive' question". Los Angeles Times. සම්ප්‍රවේශය October 4, 2009.
  80. ^ Suarez, Ray; et al. (July 24, 2006). "President's Use of 'Signing Statements' Raises Constitutional Concerns". PBS Online NewsHour. March 21, 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය November 11, 2009. The American Bar Association said President Bush's use of "signing statements", which allow him to sign a bill into law but not enforce certain provisions, disregards the rule of law and the separation of powers. Legal experts discuss the implications.
  81. ^ Will, George F. (December 21, 2008). "Making Congress Moot". The Washington Post. සම්ප්‍රවේශය September 28, 2009.
  82. ^ Forte, David F. "Essays on Article II: Convening of Congress". The Heritage Guide to the Constitution. Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2019.
  83. ^ Steinmetz, Katy (August 10, 2010). "Congressional Special Sessions". Time. සම්ප්‍රවේශය April 14, 2019.
  84. ^ "Article II, Section 3, U.S. Constitution". Legal Information Institute. 2012. සම්ප්‍රවේශය August 7, 2012.
  85. ^ "Executive Branch". whitehouse.gov. April 2015. සම්ප්‍රවේශය January 24, 2020 – via National Archives.
  86. ^ "Presidentially Appointed Positions" (PDF). Washington, D.C.: Partnership for Public Service. April 14, 2021. සම්ප්‍රවේශය March 7, 2023.
  87. ^ "Biden Political Appointee Tracker". The Washington Post. සම්ප්‍රවේශය March 7, 2023.
  88. ^ See Shurtleff v. United States, 189 U.S. 311 (1903); Myers v. United States, 272 U.S. 52 (1926).
  89. ^ See Humphrey's Executor v. United States, 295 U.S. 602 (1935) and Morrison v. Olson, 487 U.S. 654 (1988), respectively.
  90. ^ Gaziano, Todd (February 21, 2001). "Executive Summary: The Use and Abuse of Executive Orders and Other Presidential Directives". Washington, D.C.: The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය January 23, 2018.
  91. ^ United States v. Curtiss-Wright Export Corp., 299 U.S. 304 (1936), characterized the President as the "sole organ of the nation in its external relations," an interpretation criticized by Louis Fisher of the Library of Congress.
  92. ^ Zivotofsky v. Kerry, 576 U.S. ___ (2015).
  93. ^ Ramsey, Michael; Vladeck, Stephen. "Common Interpretation: Commander in Chief Clause". National Constitution Center Educational Resources (some internal navigation required). National Constitution Center. සම්ප්‍රවේශය May 23, 2017.
  94. ^ Hamilton, Alexander. The Federalist #69 (reposting). Retrieved June 15, 2007.
  95. ^ Christopher, James A.; Baker, III (July 8, 2008). "The National War Powers Commission Report". The Miller Center of Public Affairs at the University of Virginia. November 26, 2010 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය December 15, 2010. No clear mechanism or requirement exists today for the president and Congress to consult. The War Powers Resolution of 1973 contains only vague consultation requirements. Instead, it relies on reporting requirements that, if triggered, begin the clock running for Congress to approve the particular armed conflict. By the terms of the 1973 Resolution, however, Congress need not act to disapprove the conflict; the cessation of all hostilities is required in 60 to 90 days merely if Congress fails to act. Many have criticized this aspect of the Resolution as unwise and unconstitutional, and no president in the past 35 years has filed a report "pursuant" to these triggering provisions.
  96. ^ a b c d e "The Law: The President's War Powers". Time. June 1, 1970. January 7, 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය September 28, 2009.
  97. ^ Mitchell, Alison (May 2, 1999). "The World; Only Congress Can Declare War. Really. It's True". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2009. Presidents have sent forces abroad more than 100 times; Congress has declared war only five times: the War of 1812, the Mexican War, the Spanish–American War, World War I and World War II.
  98. ^ Mitchell, Alison (May 2, 1999). "The World; Only Congress Can Declare War. Really. It's True". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2009. President Reagan told Congress of the invasion of Grenada two hours after he had ordered the landing. He told Congressional leaders of the bombing of Libya while the aircraft were on their way.
  99. ^ Gordon, Michael R. (December 20, 1990). "U.S. troops move in Panama in effort to seize Noriega; gunfire is heard in capital". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2009. It was not clear whether the White House consulted with Congressional leaders about the military action, or notified them in advance. Thomas S. Foley, the Speaker of the House, said on Tuesday night that he had not been alerted by the Administration.
  100. ^ Andrew J. Polsky, Elusive Victories: The American Presidency at War (Oxford University Press, 2012) online review
  101. ^ "George Washington and the Evolution of the American Commander in Chief". The Colonial Williamsburg Foundation.
  102. ^ James M. McPherson, Tried by War: Abraham Lincoln As Commander in Chief (2009)
  103. ^ "DOD Releases Unified Command Plan 2011". United States Department of Defense. April 8, 2011. May 13, 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය February 25, 2013.
  104. ^ 10 U.S.C. § 164
  105. ^ Joint Chiefs of Staff.
  106. ^ Johnston, David (December 24, 1992). "Bush Pardons Six in Iran Affair, Aborting a Weinberger Trial; Prosecutor Assails 'Cover-Up'". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2009. But not since President Gerald R. Ford granted clemency to former President Richard M. Nixon for possible crimes in Watergate has a Presidential pardon so pointedly raised the issue of whether the president was trying to shield officials for political purposes.
  107. ^ Johnston, David (December 24, 1992). "Bush Pardons Six in Iran Affair, Aborting a Weinberger Trial; Prosecutor Assails 'Cover-Up'". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2009. The prosecutor charged that Mr. Weinberger's efforts to hide his notes may have 'forestalled impeachment proceedings against President Reagan' and formed part of a pattern of 'deception and obstruction'. ... In light of President Bush's own misconduct, we are gravely concerned about his decision to pardon others who lied to Congress and obstructed official investigations.
  108. ^ Eisler, Peter (March 7, 2008). "Clinton-papers release blocked". USA Today. සම්ප්‍රවේශය November 8, 2009. Former president Clinton issued 140 pardons on his last day in office, including several to controversial figures, such as commodities trader Rich, then a fugitive on tax evasion charges. Rich's ex-wife, Denise, contributed $2,000 in 1999 to Hillary Clinton's Senate campaign; $5,000 to a related political action committee; and $450,000 to a fund set up to build the Clinton library.
  109. ^ Millhiser, Ian (June 1, 2010). "Executive Privilege 101". Center for American Progress. June 9, 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය October 8, 2010.
  110. ^ "Part III". Mohamed v. Jeppesen Dataplan (Court case). සම්ප්‍රවේශය November 29, 2010 – via FindLaw.
  111. ^ a b Frost, Amanda; Florence, Justin (2009). "Reforming the State Secrets Privilege". American Constitution Society. සම්ප්‍රවේශය November 9, 2017.
  112. ^ Weaver, William G.; Pallitto, Robert M. (2005). "State Secrets and Executive Power". Political Science Quarterly. 120 (1): 85–112. doi:10.1002/j.1538-165x.2005.tb00539.x. Use of the state secrets privilege in courts has grown significantly over the last twenty-five years. In the twenty-three years between the decision in Reynolds [1953] and the election of Jimmy Carter, in 1976, there were four reported cases in which the government invoked the privilege. Between 1977 and 2001, there were a total of fifty-one reported cases in which courts ruled on invocation of the privilege. Because reported cases represent only a fraction of the total cases in which the privilege is invoked or implicated, it is unclear precisely how dramatically the use of the privilege has grown. But the increase in reported cases is indicative of greater willingness to assert the privilege than in the past.
  113. ^ Savage, Charlie (September 8, 2010). "Court Dismisses a Case Asserting Torture by C.I.A." The New York Times. සම්ප්‍රවේශය October 8, 2010.
  114. ^ Finn, Peter (September 9, 2010). "Suit dismissed against firm in CIA rendition case". The Washington Post. සම්ප්‍රවේශය October 8, 2010.
  115. ^ Glenn Greenwald (February 10, 2009). "The 180-degree reversal of Obama's State Secrets position". Salon. සම්ප්‍රවේශය October 8, 2010.
  116. ^ "Background on the State Secrets Privilege". American Civil Liberties Union. January 31, 2007. සම්ප්‍රවේශය October 8, 2010.
  117. ^ Brown, Tanya Ballard (October 7, 2019). "President Trump Doesn't Need To Release His Tax Returns — For Now". NPR. සම්ප්‍රවේශය April 28, 2020.
  118. ^ . pp. 9–10 https://archive.org/details/designingcamelot0000abbo. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  119. ^ "The White House State Dinner". The White House Historical Association. සම්ප්‍රවේශය November 9, 2017.
  120. ^ Duggan, Paul (April 2, 2007). "Balking at the First Pitch". The Washington Post. p. A01.
  121. ^ "History of the BSA Fact Sheet" (PDF). Boy Scouts of America. June 29, 2014 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය November 9, 2017.
  122. ^ Grier, Peter (April 25, 2011). "The (not so) secret history of the White House Easter Egg Roll". The Christian Science Monitor. July 30, 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය July 30, 2012.
  123. ^ Hesse, Monica (November 21, 2007). "Turkey Pardons, The Stuffing of Historic Legend". The Washington Post. සම්ප්‍රවේශය May 14, 2011.
  124. ^ Gibbs, Nancy (November 13, 2008). "How Presidents Pass The Torch". Time. November 21, 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය May 6, 2011.
  125. ^ Dorning, Mike (January 22, 2009). "A note from Bush starts morning in the Oval Office". Chicago Tribune. December 28, 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය May 6, 2011.
  126. ^ Dykoski, Rachel (November 1, 2008). "Book note: Presidential idolatry is "Bad for Democracy"". Twin Cities Daily Planet. සම්ප්‍රවේශය November 11, 2009. Dana D. Nelson's book makes the case that we've had 200+ years of propagandized leadership ...
  127. ^ Neffinger, John (April 2, 2007). "Democrats vs. Science: Why We're So Damn Good at Losing Elections". HuffPost. සම්ප්‍රවේශය November 11, 2009. ... back in the 1980s, Lesley Stahl of 60 Minutes ran a piece skewering Reagan's policies on the elderly ... But while her voiceover delivered a scathing critique, the video footage was all drawn from carefully - [sic]staged photo-ops of Reagan smiling with seniors and addressing large crowds ... Deaver thanked ... Stahl ... for broadcasting all those images of Reagan looking his best.
  128. ^ Nelson, Dana D. (2008). "Bad for democracy: how the Presidency undermines the power of the people". U of Minnesota Press. ISBN 978-0-8166-5677-6. සම්ප්‍රවේශය November 11, 2009. in rich detail how Kennedy drew on the power of myth as he framed his experience during World War II, when his PT boat was sliced in half by a Japanese ...
  129. ^ Nelson, Dana D. (2008). "Bad for democracy: how the Presidency undermines the power of the people". U of Minnesota Press. ISBN 978-0-8166-5677-6. සම්ප්‍රවේශය November 11, 2009. Even before Kennedy ran for Congress, he had become fascinated, through his Hollywood acquaintances and visits, with the idea of the image ... (p.54)
  130. ^ Lexington (July 21, 2009). "The Cult of the Presidency". The Economist. සම්ප්‍රවේශය November 9, 2009. Gene Healy argues that because voters expect the president to do everything ... When they inevitably fail to keep their promises, voters swiftly become disillusioned. Yet they never lose their romantic idea that the president should drive the economy, vanquish enemies, lead the free world, comfort tornado victims, heal the national soul and protect borrowers from hidden credit-card fees.
  131. ^ "Article II. The Executive Branch, Annenberg Classroom". The Interactive Constitution. Philadelphia, Pennsylvania: The National Constitution Center. සම්ප්‍රවේශය June 15, 2018.
  132. ^ Bernstein, Richard D. (February 4, 2021). "Lots of People Are Disqualified From Becoming President". The Atlantic (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය March 1, 2021. In addition to the list of people who are ineligible for reasons of mere demographic chance, the Constitution adds a category of people who cannot be elected as a result of their misdeeds. This category includes presidents (along with vice presidents and federal "civil officers") who are impeached, convicted by two-thirds of the Senate, and disqualified for serious misconduct committed while they were in office.
  133. ^ Wolfe, Jan (January 14, 2021). "Explainer: Impeachment or the 14th Amendment – Can Trump be barred from future office?". Reuters (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය March 1, 2021.
  134. ^ Moreno, Paul. "Articles on Amendment XIV: Disqualification for Rebellion". The Heritage Guide to the Constitution. The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය June 15, 2018.
  135. ^ Vlamis, Kelsey. "Here's how the 14th Amendment could be used to prevent Trump from running again". Business Insider. සම්ප්‍රවේශය March 1, 2021.
  136. ^ Peabody, Bruce G.; Gant, Scott E. (February 1999). "The Twice and Future President: Constitutional Interstices and the Twenty-Second Amendment". Minnesota Law Review. 83 (3): 565–635. January 15, 2013 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය June 12, 2015.
  137. ^ Albert, Richard (Winter 2005). "The Evolving Vice Presidency". Temple Law Review. 78 (4): 811–896. සම්ප්‍රවේශය July 31, 2018 – via Digital Commons @ Boston College Law School.
  138. ^ International Law, US Power: The United States' Quest for Legal Security, p 10, Shirley V. Scott—2012
  139. ^ "Twenty-third Amendment". Annenberg Classroom. Philadelphia, Pennsylvania: The Annenberg Public Policy Center. March 29, 1961. සම්ප්‍රවේශය July 30, 2018.
  140. ^ Neale, Thomas H. (May 15, 2017). "The Electoral College: How It Works in Contemporary Presidential Elections" (PDF). CRS Report for Congress. Washington, D.C.: Congressional Research Service. p. 13. සම්ප්‍රවේශය July 29, 2018.
  141. ^ "About the Electors". U.S. Electoral College. Washington, D.C.: National Archives and Records Administration. සම්ප්‍රවේශය August 2, 2018.
  142. ^ "Maine & Nebraska". Takoma Park, Maryland: FairVote. August 2, 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය August 1, 2018.
  143. ^ "Split Electoral Votes in Maine and Nebraska". 270towin.com. සම්ප්‍රවේශය August 1, 2018.
  144. ^ "Faithless Elector State Laws". Fair Vote. December 19, 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය March 4, 2020.
  145. ^ "Laws Binding Electors". සම්ප්‍රවේශය March 4, 2020.
  146. ^ Howe, Amy (July 6, 2020). "Opinion analysis: Court upholds "faithless elector" laws". SCOTUSblog. සම්ප්‍රවේශය July 11, 2020.
  147. ^ Neale, Thomas H. (May 15, 2017). "The Electoral College: How It Works in Contemporary Presidential Elections" (PDF). CRS Report for Congress. Washington, D.C.: Congressional Research Service. p. 13. සම්ප්‍රවේශය July 29, 2018.
  148. ^ Kuroda, Tadahisa. "Essays on Article II: Electoral College". The Heritage Guide to The Constitution. The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය July 27, 2018.
  149. ^ Fried, Charles. "Essays on Amendment XII: Electoral College". The Heritage Guide to the Constitution. The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය February 20, 2018.
  150. ^ . New York, New York. pp. 36–39 https://books.google.com/books?id=fZ_fSmFIabQC. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  151. ^ Larson, Edward J.; Shesol, Jeff. "The Twentieth Amendment". The Interactive Constitution. Philadelphia, Pennsylvania: The National Constitution Center. සම්ප්‍රවේශය June 15, 2018.
  152. ^ "The First Inauguration after the Lame Duck Amendment: January 20, 1937". Washington, D.C.: Office of the Historian, U.S. House of Representatives. සම්ප්‍රවේශය July 24, 2018.
  153. ^ "Commencement of the Terms of Office: Twentieth Amendment" (PDF). Constitution of the United States of America: Analysis and Interpretation. Washington, D.C.: United States Government Printing Office, Library of Congress. pp. 2297–98. සම්ප්‍රවේශය July 24, 2018.
  154. ^ Kesavan, Vasan. "Essays on Article II: Oath of Office". The Heritage Guide to The Constitution. The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය August 2, 2018.
  155. ^ NCC Staff (January 20, 2017). "How Presidents use Bibles at inaugurations". Constitution Daily. Philadelphia, Pennsylvania: National Constitution Center. August 4, 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2018.
  156. ^ Munson, Holly (July 12, 2011). "Who said that? A quick history of the presidential oath". ConstitutionDaily. Philadelphia, Pennsylvania: National Constitution Center. August 4, 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2018.
  157. ^ Neale, Thomas H. (October 19, 2009). "Presidential Terms and Tenure: Perspectives and Proposals for Change" (PDF). Washington, D.C.: Congressional Research Service. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2018.
  158. ^ Waugh, Joan (October 4, 2016). "Ulysses S. Grant: Campaigns and Elections". Miller Center of Public Affairs, University of Virginia. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2018.
  159. ^ "Twenty-second Amendment". Annenberg Classroom. Philadelphia, Pennsylvania: The Annenberg Public Policy Center. සම්ප්‍රවේශය August 2, 2018.
  160. ^ "Twenty-second Amendment". Annenberg Classroom. Philadelphia, Pennsylvania: The Annenberg Public Policy Center. සම්ප්‍රවේශය August 2, 2018.
  161. ^ Feerick, John D. (2011). "Presidential Succession and Inability: Before and After the Twenty-Fifth Amendment". Fordham Law Review. 79 (3). New York City: Fordham University School of Law: 907–949. සම්ප්‍රවේශය December 13, 2018.
  162. ^ Feerick, John. "Essays on Article II: Presidential Succession". The Heritage Guide to the Constitution. The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය December 13, 2018.
  163. ^ Feerick, John. "Essays on Article II: Presidential Succession". The Heritage Guide to the Constitution. The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය December 13, 2018.
  164. ^ "Succession: Presidential and Vice Presidential Fast Facts". CNN. October 24, 2017. සම්ප්‍රවේශය July 19, 2018.
  165. ^ Olsen, Jillian (November 19, 2021). "How many other vice presidents have temporarily taken over presidential powers?". St. Petersburg, Florida: WTSP. සම්ප්‍රවේශය May 11, 2022.
  166. ^ Sullivan, Kate (November 19, 2021). "For 85 minutes, Kamala Harris became the first woman with presidential power". CNN. සම්ප්‍රවේශය November 19, 2021.
  167. ^ Presser, Stephen B. "Essays on Article I: Impeachment". Heritage Guide to the Constitution. The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2018.
  168. ^ Gerhardt, Michael J. "Essays on Article I: Trial of Impeachment". Heritage Guide to the Constitution. The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2018.
  169. ^ Presser, Stephen B. "Essays on Article I: Impeachment". Heritage Guide to the Constitution. The Heritage Foundation. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2018.
  170. ^ {{cite book}}: Empty citation (help)
  171. ^ Longley, Robert (September 1, 2017). "Presidential Pay and Compensation". ThoughtCo. සම්ප්‍රවේශය July 31, 2018.
  172. ^ Elkins, Kathleen (February 19, 2018). "Here's the last time the president of the United States got a raise". CNBC. සම්ප්‍රවේශය July 31, 2018.
  173. ^ "The White House Building". whitehouse.gov. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2018.
  174. ^ Bulmiller, Elisabeth (January 2009). "Inside the Presidency: Few outsiders ever see the President's private enclave". National Geographic. Washington, D.C. July 14, 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2018.
  175. ^ "The White House Building". whitehouse.gov. සම්ප්‍රවේශය August 3, 2018.
  176. ^ "President's Guest House (includes Lee House and Blair House), Washington, DC". Washington, D.C.: General Services Administration. සම්ප්‍රවේශය November 9, 2017.
  177. ^ "Air Force One". whitehouse.gov. March 21, 2015 – via National Archives.
  178. ^ Any U.S. Air Force aircraft carrying the president will use the call sign "Air Force One".
  179. ^ New Presidential Limousine enters Secret Service Fleet U.S. Secret Service Press Release (January 14, 2009) Retrieved on January 20, 2009.
  180. ^ Ahlers, Mike M.; Marrapodi, Eric (January 6, 2009). "Obama's wheels: Secret Service to unveil new presidential limo". CNN. February 2, 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය December 16, 2017.
  181. ^ Farley, Robert (August 25, 2011). "Obama's Canadian-American Bus". FactCheck. සම්ප්‍රවේශය December 16, 2017.
  182. ^ "Junior Secret Service Program: Assignment 7. Code Names". National Park Service. January 18, 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය August 18, 2007.
  183. ^ "Candidate Code Names Secret Service Monikers Used on the Campaign Trail". CBS. September 16, 2008. October 6, 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය November 12, 2008.
  184. ^ Edmund Morris, Colonel Roosevelt (2011)
  185. ^ Gary Dean Best, The Life of Herbert Hoover: Keeper of the Torch, 1933–1964 (2013)
  186. ^ Kasey S. Pipes, After the Fall: The Remarkable Comeback of Richard Nixon (2019)
  187. ^ Douglas Brinkley.
  188. ^ John Whiteclay, Chambers II (1979). "Presidents Emeritus". American Heritage. 30 (4): 16–25.
  189. ^ "Shock and Anger Flash Throughout the United States". Associated Press. March 31, 1981. September 6, 2015 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය March 11, 2011.
  190. ^ "Four Presidents". Reagan Presidential Library, National Archives and Records Administration. May 12, 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය April 3, 2011.
  191. ^ "Biography of Richard M. Nixon". whitehouse.gov. December 30, 2014 – via National Archives.
  192. ^ Stephanie Smith (March 18, 2008). "Federal Pension and Retirement Benefits" (PDF). Federation of American Scientists. Congressional Research Service, The Library of Congress. January 7, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය November 10, 2020.
  193. ^ Stephanie Smith (March 18, 2008). "Federal Pension and Retirement Benefits" (PDF). Federation of American Scientists. Congressional Research Service, The Library of Congress. January 7, 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය November 10, 2020.
  194. ^ Schwemle, Barbara L. (October 17, 2012). "President of the United States: Compensation" (PDF). Congressional Research Service. සම්ප්‍රවේශය January 10, 2013.
  195. ^ "Former presidents cost U.S. taxpayers big bucks". Toledo Blade. January 7, 2007. සම්ප්‍රවේශය May 22, 2007.
  196. ^ 18 U.S.C. § 3056
  197. ^ "Obama signs bill granting lifetime Secret Service protection to former presidents and spouses". The Washington Post. Associated Press. January 10, 2013. August 23, 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය January 10, 2013.
  198. ^ a b "United States Secret Service: Protection". United States Secret Service. සම්ප්‍රවේශය November 9, 2017.
  199. ^ "Obama signs protection bill for former presidents". The Washington Times. January 10, 2013. සම්ප්‍රවේශය August 14, 2013.
  200. ^ 44 U.S.C. § 2112
  201. ^ "U.S. Senate: Party Division". U.S. Senate. සම්ප්‍රවේශය January 2, 2017.
  202. ^ Jamison, Dennis (December 31, 2014). "George Washington's views on political parties in America". The Washington Times. සම්ප්‍රවේශය July 1, 2016.
  203. ^ "Political Parties". Mount Vernon, Virginia: Mount Vernon Ladies' Association. සම්ප්‍රවේශය March 24, 2019.
  204. ^ "The Presidents of the United States of America". Enchanted Learning. සම්ප්‍රවේශය August 2, 2018.
  205. ^ "Political Parties of the Presidents". Presidents USA. සම්ප්‍රවේශය August 2, 2018.

බාහිර සබැඳි