ප්‍රධාන දුම්රිය මාර්ගය (ශ්‍රී ලංකාව)

ප්‍රධාන දුම්රිය මාර්ගය ශ්‍රී ලංකාවේ දුම්රිය ගමනාගමනයෙහි හි වැදගත් මාර්ගයකි. එය කොළඹ කොටුවෙන් අාරම්භ වී බදුල්ල දක්වා දිව යයි.

ප්‍රධාන දුම්රිය මාර්ගය Main Line
උඩරට මැණිකේ නගරාන්තර දුම්රිය, දර්ශනීය කන්ද උඩරට හරහා දිවෙන අවස්ථාවක්
දළ විශ්ලේෂණය
Type	Intercity rail
පද්ධතිය	ශ්‍රී ලංකා දුම්රිය සේවය
ගමනාන්ත	කොළඹ කොටුව බදුල්ල
ක්‍රියාකාරිත්වය
විවෘතය	1864
හිමිකරු	ශ්‍රී ලංකා දුම්රිය සේවය
ක්‍රියාකරු	ශ්‍රී ලංකා දුම්රිය සේවය
තාක්ෂණික
මාර්ග ආමානය	5අඩි6අඟ
මාර්ග සිතියම ප්‍රධාන දුම්රිය මාර්ගය ආඛායිකාව බදුල්ල හාලි ඇළ උඩුවර දෙමෝදර වටරවුම දෙමෝදර ඇල්ල කිතල් ඇල්ල හීල් ඔය කිනිගම බණ්ඩාරවෙල දියතලාව හපුතලේ තන්ගමලේ අභයභූමිය ඉදල්ගස්හින්න ඔහිය Summit 1898.1m above MSL පට්ටිපොල අඹේවෙල හෝටන් තැන්න ජාතික උද්‍යානය පරාක්‍රමපුර වසා ඇති උඩුපුස්සැල්ලාව දුම්රිය මාර්ගය නානු ඔය රදැල්ල ග්‍රේට් වෙස්ටර්න් වටගොඩ ඉහළ කොත්මලේ ජලාශය තලවකැලේ කොටගල හැටන් රොසෙල්ල ඉහළ වටවල වටවල දෙකින්ද ගල්බොඩ පෙන්රෝස් ඉඟුරුඔය හයිටෙන්ෆෝර්ඩ් මහවැලි ගඟ නාවලපිටිය වරකාව පල්ලේගම උලපනේ වරකාපිටිය තැඹිලිගල වල්ලහගොඩ ගම්පොළ කහටපිටිය ගංගාතිලක වැලිගල්ල පොල්ගහ අඟ ගෙලිඔය කොස්හින්න මාතලේ දුම්රිය මාර්ගය පේරාදෙණිය හංදිය බරම්මනේ පිළිමතලාව කඩුගන්නාව වෙරළුගොල්ල බලන මාකෙහෙල්වල ඉහළ කෝට්ටේ ගංගොඩ යටිවැල්දෙණිය කඩිගමුව රඹුක්කන කුඩා ඔය යටගම තිස්මල්පොල පනලිය උතුරු දුම්රිය මාර්ගය පොල්ගහවෙල හංදිය වලකුඹුර අලව්ව බුජ්ජොමුව යත්තල්ගොඩ මහා ඔය අඹේපුස්ස බෝතලේ විල්වත්ත මීරිගම විජය රජදහන ගනේගොඩ පල්ලෙවෙල කීනවල වදුරාව වේයන්ගොඩ හීන්දෙනිය පට්ටියගොඩ මගලේගොඩ බෙම්මුල්ල දාරළුව ගම්පහ යාගොඩ ගණේමුල්ල බුළුගහගොඩ බටුවත්ත වල්පොළ පුත්තලම දුම්රිය මාර්ගය රාගම හංදිය හොරපේ එඬේරමුල්ල හුණුපිටිය වනවාසල කැළණිය කැළණි ගඟ දෙමටගොඩ කැළණි වැලි දුම්රිය මාර්ගය මරදාන ශාන්ත සෙබස්තියන් ඇළ කොළඹ කොටුව මුහුදුබඩ දුම්රිය මාර්ගය

මාර්ග විස්තරය

බදුල්ල දුම්රිය ස්ථානය

ප්‍රධාන මාර්ගය කොළඹ කොටුවෙන් ආරම්භ වී රාගම ගම්පහ වේයන්ගොඩ පාෙල්ගහවෙල හරහා රඹුක්කන දක්වා ද්විත්ව මාර්ගයක් ලෙස දිව යයි. එතැන් පටන් තනි මාර්ගයක් ලෙස දිවෙයි. රඹුක්කන සිට කඩුගන්නාව දක්වා සීඝ්‍ර නැග්මක් වේ. රාගම දී පුත්තලම් මාර්ගයද, පාෙල්ගහවෙල දී කන්කසක්තුරේ මාර්ගයද, පේරාදෙණියේදී මාතලේ දක්වා වූ මාර්ගයද, මුණ ගැසේ. නාවලපිටිය සිට පට්ට්පොල දක්වා ද සීඝ්‍ර නැග්මක් වන අතර එතැන් සිට අැත්තේ බැස්මකි. බිංගෙවල් 46ක් හමුවන අතර මෙම මාර්ගයේ ගමන් ගන්නා මගීන්ට අලංකාර දියඅැලි, තේ වතු, කදු මිටියාවත් දැක ගත හැක.

ඉතිහාසය

මෙය ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු දුම්රිය මාර්ගයයි. 1864 දී කොළඹ සිට කිලෝමීටර 54 නැගෙනහිර දෙසට වූ අඹේපුස්ස දක්වා පළමු අදියර නිම කෙරුණි. 1864 දෙසැම්බර් 27 පළමු දුම්රිය ධාවනය කළ අතර 1865 ඔක්තෝබර් 2 නිල වශයෙන් විවෘත විය. 1867 මහනුවර දක්වාද, 1874 දී නාවලපිටිය දක්වා ද,1885 දී නානුඔය දක්වාද, 1894 දි බණ්ඩාරවෙල දක්වාද, 1924 දී බදුල්ල දක්වාද මෙම මාර්ගය දීර්ඝ විය. 1953 තෙක් ප්‍රධාන මාර්ගයේ වාශ්ප එන්ජින් මගින් දුම්රිය ධාවනය කළ අතර 50 දශකයේ දී බී. ඩී. රම්පාල මහතාගේ නායකත්වයෙන් විවිධ ඩීසල් එන්ජින් සේවයට එක් කෙරුණි.

2011 දී එක්ස්පෝරේල් හා රාජධානි එක්ස්ප්‍රස් සේවා ප්‍රධාන මාර්ගයේ අාරම්භ වුණි. ශ්‍රී ලංකා දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව විසින් 2011 දී ප්‍රධාන මාර්ගයේ අැති නැග්මවල් වලට උචිත වන සේ සැකසූ S12 බලවේග කට්ටල අානයනය කරන ලදී.