පුත්තලම දුම්රිය මාර්ගය
පුත්තලම දුම්රිය මාර්ගය යනු ශ්‍රී ලංකාවේ පිහිටි ප්‍රධාන දුම්රිය මාර්ගයකි.
පුත්තලම මාර්ගය යනු ශ්‍රී ලංකාවේ දුම්රිය ජාලයේ අඩි 5 අඟල් 6 (මි.මී. 1,676) පුළුල් මාපක දුම්රිය මාර්ගයකි.(මුලින් වයඹ මාර්ගය ලෙස හැඳින්වේ.) කිලෝමීටර් 133 (සැතපුම් 83) දුම්රිය මාර්ගය රාගම හන්දියෙන් ආරම්භ වී රටේ වයඹ දිග වෙරළ තීරයේ ප්‍රධාන නගර හරහා පෙරියනගවිල්ලු දක්වා දිව යයි. එහි දිගට දුම්රිය ස්ථාන හතළිස් දෙකක් ඇත.ශ්‍රී ලංකා දුම්රිය සේවයේ අංක 3 වශයෙන් හැඳින්වෙන්නේ පුත්තලම මාර්ගය යි.රාගම සිට ජාඇල දක්වා පමණක් ද්විත්ව මාර්ග ඇති අතර එතැනින් ඔබ්බට තනි මාර්ගය දිවේ. වර්ණ සංඥා භාවිතා කෙරෙන්නේ රාගම සිට මීගමුව දක්වා පමණි. එතැන් සිට භාවිතා වන්නේ පැරණි ටැබ්ලට් ක්‍රමය යි.මගී ප්‍රවාහනය සඳහා දුම්රිය මාර්ගයේ අවසානය වන්නේ නූර් නගර් දුම්රිය ස්ථානය යි. එනම් පුත්තලමට පසු හමුවන පළමු දුම්රිය ස්ථානය යි. නමුත් මාර්ගය එතැනින් අවසන් වන්නේ නැත. නූර් නගර් සිට පෙරියනාගවිල්ලු හරහා එය ඉදිරියට අැදෙයි. මාර්ගයේ එම කොටස භාවිතා කරන්නේ හොල්සිම් සිමෙන්ති සමාගම යි. ඔවුන් පාලාවි හි පිහිටි සිමෙන්ති කර්මාන්ත ශාලාව වෙත හුණුගල් (සිමෙන්ති නිෂ්පාදනයට යොදා ගැනෙන ප්‍රධාන අමු ද්‍රව්‍යය යි) ප්‍රවාහනය කරනුයේ ඉහත සඳහන් කළ මාර්ගය ඔස්සේ ය. ඒ සඳහා හොල්සිම් සමාගමට අයත් දුම්රිය එන්ජින් සහ හුණුගල් ප්‍රවාහන ගැල් භාවිතා වේ.
- ඉතිහාසය
1907 ජූලි 3 වැනිදා රාගම සිට ජාඇල දක්වා දුම්රිය මාර්ගයක් තැබීමත් සමඟ පුත්තලම දක්වා දුම්රිය මාර්ගය ඉදිකිරීම ආරම්භ විය. මෙම ව්‍යාපෘතිය ආරම්භ කරන ලද්දේ ලංකාවේ ආණ්ඩුකාර ශ්‍රීමත් හෙන්රි ආතර් බ්ලේක් විසිනි. පළමු මගී මෙහෙයුම් 1908 නොවැම්බර් 9 වන දින ආරම්භ විය. මීගමුව දුම්රිය ස්ථානය 1909 දෙසැම්බර් 1 වන දින විවෘත කරන ලද අතර, එම මාර්ගය 1916 දී හලාවත දක්වා දීර්ඝ කරන ලදී.1920 නොවැම්බරයේදී පුත්තලම දක්වා දිගු කිරීමේ කටයුතු ආරම්භ කරන ලදී,එය 1926 මැයි 12 දින නිල වශයෙන් විවෘත කරන ලදී.
1943 දී බංගදෙණියේ සිට පුත්තලම දක්වා මාර්ගය ඉවත් කරන ලදී, දෙවන ලෝක යුද්ධය නිසා ඇති වූ හිඟය හේතුවෙන් වෙනත් උපාය මාර්ගික වශයෙන් වැදගත් මාර්ගවල රේල් පීලි අවශ්‍ය විය. එය 1946 දී නව දුම්රිය ස්ථාන ගණනාවක් සමඟින් නැවත සකස් කරන ලදී. මෙම මාර්ගය පුත්තලමෙන් ඔබ්බට පෙරියනගවිල්ලුව දක්වාද, මාර්ගය දෙපසට විහිදුනු අතර, එක් මාර්ගයක් අරුවක්කාලු දක්වාද අනෙක් මාර්ගය ඉලුවන්කුලම දක්වාද දිවෙන ලදී.
2011 දී රාගම සහ ජා-ඇල අතර කිලෝමීටර් 20 (සැතපුම් 12) ද්විත්ව මාර්ගයක් නිල වශයෙන් විවෘත කරන ලදී. උතුරු සහ පුත්තලම මාර්ග සම්බන්ධ කරමින් පුත්තලම සිට නොරොචෝලේ බලාගාරය (රටේ ප්‍රධාන ගල් අඟුරු බලාගාරයට සේවා සපයන) හරහා මහව දක්වා දුම්රිය මාර්ගය දීර්ඝ කිරීමේ ශක්‍යතා පිළිබඳව 2017 වසරේ රජය විමර්ශනය කිරීම ආරම්භ කළේය.
- මෙහෙයුම්
මෙම මාර්ගය මගී සහ භාණ්ඩ ප්‍රවාහන දුම්රිය මගින් බොහෝ දුරට s9, s8, s11 සහ s10 පන්ති දිවා කාලයේ මගී දුම්රිය සඳහා භාවිතා කරන අතර කාර්යාල දුම්රිය s11, s13, m4 සහ s9 පන්තියෙන් ඇදගෙන යයි. මීගමුව, මාදම්පේ, හලාවත, පුත්තලම සහ නූර්නගර් දුම්රිය වල ප්‍රධාන පර්යන්ත වේ. කාර්ය බහුල වේලාවන්හිදී පාලනය කළ නොහැකි සෙනඟක් දක්නට ලැබේ (ප්‍රධාන වශයෙන් කොළඹ සිට මීගමුව දක්වා)
| පුත්තලම දුම්රිය මාර්ගය | |
|---|---|
| දළ විශ්ලේෂණය | |
| Type | Intercity rail |
| පද්ධතිය | දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා |
| තත්වය | Functioning |
| Locale | ශ්‍රී ලංකාව |
| වෙබ්අඩවිය | www.railway.gov.lk |
| ක්‍රියාකාරිත්වය | |
| හිමිකරු | දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා |
| ක්‍රියාකරු | දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා |
| තාක්ෂණික | |
| මාර්ග ආමානය | 1,676 මිමී (5 අඩි 6 අඟ) |
| විද්‍යුතනය | No |
- දුම්රි ස්ථාන
- රාගම (සන්ධිය)
- පේරලන්ද
- කඳාන
- කපුවත්ත
- ජා ඇල
- තුඩැල්ල
- කුඩහකපොල
- අලවතුපිටිය
- සීදූව
- ලියනගේමුල්ල
- ආයෝජන ප්‍රවර්ධන කලාපය
- ගුවන්තොටුපල (ගුවන් තොටුපල විහිදුම් මාර්ගය - සාමාන්‍ය ගමන් මගට හසු නො වෙයි)
- කටුණායක
- කුරණ
- මීගමුව
- කට්ටුව
- කොච්චිකඩේ
- වෛක්කාල
- බෝලවත්ත
- බොරලැස්ස
- ලුණුවිල
- තුම්මෝදර
- නාත්තන්ඩිය
- වලහපිටිය
- කුඩා වැව
- නෙළුම් පොකුණ
- මාදම්පෙ
- කාක්කපල්ලිය
- සවරාන
- හලාවත
- මානුවන්ගම
- බංගදෙණිය
- ආරච්චිකට්ටුව
- ආනවිලුන්දාව
- බත්තුලුඔය
- පුලිච්චකුලම්
- මුන්ඩල්
- මංගල එළිය
- මදුරන්කුලිය
- එරුක්කලම්පිඩි - නාගවිල්ලු
- පලාවි
- තිල්අඩිය
- පුත්තලම
- නූර්නගර් (මගී ප්‍රවාහනය සඳහා මාර්ගයේ කෙළවර)