ප්‍රංශ භාෂාව
(French language වෙතින් යළි-යොමු කරන ලදි)
මෙම ලිපිය වැඩිදියුණු කළයුතුව ඇත. ඔබ මෙම මාතෘකාව පිලිබඳව දැනුවත්නම්, නව කරුණු එක්කිරීමට දායකවන්න. |
ප්‍රංශ භාෂාව [français(ෆ්‍රංසෙ), la langue française(ලා ලොංග් ෆ්‍රංසෙස්)] ලතින් භාෂාවෙන් බිඳුණු භාෂා සමූහයෙන් එකකි. එම භාෂාවන් රොමැන්තික භාෂා යැයි ද නම් වෙයි. මෙය ප්‍රංශයේ පළමු භාෂාවයි. එසේම ස්විට්ස්සර්ලන්තයේ රොමැන්ඩි පෙදෙසේ, බෙල්ජියමේ වැලෝනියා සහ බ්‍රසල්ස් හි සහ මොනාකෝ යන යුරෝපා රටවල් වල භාවිතා වෙන්නකි. කැනඩාවේ ඇකේඩියා පළාතේ හා කුවෙබෙක් ප්‍රාන්තයේ ද භාවිතා වන ප්‍රංශ බස ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ඊසාන දිග මේන් ප්‍රාන්තයේ පිහිටි ඇකේඩියා පළාත් හි ද පාවිච්චි වෙන්නකි. ඊට අමතර ව ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ලුයිසියානා ප්‍රාන්තයේ ද එරට තුල හයිතිය වැනි ප්‍රංශ කතා කරන සුළු ජාතික ජන සමාජ වල ද භාවිතා වන්නකි.
| ප්‍රංශ | |
|---|---|
| français | |
| උච්චාරණය | [fʁɑ̃sɛ] ෆ්‍රංසෙ |
| ස්වදේශික වන්නේ | ප්‍රංශය, ලෝක ව්‍යාප්ත |
ස්වදේශික හසුරුවන්නන් | 80 මිලියන (2015)[1] මිලියන 220ක මුළු කථික සංඛ්‍යාවක් |
ඉන්‍දු යුරෝපීය
| |
ආදි ස්වරූප | |
| ලතින් (ප්‍රංශ හෝඩිය) ප්‍රංශ බ්‍රේල් | |
| Signed French (français signé) | |
| නිල තත්ත්වය | |
නිල භාෂාව වන ජාතිය | |
| භාෂා කේත | |
| ISO 639-1 | fr |
| ISO 639-2 | fre (B) fra (T) |
| ISO 639-3 | fra |
| ග්ලොටෝලොග් | stan1290[2] |
| ලින්ග්වාස්ෆියර් | 51-AAA-i |
 | |
යුරෝපය
සංස්කරණයප්රංශ බස යුරෝපයේ 4වැනියට විශාල ලෙස ව්‍යවහාරිත භාෂාව යි. වාණීජ්‍ය, රාජ්‍ය, සාහිත්‍යමය හා විද්‍යාත්මක කටයුතු සඳහා අන්තර්ජාතික භාෂාවක් ලෙස ඈත අතීතයේ සිට ම යුරෝපය පුරා භාවිතා වී ඇත.
අංක ක්‍රමය
සංස්කරණය| සිංහල | ප්‍රංශ | උසුරුවන අයුරු |
|---|---|---|
| එක | un (m)/une (f) | අං (පි)/ඞ්‍යුන් (ගැ) |
| දෙක | deux | ද' |
| තුන | trois | ථුවා |
| හතර | quarte | කැත් |
| පහ | cinq | සැංක් |
| හය | six | සිස් |
| හත | sept | සෙප්ත් |
| අට | huit | උවිත් |
| නවය | neuf | න'ෆ් |
| දහය | dix | දිස් |
| එකොළහ | onze | අං'ස් |
| දොළහ | douze | දූ'ස් |
| දහතුන | treize | ත්‍රී'ස් |
| දහහතර | quatorze | කතෝර්'ස් |
| පහළොව | quinze | කැන්'ස් |
| දහසය | seize | සෙයි'ස් |
| දහහත | dix-sept | දිස්-සෙප්ත් |
| දහඅට | dix-huit | දීස්විත් |
| දහනවය | dix-neuf | දිස්න'ෆ් |
| විස්ස | vingt | වෙං |
පද
සංස්කරණය| සිංහල | ප්‍රංශ | ක්‍යූබෙක් ස්වරණය | සංචාරක ස්වරණය |
|---|---|---|---|
| ප්‍රංශ | Français (ජනයා) හෝ français (බස) | [fʁ̥ãsɛ] | [fʁ̥ɒ̃sɛ] |
| ඉංග්‍රීසි | Anglais (ජනයා) හෝ anglais (බස) | [ãɡlɛ] | [ɒ̃ɡlɛ] |
| සිංහල | Cinghalais (ජනයා) හෝ cingalais (බස) | [sɛ̃ɡalɛ] | [sɛ̃ɡalɛ] |
| ඔව් | Oui (si නඤ්ඤර්ථයේ වාක්‍යයකට හෝ පැනයකට පිළිතුරු දීමේ දී) | [wi] | [wi] |
| නැහැ | Non | [nɔ̃] | [nõ] |
| ආයුබෝවන්! | Bonjour ! (විධිමත්) හෝ Salut ! (අවිධිමත්) හෝ "Allô" (ක්‍යූබෙක් ප්‍රංශ හෝ දුරකතන සංවාදයක දී) | [bõʒuːʁ] | [bõʒuʁ] |
| සුබ සැඳෑවක්! | Bonsoir ! | [bõswɑːʁ] | [bõswaʁ] |
| සුබ රාත්‍රියක්! | Bonne nuit ! | [bɔn nɥi] | [bʌn nɥi] |
| සුබගමන්! | Au revoir ! | [ɔʁvwɑːʁ] | [oʁ(ø)vwaʁ] |
| සුබ දවසක්! | Bonne journée ! | [bɔn ʒuʁne] | [bʌn ʒuʁne] |
| කරුණාකර | S’il vous plaît (විධිමත්) හෝ S’il te plaît (අවිධිමත්) | [sɪl vu plɛ] | [sil vu plɛ] |
| ස්තුතියි | Merci | [mɛʁsi] | [mɛʁ̥si] |
| සුළු දෙයක් | De rien හෝ Ce n’est rien (අවිධිමත්) ("it is nothing") හෝ Je vous en prie (විධිමත්) හෝ Je t’en prie (අවිධිමත්) හෝ Bienvenue (ක්‍යූබෙක්) | [də ʁjẽ] | [dœ ʁjæ̃] |
| සමාවන්න | Pardon හෝ Désolé හෝ Je suis désolé (පිරිමි) / Je suis désolée (කාන්තා) හෝ Excuse-moi (අවිධිමත්) / Excusez-moi (විධිමත්) / "Je regrette" | [paʁdɒ̃] / [dezɔle] | [paʁdõ] / [dezɔle] |
| කවුරු ද? | Qui ? | [ki] | [ki] |
| කුමක් ද? | Quoi ? හෝ Pardon ? | [kwa] | [kwa] |
| කෙදින ද? | Quand ? | [kæ̃] | [kɒ̃] |
| කොහේ ද? | Où ? | [u] | [u] |
| කිම ද? | Pourquoi ? | [puʁ̥kwa] | [puʁ̥kwa] |
| ඔබේ නම කුමක් ද? | Comment vous appelez-vous ? (විධිමත්) හෝ Comment t’appelles-tu ? (අවිධිමත්) | [kɔmã vu z‿aple vu], [kɔmã t‿apɛl t͡sy] | [kɔmɒ̃ vu z‿aple vu] , [kɔmɒ̃ t‿apɛl t͡sy] |
| මගේ නම... | Je m'appelle... | [ʒø mapɛl] | |
| කොයික ද? | Quel/Quels(pl.)/Quelle(fem.) | [kɛl] | [kɛl] |
| මක් නිසා ද යත් | Parce que / Car | [paʁ̥skœ] | [paʁ̥s(ø)kø] |
| හේතුවෙන් | À cause de | [a kou̯z dœ] | [a koz dø] |
| එබැවින්, | Donc | [dõːk] | [dõk] |
| බාගදා | Peut-être | [pœt‿aɪ̯tʀ̥] | [pøt‿ɛtʁ̥] |
| කොහොම ද? | Comment ? | [kɔmã] | [kɔmɒ̃] |
| කීය ද? | Combien ? | [kõbjẽ] | [kõbjæ̃] |
| මට නො වැටහේ. | Je ne comprends pas. | [ʒœ nœ kõpʁ̥ã pɔ] | [ʒø nø kõpʁ̥ɒ̃ pa] |
| ඔව්, මට වැටහේ. | Oui, je comprends. | [wi ʒœ kõpʁ̥ã] | [wi ʒø kõpʁ̥ɒ̃] |
| මම එකඟ වෙමි | Je suis d’accord. | [ʒə sɥi dakɑɔ̯ʁ] | [ʒø sɥi dakɔʁ] |
| උදවු! | Au secours ! (à l’aide !) | [o skuːʁ] | [o søkuːʁ] |
| ...කීයට ද? | À quelle heure...? | [a kɛl aœ̯ʁ] | [a kɛl œʁ] |
| අද | Aujourd'hui | [oʒuʁd͡zɥi] | [oʒuʁdɥi] |
| මට උදවු කරන්න පුළුවන් ද, කරුණාකර? | Pouvez-vous m’aider s’il vous plaît ? / Pourriez-vous m’aider s’il vous plaît ? (විධිමත්) හෝ Peux-tu m’aider s’il te plaît ? / Pourrais-tu m’aider s’il te plaît (අවිධිමත්) | [puve vu mɛːde sɪl vu plɛ] | [puve vu mede sil vu plɛ] |
| වැසිකිළි කොහේ ද? | Où sont les toilettes ? | [u sõ le twalɛt] | [u sõ le twalɛt] |
| ඔබ ඉංග්‍රීසි කතා කරනවා ද? | Parlez-vous (l')anglais ? / Est-ce que vous parlez (l')anglais ? | [ɛs kœ vu paʁle lãɡlɛ] | [paʁle vu ɒ̃ɡlɛ] |
| මම ප්‍රංශ කතා නො කරමි. | Je ne parle pas français. | [ʒœ nœ paʁl pɔ fʁãsɛ] | [ʒø nø paʁl pa fʁɒ̃sɛ] |
| නො දනිමි. | Je sais pas. (syntax mistake[3] and over-familiar[4]) Je ne sais pas. Je ne sais. (විධිමත්, දුලබ) |
[ʒœ se pɔ] [ʒœ n(œ) se pɔ] [ʒœ n(œ) se] |
[ʒø sɛ pa] [ʒø n(ø) sɛ pa] [ʒø n(ø) sɛ] |
| මම දනිමි. | Je sais. | [ʒœ se] | [ʒø sɛ] |
| මට තිබහ යි. | J’ai soif. (literally, "I have thirst") | [ʒe swaf] | [ʒe swaf] |
| මට බඩගිනි යි. | J’ai faim. (literally, "I have hunger") | [ʒe fẽ] | [ʒɛ fæ̃] |
| ඔබට කෙසේ ද? | Comment allez-vous ? (විධිමත්) හෝ Ça va ? / Comment ça va ? (අවිධිමත්) | [kɔmã t‿ale vu] | [kɔmɒ̃ t‿ale vu] |
| මම (ඉතා ම) හොඳින්. | Je vais (très) bien (විධිමත්) හෝ Ça va (très) bien. / Tout va (très) bien (අවිධිමත්) | [ʒœ vɛ (tʁɛ) bjẽ] | [ʒø vɛ (tʁɛ) bjæ̃] |
| මම හොඳින් නො වේ. / Things are (very) bad / Everything is (very) bad | Je vais (très) mal (විධිමත්) හෝ Ça va (très) mal / Tout va (très) mal (අවිධිමත්) | [ʒœ vɛ (tʁɛ) mal] | [ʒø vɛ (tʁɛ) mal] |
| මට ප්‍රශ්නයක් නැහැ. | Assez bien හෝ Ça va comme ci, comme ça නැත්නම් Ça va.. (සමහර විට: « Couci, couça. », අවිධිමත්: "bof") i.e. « Comme ci, comme ça. ») | [ase bjẽ] | [ase bjæ̃] |
| හොඳින් සිටිමි. | Ça va bien. | [sa vɔ bjẽ] | [sa va bjæ̃] |
| (How) may I help you? / Do you need help? / We need help! | (Comment) puis-je vous aider ? Avez-vous besoin d'aide ? Nous avons besoin d'aide ! | [(kɔmã) pɥiʒ vu z‿ɛːde] | [(kɔmɑ̃) pɥiʒ vu z‿ede] |
- ^ "The status of French in the world". සම්ප්‍රවේශය 23 April 2015.
- ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Standard French". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
{{cite book}}: Invalid|display-editors=4(help); Unknown parameter|chapterurl=ignored (help) - ^ "Ne". Dire, Ne pas dire. Académie française. 3 November 2011. සම්ප්‍රවේශය 30 May 2014. On néglige trop souvent de faire entendre l’adverbe ne, en faisant de pas l’unique marque de négation : Je veux pas, je sais pas. Cette habitude, répandue dans le langage parlé, est une véritable faute.
- ^ "Pas". Trésor de la langue française informatisé. Analyse et traitement informatique de la langue française. සම්ප්‍රවේශය 30 May 2014. − Pop. ou très fam. [Avec suppression de ne]