විකිපීඩියා

බහමාස්

(බහාමාස් වෙතින් යළි-යොමු කරන ලදි)

බහමාස් (අසන්නi/bəˈhɑːməz/ bə-HAH-məz), නිල වශයෙන් බහමාස් පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලය,[13] යනු අත්ලාන්තික් සාගරයේ ලුකායන් දූපත් සමූහය තුළ පිහිටි දූපත් රටකි. ලුකායන් දූපත් සමූහයේ භූමි ප්‍රමාණයෙන් 97% ක් සහ එහි ජනගහනයෙන් 88% ක් එහි අඩංගු වේ. මෙම දූපත් සමූහය අත්ලාන්තික් සාගරයේ දූපත්, කේස් සහ දූපත් 3,000 කට අධික සංඛ්‍යාවකින් සමන්විත වන අතර එය කියුබාවට උතුරින් සහ හිස්පැනියෝලා දූපතට වයඹ දෙසින් (ඩොමිනිකන් ජනරජය සහ හයිටි අතර බෙදී ඇත) සහ ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත්, ගිනිකොන දෙසින් පිහිටා ඇත. එක්සත් ජනපදයේ ෆ්ලොරිඩා ප්‍රාන්තය සහ ෆ්ලොරිඩා කීස් වලට නැගෙනහිරින් පිහිටා ඇත. අගනුවර නව ප්‍රොවිඩන්ස් දූපතේ නසාවු ය. රාජකීය බහමාස් ආරක්ෂක බළකාය බහමාස්ගේ භූමි ප්‍රදේශය කිලෝමීටර් 470,000 (වර්ග සැතපුම් 180,000) සාගර අවකාශයෙන් ආවරණය වී ඇති බව විස්තර කරයි.

බහමාස් පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය
Flag of බහමාස්
ජාතික ධජය
රාජ්‍ය ලාංඡනය of බහමාස්
රාජ්‍ය ලාංඡනය
උද්යෝග පාඨය: "ඉදිරියට, ඉහළට, ඉදිරියට, එකට"
ජාතික ගීය: "පෙළපාලිය පටන්ගමු, බහමාලන්තය"
රාජකීය ගීය: "දෙවියන් වහන්සේ රජ්ජුරුවන්ගේ සුරකින්න"[1]
අගනුවර
සහ විශාලතම නගරය
නසාවු
25°04′41″N 77°20′19″W / 25.07806°N 77.33861°W / 25.07806; -77.33861
නිල භාෂා(ව)බහමියන් ඉංග්‍රීසි
දේශීය භාෂාවබහමියානු ක්‍රියෝල්
ජනවාර්ගික කණ්ඩායම්
(2020)
  • 90.6% අප්‍රිකානු-බහාමියන් (කළු)
  • 4.7% සුදු බහමියන් (සුදු)
  • 2.1% මිශ්‍ර තරඟය
  • 1.9% ජනවාර්ගික කණ්ඩායම්
  • 0.7% නිශ්චිත නැත[2][3]
ආගම
(2020)[4]
ජාති නාම(ය)බහමියානු
රජයඒකීය පාර්ලිමේන්තු ව්‍යවස්ථාමය රාජාණ්ඩුව[5][6]
• රාජාණ්ඩුව
III වන චාල්ස්
• ආණ්ඩුකාර ජනරාල්
සින්තියා ඒ. ප්‍රට්
• අගමැති
පිලිප් ඩේවිස්
ව්‍යවස්ථාදායකයපාර්ලිමේන්තුව
• උත්තර මන්ත්‍රී මණ්ඩලය
සෙනෙට් සභාව
• පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලය
ජාතික රැස්වීම සභාව
ස්වාධීනත්වය 
එක්සත් රාජධානිය වෙතින්
• පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය රාජධානිය
1973 ජූලි 10[7]
වර්ග ප්‍රමාණය
• සම්පූර්ණ
13,943 km2 (5,383 sq mi) (155 වෙනි)
• ජලය (%)
28%
ජනගහණය
• 2023 ජන සංගණනය
412,628[8]
• ජන ඝණත්වය
25.21/km2 (65.3/sq mi) (181 වෙනි)
දදේනි (ක්‍රශසා)2024 ඇස්තමේන්තුව
• සම්පූර්ණ
Increase ඇ.ඩො. බිලියන 18.989[9] (153 වෙනි)
• ඒක පුද්ගල
Increase ඇ.ඩො. 46,524[9] (46 වෙනි)
දදේනි (නාමික)2024 ඇස්තමේන්තුව
• සම්පූර්ණ
Increase ඇ.ඩො. බිලියන 14.390[9] (146 වෙනි)
• ඒක පුද්ගල
Increase ඇ.ඩො. 35,257[9] (29 වෙනි)
මාසද (2022)Increase 0.820[10]
ඉතා ඉහළ · 57 වෙනි
ව්‍යවහාර මුදලබහමියානු ඩොලර් (BSD)
එක්සත් ජනපද ඩොලර් (USD)
වේලා කලාපයUTC−5 (නැගෙනහිර වේලා කලාපය)
• ගිම්හාන (DST)
UTC−4 (නැගෙනහිර වේලා කලාපය)
රිය ධාවන මං තීරුවවම
ඇමතුම් කේතය+1 242
ISO 3166 codeBS
අන්තර්ජාල TLD.bs
  1. ^ "බහාමියන්" ලෙසද හැඳින්වේ.[11]

බහමා දූපත් සියවස් ගණනාවක් පුරා අරවාක් සහ ලුකායන්ස්, අරවාකන් භාෂාව කතා කරන ටයිනෝ ශාඛාව විසින් ජනාවාස විය.[14] ක්‍රිස්ටෝපර් කොලොම්බස් මෙම දූපත් දුටු පළමු යුරෝපීයයා වූ අතර, 1492 දී ඔහු සැන් සැල්වදෝර් දූපතට ගොඩබසින විට "නව ලෝකය" තුළ ඔහුගේ පළමු ගොඩබෑම සිදු කළේය. පසුව, ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් ස්වදේශික ලුකායන්වරුන් හිස්පැනියෝලා වෙත යවා ඔවුන්ව එහි වහල්භාවයට පත් කළ අතර, පසුව බහමා දූපත් 1513 සිට 1648 දක්වා බොහෝ දුරට පාළුවට ගොස් ඇත, මන්ද ස්වදේශික බහමියානුවන් සියල්ලම පාහේ වහල්භාවය සඳහා බලහත්කාරයෙන් ඉවත් කර හෝ යුරෝපීයයන් ඔවුන් සමඟ ගෙන ආ රෝගවලින් මිය ගිය බැවිනි.[15] එලියුතරන් ඇඩ්වෙන්චර්ස් ලෙස හැඳින්වෙන බර්මියුඩාවේ ඉංග්‍රීසි ජනපදිකයෝ එලියුතෙරා දූපතේ පදිංචි වූහ.

1718 දී බ්‍රිතාන්‍යයන් මුහුදු කොල්ලකෑම් මැඩලීමත් සමඟ බහමාස් බ්‍රිතාන්‍ය ඔටුන්න හිමි යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. ඇමරිකානු විප්ලවවාදී යුද්ධයෙන් පසුව, ඔටුන්න හිමි දහස් ගණන් ඇමරිකානු පක්ෂපාතීවරුන් බහමාස් වෙත නැවත පදිංචි කළේය; ඔවුන් වහලුන්ව රැගෙන ගොස් ඉඩම් දීමනා මත වතු පිහිටුවා ගත්හ. වහල්භාවයට පත් අප්‍රිකානුවන් සහ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන් මෙම කාල පරිච්ඡේදයේ සිට ජනගහනයෙන් බහුතරයක් විය. 1807 දී බ්‍රිතාන්‍යයන් විසින් වහල් වෙළඳාම අහෝසි කරන ලදී. බහමාස්හි වහල්භාවය 1834 වන තෙක් අහෝසි නොකළද, 1818 දී බ්‍රිතාන්‍ය බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්වෙන් පිටත සිට අප්‍රිකානු වහලුන් සඳහා බහමාස් මිනිසුන්ගේ තෝතැන්නක් බවට පත්විය.[16] නීතිවිරෝධී වහල් නැව් වලින් නිදහස් වූ අප්‍රිකානුවන් රාජකීය නාවික හමුදාව විසින් දූපත් වල නැවත පදිංචි කරන ලද අතර සමහර උතුරු ඇමරිකානු වහලුන් සහ සෙමිනෝල් ෆ්ලොරිඩාවේ සිට බහමාස් වෙත පලා ගියහ. බහමාස් වෙත ළඟා වූ වෙනත් ජාතීන්ගේ නැව් විසින් ගෙන යන වහල් මිනිසුන්ගේ නිදහස පිළිගැනීමට පවා බහමියානුවන් දැන සිටියහ. අද 400,516 ජනගහනයෙන් 90%ක් කළු බහමියානුවන් වේ.[14]

ශ්‍රීමත් ලින්ඩන් ඕ. පින්ඩිං ගේ නායකත්වයෙන් 1973 දී රට එක්සත් රාජධානියෙන් නිදහස ලබා ගත්තේය. එය අනෙකුත් පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය රාජ්‍යයන් සමඟ එහි රාජාණ්ඩුව බෙදා ගනී. බහමාස් ඇමරිකාවේ ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය දහහතරවන විශාලතම ඇත. එහි ආර්ථිකය සංචාරක ව්‍යාපාරය සහ අක්වෙරළ මුල්‍ය මත පදනම් වේ.[17] බහමාස් පිහිටා ඇත්තේ කැරිබියන් මුහුදේ නොව ලුකායන් දූපත් සමූහයේ වුවද, එය බොහෝ විට පුළුල් කැරිබියානු කලාපයේ කොටසක් ලෙස සැලකේ.[18] බහමාස් යනු කැරිබියන් ප්‍රජාවේ (CARICOM) පූර්ණ සාමාජිකයෙකු වන නමුත් එය CARICOM තනි වෙළඳපොලේ සහ ආර්ථිකයේ කොටසක් නොවේ.[19]

නාමකරණය සහ නිරුක්තිය

සංස්කරණය

බහමාස් යන නම ව්‍යුත්පන්න වී ඇත්තේ ග්‍රෑන්ඩ් බහමා දූපත සඳහා ආදිවාසී ටයිනෝ ජනයා විසින් භාවිතා කරන ලද ලුකායන් නාමය වන බහමා ('විශාල ඉහළ මැද දූපත') යන්නෙන්ය.[20][21] සංචාරක මඟපෙන්වන්නන් බොහෝ විට ප්‍රකාශ කරන්නේ මෙම නම පැමිණියේ ස්පාඤ්ඤ බජා මාර් ('නොගැඹුරු මුහුද') බවයි. යෝර්ක් විශ්ව විද්‍යාලයේ වුල්ෆ්ගැන්ග් අහ්රන්ස් තර්ක කරන්නේ මෙය ජන නිරුක්තියක් බවයි.[20] විකල්පයක් ලෙස, බහමා යනු අපැහැදිලි අර්ථයක් ඇති දේශීය නාමයක් වන ගුවානාහානි වෙතින් ව්‍යුත්පන්න වන්නට ඇත.[22]

1523 ටියුරින් සිතියම මත මුලින්ම සහතික කර ඇත, බහමා මුලින් ග්‍රෑන්ඩ් බහමා වෙත පමණක් යොමු වූ නමුත් 1670 වන විට ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් ද ඇතුළත් විය.[23] ටොපොනිමිස්ට් අයිසැක් ටේලර් තර්ක කරන්නේ මෙම නම බිමනි (බිමිනි) යන ​​නාමයෙන් ලබා ගත් බවයි, එය හයිටියේ ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පාලොම්බේ සමඟ හඳුනාගෙන ඇති අතර, ජෝන් මැන්ඩෙවිල්ගේ ට්‍රැවල්ස් තාරුණ්‍යයේ දිය උල්පතක් ඇති බව පැවසූ ජනප්‍රවාදගත ස්ථානයකි.[24]

බහමාස් යනු "ද" යන ලිපියෙන් නිල නාමයන් ආරම්භ වන රටවල් දෙකෙන් එකකි - අනෙක ගැම්බියාවයි. නිශ්චිත ලිපියක් ගත හැකි භූගෝලීය ලක්ෂණයක් වන දූපත් වලටද නම යොමු වන නිසා භාවිතය ඇති විය හැකිය.[25]

ඉතිහාසය

සංස්කරණය

පූර්ව හිස්පැනික් යුගය

සංස්කරණය

බහමාස් හි පළමු වැසියන් වූයේ ටයිනෝ ජනයා වන අතර, ඔවුන් ක්‍රිස්තු වර්ෂ 800-1000 පමණ වන විට හිස්පැනියෝලා සහ කියුබාවේ සිට ජනාවාස නොවූ දකුණු දූපත් වෙත සංක්‍රමණය වූ අතර, දකුණු ඇමරිකාවේ ප්‍රධාන භූමියෙන් එහි සංක්‍රමණය විය. ඔවුන් ලුකායන් ජනතාව ලෙස හඳුන්වනු ලැබිණි.[26] 1492 දී ක්‍රිස්ටෝපර් කොලම්බස් පැමිණෙන විට ලුකායන්වරුන් 30,000ක් බහමාස් හි වාසය කළ බව ගණන් බලා ඇත.[27]

ස්පාඤ්ඤ ආගමනය

සංස්කරණය
 
කොලොම්බස්ගේ පළමු ගොඩබෑමේ නිරූපනය, කැරවල්වල කැස්ටිල් ඔටුන්න සඳහා නව ලෝකය සන්තකයේ තබා ගැනීම; 1492 ඔක්තෝබර් 12 වන දින ස්වදේශිකයන් ගුවානාහානි ලෙස හැඳින්වූ අතර ඔහු සැන් සැල්වදෝරය ලෙස නම් කළ බහමාස් දූපතක් වන වොට්ලිං දූපතේ නීනා සහ පින්ටා.[28]

යුරෝපීයයන්ට "නව ලෝකයක්" වූ කොලොම්බස්ගේ ප්‍රථම ගොඩබිම වූයේ ඔහු සැන් සැල්වදෝර් (ලුකායන්වරුන් ගුවානාහානි ලෙස හඳුන්වනු ලබන) නම් වූ දූපතක ය. මෙම දූපත බහමාස් තුළ පිහිටා ඇති බවට පොදු එකඟතාවයක් ඇතත්, හරියටම කොලොම්බස් ගොඩ බැස්සේ කුමන දූපතටද යන්න විද්වතුන්ගේ විවාදයට කරුණකි. සමහර පර්යේෂකයන් විශ්වාස කරන්නේ එම ස්ථානය වර්තමාන සැන් සැල්වදෝර් දූපත (කලින් වොට්ලින්ග්ස් දූපත ලෙස හැඳින්වේ), ගිනිකොනදිග බහමාස් හි පිහිටා ඇති අතර, 1986 දී කරන ලද ගණනය කිරීම්වලට අනුව විකල්ප න්‍යායක් පවසන්නේ කොලොම්බස් සමනා කේ මත ගිනිකොන දෙසට ගොඩ බැස ඇති බවයි. කොලොම්බස්ගේ සටහන මත පදනම් වූ භූගෝලීය ලේඛක සහ සංස්කාරක ජෝසෆ් ජජ්. ගොඩබිම් දූපතේදී, කොලොම්බස් ලුකායන්වරුන් සමඟ ප්‍රථම වරට සම්බන්ධ වූ අතර, ග්‍රේටර් ඇන්ටිලස් හි විශාල දූපත් ගවේෂණය කිරීමට පෙර, කැස්ටිල් ඔටුන්න සඳහා දූපත්වලට හිමිකම් කියමින් ඔවුන් සමඟ භාණ්ඩ හුවමාරු කර ගත්තේය.[26]

1494 ටෝර්ඩෙසිලාස් ගිවිසුම මගින් න්‍යායාත්මකව නව භූමි ප්‍රදේශ කැස්ටිල් රාජධානිය සහ පෘතුගාල රාජධානිය අතර බෙදී ගිය අතර, බහමාස් ස්පාඤ්ඤ ගෝලය තුළට පත් කරන ලදී; කෙසේ වෙතත් ඔවුන් බිම මත ඔවුන්ගේ හිමිකම් පෑමට සුළු දෙයක් කළේ නැත. කෙසේ වෙතත් ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් ස්වදේශික ලුකායන් ජනයා සූරාකෑමට ලක් වූ අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් වහල්භාවයට පත් කර, බලහත්කාර ශ්‍රමය ලෙස භාවිතා කිරීම සඳහා හිස්පැනියෝලා වෙත යවන ලදී.[26] වහලුන් දරුණු තත්වයන්ට ගොදුරු වූ අතර බොහෝ දෙනා මිය ගියේ ඔවුන්ට ප්‍රතිශක්තියක් නොමැති රෝග වැළඳීමෙන්; ටයිනෝ වලින් අඩක් වසූරිය රෝගයෙන් පමණක් මිය ගියේය.[29] මෙම විනාශයන් හේතුවෙන් බහමාස් හි ජනගහනය දැඩි ලෙස අඩු විය.[30]

ඉංග්‍රීසින්ගේ ආගමනය

සංස්කරණය

ඉංග්‍රීසි ජාතිකයන් බහමාස් ගැන උනන්දුව ප්‍රකාශ කර තිබුණේ 1629 තරම් ඈත කාලයේය. කෙසේ වෙතත්, පළමු ඉංග්‍රීසි පදිංචිකරුවන් දූපත්වලට පැමිණියේ 1648 දීය. එලියුතේරියන් වික්‍රමාන්විතයන් ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර විලියම් සෙයිල්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් ඔවුහු වැඩි ආගමික නිදහසක් පතා බර්මියුඩාවෙන් සංක්‍රමණය වූහ. මෙම ඉංග්‍රීසි පියුරිටන්වරු ප්‍රථම ස්ථිර යුරෝපීය ජනාවාස දූපතක පිහිටවූ අතර එය ඔවුන් විසින් ග්‍රීක භාෂාවෙන් එලියුතෙරා ලෙස නොමිලේ නම් කරන ලදී. පසුව ඔවුන් නව ප්‍රොවිඩන්ස් පදිංචි කර, එය සෙයිල් දූපත ලෙස නම් කළහ. කෙසේ වෙතත් ජීවිතය බලාපොරොත්තු වූවාට වඩා දුෂ්කර බව ඔප්පු වූ අතර, සයිල් ඇතුළු බොහෝ දෙනෙක් බර්මියුඩාවට ආපසු යාමට තෝරා ගත්හ.[26] දිවි ගලවා ගැනීම සඳහා, ඉතිරි පදිංචිකරුවන් සුන්බුන් වලින් භාණ්ඩ බේරා ගත්හ.

1670 දී, දෙවන චාල්ස් රජු උතුරු ඇමරිකාවේ කැරොලිනාස්හි ලෝඩ්ස් ප්‍රයිටර්ස් වෙත දූපත් ප්‍රදානය කළේය. ඔවුන් නව ප්‍රොවිඩන්ස් පදනමේ සිට වෙළඳාම, බදු, ආණ්ඩුකාරවරුන් පත් කිරීමේ සහ රට පාලනය කිරීමේ අයිතිවාසිකම් සමඟ රජුගෙන් දූපත් කුලියට ගත්හ.[31][26] මුහුදු කොල්ලකෑම් සහ සතුරු විදේශීය බලවේගවල ප්‍රහාර නිරන්තර තර්ජනයක් විය. 1684 දී, ස්පාඤ්ඤ කෝර්සෙයාර් ජුවාන් ඩි ඇල්කොන් අගනුවර චාල්ස් ටවුන් (පසුව නසාවු ලෙස නම් කරන ලදී) වටලනු ලැබීය,[32] සහ 1703 දී, ස්පාඤ්ඤ අනුප්‍රාප්තික යුද්ධයේදී ඒකාබද්ධ ප්‍රංශ-ස්පාඤ්ඤ ගවේෂණ කණ්ඩායමක් කෙටි කලක් නසාවු අත්පත් කර ගත්හ.[33][34]

18 වැනි සියවස

සංස්කරණය
 
මහාද්වීපික මැරීන් භටයින් 1776 දී නසාවු සටනේදී නිව් ප්‍රොවිඩන්ස් වෙත ගොඩ බසිති.

හිමිකාර පාලනය තුළ, බහමාස් බ්ලැක්බියර්ඩ් ඇතුළු මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ තෝතැන්නක් බවට පත් විය (1680-1718 පමණ).[35] "මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ ජනරජය" අවසන් කිරීමට සහ ක්‍රමවත් රජය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීමට, බ්‍රිතාන්‍යය 1718 දී බහමාස් ඔටුන්න හිමි ජනපදයක් බවට පත් කරන ලද අතර, ඔවුන් වුඩ්ස් රොජර්ස්ගේ ආණ්ඩුකාරත්වය යටතේ "බහාමා දූපත්" ලෙස නම් කරන ලදී.[26] දුෂ්කර අරගලයකින් පසු ඔහු මුහුදු කොල්ලකෑම් මැඩපැවැත්වීමට සමත් විය.[36] 1720 දී, චතුර්විධ සන්ධානයේ යුද්ධයේදී ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් නසාවු වෙත පහර දුන්හ. 1729 දී, බ්‍රිතාන්‍ය පදිංචිකරුවන්ට ස්වයං පාලන උපාධියක් ලබා දෙමින් ප්‍රාදේශීය සභාවක් පිහිටුවන ලදී.[26][37] ප්‍රතිසංස්කරණ සැලසුම් කර ඇත්තේ කලින් ආණ්ඩුකාර ජෝර්ජ් ෆෙනී විසින් වන අතර 1728 ජූලි මාසයේදී එය අනුමත කරන ලදී.[38]

18 වන ශතවර්ෂයේ අගභාගයේ ඇමරිකානු නිදහස් යුද්ධය අතරතුර, මෙම දූපත් එක්සත් ජනපද නාවික හමුදාවන්ගේ ඉලක්කයක් බවට පත් විය. එක්සත් ජනපද මැරීන් භටයින්, කොමදෝරු එසෙක් හොප්කින්ස් ගේ අණ යටතේ, එක්සත් ජනපද නාවික හමුදාව දින කිහිපයකට පසුව ඉවත් කිරීමට පෙර 1776 දී නසාවු අල්ලා ගත්හ. 1782 දී ස්පාඤ්ඤ බලඇණියක් නසාවු වෙරළට ඔබ්බෙන් දර්ශනය වූ අතර නගරය සටනකින් තොරව යටත් විය. පසුව, 1783 අප්‍රේල් මාසයේදී, එක්සත් රාජධානියේ විලියම් කුමරු (පසුව IV වන විලියම් රජු බවට පත් විය) ලුයිස් ද උන්සාගා වෙත හවානාහි කපිතාන්සි ජනරාල්වරයාගේ නිවසට කළ සංචාරයකදී, ඔවුන් සිරකරුවන් හුවමාරු ගිවිසුම් ඇති කර ගත් අතර මූලික කරුණු සම්බන්ධයෙන්ද කටයුතු කළහ. පැරිස් ගිවිසුමේ (1783), මෑතකදී යටත් කරගත් බහමාස් නැගෙනහිර ෆ්ලොරිඩාවට හුවමාරු කර ගන්නා අතර, එය තවමත් යටත් කර ගැනීමට සිදුවනු ඇත. 1784 දී ලුයිස් ද උන්සාගාගේ නියෝගයෙන් ෆ්ලොරිඩාවේ ශාන්ත ඔගස්ටින් නගරය; ඉන් පසුව, 1784 දී ද, බහමාස් බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිතයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරනු ඇත.[39]

එක්සත් ජනපදයේ නිදහසෙන් පසුව, බ්‍රිතාන්‍යයන් ඔවුන්ගේ අප්‍රිකානු වහලුන් සමඟ බහමාස්හි 7,300 ක් පමණ පක්ෂපාතීවරුන් නැවත පදිංචි කරන ලදී, නිව් යෝර්ක්[40] වෙතින් 2,000 ක් සහ අවම වශයෙන් යුරෝපීයයන් 1,033 ක්, අප්‍රිකානු පරම්පරාව 2,214 ක් සහ නැගෙනහිර ෆ්ලොරිඩාවෙන් ස්වදේශික ඇමරිකානු ක්‍රීක් කිහිපයක් ඇතුළත් විය. නිව් යෝර්ක් සිට නැවත පදිංචි කරන ලද සරණාගතයින් බහුතරයක් බටහිර ෆ්ලොරිඩාව ඇතුළු අනෙකුත් යටත් විජිතවලින් පලා ගොස් ඇති අතර, එය යුද්ධයේදී ස්පාඤ්ඤය විසින් අල්ලා ගන්නා ලදී.[41] මහාද්වීපයේ පාඩු සඳහා වන්දි ගෙවීම සඳහා රජය වැවිලිකරුවන්ට ඉඩම් ලබා දුන්නේය. ඩිවෝක්ස් සහ ඩන්මෝර් සාමිවරයා ඇතුළු වූ මෙම පක්ෂපාතීහු, දූපත් කිහිපයක වතු පිහිටුවා අගනුවර දේශපාලන බලවේගයක් බවට පත් වූහ.[26] යුරෝපීය ඇමරිකානුවන් ඔවුන් සමඟ ගෙන ආ අප්‍රිකානු-ඇමරිකානු වහලුන්ට වඩා වැඩි වූ අතර වාර්ගික යුරෝපීයයන් භූමියේ සුළුතරයක් ලෙස පැවතුනි.

19 වැනි සියවස

සංස්කරණය
 
1820 ගණන්වල මුල් භාගයේදී බහමාස් හි නිදහසට පලා ගිය අප්‍රිකානු-ඇමරිකානු වහලුන් සිය ගණනක් අනුස්මරණය කරමින් බිල් බෑග්ස් කේප් ෆ්ලොරිඩා ප්‍රාන්ත උද්‍යානයේ සමරුව.

1807 වහල් වෙළඳ පනත මගින් බහමාස් ඇතුළු බ්‍රිතාන්‍ය දේපළවලට වහල් වෙළඳාම අහෝසි කරන ලදී. එක්සත් රාජධානිය වහල් වෙළඳාම අහෝසි කරන ලෙස අනෙකුත් වහල් වෙළඳාම් කරන රටවලට බලපෑම් කළ අතර, මහ මුහුදේ වහලුන් රැගෙන යන නැව්වලට බාධා කිරීමේ අයිතිය රාජකීය නාවික හමුදාවට ලබා දුන්නේය.[42][43] රාජකීය නාවික හමුදාව විසින් වහල් නැව්වලින් නිදහස් කරන ලද අප්‍රිකානුවන් දහස් ගණනක් බහමාස් හි නැවත පදිංචි කරන ලදී.

1820 ගණන්වල ෆ්ලොරිඩාවේ සෙමිනෝල් යුද්ධ සමයේදී උතුරු ඇමරිකානු වහලුන් සහ අප්‍රිකානු සෙමිනෝල් සිය ගණනක් කේප් ෆ්ලොරිඩාවේ සිට බහමාස් වෙත පලා ගියහ. ඔවුන් වැඩි වශයෙන් පදිංචි වූයේ වයඹ දිග ඇන්ඩ්‍රොස් දූපතේ වන අතර එහිදී ඔවුන් රතු බොක්ක ගම්මානය සංවර්ධනය කළහ. ඇසින් දුටු සාක්ෂිකරුවන්ගේ වාර්තා අනුව, 1823 දී සමූහ ගුවන් ගමනකින් 300 ක් පැන ගිය අතර, බහමියානුවන් 27 ක ආධාර ඇතිව, අනෙක් අය ගමන සඳහා ඔරු භාවිතා කළහ. මෙය 2004 දී බිල් බෑග්ස් කේප් ෆ්ලොරිඩා ප්‍රාන්ත උද්‍යානය හි විශාල පුවරුවක් මගින් අනුස්මරණය කරන ලදී.[44][45] රතු බොක්ක හි ඔවුන්ගෙන් පැවත එන සමහර අය කූඩ සෑදීමේ සහ සොහොන් සලකුණු කිරීමේ අප්‍රිකානු සෙමිනෝල් සම්ප්‍රදායන් දිගටම කරගෙන යයි.[46]

1818 දී,[47] ලන්ඩනයේ ස්වදේශ කටයුතු කාර්යාලය විසින් "බ්‍රිතාන්‍ය බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්වෙන් පිටත සිට බහමාස් වෙත ගෙන එන ඕනෑම වහලෙකු මනුෂ්‍යත්වයට පත් කරනු ඇති" බවට තීන්දු කර තිබුණි. මෙය 1830 සිට 1835 දක්වා කාලය තුළ එක්සත් ජනපද ජාතිකයන් සතු වූ වහල්භාවයේ සිටි 300කට ආසන්න පිරිසක් නිදහස් කිරීමට හේතු විය.[48] ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ දේශීය වෙරළබඩ වහල් වෙළඳාම සඳහා භාවිතා කරන ලද කොමෙට් සහ එන්කොමියම් යන ඇමරිකානු වහල් නෞකා පිළිවෙලින් 1830 දෙසැම්බර් සහ 1834 පෙබරවාරි මාසවලදී අබකෝ දූපතෙන් විනාශ විය. සුන්බුන් විසින් ස්වාමිවරුන්, මගීන් සහ වහලුන් නසාවු වෙත ගෙන ගිය විට, රේගු නිලධාරීන් වහලුන් අල්ලා ගත් අතර බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත නිලධාරීන් ඇමරිකානුවන්ගේ විරෝධතා මත ඔවුන් නිදහස් කළහ. වල්ගා තරුවේ වහලුන් 165 ක් සහ එන්කොමියම් මත 48 ක් සිටියහ. එක්සත් රාජධානිය අවසානයේ 1855 දී එම නඩු දෙක සඳහා එක්සත් ජනපදයට වන්දියක් ගෙවා, 1853 හිමිකම් ගිවිසුම යටතේ, දෙරට අතර වන්දි නඩු කිහිපයක් සමථයකට පත් කරන ලදී.[49][50]

 
මහා අයිසැක් කේ හි ප්‍රදීපාගාරය.

1834 අගෝස්තු 1 වන දින බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයේ වහල්භාවය අහෝසි කරන ලදී.[26] ඉන් පසුව බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත නිලධාරීන් 1835 දී බර්මියුඩාවට ගිය ව්‍යවසායයෙන් උතුරු ඇමරිකානු වහලුන් 78ක් නිදහස් කළහ. සහ 1840 දී අබකෝ දූපතෙන් විනාශ වූ හර්මෝසා වෙතින් 38 ක්.[51] වඩාත්ම කැපී පෙනෙන සිද්ධිය වූයේ 1841 දී ක්‍රියෝල්ගේ සිදුවීමයි: නෞකාවේ වහල් කැරැල්ලක ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, නායකයින් එක්සත් ජනපද බලඇණියට නසාවු වෙත නියෝග කළහ. එය නිව් ඕර්ලියන්ස් හි විකිණීමට නියමිතව තිබූ වර්ජිනියාවේ සිට වහලුන් 135 දෙනෙකු රැගෙන යමින් තිබුණි. බහමියානු නිලධාරීන් දූපත්වල රැඳී සිටීමට තීරණය කළ වහලුන් 128 දෙනා නිදහස් කළහ. ක්‍රියෝල් නඩුව "එක්සත් ජනපද ඉතිහාසයේ වඩාත්ම සාර්ථක වහල් කැරැල්ල" ලෙස විස්තර කර ඇත.[52]

1830 සිට 1842 දක්වා එක්සත් ජනපද ජාතිකයින්ට අයත් වහල් පුද්ගලයින් 447 දෙනෙකු නිදහස් කරන ලද මෙම සිදුවීම් එක්සත් ජනපදය සහ එක්සත් රාජධානිය අතර ආතතිය වැඩි කළේය. ඔවුන් ජාත්‍යන්තර වහල් වෙළඳාම මැඩපැවැත්වීම සඳහා මුර සංචාර සඳහා සහයෝගයෙන් කටයුතු කර ඇත. කෙසේ වෙතත්, එහි විශාල දේශීය වහල් වෙළඳාමේ ස්ථාවරත්වය සහ එහි වටිනාකම ගැන කනස්සල්ලට පත් වූ එක්සත් ජනපදය තර්ක කළේ එක්සත් රාජධානිය තම යටත් විජිත වරායන්ට බලහත්කාරයෙන් පැමිණි තම දේශීය නැව් ජාත්‍යන්තර වෙළඳාමේ කොටසක් ලෙස නොසැලකිය යුතු බවයි. ක්‍රියෝල් වහලුන් නිදහස ලබා ගැනීමේ සාර්ථකත්වය වෙළඳ නැව්වල වහල් කැරලි වැඩි කිරීමට දිරිමත් කරනු ඇතැයි එක්සත් ජනපදය කනස්සල්ලට පත් විය.

1860 ගනන්වල ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධය අතරතුර, කොන්ෆෙඩරේට් රාජ්‍යයන්ට ආධාර කරන අවහිර ධාවකයන් සඳහා අවධානය යොමු කිරීමක් ලෙස දූපත් කෙටියෙන් සමෘද්ධිමත් විය.[53][54]

20 වන සියවසේ මුල් භාගය

සංස්කරණය

20 වැනි සියවසේ මුල් දශක බොහෝ බහමියානුවන්ට දුෂ්කර වූ එකක් වූ අතර, එකතැන පල්වෙන ආර්ථිකයක් සහ පුලුල්ව පැතිරුණු දරිද්‍රතාවයෙන් සංලක්ෂිත විය. බොහෝ අය යැපුම් කෘෂිකර්මාන්තය හෝ ධීවර කර්මාන්තයෙන් ජීවනෝපාය සොයා ගත්හ.[26]

 
වින්ඩ්සර් ආදිපාදවරයා සහ බහමාස් හි ආණ්ඩුකාරවරයා 1940 සිට 1945 දක්වා.

1940 අගෝස්තු මාසයේදී වින්ඩ්සර් ආදිපාදවරයා (කලින් VIII වන එඩ්වඩ් රජු) බහමාස්හි ආණ්ඩුකාරවරයා ලෙස පත් කරන ලදී. ඔහු තම බිරිඳ සමඟ ජනපදයට පැමිණියේය. රජයේ මන්දිරයේ තත්වය ගැන කලකිරීමට පත් වුවද, ඔවුන් "නරක තත්වයෙන් උපරිම ප්‍රයෝජන ගැනීමට උත්සාහ කළහ".[55] ඔහු එම තනතුර භුක්ති වින්දේ නැති අතර, එම දූපත් හැඳින්වූයේ "තුන්වන පන්තියේ බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිතයක්" ලෙසය.[56] ඔහු 1940 ඔක්තෝම්බර් 29 දින කුඩා ප්‍රාදේශීය පාර්ලිමේන්තුව විවෘත කළේය. එම යුවල "අවුට් දූපත්" වෙත නොවැම්බර් මාසයේදී ඇක්සෙල් වෙන්ර්-ග්‍රෙන් ගේ යාත්‍රාවේ නැරඹූ අතර, එය මතභේදයට තුඩු දුන්නේය;[57] ඔවුන්ට එක්සත් ජනපදයෙන් උපදෙස් ලැබුණු නිසා බ්‍රිතාන්‍ය විදේශ කාර්යාලය දැඩි ලෙස විරුද්ධ විය. වෙනර්-ග්‍රෙන් නාසි ජර්මනියේ ලුෆ්ට්වාෆ් කමාන්ඩර් හර්මන් ගෝරිං ගේ සමීප මිතුරෙකු බව බුද්ධි අංශ විසින්.[57][58]

දූපත් වල දරිද්‍රතාවයට එරෙහිව සටන් කිරීමට ඔහු ගත් උත්සාහයන් සඳහා ආදිපාදවරයා එකල ප්‍රශංසාවට ලක් විය. කෙසේ වෙතත්, 1991 දී පිලිප් සීග්ලර්ගේ චරිතාපදානයක් ඔහුව විස්තර කළේ බහමියානුවන්ට සහ අධිරාජ්‍යයේ අනෙකුත් යුරෝපීය නොවන ජනයාට නිග්‍රහ කළ අයෙකු ලෙසය. 1942 ජූනි මාසයේදී "පූර්ණ පරිමාණ කෝලාහලයක්"[59] ඇති වූ විට, අඩු වැටුප් සම්බන්ධයෙන් සිවිල් නොසන්සුන්තාව නිරාකරණය කිරීම සඳහා ඔහු ප්‍රශංසාවට ලක් විය. Ziegler පැවසුවේ ආදිපාදවරයා මෙම කරදරයට දොස් පැවරුවේ "අනතුරුකම් ඇති කරන්නන් - කොමියුනිස්ට්වාදීන්" සහ "කෙටුම්පතක් කල්දැමීම සඳහා කඩතුරාවක් ලෙස රැකියා ලබා ගත් මධ්‍යම යුරෝපීය යුදෙව් සම්භවයක් ඇති මිනිසුන්" මත බවයි.[60] ආදිපාදවරයා 1945 මාර්තු 16 දින තනතුරෙන් ඉල්ලා අස් විය.[61][62]

පශ්චාත් දෙවන ලෝක යුද්ධය

සංස්කරණය
 
බහමාස් 1973 දී නිදහස ලබා ගන්නා තෙක් ඔටුන්න හිමි ජනපදයක් විය.

නූතන දේශපාලන සංවර්ධනය ආරම්භ වූයේ දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසුවය. පළමු දේශපාලන පක්ෂ 1950 ගණන්වල පිහිටුවන ලද අතර, වාර්ගික රේඛා ඔස්සේ පුළුල් ලෙස බෙදී ගිය අතර, එක්සත් බහමියානු පක්ෂය (UBP) ඉංග්‍රීසියෙන් පැවත එන බහමියානුවන් (අවිධිමත් ලෙස "බේ ස්ට්‍රීට් බෝයිස්" ලෙස හැඳින්වේ)[63] සහ ප්‍රගතිශීලී ලිබරල් පක්ෂය නියෝජනය කරයි. PLP) කළු-බහාමියන් බහුතරය නියෝජනය කරයි.[26]

1958 දී බහමාස් හි පළමු සමුද්‍ර ආරක්ෂිත ප්‍රදේශය වන එක්සුමා කේස් ගොඩබිම සහ මුහුදු උද්‍යානය පිහිටුවන ලදී.

බහමාස් අභ්‍යන්තර ස්වාධිපත්‍යය ප්‍රදානය කරන නව ව්‍යවස්ථාවක් 1964 ජනවාරි 7 දින සිට බලාත්මක වූ අතර UBP හි ප්‍රධාන අමාත්‍ය ශ්‍රීමත් රෝලන්ඩ් සිමොනෙට් පළමු අග්‍රාමාත්‍යවරයා බවට පත් විය.[64]:පි.73[65] 1967 දී, PLP හි ලින්ඩන් පින්ඩ්ලින් පත් විය. බහමියානු ජනපදයේ පළමු කළු අගමැති; 1968 දී තනතුරේ මාතෘකාව අගමැති ලෙස වෙනස් විය. 1968 දී, පින්ඩිං නිවේදනය කළේ බහමාස් සම්පූර්ණ නිදහස අපේක්ෂා කරන බවයි.[66] 1968 දී බහමාස් හට තමන්ගේම කටයුතු කෙරෙහි වැඩි පාලනයක් ලබා දෙන නව ව්‍යවස්ථාවක් සම්මත කරන ලදී.[67] 1971 දී, UBP PLP හි අතෘප්තිමත් කන්ඩායමක් සමඟ ඒකාබද්ධ වී නව පක්ෂයක් පිහිටුවීමට, නිදහස් ජාතික ව්‍යාපාරය (FNM), එය මධ්‍ය-දක්ෂිණාංශික පක්ෂයක් වන අතර එය පින්ඩිං ගේ PLP හි වැඩෙන බලයට ප්‍රතිරෝධය දැක්වීම අරමුණු කර ගෙන ඇත.[68]

එක්සත් රාජධානියේ රජය බහමාස් වෙත එහි ස්වාධීනත්වය ලබා දුන්නේ 1973 ජුනි 20 දිනැති කවුන්සිලයේ නියෝගයක් මගිනි.[69] මෙම නියෝගය 1973 ජූලි 10 දින සිට බලාත්මක වූ අතර, එදින චාල්ස් කුමරු නිල ලේඛන අගමැති ලින්ඩන් පින්ඩ්ලින් වෙත භාර දුන්නේය.[70] මෙම දිනය දැන් රටේ නිදහස් දිනය ලෙස සමරනු ලැබේ.[71] එය එදිනම පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයට සම්බන්ධ විය.[72] ශ්‍රීමත් මයිලෝ බට්ලර්, නිදහසින් ටික කලකට පසු බහමාස්හි (දෙවන එලිසබෙත් රැජිනගේ නිල නියෝජිතයා) ප්‍රථම ආණ්ඩුකාර-ජනරාල්වරයා ලෙස පත් කරන ලදී.[73]

නිදහසින් පසු

සංස්කරණය

නිදහසින් ටික කලකට පසු, බහමාස් 1973 අගෝස්තු 22 දින ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලට සහ ලෝක බැංකුවට සම්බන්ධ වූ අතර,[74] පසුව එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට 1973 සැප්තැම්බර් 18 දින එකතු විය.[75]

දේශපාලනික වශයෙන්, පළමු දශක දෙකෙහි ආධිපත්‍යය දැරුවේ, මැතිවරණ ජයග්‍රහණ වැලක් දිනා ගැනීමට ගිය පින්ඩ්ලිංගේ PLP විසිනි. බහමියානු රජය තුළ දූෂණ චෝදනා, මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම්කරුවන් සමඟ සම්බන්ධතා සහ මූල්‍ය අක්‍රමිකතා පින්ඩ්ලිංගේ ජනප්‍රියත්වය බිඳ දැමීමට අසමත් විය. මේ අතර, දූපත්වල ජීවන තත්ත්වය සැලකිය යුතු ලෙස ඉහළ නංවමින් සංචාරක ව්‍යාපාරය සහ අක්වෙරළ මූල්‍ය යන ද්විත්ව කුළුණු මගින් ආර්ථිකය නාටකාකාර වර්ධන කාල පරිච්ඡේදයකට භාජනය විය. බහමාස් හි දියුණු ආර්ථිකය එය සංක්‍රමණිකයන් සඳහා ආලෝකයක් බවට පත් කිරීමට හේතු විය, විශේෂයෙන් හයිටියේ සිට.[26]

 
බහමාස් හි ඩෝරියන් සුළි කුණාටුවෙන් විනාශය.

1992දී, FNM හි හියුබර්ට් ඉන්ග්‍රහැම් විසින් පින්ඩිං ඉවත් කරන ලදී.[64]:පි.78 ඉන්ග්‍රහැම් 1997 බහමියානු මහ මැතිවරණය ජයග්‍රහණය කිරීමට සමත් වූ අතර, 2002 දී පරාජය වීමට පෙර, පෙරී ක්‍රිස්ටි යටතේ PLP නැවත බලයට පත් විය.[64]:පි.82 ඉන්ග්‍රහැම් 2007 සිට 2012 දක්වා නැවත බලයට පත් වූ අතර ක්‍රිස්ටි නැවතත් 2012 සිට 2017 දක්වා බලයට පත් විය. ආර්ථික වර්ධනය අඩාල වීමත් සමඟ බහමියානුවන් 2017 දී FNM වෙත නැවත තේරී පත් වූ අතර හියුබට් මිනිස් සිව්වන අගමැති බවට පත් විය.[26]

2019 සැප්තැම්බර් මාසයේදී ඩෝරියන් සුළි කුණාටුව වයඹදිග බහමාස් ප්‍රදේශය විනාශ කරමින් 5 වන කාණ්ඩයේ තීව්‍රතාවයෙන් ඇබකෝ දූපත් සහ ග්‍රෑන්ඩ් බහමා වෙත පහර දුන්නේය. කුණාටුව අවම වශයෙන් US$ බිලියන 7 ක හානියක් සිදු කර ඇති අතර 50 කට වැඩි පිරිසක් මිය ගිය අතර,[76][77] සති දෙකකට පසු පුද්ගලයින් 1,300 ක් අතුරුදහන් විය.[78]

COVID-19 වසංගතය 2020 මාර්තු 15 දින බහමාස් වෙත ළඟා විය.[79]

2021 සැප්තැම්බරයේදී, අවම වශයෙන් 1971 සිට ආර්ථිකය එහි ගැඹුරුම කඩා වැටීමෙන් යථා තත්ත්වයට පත් වීමට අරගල කරන විට, පාලක නිදහස් ජාතික ව්‍යාපාරය හදිසි මැතිවරණයකදී විරුද්ධවාදී ප්‍රගතිශීලී ලිබරල් පක්ෂයට පරාජය විය.[80][81][82] 2021 සැප්තැම්බර් 17 වන දින, ප්‍රගතිශීලී ලිබරල් පක්ෂයේ (PLP) සභාපති පිලිප් "බ්‍රේව්" ඩේවිස්, හියුබට් මිනිස්ගෙන් පසු බහමාස්හි නව අගමැති ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.[83]

භූගෝලය

සංස්කරණය
 
බහමාස් සිතියම
 
බොහෝ බහමාස් යනු බහමා ඉවුරුවල (ලා නිල්) ජලයට ඉහළින් ඇති කොටසයි. අයිස් යුගයේ දී මේවා විශාල දූපත් දෙකක් විය.

නූතන බහමාස් නම් භූමි ස්කන්ධය ග්‍රේටර් ඇන්ටිලීස් කලාපයේ උතුරු කොටසේ පිහිටා ඇති අතර එය වසර මිලියන 200 කට පෙර සුපිරි මහාද්වීපයෙන් පැන්ජියා වලින් වෙන් වීමට පටන් ගත් විට නිර්මාණය වූ බව විශ්වාස කෙරේ. වසර මිලියන 3 කට පමණ පෙර ප්ලයිස්ටොසීන් අයිස් යුගය, දූපත් සමූහය ගොඩනැගීමට ප්‍රබල බලපෑමක් ඇති කළේය.

බහමාස් යනු අත්ලාන්තික් සාගරයේ කිලෝමීටර් 800 (සැතපුම් 500) පමණ දුරින් පැතිරී ඇති දූපත් දාමයකින් සමන්විත වන අතර එය එක්සත් ජනපදයේ ෆ්ලොරිඩාවට නැගෙනහිරින්, කියුබාවට සහ හිස්පැනියෝලාවට උතුරින් සහ තුර්කියේ බ්‍රිතාන්‍ය විදේශ ප්‍රදේශයට බටහිරින් පිහිටා ඇත. කයිකෝස් දූපත් (එය සමඟ ලුකායන් දූපත් සමූහය සාදයි). එය අක්ෂාංශ 20° සහ 28°N අතර පිහිටා ඇති අතර දේශාංශ 72° සහ 80°W අතර පිහිටා ඇති අතර පිළිකා නිවර්තන කලාපය හරහා ගමන් කරයි.[84] වර්ග කිලෝමීටර 10,010 (වර්ග සැතපුම් 3,860) ක භූමි ප්‍රමාණයකින් යුත් දූපත් 700 ක් සහ කේස් 2,400 ක් (ඒවායින් 30 ක් ජනාවාස වේ) ඇත.[84][85]

බහමාස් හි අගනුවර වන නසාවු, නිව් ප්‍රොවිඩන්ස් දූපතේ පිහිටා ඇත; අනෙකුත් ප්‍රධාන ජනාවාස දූපත් වන්නේ ග්රෑන්ඩ් බහමා, එලියුතෙරා, කැට් අයිලන්ඩ්, රම් කේ, ලෝන්ග් අයිලන්ඩ්, සැන් සැල්වදෝර් දූපත, රැග්ඩ් අයිලන්ඩ්, ඇක්ලින්ස්, ක්‍රොක්ඩ් අයිලන්ඩ්, එක්සුමා, බෙරී දූපත්, මායාගුවානා, බිමිනි දූපත්, මහා අබකෝ සහ මහා ඉනගුවා ය. විශාලතම දූපත ඇන්ඩ්‍රොස් වේ.[85]

සියලුම දූපත් පහත් සහ පැතලි වන අතර සාමාන්‍යයෙන් මීටර් 15 සිට 20 දක්වා (අඩි 49 සිට 66 දක්වා) නොඉක්මවන කඳු වැටි ඇත. රටේ උසම ස්ථානය වන්නේ කැට් අයිලන්ඩ් හි පිහිටි ඇල්වර්නියා කන්දයි (කලින් කොමෝ හිල්) මීටර් 64 (අඩි 210).[84]

රටෙහි භෞමික පරිසර කලාප තුනක් අඩංගු වේ: බහමියානු වියළි වනාන්තර, බහමියානු පයින් මොසෙයික් සහ බහමියානු කඩොලාන.[86] එහි 2019 වනාන්තර භූ දර්ශන අඛණ්ඩතා දර්ශකයේ මධ්‍යන්‍ය ලකුණු 7.35/10ක් තිබූ අතර එය රටවල් 172ක් අතරින් ගෝලීය වශයෙන් 44 වැනි ස්ථානයට පත් විය.[87] බහමාස් හි වනාන්තර ආවරණය මුළු භූමි ප්‍රමාණයෙන් 51% ක් පමණ වන අතර එය 2020 දී හෙක්ටයාර් 509,860 (හෙක්ටයාර්) වනාන්තරයකට සමාන වන අතර එය 1990 සිට නොවෙනස්ව පැවතුනි. 2020 දී ස්වභාවිකව ප්‍රතිජනනය වන වනාන්තර හෙක්ටයාර 509,860 ක් ආවරණය කර වගා කරන ලද වනාන්තරයකි. හෙක්ටයාර (හෙක්ටයාර්). ස්වභාවිකව ප්‍රතිජනනය වන වනාන්තරවලින් 0% ප්‍රාථමික වනාන්තර (මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳ පැහැදිලිව පෙනෙන ඇඟවීම් නොමැති දේශීය ගස් විශේෂ වලින් සමන්විත) ලෙස වාර්තා වී ඇති අතර වනාන්තර ප්‍රදේශයෙන් 0% ක් පමණ රක්ෂිත ප්‍රදේශ තුළ හමු විය. 2015 වර්ෂය සඳහා වනාන්තර ප්‍රදේශයෙන් 80%ක් පොදු අයිතිය යටතේද, 20%ක් පුද්ගලික අයිතිය යටතේද, 0%ක් වෙනත් හෝ නොදන්නා ලෙස ලැයිස්තුගත කර ඇති බවද වාර්තා විය.[88][89]

දේශගුණය

සංස්කරණය
 
Köppen දේශගුණික වර්ගීකරණයේ බහමාස් සිතියම.

Köppen දේශගුණික වර්ගීකරණයට අනුව, බහමාස් දේශගුණය බොහෝ දුරට නිවර්තන සැවානා දේශගුණය හෝ Aw, උණුසුම් හා තෙත් සමයක් සහ උණුසුම් හා වියලි සමයක් ඇත. පහත් අක්ෂාංශ, උණුසුම් නිවර්තන ගල්ෆ් ඇළ සහ පහත් උන්නතාංශය බහමාස් වෙත උණුසුම් සහ ශීත රහිත දේශගුණයක් ලබා දෙයි.[90]

බොහෝ නිවර්තන දේශගුණික ප්‍රදේශවල මෙන්ම, සෘතුමය වර්ෂාපතනය සූර්යයා අනුගමනය කරන අතර ග්‍රීෂ්ම කාලය තෙත්ම සමයයි. බහමා දූපත් බොහොමයක උණුසුම්ම මාසය සහ සිසිල් මාසය අතර ඇත්තේ 7 °C (13 °F) වෙනසක් පමණි. සෑම දශක කිහිපයකට වරක්ම උතුරු ඇමරිකානු ප්‍රධාන භූමියෙන් දරුණු සීතලක් පැතිර යන විට පැය කිහිපයක් සඳහා අඩු උෂ්ණත්වය 10 °C (50 °F) ට වඩා පහත වැටිය හැක, කෙසේ වෙතත් බහමියානු දූපත් වල හිම හෝ කැටි ගැසීමක් වාර්තා වී නොමැත. වාර්තාගත ඉතිහාසයේ එක් වරක් පමණක් බහමාස් හි ඕනෑම තැනක වාතයේ හිම දක්නට ලැබේ. මෙය සිදු වූයේ 1977 ජනවාරි 19 වන දින ෆ්‍රීපෝට් හි දී, වර්ෂාව සමඟ හිම මිශ්‍ර වූ කෙටි කාලයක් වාතයේ දක්නට ලැබෙන විටය.[91] බහමාස් බොහෝ විට හිරු රශ්මියෙන් සහ දිගු කාලයක් වියලි වන අතර සාමාන්‍යයෙන් වාර්ෂිකව පැය 3,000 හෝ දින 340 කට වඩා වැඩි හිරු එළියක් ලැබේ. ස්වභාවික වෘක්ෂලතාවලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් නිවර්තන පඳුරු වන අතර පතොක් සහ සූකිරි භූ දර්ශනවල බහුලව දක්නට ලැබේ.[92]

නිවර්තන කුණාටු සහ සුළි කුණාටු විටින් විට බහමාස් වෙත බලපායි. 1992 දී ඇන්ඩෘ සුළි කුණාටුව දිවයිනේ උතුරු ප්‍රදේශ හරහා ගමන් කළ අතර ෆ්ලොයිඩ් සුළි කුණාටුව 1999 දී දිවයිනේ නැගෙනහිර ප්‍රදේශ ආසන්නයෙන් ගමන් කළේය. 2019 ඩෝරියන් සුළි කුණාටුව 298 km/h (185 mph) සහ 350 km/h (220  mph) දක්වා සුළං සහිත සුළං සහිත විනාශකාරී 5 කාණ්ඩයේ ශක්තියෙන් දූපත් සමූහය හරහා ගමන් කළේය, ග්‍රෑන්ඩ් බහමා සහ ග්‍රේට් ඇබකෝ යන වයඹ දිග දූපත්වලට බලපෑම් එල්ල කළ වාර්තාගත ප්‍රබලම නිවර්තන සුළි කුණාටුව බවට පත්වෙමින් තිබේ.[93]

භූ විද්‍යාව

සංස්කරණය
 
බහමාස් හි ලෝන්ග් අයිලන්ඩ් හි ක්ලැරන්ස් නගරයේ ඩීන්ගේ නිල් කුහරය
 
බ්ලූ කලපු දූපත, බහමාස්

බහමාස් සෑදී ඇත්තේ වසර මිලියන 200 කට පමණ පෙර, පැන්ජියා කැඩී යාමට පටන් ගත් විට බව සාමාන්‍යයෙන් විශ්වාස කෙරිණි. වර්තමාන කාලවලදී, එය විවිධ කොරල්පර වටා ඇති දූපත් සහ කේස් 700 කට අධික සංඛ්‍යාවක් අඩංගු දූපත් සමූහයක් ලෙස පවතී. ඉවුරු වලින් සමන්විත හුණුගල් අවම වශයෙන් ක්‍රිටේසියස් යුගයේ සිට සහ සමහර විට ජුරාසික් යුගයේ සිටම එකතු වෙමින් පවතී. අද මහා බහමා බැංකුව යටතේ ඇති සම්පූර්ණ ඝනකම කිලෝමීටර් 4.5 (සැතපුම් 2.8) ඉක්මවයි. හුණුගල් නොගැඹුරු ජලයේ තැන්පත් වී ඇති බැවින්, මෙම දැවැන්ත තීරුව පැහැදිලි කිරීමට ඇති එකම ක්‍රමය නම්, වසර 1,000 කට දළ වශයෙන් සෙන්ටිමීටර 3.6 (අඟල් 2) අනුපාතයකින් මුළු වේදිකාවම එහි බරට යට වී ඇති බව තක්සේරු කිරීමයි.[94] බහමාස් යනු ලුකායන් දූපත් සමූහයේ කොටසකි, එය ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත්, මූචෝයර් බැංකුව, රිදී ඉවුර සහ නවිදාඩ් ඉවුර දක්වා අඛණ්ඩව පවතී.[95] බහමාස්, දකුණු ෆ්ලොරිඩා, උතුරු කියුබාව, ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් සහ බ්ලේක් සානුව ඇතුළත් බහමාස් වේදිකාව, උතුරු අත්ලාන්තික් සාගරය පිහිටුවා වැඩි කලක් නොගොස් අවුරුදු මිලියන 150 කින් පමණ සෑදී ඇත. බහමාස් හි ප්‍රමුඛ වන කිලෝමීටර් 6.4 (සැතපුම් 4.0) ඝන හුණුගල්, ක්‍රිටේසියස් යුගය දක්වා දිව යයි. මෙම හුණුගල් නොගැඹුරු මුහුදේ තැන්පත් වී ඇති අතර, උතුරු ඇමරිකානු මහාද්වීපික කබොලෙහි දිගු වූ සහ සිහින් වූ කොටසක් ලෙස උපකල්පනය කරනු ලැබේ. එකතු වූ බර නිසා පහත කබොල ගිලා බසින වේගයට සමාන වේගයකින් අවසාදිතයන් සෑදෙමින් තිබුණි. මේ අනුව, මුළු ප්රදේශයම දූපත් කිහිපයක් සහිත විශාල සාගර තැනිතලාවකින් සමන්විත විය. ඉන්පසුව, අවුරුදු මිලියන 80  පමණ වන විට, එම ප්‍රදේශය ගල්ෆ් ඇළෙන් ගංවතුරට ලක් විය. මෙහි ප්‍රතිඵලය වූයේ බ්ලේක් සානුව ගිලී යාම, බහමාස් කියුබාවෙන් සහ ෆ්ලොරිඩාවෙන් වෙන්වීම, ගිනිකොනදිග බහමාස් වෙනම ඉවුරු බවට වෙන් කිරීම, කේ සල් බැංකුව සහ කුඩා හා මහා බහමා බැංකු නිර්මාණය කිරීම ය. එක් එක් බැංකුවේ "කාබනේට් කම්හලෙන්" අවසාදිත වීම, හෝ පරමාණු, කිර් එකකට මිලිමීටර් 20 (අඟල් 0.79) අනුපාතයකින් අදටත් සිදුවේ. කොරල්පර මෙම පරමාණුවල "රඳවන බිත්ති" සාදයි, ඒවා තුළ ඔලයිට් සහ පෙති සෑදේ.[96]

අයිස් යුගයේ ආරම්භය දක්වා තෘතියික යුගය හරහා කොරල්පර වර්ධනය වැඩි වූ අතර එම නිසා එම තැන්පතු මීටර් 36 (අඩි 118) ගැඹුරට වඩා බහුල වේ. ඇත්ත වශයෙන්ම, පැරණි වඳ වී ගිය ගල්පරයක් දැනට මුහුදු මට්ටමේ සිට කිලෝමීටර භාගයක් මුහුද දෙසට, මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 30 (අඩි 98) පහළින් පවතී. සාගර ජලය නොගැඹුරු ඉවුරුවලට විනිවිද යන විට ඕලයිට් සෑදෙයි, උෂ්ණත්වය 3 °C (5.4 °F) පමණ සහ ලවණතාව සියයට 0.5 කින් වැඩි කරයි. සිමෙන්ති ඔයිඩ්ස් මිදි ගල් ලෙස හැඳින්වේ. මීට අමතරව, යෝධ ස්ට්‍රෝමැටොලයිට් එක්සුමා කයිස් ආශ්‍රිතව දක්නට ලැබේ.[96]:22,29–30

මුහුදු මට්ටමේ වෙනස්වීම් හේතුවෙන් මුහුදු මට්ටමේ පහත වැටීමක් ඇති වූ අතර, සුළඟින් හමන ඔලයිට් පැහැදිලි හරස් ඇඳ ඇතිරිලි සහිත වැලි කඳු සෑදීමට හේතු විය. අතිච්ඡාදනය වන කඳු වැටි ඔලිටික් කඳු වැටි සාදයි, ඒවා වැසි ජලයේ ක්‍රියාකාරිත්වය හරහා ඉයෝලියනයිට් ලෙස හඳුන්වනු ලබන වේගයෙන් ලිතීකරණය වේ. බොහෝ දූපත් වල මීටර් 30 සිට 45 දක්වා (අඩි 98 සිට 148 දක්වා) කඳු වැටි ඇත, නමුත් කැට් දූපතේ උස මීටර් 60 (අඩි 200) ක් ඇත. වැටි අතර ගොඩබිම වැව් සහ වගුරු බිම් සෑදීමට හිතකර වේ.[96]:41–59,61–64

හුණුගල් වල විසඳුම් කාලගුණය "බහාමියන් කාර්ස්ට්" භූ විෂමතාවයක් ඇති කරයි. මෙයට වලවල්, ඩීන්ස් බ්ලූ හෝල් වැනි නිල් කුහර, ගිලා බැසීම්, බිමිණි පාර ("ඇට්ලන්ටිස් හි පදික වේදිකා") වැනි මුහුදු වෙරළ, හුණුගල් කබොල, ගංගා නොමැතිකම හේතුවෙන් ගුහා සහ මුහුදු ගුහා ඇතුළත් වේ. දකුණු ඇන්ඩ්‍රොස් ෆෝල්ට් රේඛාව ඔස්සේ නිල් කුහර කිහිපයක් පෙළගස්වා ඇත. උදම් සමතලා සහ උදම් ඇළ බහුලව දක්නට ලැබේ, නමුත් වඩාත් ආකර්ෂණීය ජලාපවහන රටා සෑදී ඇත්තේ කැලඹිලි ධාරා සහ ටර්බිඩයිට් තැන්පත් වීමේ සාක්ෂි සහිත මහා බහමා කැනියොන් වැනි අගල සහ කැනියොන් මගිනි.[96]:33–40,65,72–84,86

දූපත් වල ස්තරටිග්‍රැෆි සමන්විත වන්නේ මැද ප්ලයිස්ටොසීන බකමූණන්ගේ සිදුරු සැකැස්ම වන අතර, එය පසුකාලීන ප්ලයිස්ටොසීන ග්‍රොටෝ වෙරළ ගොඩනැගීමෙන් සහ පසුව හොලොසීන් සහල් බොක්ක සෑදීමෙන් ආවරණය වී ඇත. කෙසේ වෙතත්, මෙම ඒකක අනිවාර්යයෙන්ම එකිනෙක මත ගොඩගැසී නොමැති නමුත් පාර්ශ්වීයව පිහිටා ඇත. පැරණිතම සැකැස්ම, බකමූණන්ගේ කුහරය, ඛාදනය වී නොමැති නම්, ග්‍රෝටෝ වෙරළ මෙන් ටෙරා රෝසා පැලියෝසෝයිල් වලින් ආවරණය වී ඇත. ග්රෝටෝ වෙරළ පිහිටුවීම වඩාත් පුලුල්ව පැතිර ඇත.[95]

රජය සහ දේශපාලනය

සංස්කරණය
 
නසාවු හි පිහිටා ඇති බහමියානු පාර්ලිමේන්තුව
 
නසාවු හි රථවාහන පොලිසිය

බහමාස් යනු පාර්ලිමේන්තු ව්‍යවස්ථාපිත රාජාණ්ඩුවක් වන අතර, බහමාස්හි රජු III වන චාල්ස් රාජ්‍ය නායකයා ලෙස ප්‍රාදේශීය වශයෙන් ආණ්ඩුකාරවරයෙකු විසින් නියෝජනය කරනු ලැබේ.[97] දේශපාලන සහ නෛතික සම්ප්‍රදායන් එංගලන්තයේ සහ වෙස්ට්මිනිස්ටර් ක්‍රමයට සමීපව අනුගමනය කරයි.[98] බහමාස් යනු පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ජාතීන්ගේ සාමාජිකයෙකු වන අතර එහි රාජ්‍ය නායකයා වෙනත් පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්ෂේත්‍ර සමඟ බෙදා ගනී.[99][100]

අග්‍රාමාත්‍යවරයා රජයේ ප්‍රධානියා වන අතර පාර්ලිමේන්තුවේ වැඩිම ආසන සංඛ්‍යාවක් හිමි පක්ෂයේ නායකයා වේ.[97][98] විධායක බලය කැබිනට් මණ්ඩලය විසින් ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන අතර, අග්‍රාමාත්‍යවරයා විසින් තෝරා ගනු ලබන අතර සභා මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේ ඔහුගේ ආධාරකරුවන්ගෙන් ලබා ගනී. වත්මන් ආණ්ඩුකාර-ජනරාල් සින්තියා ඒ. ප්‍රට් වන අතර වත්මන් අගමැති ගරු. පිලිප් ඩේවිස් මන්ත්‍රී.[97]

ව්‍යවස්ථාදායක බලය ද්වි-මණ්ඩල පාර්ලිමේන්තුවකට පැවරී ඇති අතර, එය 38-මන්ත්‍රී මණ්ඩලයකින් (පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලය) සමන්විත වන අතර, තනි-මන්ත්‍රී දිස්ත්‍රික්කවලින් තේරී පත් වූ සාමාජිකයින් සහ 16-මන්ත්‍රී සෙනෙට් සභාවක්, ආණ්ඩුකාරවරයා විසින් පත් කරන ලද සාමාජිකයින් සමඟ, අගමැතිවරයාගේ උපදෙස් මත නවයක් ද, මහරජාණන්ගේ පක්ෂපාතී විපක්ෂ නායකවරයාගේ උපදෙස් මත හතරක් ද, උපදෙස් මත අගමැතිතුමාගේ උපදෙස් මත තුනක් ද ඇතුළුව විපක්ෂ නායක එක්ක. වෙස්ට්මිනිස්ටර් ක්‍රමය යටතේ මෙන්ම, අග්‍රාමාත්‍යවරයාට වසර පහක ධුර කාලයක් තුළ ඕනෑම අවස්ථාවක පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර මහ මැතිවරණයක් කැඳවිය හැකිය.[101]

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාමය ආරක්‍ෂාවන්ට කතා කිරීමේ නිදහස, මාධ්‍ය නිදහස, නමස්කාරය, ගමන් කිරීම සහ ඇසුරු කිරීමේ නිදහස ඇතුළත් වේ. බහමාස් අධිකරණය විධායකයෙන් සහ ව්‍යවස්ථාදායකයෙන් ස්වාධීන වේ. නීති විද්‍යාව ඉංග්‍රීසි නීතිය මත පදනම් වේ.[97]

දේශපාලන සංස්කෘතිය

සංස්කරණය

බහමාස් හි මධ්‍ය-වාම ප්‍රගතිශීලී ලිබරල් පක්ෂය සහ මධ්‍ය-දක්ෂිණාංශික නිදහස් ජාතික ව්‍යාපාරය විසින් ආධිපත්‍යය දරන ද්වි-පක්ෂ ක්‍රමයක් ඇත. තවත් දේශපාලන පක්ෂ අතලොස්සකට පාර්ලිමේන්තුවට තේරී පත්වීමට නොහැකි වී ඇත. මේවාට බහමාස් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ව්‍යාපාරය, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා වූ සන්ධානය, බහමියානු ජාතිකවාදී පක්ෂය සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජාතික සන්ධානය ඇතුළත් වේ.[102] බහමාස්හි ජනරජ ව්‍යාපාරයක් වර්ධනය වෙමින් පවතී, විශේෂයෙන්ම II වන එලිසබෙත්ගේ මරණයෙන් පසුව, මත විමසුමකට අනුව දැන් බහුතරයක් තේරී පත් වූ රාජ්‍ය නායකයෙකුට සහය දක්වයි.[103][104]

විදේශ සබඳතා

සංස්කරණය
 
එක්සත් ජනපද උප ජනාධිපති කමලා හැරිස් 2023 දී උප ජනාධිපති කාර්යාලයේදී බහමාස් අගමැති පිලිප් ඩේවිස් හමුවිය.

බහමාස් එක්සත් ජනපදය සහ එක්සත් රාජධානිය සමඟ ශක්තිමත් ද්විපාර්ශ්වික සබඳතා ඇත, වොෂින්ටනයේ තානාපතිවරයෙකු සහ ලන්ඩනයේ මහ කොමසාරිස් විසින් නියෝජනය කරනු ලැබේ. බහමාස් කැරිබියන් ප්‍රජාවේ (CARICOM) අනෙකුත් ජාතීන් සමඟද සමීපව ඇසුරු කරයි.[105]

නසාවු හි එක්සත් ජනපද තානාපති කාර්යාලය, මොඩියුලර් නවාතැන්, වෛද්‍ය ඉවත් කිරීමේ බෝට්ටු සහ ඉදිකිරීම් ද්‍රව්‍ය සඳහා ආපදා සූදානම, කළමනාකරණය සහ ප්‍රතිසංස්කරණ අමාත්‍යවරයාට ඩොලර් මිලියන 3.6ක් පරිත්‍යාග කළේය. ඩෝරියන් සුළි කුණාටුවට වසරක සංවත්සරයෙන් සති දෙකකට පසුව මෙම පරිත්‍යාගය සිදු කර ඇත.[106]

සන්නද්ධ හමුදා

සංස්කරණය
 
HMBS නසාවු (P-61)

බහමියානු හමුදාව යනු රාජකීය බහමාස් ආරක්ෂක බලකාය (RBDF),[107] බහමාස්හි නාවික හමුදාව වන අතර එයට කමාන්ඩෝ බලඝණය (රෙජිමේන්තුව) නම් ගොඩබිම් ඒකකයක් සහ එයාර් වින්ග් (ගුවන් හමුදාව) ඇතුළත් වේ. ආරක්ෂක පනත යටතේ, RBDF රජුගේ නාමයෙන්, බහමාස් ආරක්ෂා කිරීම, එහි භෞමික අඛණ්ඩතාව ආරක්ෂා කිරීම, එහි ජලයේ මුර සංචාරය කිරීම, ආපදා අවස්ථාවලදී ආධාර සහ සහන සැපයීම, නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන ආයතන සමඟ එක්ව පිළිවෙලක් පවත්වා ගැනීම සඳහා නියෝග කර ඇත. බහමාස්හි, සහ ජාතික ආරක්ෂක කවුන්සිලය විසින් තීරණය කරනු ලබන ඕනෑම රාජකාරියක් ඉටු කරන්න.[108] ආරක්ෂක බලකාය කැරිබියන් ප්‍රජාවේ (CARICOM) කලාපීය ආරක්ෂක කාර්ය සාධක බලකායේ ද සාමාජිකයෙකි.[107]

RBDF 1980 මාර්තු 31 දින ආරම්භ විය. එහි රාජකාරි අතර බහමාස් ආරක්ෂා කිරීම, මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම නැවැත්වීම, නීතිවිරෝධී සංක්‍රමණ සහ දඩයම් කිරීම සහ නාවිකයින්ට ආධාර සැපයීම ඇතුළත් වේ. ආරක්ෂක බලකායට ගුවන් යානා 3ක් සහ නිලධාරීන් 65ක් සහ කාන්තාවන් 74ක් ඇතුළුව 1,100කට අධික පිරිසක් සමඟ වෙරළබඩ සහ වෙරළාසන්න මුර යාත්‍රා 26කින් සමන්විත වේ.[109]

පරිපාලන අංශ

සංස්කරණය

බහමාස් හි දිස්ත්‍රික්ක නව ප්‍රොවිඩන්ස් (ජාතික ජනගහනයෙන් සියයට 70 ක් දරණ) හැර සෑම තැනකම පළාත් පාලන ක්‍රමයක් සපයයි, එහි කටයුතු මධ්‍යම රජය විසින් සෘජුවම හසුරුවනු ලැබේ. 1996 දී, බහමියානු පාර්ලිමේන්තුව විවිධ දූපත් ප්‍රජාවන් සඳහා පවුල් දූපත් පරිපාලකයින්, පළාත් පාලන දිස්ත්‍රික්ක, ප්‍රාදේශීය දිස්ත්‍රික් මන්ත්‍රීවරුන් සහ ප්‍රාදේශීය නගර කමිටු පිහිටුවීමට පහසුකම් සැලසීම සඳහා "පළාත් පාලන පනත" සම්මත කරන ලදී. මෙම පනතේ සමස්ත ඉලක්කය වන්නේ මධ්‍යම රජයේ මැදිහත්වීමකින් තොරව විවිධ තේරී පත් වූ නායකයින්ට ඔවුන්ගේ දිස්ත්‍රික්කවල කටයුතු පාලනය කිරීමට සහ අධීක්ෂණය කිරීමට ඉඩ දීමයි. සමස්තයක් වශයෙන්, දිස්ත්‍රික්ක 32 ක් ඇති අතර, සෑම වසර පහකට වරක් මැතිවරණ පැවැත්වේ. විවිධ දිස්ත්‍රික්ක නියෝජනය කිරීම සඳහා තේරී පත් වූ මන්ත්‍රීවරුන් 110 ක් සහ නගර කමිටු සාමාජිකයින් 281 ක් ඇත.[110]

තම මැතිවරණ කොට්ඨාශයේ නඩත්තුව සහ සංවර්ධනය සඳහා මහජන මුදල් නිසි ලෙස භාවිතා කිරීම සම්බන්ධයෙන් සෑම මන්ත්‍රීවරයෙකුම හෝ නගර කමිටු සාමාජිකයෙකු වගකිව යුතුය.

නව ප්‍රොවිඩන්ස් හැර අනෙකුත් දිස්ත්‍රික්ක වන්නේ:[111]

  1. ඇක්ලින්ස්
  2. බේරී දුපත්
  3. බිමිනි
  4. බ්ලැක් පොයින්ට්
  5. කැට් දූපත
  6. මධ්‍යම අබකෝ
  7. මධ්‍යම අන්ඩ්‍රොස්
  8. මධ්‍යම එලෙයුතෙරා
  9. ෆ්‍රීපෝර්ට්
  10. කෲක්ඩ් දුපත්
  11. නැගෙනහිර ග්‍රෑන්ඩ්
  12. එක්සුමා
  13. ග්‍රෑන්ඩ් කේ
  14. හාබර් දුපත
  15. හෝප් ටවුන්
  16. ඉනගුආ
  17. ලෝන්ග් දුපත
  18. මැන්ග්‍රෝව් කේ
  19. මයගුආනා
  20. මුවර්ස් දූපත
  21. උතුරු අබකෝ
  22. උතුරු ඇන්ඩ්‍රොස්
  23. උතුරු එලියුතෙරා
  24. රැග්ඩ් දුපත
  25. රම් කේ
  26. සැන් සැල්වදෝර් දූපත
  27. දකුණු අබකෝ
  28. දකුණු ඇන්ඩ්‍රොස්
  29. දකුණු එලුතෙරා
  30. ස්පැනිෂ් වෙල්ස්
  31. බටහිර ග්‍රෑන්ඩ් බහමා
 
බහමාස් හි දිස්ත්‍රික්ක

ආර්ථිකය

සංස්කරණය
 
ටයිනෝ බීච්, ග්‍රෑන්ඩ් බහමා දූපත

ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය අනුව, බහමාස් යනු ඇමරිකාවේ ධනවත්ම රටවලින් එකකි.[112] එහි මුදල් ඒකකය (බහාමියන් ඩොලරය) එක්සත් ජනපද ඩොලරය සමඟ 1 සිට 1 දක්වා අගයක තබා ඇත.[113]

බහමාස් එහි බොහෝ ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් ජනනය කිරීම සඳහා සංචාරක ව්‍යාපාරය මත දැඩි ලෙස රඳා පවතී. කර්මාන්තයක් ලෙස සංචාරක කර්මාන්තය බහමියානු දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 70% ක් පමණ වන අතර රටේ ශ්‍රම බලකායෙන් අඩකට පමණ රැකියා සපයයි.[114] බහමාස් වෙත 2012 දී මිලියන 5.8 නරඹන්නන් ආකර්ශනය වූ අතර, ඔවුන්ගෙන් 70%කට වැඩි ප්‍රමාණයක් සංචාරක නරඹන්නන් විය.[115]

සංචාරක කර්මාන්තයෙන් පසුව, ඊළඟ වැදගත්ම ආර්ථික අංශය වන්නේ බැංකුකරණය සහ අක්වෙරළ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය සේවා වන අතර එය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 15%ක් පමණ වේ.[113] පැනමා පත්‍රිකාවලින් හෙළි වූයේ බහමාස් යනු ලෝකයේ වඩාත්ම අක්වෙරළ ආයතන හෝ සමාගම් ඇති අධිකරණ බල ප්‍රදේශය බවයි.[116]

බහමාස් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස සැලකේ. සමහර ඇස්තමේන්තු වලට අනුව, කළමනාකරණය යටතේ ඇති වත්කම් මත පදනම්ව ගෝලීය වශයෙන් හතරවන විශාලතම බදු තෝතැන්න වේ. එය ආසන්න වශයෙන් ඩොලර් ට්‍රිලියන 13.7ක් පුද්ගලික ගෘහ ධනයෙන් සහ අමතර ඩොලර් ට්‍රිලියන 12ක සංස්ථාපිත ධනයක් අක්වෙරළ ෂෙල් සමාගම් තුළ රඳවා ඇතැයි විශ්වාස කෙරේ. මෙම ඒකාබද්ධ සංඛ්‍යාව දළ වශයෙන් ලෝක වාර්ෂික ධන උත්පාදනයෙන් හතරෙන් එකක් නියෝජනය කරයි. 2019 තරම් මෑතක දී, අක්වෙරළ මූල්‍ය සේවා අංශය බහමියානු ආර්ථිකයට ඇස්තමේන්තුගත 20% ක දායකත්වයක් ලබා දී ඇත.[117]

ආර්ථිකය ඉතා තරඟකාරී බදු තන්ත්‍රයක් ඇත (සමහර අය විසින් බදු තෝතැන්නක් ලෙස වර්ග කර ඇත). ආනයන ගාස්තු, වැට් බද්ද, බලපත්‍ර ගාස්තු, දේපල සහ මුද්දර බදු වලින් රජයට ආදායමක් ලැබේ, නමුත් ආදායම් බද්දක්, ආයතනික බද්දක්, ප්‍රාග්ධන ලාභ බද්දක් හෝ ධන බද්දක් නැත. වැටුප් බදු මගින් සමාජ රක්‍ෂණ ප්‍රතිලාභ සඳහා අරමුදල් සපයන අතර සේවකයා විසින් ගෙවන ලද 3.9% ක් සහ සේවා යෝජකයා විසින් ගෙවනු ලබන 5.9% කි.[118] 2010 දී දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ප්‍රතිශතයක් ලෙස සමස්ත බදු ආදායම 17.2%ක් විය.[119]

කෘෂිකර්මය සහ නිෂ්පාදනය බහමියානු ආර්ථිකයේ තුන්වන විශාලතම අංශය වන අතර එය සමස්ත දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 5-7% නියෝජනය කරයි.[113] බහමියානු ආහාර සැපයුමෙන් 80%ක් පමණ ආනයනය කෙරේ. ප්‍රධාන භෝග වලට ළූණු, බණ්ඩක්කා, තක්කාලි, දොඩම්, මිදි, පිපිඤ්ඤා, උක්, ලෙමන්, දෙහි සහ බතල ඇතුළත් වේ.[120]

බහමාස් හි ජෛව ධාරිතාව සඳහා ප්‍රවේශය ලෝක සාමාන්‍යයට වඩා බෙහෙවින් වැඩි ය. 2016 දී, බහමාස්හි එහි භූමි ප්‍රදේශය තුළ එක් පුද්ගලයෙකුට ගෝලීය හෙක්ටයාර 9.2ක[121] ජෛව ධාරිතාවක් තිබුණි, එය එක් පුද්ගලයෙකුට ගෝලීය හෙක්ටයාර 1.6ක ලෝක සාමාන්‍යයට වඩා බොහෝ වැඩිය.[122] 2016 දී බහමාස් එක් පුද්ගලයෙකුට ජෛව ධාරිතාවයෙන් ගෝලීය හෙක්ටයාර 3.7 ක් භාවිතා කර ඇත - ඔවුන්ගේ පරිභෝජනයේ පාරිසරික අඩිපාර. මෙයින් අදහස් කරන්නේ ඔවුන් බහමාස් වල අඩංගු වන ජෛව ධාරිතාවට වඩා අඩු ජෛව ධාරිතාවක් භාවිතා කරන බවයි. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස බහමාස් ජෛව ධාරිතාව රක්ෂිතයක් පවත්වාගෙන යයි.[121]

ප්‍රවාහනය

සංස්කරණය
 
ලෙනාඩ් එම් තොම්සන් ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපළ

බහමාස් හි කිලෝමීටර 1,620 (සැතපුම් 1,010) පමණ පදික මාර්ග අඩංගු වේ.[123] අන්තර් දූපත් ප්‍රවාහනය මූලික වශයෙන් සිදු කරනු ලබන්නේ නැව් සහ ගුවන් මගිනි. රට තුළ ගුවන් තොටුපළ 61 ක් ඇති අතර, ඒවායින් ප්‍රධාන වන්නේ නිව් ප්‍රොවිඩන්ස් හි ලින්ඩන් පින්ඩ්ලින් ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ, ග්‍රෑන්ඩ් බහමා දූපතේ ග්‍රෑන්ඩ් බහමා ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ සහ ඇබකෝ දූපතේ ලෙනාඩ් එම්. තොම්සන් ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ (කලින් මාෂ් වරාය ගුවන් තොටුපළ) ය.

ජනවිකාසය

සංස්කරණය
 
බහමාස් හි ජනවිකාස, FAO හි දත්ත; වැසියන් සංඛ්යාව '000

2018 සංගණනයේදී බහමාස් හි ජනගහනය 407,906 ක් වූ අතර එයින් 25.9% 14 හෝ ඊට අඩු, 67.2% 15 සිට 64 දක්වා සහ 6.9% 65 ට වැඩි ය. එහි ජනගහන වර්ධන වේගය 0.925% (2010), උපත් අනුපාතය ජනගහනය 1,000 කට 17.81, මරණ අනුපාතය ජනගහනය 1,000 කට 9.35 සහ ශුද්ධ සංක්‍රමණ අනුපාතය ජනගහනය 1,000 කට සංක්‍රමණිකයන් -2.13.[124] ළදරු මරණ අනුපාතය සජීවී උපත් 1,000 කට මරණ 23.21 කි. පදිංචිකරුවන්ගේ ආයු අපේක්ෂාව උපතේදී අවුරුදු 69.87 කි: කාන්තාවන් සඳහා අවුරුදු 73.49 ක්, පිරිමින් සඳහා අවුරුදු 66.32 කි. සම්පූර්ණ සාඵල්‍යතා අනුපාතිකය කාන්තාවකට උපදින දරුවන් 2.0කි (2010).[125] නවතම නිල ඇස්තමේන්තුව (2022 වන විට) 400,516 වේ.

වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දූපත් වන්නේ නව ප්‍රොවිඩන්ස් වන අතර, එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන නසාවු පිහිටා ඇත;[126] සහ ග්‍රෑන්ඩ් බහමා, දෙවන විශාලතම ෆ්‍රීපෝට් නගරයට නිවහන වේ.[127]

වාර්ගික සහ වාර්ගික කණ්ඩායම්

සංස්කරණය

2010 සංගණන ප්‍රශ්නාවලියෙහි ජනවර්ගය ප්‍රශ්නයෙන් ලබාගත් 99% ප්‍රතිචාර අනුපාතයට අනුව, ජනගහනයෙන් 90.6% තමන් කළු, 4.7% සුදු සහ 2.1% මිශ්‍ර (අප්‍රිකානු සහ යුරෝපීය) ලෙස හඳුනාගෙන ඇත.[128] සියවස් තුනකට පෙර, 1722 දී බහමාස් හි පළමු නිල සංගණනය සිදු කරන විට, ජනගහනයෙන් 74% ක් ස්වදේශික යුරෝපීයයන් වූ අතර 26% ක් ස්වදේශික අප්‍රිකානුවන් විය.[128]

 
ප්‍රාදේශීය පාසලක ඇෆ්‍රෝ-බහාමියන් දරුවන්

වතුකරයේ යටත් විජිත යුගයේ සිට, අප්‍රිකානුවන් හෝ අප්‍රිකානු-බහාමියන් බහමාස් හි විශාලතම ජනවාර්ගික කණ්ඩායම වී ඇති අතර, ඔවුන්ගේ මූලික පරම්පරාව බටහිර අප්‍රිකාවේ පදනම් විය. බහමාස් වෙත පැමිණි පළමු අප්‍රිකානුවන් බර්මියුඩාවෙන් නිදහස් වූ වහලුන් ය; ඔවුන් නව ජීවිත සොයමින් එලියුතරන් ඇඩ්වෙන්චර්ස් සමඟ පැමිණියහ.[129]

බහමාස් හි හයිටි ප්‍රජාව ද බොහෝ දුරට අප්‍රිකානු සම්භවයක් ඇති අය වන අතර සංඛ්‍යාව 80,000 ක් පමණ වේ. බහමාස් වෙත හයිටි වැසියන්ගේ අතිශයින් ඉහළ සංක්‍රමණ හේතුවෙන්, බහමියානු රජය 2014 අග භාගයේදී නීතිවිරෝධී හයිටි සංක්‍රමණිකයන් ඔවුන්ගේ මව්බිමට පිටුවහල් කිරීම ආරම්භ කළේය.[130]

 
නිව් ප්‍රොවිඩන්ස් දූපතේ සුදු බහමියන්වරු

සුදු බහාමියානු ජනගහනය ප්‍රධාන වශයෙන් 1649 සහ 1783 දී පැමිණි ඇමරිකානු විප්ලවයෙන් ගැලවී ගිය ඉංග්‍රීසි පියුරිටන්වරුන් සහ ඇමරිකානු ලෝයලිස්ට්වරුන්ගෙන් පැවත එන්නන් වේ.[131] බොහෝ දක්ෂිණ පක්ෂපාතීහු අබකෝ දූපත් වෙත ගිය අතර, ඔවුන්ගේ ජනගහනයෙන් අඩක් 1985 වන විට යුරෝපීය සම්භවයක් ඇති අය විය.[132] සුදු යන පදය සාමාන්‍යයෙන් බහමියානුවන් ඉංග්‍රීසි සම්භවයක් ඇති අය හඳුනා ගැනීමට මෙන්ම සමහර සැහැල්ලු සමක් ඇති ඇෆ්‍රෝ-බහාමියන්වරුන් හඳුනා ගැනීමට භාවිතා කරයි. සමහර විට බහමියානුවන් ඉංග්‍රීසි සම්භවයක් ඇති අය විස්තර කිරීමට කොන්චි ජෝ යන යෙදුම භාවිතා කරයි. සාමාන්‍යයෙන්, කෙසේ වෙතත්, බහමියානුවන් එක්සත් ජනපදයේ සිදු කරන ලද වෙනසට සමාන රේඛා ඔස්සේ සුදු හෝ කළු ලෙස ස්වයං-හඳුනා ගනී.[133]

යුරෝ-බහාමියන් ජනගහනයෙන් කුඩා කොටසක් ග්‍රීක බහමියානුවන් වන අතර, ඔවුන් 1900 ගණන්වල ස්පොන්ජිං කර්මාන්තය දියුණු කිරීමට උදව් කිරීමට පැමිණි ග්‍රීක කම්කරුවන්ගෙන් පැවත එන්නෝ වෙති.[134] ඔවුන් ජාතියේ ජනගහනයෙන් 2%කට වඩා අඩු ප්‍රමාණයක් වන නමුත් තවමත් ඔවුන්ගේ සුවිශේෂී ග්‍රීක බහමියානු සංස්කෘතිය රැකගෙන ඇත.[135][136]

බහමාස් හි අනෙකුත් ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් අතරට ආසියානුවන් සහ ස්පාඤ්ඤ සහ පෘතුගීසි සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් ඇතුළත් වේ.[137]

ආගම්

සංස්කරණය

බහමාස්හි ආගම් (2010)[138]

  රෙපරමාදු (80%)
  රෝමානු කතෝලික (14.5%)
  වෙනත් කිතුනු (1.3%)
  සම්බන්ධ නොවූ (3.1%)
  වෙනත් ආගමක් (1.1%)

දූපත් වල ජනගහනය ප්‍රධාන වශයෙන් ක්‍රිස්තියානි වේ.[139][140] ප්‍රොතෙස්තන්ත නිකායන් සාමූහිකව ජනගහනයෙන් 70%කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් නියෝජනය කරන අතර, බැප්ටිස්ට්වරුන් ජනගහනයෙන් 35%, ඇංග්ලිකානුවන් 15%, පෙන්තකොස්තලා 8%, චර්ච් ඔෆ් ගෝඩ් 5%, සෙවන්ත් ඩේ ඇඩ්වෙන්ටිස්ට්වරුන් 5% සහ මෙතෝදිස්තවරුන් 4% නියෝජනය කරයි. 14%ක් පමණ වන සැලකිය යුතු රෝමානු කතෝලික ප්‍රජාවක් ද ඇත.[141]

බහමාස් හි යුදෙව්වන්ට කොලොම්බස් ගවේෂණ දක්වා දිවෙන ඉතිහාසයක් ඇත, එහිදී කොලොම්බස්ගේ පක්ෂයේ පරිවර්තකයෙකු සහ සාමාජිකයෙකු වන ලුයිස් ඩි ටොරස් රහසිගතව යුදෙව්වෙකු වූ බව විශ්වාස කෙරේ. අද වන විට, සංගණන දත්ත වලට අනුව, සාමාජිකයින් 200ක් පමණ සිටින කුඩා ප්‍රජාවක් ඇත, නමුත් ඉහල ඇස්තමේන්තු වලට අනුව මෙම අගය 300ක් වේ.[142][143][144]

මුස්ලිම් අයටත් සුළුතරයක් ඉන්නවා. යටත් විජිත යුගයේ සමහර වහලුන් සහ නිදහස් අප්‍රිකානුවන් මුස්ලිම් වූ අතර, 1970 ගණන්වල පමණ වන තෙක් එය පුනර්ජීවනයක් අත්විඳින තෙක් ආගම නොතිබුණි. අද වන විට මුස්ලිම්වරුන් 300ක් පමණ සිටිති.[145][144]

බහායි, හින්දු, රස්තෆාරි යන කුඩා ප්‍රජාවන් සහ ඔබියා වැනි සාම්ප්‍රදායික අප්‍රිකානු ආගම් අදහන්නන් ද ඇත.[144]

භාෂා

සංස්කරණය

බහමාස් හි නිල භාෂාව ඉංග්‍රීසි ය. බොහෝ අය ඉංග්‍රීසි පාදක කරගත් ක්‍රියෝල් භාෂාවක් කතා කරන්නේ බහමියානු උපභාෂාව (සරලව "උපභාෂාව" ලෙසිනි) හෝ "බහාමියන්" ලෙස හැඳින්වේ.[146] බහමියානු ලේඛකයෙකු සහ නළුවෙකු වන ලෝරන්ට් ගිබ්ස් කවියක අවසාන නම මුලින්ම භාවිතා කළ අතර එතැන් සිට එහි භාවිතය ප්‍රවර්ධනය කර ඇත.[147][148] දෙකම ඔටෝග්ලොසෝනිම්ස් ලෙස භාවිතා වේ.[149] ප්‍රංශ පදනම් වූ ක්‍රියෝල් භාෂාවක් වන හයිටි ක්‍රියෝල්, මුළු ජනගහනයෙන් 25%ක් පමණ වන හයිටි ජාතිකයන් සහ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන් විසින් කතා කරයි. එය බහමියානු ඉංග්‍රීසියෙන් වෙනස් කිරීම සඳහා සරලව ක්‍රියෝල්[125] ලෙස හැඳින්වේ.[150]

අධ්‍යාපනය

සංස්කරණය

2011 ඇස්තමේන්තු වලට අනුව, බහමියානු වැඩිහිටි ජනගහනයෙන් 95% ක් සාක්ෂරතාවය ඇත.

බහමාස් විශ්ව විද්‍යාලය (UB) යනු ජාතික උසස් අධ්‍යාපන/තෘතීයික පද්ධතියයි. උපාධිය, ශාස්ත්‍රපති සහ ආශ්‍රිත උපාධි පිරිනමන UB හට බහමාස් පුරා මණ්ඩප තුනක් සහ ඉගැන්වීම් සහ පර්යේෂණ මධ්‍යස්ථාන ඇත. බහමාස් විශ්ව විද්‍යාලය 2016 නොවැම්බර් 10 දින වරලත් කරන ලදී.[151]

සංස්කෘතිය

සංස්කරණය
 
නසාවු හි ජුන්කානූ සැමරුම

දූපත් වල සංස්කෘතිය අප්‍රිකානු (අෆ්‍රෝ-බහාමියන් විශාලතම ජනවාර්ගිකත්වය), බ්‍රිතාන්‍ය සහ ඇමරිකානු මිශ්‍රණයක් වන්නේ ඓතිහාසික පවුල් බැඳීම්, නිදහස් කරන ලද වහලුන් එක්සත් ජනපදයේ සිට බහමාස් වෙත සංක්‍රමණය වීම සහ කලාපයේ ප්‍රමුඛ රට ලෙස සහ බොහෝ සංචාරකයින්ගේ මූලාශ්‍රය.[152]

අප්‍රිකානු පාදක ජන මායා ක්‍රමයක් සමහර බහමියානුවන් විසින් ප්‍රයෝගිකව සිදු කරනු ලබයි, ප්‍රධාන වශයෙන් බහමාස් හි පවුල් දූපත් (පිටත-දිවයින) තුලය.[153] ඔබියා ක්‍රියාව බහමාස්හි නීති විරෝධී වන අතර නීතියෙන් දඬුවම් ලැබිය හැකිය.[154]

ෆැමිලි අයිලන්ඩ්ස් ලෙසද හැඳින්වෙන පිටත දූපත් වල, හස්ත කර්මාන්තවලට තල් අතුවලින් සාදන ලද බාස්කට් ඇතුළත් වේ. සාමාන්‍යයෙන් "පිදුරු" ලෙස හඳුන්වන මෙම ද්‍රව්‍යය, ජනප්‍රිය සංචාරක භාණ්ඩ වන තොප්පි සහ බෑග්වල අලවා ඇත.[155]

ජුන්කානූ යනු සෑම බොක්සිං දිනයකම සහ අලුත් අවුරුදු දිනකම නසාවු හි (සහ තවත් ජනාවාස කිහිපයක) පවත්වනු ලබන 'කඩිමුඩියේ', සංගීතය, නැටුම් සහ චිත්‍ර සම්ප්‍රදායික ඇෆ්‍රෝ-බහාමියන් වීදි පෙළපාලියකි. ජුන්කානූ වෙනත් නිවාඩු දින සහ විමුක්ති දිනය වැනි සිදුවීම් සැමරීමට ද භාවිතා කරයි.[152]

බොහෝ පවුල් දූපත් ජනාවාසවල රෙගට්ටාස් වැදගත් සමාජ සිදුවීම් වේ. ඒවා සාමාන්‍යයෙන් පැරණි තාලයේ වැඩ බෝට්ටු මගින් දින එකක් හෝ කිහිපයක් යාත්‍රා කිරීම මෙන්ම වෙරළ තීරයේ උත්සවයක් ද දක්වයි.[156]

කැරිබියන්, අප්‍රිකානු සහ යුරෝපීය බලපෑම් පිළිබිඹු කරන බහමියානු ආහාර සමඟ බොහෝ කෑම වර්ග සම්බන්ධ වේ. සමහර ජනාවාසවල එම ප්‍රදේශයේ සාම්ප්‍රදායික භෝග හෝ ආහාර හා සම්බන්ධ උත්සව ඇත, එනම් ග්‍රෙගරි නගරයේ "අන්නාසි උත්සවය", එලියුතෙරා හෝ ඇන්ඩ්‍රොස් හි "කකුළු සැණකෙළිය" වැනිය. අනෙකුත් සැලකිය යුතු සම්ප්‍රදායන් අතර කතන්දර කීම ඇතුළත් වේ.

බහමියානුවන් කවි, කෙටිකතා, නාට්‍ය සහ කෙටි ප්‍රබන්ධ කෘතිවලින් පොහොසත් සාහිත්‍යයක් නිර්මාණය කර ඇත. මෙම කෘතිවල පොදු තේමා වනුයේ (1) වෙනස පිළිබඳ දැනුවත්භාවය, (2) නවීනත්වය සඳහා වන උත්සාහය, (3) අනන්‍යතාවය සෙවීම, (4) පැරණි ක්‍රම සඳහා වූ නොස්ටැල්ජියාව සහ (5) අලංකාරය අගය කිරීමයි. සමහර ප්‍රධාන ලේඛකයින් වන්නේ සුසාන් වොලස්, පර්සිවල් මිලර්, රොබට් ජොන්සන්, රේමන්ඩ් බ්‍රවුන්, ඕ.එම්. ස්මිත්, විලියම් ජොන්සන්, එඩී මිනිස් සහ වින්ස්ටන් සෝන්ඩර්ස්.[157][158]

බහමාස් හි වඩාත් ප්‍රසිද්ධ ජනප්‍රවාද සහ ජනප්‍රවාද අතර ඇන්ඩ්‍රොස්ගේ ලුස්කා සහ චික්චර්නි ජීවීන්, එක්සුමා බහමාස් හි ප්‍රීටි මොලී සහ බිමිනි බහමාස් හි ලොස්ට් සිටි ඇට්ලන්ටිස් ඇතුළත් වේ.

මාධ්‍ය

සංස්කරණය

රූපවාහිනිය

දශක කිහිපයක් තිස්සේ එක්සත් ජනපදයෙන් රූපවාහිනී විකාශන ලබා ගත හැකි වුවද බහමාස්හි රූපවාහිනිය 1977 දී හඳුන්වා දෙන ලදී. බහමාස් හි රූපවාහිනී මධ්‍යස්ථානවලට ඇතුළත් වන්නේ:

පුවත්පත්

මෙය බහමාස් හි පුවත්පත් ලැයිස්තුවකි.

සංකේත

සංස්කරණය

බහමියානු ධජය 1973 දී සම්මත කරන ලදී. එහි වර්ණ බහමියානු ජනතාවගේ ශක්තිය සංකේතවත් කරයි; එහි සැලසුම ස්වභාවික පරිසරයේ (හිරු සහ මුහුදේ) සහ ආර්ථික හා සමාජීය සංවර්ධනයේ අංගයන් පිළිබිඹු කරයි.[166] ධජය යනු කුඹගසට එරෙහිව කළු පැහැති සමපාර්ශ්වික ත්‍රිකෝණයක් වන අතර, ඇක්වාමරීන්, රන්වන් සහ ඇක්වාමරීන් යන සමාන ඉරි තුනකින් සමන්විත තිරස් පසුබිමක් මත අධිස්ථාපනය කර ඇත.[166]

බහමාස් හි ලාංඡනයේ ජාතික සංකේත එහි කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස පලිහක් අඩංගු වේ. පලිහට සහාය වන්නේ බහමාස්හි ජාතික සතුන් වන මාර්ලින් සහ ෆ්ලෙමින්ගෝ ය. ෆ්ලැමින්ගෝ ගොඩබිම සහ මාර්ලින් මුහුදේ පිහිටා ඇති අතර එය දූපත් වල භූගෝලීය පිහිටීම පෙන්නුම් කරයි.

පලිහ මුදුනේ දූපත් දාමයේ සාගර ජීවීන් නියෝජනය කරන හංකු කටුවකි. හංකු කටුව හිස්වැස්මක් මත රඳා පවතී. මෙයට පහළින් සැබෑ පලිහ ඇත, එහි ප්‍රධාන සංකේතය ක්‍රිස්ටෝපර් කොලොම්බස්ගේ සැන්ටා මරියා නියෝජනය කරන නැවක් වන අතර එය සූර්යයාට යටින් යාත්‍රා කරන බව පෙන්වයි. පතුල දිගේ, පලිහට පහළින් ජාතික ආදර්ශ පාඨය වන බැනරයක් දිස්වේ:[167]

ඉදිරියට, ඉහළට, එකට ඉදිරියට.

බහමාස් දූපත් වලට ආවේණික වන අතර එය වසර පුරා පිපෙන බැවින් බහමාස්හි ජාතික පුෂ්පය යෙලෝ එල්ඩර් වේ.[168]

1970 ගණන්වල නිව් ප්‍රොවිඩන්ස් හි උද්‍යාන සමාජ හතරේම සාමාජිකයින්ගේ ඒකාබද්ධ ජනප්‍රිය ඡන්දය හරහා වෙනත් බොහෝ මල් වලට වඩා යෙලෝ එල්ඩර් තෝරා ගන්නා ලදී - යෝජනා වූ වෙනත් මල් දැනටමත් වෙනත් රටවල ජාතික මල් ලෙස තෝරාගෙන ඇති බවයි. අනෙක් අතට, යෙලෝ එල්ඩර් වෙනත් රටවල් විසින් හිමිකම් නොලබන ලදී (දැන් එය එක්සත් ජනපද වර්ජින් දූපත් වල ජාතික පුෂ්පය ද වේ) සහ යෙලෝ එල්ඩර් පවුලේ දූපත් වල නිජබිම වේ.[169]

ක්‍රීඩාව

සංස්කරණය
 
නසාවු හි තෝමස් රොබින්සන් ක්‍රීඩාංගණය.

ක්‍රීඩාව බහමියානු සංස්කෘතියේ සැලකිය යුතු කොටසකි. ජාතික ක්‍රීඩාව ක්‍රිකට් වන අතර එය 1846[170] සිට බහමාස් හි ක්‍රීඩා කර ඇති අතර එය අද රටේ ක්‍රීඩා කරන පැරණිතම ක්‍රීඩාව වේ. බහමාස් ක්‍රිකට් සංගමය 1936 දී පිහිටුවන ලද අතර, 1940 සිට 1970 දක්වා බොහෝ බහමියානුවන් අතර ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා කරන ලදී. බහමාස් කොදෙව් ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලයේ කොටසක් නොවන බැවින් ක්‍රීඩකයින් බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් ක්‍රිකට් කණ්ඩායමට ක්‍රීඩා කිරීමට සුදුසුකම් නොලබයි. 1970 දශකයේ අගභාගයේදී ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවට දැඩි ඇල්මක් ඇති එක්සත් රාජධානියේ සිට පැමිණි ගුරුවරුන් වෙනුවට එක්සත් ජනපදයේ පුහුණුව ලැබූ ගුරුවරුන් ආදේශ කිරීමත් සමඟ රට තුළ ක්‍රීඩාව පිරිහීමට පටන් ගත්තේය. බහමියානු ශාරීරික අධ්‍යාපන ගුරුවරුන්ට ක්‍රීඩාව පිළිබඳ දැනුමක් නොතිබූ අතර ඒ වෙනුවට ප්‍රාථමික සහ උසස් පාසල් එකිනෙකාට එරෙහිව තරඟ කරන ධාවන පථ සහ පිටිය, පැසිපන්දු, බේස්බෝල්, සැහැල්ලු පන්දු,[171] වොලිබෝල්[172] සහ සංගම් පාපන්දු[173] ඉගැන්වූහ. සාමාන්‍යයෙන් ජැමෙයිකාව, ගයානා, ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ බාබඩෝස් වැනි රටවලින් පැමිණෙන දේශීය සහ සංක්‍රමණිකයන් කිහිප දෙනෙකු අද ක්‍රිකට් රසවිඳිති. ක්‍රිකට් සෙනසුරාදා සහ ඉරිදා දිනවල බහමාස් හි නසාවු හි වින්ඩ්සර් උද්‍යානය සහ හේන්ස් ඕවල් හිදී පැවැත්වේ.[174] ග්‍රෑන්ඩ් බහමා හි ප්‍රධාන සහ එකම ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාංගනය ලුකායා ක්‍රිකට් ඕවල් වේ.[175]

ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවට පෙර ආරම්භ වූ අනෙකුත් එකම ක්‍රීඩා ඉසව්ව වූයේ 1796 දී ආරම්භ වූ අශ්ව රේසිං ය. වඩාත් ජනප්‍රිය ප්‍රේක්ෂක ක්‍රීඩා වන්නේ පැසිපන්දු,[176] ඇමරිකානු පාපන්දු,[177] සහ බේස්බෝල්,[178] වැනි එක්සත් ජනපදයෙන් ආනයනය කරන ලද ප්‍රේක්ෂක ක්‍රීඩා ය. බ්‍රිතාන්‍ය දූපත් වලින් නොව, රට එක්සත් ජනපදයට සමීප වීම හේතුවෙන්, ඔවුන්ගේ අනෙකුත් කැරිබියන් සගයන් මෙන් නොව, ක්‍රිකට්, පාපන්දු සහ නෙට්බෝල් වඩාත් ජනප්‍රිය බව ඔප්පු වී ඇත.

වසර ගණනාවක් පුරා ඇමරිකානු පාපන්දු පාපන්දු ක්‍රීඩාවට වඩා ජනප්‍රිය වී ඇත. බහමාස් ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනය විසින් යෞවනයන් සහ වැඩිහිටියන් සඳහා ලීගයන් වර්ධනය කර ඇත.[179] කෙසේ වෙතත්, රටේ පොදුවේ දන්නා පරිදි පාපන්දු තවමත් උසස් පාසල් සිසුන් අතර ඉතා ජනප්‍රිය ක්‍රීඩාවකි. ලීග පාලනය කරනු ලබන්නේ බහමාස් පාපන්දු සංගමය විසිනි. 2013 දී බහමියානු රජය ලන්ඩනයේ ටොටන්හැම් හොට්ස්පර් සමඟ සමීපව කටයුතු කරමින් රට තුළ ක්‍රීඩාව ප්‍රවර්ධනය කිරීමට මෙන්ම යුරෝපීය වෙළඳපොලේ බහමාස් ප්‍රවර්ධනය කිරීමට කටයුතු කරයි. 2013 දී ජැමෙයිකාවේ පිරිමි ජාතික කණ්ඩායමට මුහුණ දෙමින් බහමාස් හි ප්‍රදර්ශන තරඟයක් ක්‍රීඩා කළ පළමු ප්‍රිමියර් ලීග් සමාජය බවට 'ස්පර්ස්' පත් විය. සමාජ ශාලාවේ හිමිකරු වන ජෝ ලුවිස් බහමාස් හි පිහිටා ඇත.[180][181][182]

අනෙකුත් ජනප්‍රිය ක්‍රීඩා වන්නේ පිහිනුම්,[183] ටෙනිස්[184] සහ බොක්සිං,[185] එහිදී බහමියානුවන් ජාත්‍යන්තර මට්ටමින් යම් සාර්ථකත්වයක් භුක්ති විඳිති. ගොල්ෆ්,[186] රග්බි ලීගය,[187] රග්බි සංගමය,[188] වෙරළ පාපන්දු,[189] සහ නෙට්බෝල් වැනි අනෙකුත් ක්‍රීඩා වර්ධනය වන ක්‍රීඩා ලෙස සැලකේ. මලල ක්‍රීඩා, සාමාන්‍යයෙන් රට තුළ 'ට්‍රැක් ඇන්ඩ් ෆීල්ඩ්' ලෙස හඳුන්වනු ලබන්නේ බහමියානුවන් අතර වඩාත්ම සාර්ථක ක්‍රීඩාවයි. ස්ප්‍රින්ට් සහ පැනීම සම්බන්ධයෙන් බහමියානුවන්ට ප්‍රබල සම්ප්‍රදායක් ඇත. වසර ගණනාවක් පුරා පැසිපන්දු ක්‍රීඩාවේ සාර්ථකත්වය හේතුවෙන් ජවන හා පිටිය බොහෝ විට රටේ පැසිපන්දු ක්‍රීඩාවට වඩා ජනප්‍රියම ප්‍රේක්ෂක ක්‍රීඩාව විය හැකිය. නසාවු සහ ෆැමිලි අයිලන්ඩ්ස් හි ට්‍රයත්ලෝන් ජනප්‍රිය වෙමින් පවතී.

බහමාස් ප්‍රථම වරට ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා උළෙලට සහභාගී වූයේ 1952 දී වන අතර, 1980 ගිම්හාන ඔලිම්පික් තරඟ වර්ජනයට සහභාගී වූ විට හැර, එතැන් සිට සෑම ගිම්හාන ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා උළෙලකටම තරඟ කිරීමට ක්‍රීඩකයින් යවා ඇත. ජාතිය කිසිදා ශීත ඍතු ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා උළෙලකට සහභාගි වී නැත. බහමියානු මලල ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන් මලල ක්‍රීඩා සහ රුවල් ඔරු පැදීමේ සමස්ත පදක්කම් දහසයක් දිනාගෙන ඇත. මිලියනයකට අඩු ජනගහනයක් සිටින වෙනත් ඕනෑම රටකට වඩා බහමාස් ඔලිම්පික් පදක්කම් දිනාගෙන ඇත.[190]

බහමාස් 2017 FIFA වෙරළ පාපන්දු ලෝක කුසලානය, කැරිබියානු හි වේදිකාගත කරන ලද පළමු පිරිමි ජ්‍යෙෂ්ඨ FIFA තරඟාවලියේ සත්කාරකයින් විය.[191] IAAF ලෝක රිලේස් හි පළමු සංස්කරණ තුන සඳහාද බහමාස් සත්කාරකත්වය දැක්වීය.[192] 2017 පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය යොවුන් ක්‍රීඩා උළෙල,[193] වාර්ෂික ඉසව් බහමාස් බෝල්[194] සහ Battle 4 Atlantis ද ජාතිය විසින් පවත්වන ලදී.[195]

යොමු කිරීම්

සංස්කරණය
  1. ^ "Bahamas, The § Government". The World Factbook (2024 ed.). Central Intelligence Agency. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022. (Archived 2022 edition)
  2. ^ උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: අනීතික <ref> ටැගය; cia.gov නමැති ආශ්‍රේයන් සඳහා කිසිදු පෙළක් සපයා නොතිබුණි
  3. ^ Bahamas Department of Statistics සංරක්ෂණය කළ පිටපත 9 දෙසැම්බර් 2015 at the Wayback Machine, PDF document retrieved 20 April 2014.
  4. ^ "National Profiles". 3 June 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 June 2023.
  5. ^ "•General situation and trends". Pan American Health Organization. 27 April 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 August 2011.
  6. ^ "Mission to Long Island in the Bahamas". Evangelical Association of the Caribbean. 4 March 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 August 2011.
  7. ^ "1973: Bahamas' sun sets on British Empire". BBC News. 9 July 1973. 18 September 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 May 2009.
  8. ^ "Our World in Data".
  9. ^ a b c d "World Economic Outlook Database, April 2024 Edition. (The Bahamas)". International Monetary Fund. 10 April 2024. සම්ප්‍රවේශය 15 July 2024.
  10. ^ Nations, United (2024-03-13). Human Development Report 2023-24 (Report). United Nations.
  11. ^ "Bahamas". Ethnologue. 1 June 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 7 February 2017.
  12. ^ "World Bank Open Data". සම්ප්‍රවේශය 27 July 2024.
  13. ^ "The Constitution of the Commonwealth of The Bahamas" (PDF). 17 February 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 8 June 2023.
  14. ^ a b "Bahamas, The". The World Factbook (2024 ed.). Central Intelligence Agency. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2019. (Archived 2019 edition)
  15. ^ "History of The Bahamas". 11 June 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 June 2022.
  16. ^ Appendix: "Brigs Encomium and Enterprise", Register of Debates in Congress, Gales & Seaton, 1837, pp. 251–253. Note: In trying to retrieve North American slaves off the Encomium from colonial officials (who freed them), the US consul in February 1834 was told by the Lieutenant Governor that "he was acting in regard to the slaves under an opinion of 1818 by Sir Christopher Robinson and Lord Gifford to the British Secretary of State".
  17. ^ [1] . The World Factbook.
  18. ^ Boswell, Thomas D. (2009-07-01), "2 The Caribbean: A Geographic Preface", Understanding the Contemporary Caribbean, Lynne Rienner Publishers, pp. 19–50 (19),
    doi:10.1515/9781685856816-004
    ,
    ISBN 978-1-68585-681-6
    , https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/9781685856816-004/html, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 2024-09-19     
  19. ^ "Communique issued at the conclusion of the Fourth Meeting of the Conference of Heads of Government of the Caribbean Community, 4–8 July 1983, Port-of-Spain, Trinidad and Tobago". CARICOM. 2015-08-06 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2024-09-19.
  20. ^ a b Ahrens, Wolfgang P. (2016). "Naming the Bahamas Islands: History and Folk Etymology". In Hough, Carole; Izdebska, Daria (eds.). 'Names and Their Environment': Proceedings of the 25th International Congress of Onomastic Sciences: Glasgow, 25–29 August 2014, Volume 1: Keynote Lectures: Toponomastics I (PDF). University of Glasgow. p. 47. ISBN 978-0-85261-947-6. 1 April 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  21. ^ Granberry, Julian; Vescelius, Gary (2004). Languages of the Pre-Columbian Antilles. University of Alabama Press. p. 85. ISBN 0-8173-1416-4.
  22. ^ සැකිල්ල:OEtymD
  23. ^ Allsopp, Richard, ed. (2003). Dictionary of Caribbean English Usage. Kingston, Jamaica: University of the West Indies Press. p. 70. ISBN 976-640-145-4.
  24. ^ Taylor, Isaac (1898). Names and Their Histories; a Handbook of Historical Geography and Topographical Nomenclature. London: Rivingtons. p. 58.
  25. ^ "Ukraine or the Ukraine: Why do some country names have 'the'?". BBC News. 2012-06-07. සම්ප්‍රවේශය 2024-02-13.
  26. ^ a b c d e f g h i j k l m "Encyclopædia Britannica – The Bahamas". 26 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 July 2019.
  27. ^ Keegan, William F. (1992). The people who discovered Columbus: the prehistory of the Bahamas. Jay I. Kislak Reference Collection (Library of Congress). Gainesville: University Press of Florida. pp. 25, 54–8, 86, 170–3. ISBN 0-8130-1137-X. OCLC 25317702.
  28. ^ Markham, Clements R. (1893). The Journal of Christopher Columbus (during His First Voyage, 1492–93). London: The Hakluyt Society. p. 35. සම්ප්‍රවේශය 13 September 2015.
  29. ^ "Schools Grapple With Columbus' Legacy: Intrepid Explorer or Ruthless Conqueror?" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 28 ජූලි 2020 at the Wayback Machine, Education Week, 9 October 1991
  30. ^ Dumene, Joanne E. (1990). "Looking for Columbus". Five Hundred Magazine. 2 (1): 11–15. 19 September 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
  31. ^ "Diocesan History". Anglican Communications Department. 2009. 5 May 2009 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 7 May 2009.
  32. ^ Mancke/Shammas p. 255
  33. ^ Marley (2005), p. 7.
  34. ^ Marley (1998), p. 226.
  35. ^ Headlam, Cecil (1930). America and West Indies: July 1716 | British History Online (Vol 29 ed.). London: His Majesty's Stationery Office. pp. 139–159. 31 August 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 October 2017.
  36. ^ Woodard, Colin (2010). The Republic of Pirates. Harcourt, Inc. pp. 166–168, 262–314. ISBN 978-0-15-603462-3.
  37. ^ Dwight C. Hart (2004) The Bahamian parliament, 1729–2004: Commemorating the 275th anniversary Jones Publications, p4
  38. ^ Hart, p8
  39. ^ Cazorla, Frank, Baena, Rose, Polo, David, Reder Gadow, Marion (2019) The Governor Louis de Unzaga (1717–1793) Pioneer in the birth of the United States and liberalism, Foundation Malaga, pages 21, 154–155, 163–165, 172, 188–191
  40. ^ Wertenbaker, Thomas Jefferson (1948). Father Knickerbocker Rebels: New York City during the Revolution. New York: Charles Scribner's Sons. p. 260.
  41. ^ Peters, Thelma (October 1961). "The Loyalist Migration from East Florida to the Bahama Islands". The Florida Historical Quarterly. 40 (2): 123–141. JSTOR 30145777. p. 132, 136, 137
  42. ^ Falola, Toyin; Warnock, Amanda (2007). Encyclopedia of the Middle Passage. Greenwood Press. pp. xxi, xxxiii–xxxiv. ISBN 9780313334801. 13 August 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 February 2021.
  43. ^ Lovejoy, Paul E. (2000). Transformations in Slavery: A History of Slavery in Africa (2nd ed.). New York: Cambridge University Press. p. 290. ISBN 0521780128.
  44. ^ "Bill Baggs Cape Florida State Park", Network to Freedom, National Park Service, 2010. Retrieved 10 April 2013
  45. ^ Vignoles, Charles Blacker (1823) Observations on the Floridas, New York: E. Bliss & E. White, pp. 135–136
  46. ^ Howard, R. (2006). "The 'Wild Indians' of Andros Island: Black Seminole Legacy in The Bahamas". Journal of Black Studies. 37 (2): 275. doi:10.1177/0021934705280085. ISSN 0021-9347. S2CID 144613112.
  47. ^ Appendix: "Brigs Encomium and Enterprise", Register of Debates in Congress, Gales & Seaton, 1837, pp. 251–253. Note: In trying to retrieve North American slaves off the Encomium from colonial officials (who freed them), the US consul in February 1834 was told by the Lieutenant Governor that "he was acting in regard to the slaves under an opinion of 1818 by Sir Christopher Robinson and Lord Gifford to the British Secretary of State".
  48. ^ Horne, p. 103
  49. ^ Horne, p. 137
  50. ^ Register of Debates in Congress, Gales & Seaton, 1837, The section, "Brigs Encomium and Enterprise", has a collection of lengthy correspondence between US (including M. Van Buren), Vail, the US chargé d'affaires in London, and British agents, including Lord Palmerston, sent to the Senate on 13 February 1837, by President Andrew Jackson, as part of the continuing process of seeking compensation.
  51. ^ Horne, pp. 107–108
  52. ^ Williams, Michael Paul (11 February 2002). "Brig Creole slaves". Richmond Times-Dispatch. Richmond, Virginia. 10 July 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 October 2018.
  53. ^ Grand Bahama Island – American Civil War සංරක්ෂණය කළ පිටපත 25 ඔක්තෝබර් 2007 at the Wayback Machine The Islands of The Bahamas Official Tourism Site
  54. ^ Stark, James. Stark's History and Guide to the Bahama Islands (James H. Stark, 1891). pg.93
  55. ^ Higham, pp. 300–302
  56. ^ Bloch, Michael (1982). The Duke of Windsor's War, London: Weidenfeld and Nicolson. ISBN 0-297-77947-8, p. 364.
  57. ^ a b Higham, pp. 307–309
  58. ^ Bloch, Michael (1982). The Duke of Windsor's War. London: Weidenfeld and Nicolson. ISBN 0-297-77947-8, pp. 154–159, 230–233
  59. ^ Higham, pp. 331–332
  60. ^ Ziegler, Philip (1991). King Edward VIII: The Official Biography. New York: Alfred A. Knopf. ISBN 0-394-57730-2. pp. 471–472
  61. ^ Matthew, H. C. G. (September 2004; online edition January 2008) "Edward VIII, later Prince Edward, Duke of Windsor (1894–1972)" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 5 ජූනි 2015 at the Wayback Machine, Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press,
    doi:10.1093/ref:odnb/31061
    . Retrieved 1 May 2010 (Subscription required)
  62. ^ Higham, p. 359 places the date of his resignation as 15 March, and that he left on 5 April.
  63. ^ "Bad News for the Boys". Time. 20 January 1967. 4 February 2013 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
  64. ^ a b c Nohlen, D. (2005), Elections in the Americas: A data handbook, Volume I ISBN 978-0-19-928357-6
  65. ^ "Bahamian Proposes Independence Move". The Washington Post. United Press International. 19 August 1966. p. A20. 29 June 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  66. ^ Bigart, Homer (7 January 1968). "Bahamas Will Ask Britain For More Independence". The New York Times. p. 1. 10 July 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2020.
  67. ^ Armstrong, Stephen V. (28 September 1968). "Britain and Bahamas Agree on Constitution". The Washington Post. p. A13. 28 June 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  68. ^ Hughes, C (1981) Race and Politics in the Bahamas ISBN 978-0-312-66136-6
  69. ^ The Bahamas Independence Order 1973 (Statutory Instrument 1973 No. 1080)
  70. ^ "Bahamas gets deed". Chicago Defender. United Press International. 11 July 1973. p. 3. 26 January 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  71. ^ "Bahamas Independence Day Holiday". The Official Site of The Bahamas. The Bahamas Ministry of Tourism. 8 July 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 7 July 2020.
  72. ^ "Bahama Independence". Tri-State Defender. Memphis, Tennessee. 14 July 1973. p. 16. 13 March 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  73. ^ Ciferri, Alberto (2019). An Overview of Historical and Socio-Economic Evolution in the Americas. Newcastle-upon-Tyne: Cambridge Scholars Publisher. p. 313. ISBN 978-1-5275-3821-4. OCLC 1113890667. 10 July 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2020.
  74. ^ "Bahamas Joins IMF, World Bank". The Washington Post. 23 August 1973. p. C2. 10 July 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  75. ^ Alden, Robert (19 September 1973). "2 Germanys Join U.N. as Assembly Opens 28th Year". The New York Times. p. 1. 28 June 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  76. ^ Fitz-Gibbon, Jorge (5 September 2019). "Hurricane Dorian causes $7B in property damage to Bahamas". New York Post. 7 September 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 5 September 2019.
  77. ^ Stelloh, Tim (9 September 2019). "Hurricane Dorian grows deadlier as more fatalities confirmed in Bahamas". NBC News. 15 September 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 September 2019.
  78. ^ Karimi, Faith; Thornton, Chandler (12 September 2019). "1,300 people are listed as missing nearly 2 weeks after Hurricane Dorian hit The Bahamas". CNN. 12 September 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 September 2019.
  79. ^ "COVID-19 Bahamas and Turks and Caicos Islands Situation Reports". PAHO.
  80. ^ "The Bahamas Election Results". caribbeanelections.com. 17 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 17 September 2021.
  81. ^ "Bahamas Voters Oust Government After 16% Drop in Economic Output". Bloomberg News. 17 September 2021. 31 March 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  82. ^ "Bahamas Election 2021: PLP election victory confirmed". Loop News. 20 September 2021. 26 May 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  83. ^ McLeod, Sheri-Kae (17 September 2021). "Phillip Davis Sworn in as Prime Minister of Bahamas ". Caribbean News. 30 June 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  84. ^ a b c "Bahamas, The". The World Factbook (2024 ed.). Central Intelligence Agency. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2019. (Archived 2019 edition)
  85. ^ a b "Encyclopædia Britannica – The Bahamas". 26 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 July 2019.
  86. ^ Dinerstein, Eric; Olson, David; Joshi, Anup; Vynne, Carly; Burgess, Neil D.; Wikramanayake, Eric; Hahn, Nathan; Palminteri, Suzanne; Hedao, Prashant; Noss, Reed; Hansen, Matt; Locke, Harvey; Ellis, Erle C; Jones, Benjamin; Barber, Charles Victor; Hayes, Randy; Kormos, Cyril; Martin, Vance; Crist, Eileen; Sechrest, Wes; Price, Lori; Baillie, Jonathan E. M.; Weeden, Don; Suckling, Kierán; Davis, Crystal; Sizer, Nigel; Moore, Rebecca; Thau, David; Birch, Tanya; Potapov, Peter; Turubanova, Svetlana; Tyukavina, Alexandra; de Souza, Nadia; Pintea, Lilian; Brito, José C.; Llewellyn, Othman A.; Miller, Anthony G.; Patzelt, Annette; Ghazanfar, Shahina A.; Timberlake, Jonathan; Klöser, Heinz; Shennan-Farpón, Yara; Kindt, Roeland; Lillesø, Jens-Peter Barnekow; van Breugel, Paulo; Graudal, Lars; Voge, Maianna; Al-Shammari, Khalaf F.; Saleem, Muhammad (2017). "An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm". BioScience. 67 (6): 534–545. doi:10.1093/biosci/bix014. ISSN 0006-3568. PMC 5451287. PMID 28608869.
  87. ^ Grantham, H. S.; Duncan, A.; Evans, T. D.; Jones, K. R.; Beyer, H. L.; Schuster, R.; Walston, J.; Ray, J. C.; Robinson, J. G.; Callow, M.; Clements, T.; Costa, H. M.; DeGemmis, A.; Elsen, P. R.; Ervin, J.; Franco, P.; Goldman, E.; Goetz, S.; Hansen, A.; Hofsvang, E.; Jantz, P.; Jupiter, S.; Kang, A.; Langhammer, P.; Laurance, W. F.; Lieberman, S.; Linkie, M.; Malhi, Y.; Maxwell, S.; Mendez, M.; Mittermeier, R.; Murray, N. J.; Possingham, H.; Radachowsky, J.; Saatchi, S.; Samper, C.; Silverman, J.; Shapiro, A.; Strassburg, B.; Stevens, T.; Stokes, E.; Taylor, R.; Tear, T.; Tizard, R.; Venter, O.; Visconti, P.; Wang, S.; Watson, J. E. M. (2020). "Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity – Supplementary Material". Nature Communications. 11 (1): 5978. Bibcode:2020NatCo..11.5978G. doi:10.1038/s41467-020-19493-3. ISSN 2041-1723. PMC 7723057. PMID 33293507.
  88. ^ Terms and Definitions FRA 2025 Forest Resources Assessment, Working Paper 194. Food and Agriculture Organization of the United Nations. 2023.
  89. ^ "Global Forest Resources Assessment 2020, Bahamas". Food Agriculture Organization of the United Nations.
  90. ^ Rabb, George B.; Hayden, Ellis B.; Van Voast (1957). "The Van Voast-American Museum of Natural History Bahama Islands Expedition (1952–1953): record of the expedition and general features of the islands". American Museum Novitates (1836). hdl:2246/4700. 10 July 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  91. ^ "40th Anniversary of Snow in South Florida" (PDF). weather.gov. 29 November 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 13 December 2018.
  92. ^ "Bahamas". Caribbean Islands. 4 December 2015. 8 December 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 December 2015.
  93. ^ Hurricane Dorian Advisory Number 33 (Report). NHC. 1 September 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 September 2019.
  94. ^ උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: අනීතික <ref> ටැගය; බහමාස් හි භූගෝලය NASA නමැති ආශ්‍රේයන් සඳහා කිසිදු පෙළක් සපයා නොතිබුණි
  95. ^ a b Carew, James; Mylroie, John (1997). Vacher, H.L.; Quinn, T. (eds.). Geology of Bahamas, in Geology and Hydrology of Carbonate Islands, Developments in Sedimentology 54. Amsterdam: Elsevier Science B.V. pp. 91–139. ISBN 9780444516442.
  96. ^ a b c d Sealey, Neil (2006). Bahamian Landscapes; An Introduction to the Geology and Physical Geography of The Bahamas. Oxford: Macmillan Education. pp. 1–24. ISBN 9781405064064.
  97. ^ a b c d "Bahamas, The". The World Factbook (2024 ed.). Central Intelligence Agency. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2019. (Archived 2019 edition)
  98. ^ a b "Encyclopædia Britannica – The Bahamas". 26 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 July 2019.
  99. ^ "Bahamas, The". The Commonwealth. 15 August 2013. 9 March 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 January 2021.
  100. ^ Hunter, Josh (27 September 2012). "A more modern crown: changing the rules of succession in the Commonwealth Realms". Commonwealth Law Bulletin. 38 (3): 423–466. doi:10.1080/03050718.2012.694997. S2CID 144518578. 10 July 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 November 2020 – via Taylor & Francis Online.
  101. ^ "Bahamas 1973 (rev. 2002)". Constitute. 17 March 2015 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 17 March 2015.
  102. ^ "Political Parties in the Bahamas". Caribbean Elections. 27 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 February 2021.
  103. ^ "Bahamas PM signals referendum to remove Charles III as head of state". The Independent. 2022-09-15. 17 May 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-05-08.
  104. ^ "Uncharted Realms: The Future of the Monarchy in the UK and Around the World – Lord Ashcroft Polls". lordashcroftpolls.com. 2 May 2023. 12 May 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-05-04.
  105. ^ "Member States and Associate Members". CARICOM. 8 February 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 February 2021.
  106. ^ "United States Donates $3.6M in Modular Shelters, Rescue Boats, and Construction Materials for Hurricane Response in The Bahamas". U.S. Embassy in The Bahamas. 18 September 2020. 1 October 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 18 September 2020.
  107. ^ a b "Bahamas, The". The World Factbook (2024 ed.). Central Intelligence Agency. (Archived 2009 edition)
  108. ^ "Defence Act". Act of 1980. p. 211–14.
  109. ^ "Our Mandat". rbdf.gov.bs. 17 February 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 February 2021.
  110. ^ Family Island District Councillors & Town Committee Members සංරක්ෂණය කළ පිටපත 3 මාර්තු 2016 at the Wayback Machine. Bahamas.gov.bs. Retrieved 20 April 2014.
  111. ^ "Bahama Island Information". bahamaislands.com. 27 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 February 2021.
  112. ^ "Real GDP per capita". Central Intelligence Agency. 5 April 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2022.
  113. ^ a b c [2] . The World Factbook.
  114. ^ "Bahamas – Market Overview". trade.gov. 6 April 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-12-20.
  115. ^ Spencer, Andrew (14 July 2018). Travel and Tourism in the Caribbean: Challenges and Opportunities for Small Island Developing States. Springer. ISBN 978-3-319-69581-5. 27 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 19 October 2020.
  116. ^ "Panama Papers". The International Consortium of Investigative Journalists. 10 May 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 17 August 2017.
  117. ^ Harrington, Brooke (2024-08-19). "The American Con Man Who Pioneered Offshore Finance". The Atlantic. සම්ප්‍රවේශය 2024-08-20.
  118. ^ "Contributions Table". The National Insurance Board of The Commonwealth of The Bahamas. 11 May 2010. 15 January 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 December 2011.
  119. ^ "Bahamas, The". The World Factbook (2024 ed.). Central Intelligence Agency. 26 January 2021. (Archived 2021 edition)
  120. ^ Europa World Year. Taylor & Francis. 2004. ISBN 978-1-85743-254-1. 26 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 19 October 2020.
  121. ^ a b "Country Trends". Global Footprint Network. 8 August 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 June 2020.
  122. ^ Lin, David; Hanscom, Laurel; Murthy, Adeline; Galli, Alessandro; Evans, Mikel; Neill, Evan; Mancini, Maria Serena; Martindill, Jon; Medouar, FatimeZahra; Huang, Shiyu; Wackernagel, Mathis (2018). "Ecological Footprint Accounting for Countries: Updates and Results of the National Footprint Accounts, 2012–2018". Resources. 7 (3): 58. doi:10.3390/resources7030058.
  123. ^ "Bahamas, The". The World Factbook (2024 ed.). Central Intelligence Agency. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2019. (Archived 2019 edition)
  124. ^ Country Comparison "Total fertility rate" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 28 ඔක්තෝබර් 2009 at the Wayback Machine, CIA World Factbook.
  125. ^ a b "Bahamas, The". The World Factbook (2024 ed.). Central Intelligence Agency. 26 January 2021. (Archived 2021 edition)
  126. ^ "NEW PROVIDENCE". Government of the Bahamas. 5 June 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 May 2015.
  127. ^ "GRAND BAHAMA". Government of the Bahamas. 5 June 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 May 2015.
  128. ^ a b The Commonwealth of the Bahamas (August 2012). "2010 Census of Population and Housing" (PDF). pp. 10 and 82. 8 April 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 19 April 2016. In 1722 when the first official census of the Bahamas was taken, 74% of the population was European or native British and 26% was African or mixed. Three centuries later, and according to the 99% response rate obtained from the race question on the 2010 Census questionnaire, 90.6% of the population identified themselves as being Afro-Bahamian, about five per cent (4.7%) Euro-Bahamian and two per cent (2%) of a mixed race (African and European) and (1%) other races and (1%) not stated.
  129. ^ "Caribbean Countries Resource Guide" (PDF). aiafla.org. 27 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 23 November 2020.
  130. ^ Davis, Nick (20 September 2009), "Bahamas outlook clouds for Haitians" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 30 ජූනි 2015 at the Wayback Machine, BBC.
  131. ^ "The Names of Loyalist Settlers and Grants of Land Which They Received from the British Government: 1778–1783".
  132. ^ Christmas, Rachel J. and Christmas, Walter (1984) Fielding's Bermuda and the Bahamas 1985. Fielding Travel Books. p. 158. ISBN 0-688-03965-0
  133. ^ Schreier, Daniel; Trudgill, Peter; Schneider, Edgar W.; Williams, Jeffrey P., eds. (2010). The Lesser-Known Varieties of English: An Introduction. Cambridge University Press. p. 162. ISBN 9781139487412. 1 August 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 February 2017.
  134. ^ Johnson, Howard (1986), "'Safeguarding our traders': The beginnings of immigration restrictions in the Bahamas, 1925–33", Immigrants and Minorities, 5 (1): 5–27,
  135. ^ Johnson 1986
  136. ^ Crain, Edward E. (1994), Historic architecture in the Caribbean Islands, University Press of Florida
  137. ^ Bahamas – World Directory of Minorities & Indigenous Peoples
  138. ^ "Religion in Bahamas". Pew Global Religious Futures. 16 October 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 December 2017.
  139. ^ [3] . The World Factbook.
  140. ^ "Encyclopædia Britannica – The Bahamas". 26 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 July 2019.
  141. ^   මෙම ලිපිය තුළ, පොදු වසම තුළ පවතින මෙම ප්‍රභවයේ පෙළ ඇතුළත්වෙයි: United States Bureau of Democracy, Human Rights and Labor. Bahamas: International Religious Freedom Report 2008
  142. ^ "Bahamas Virtual Jewish History Tour". Jewish Virtual Library. 2 November 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 December 2021.
  143. ^ "Bahamas' Jewish community has a small but steady presence". Sun Sentinel. 9 September 2019. 2 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 December 2021.
  144. ^ a b c "Population & Census". bahamas.gov. 2011. 2 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 December 2021.
  145. ^ "Jamaa' Ahlus Sunnah Bahamas (Jamaat-ul-Islaam Bahamas)". Jamaa' Ahlus Sunnah Bahamas. 2 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 December 2021.
  146. ^ Hackert, Stephanie, ed. (2010). "ICE Bahamas: Why and how?" (PDF). University of Augsburg. pp. 41–45. 3 February 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 3 February 2017.
  147. ^ Staff, ed. (27 February 2013). "SWAA students have accomplished Bahamian playwright, actor and poet Laurente Gibbs as Guest Speaker". Eleuthera News. 3 February 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 February 2017.
  148. ^ Collie, Linda (2003). Preserving Our Heritage: Language Arts, an Integrated Approach, Part 1. Heinemann. pp. 26–29. ISBN 9780435984809. 27 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 February 2017.
  149. ^ Michaelis, Susanne Maria; Maurer, Philippe; Haspelmath, Martin; Huber, Magnus, eds. (2013). The Survey of Pidgin and Creole Languages, Volume 1. OUP Oxford. pp. 127–129. ISBN 9780199691401. 26 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 February 2017.
  150. ^ Osiapem, Iyabo F., ed. (2006). "Book Review: Urban Bahamian Creole: System and Variation". Journal of English Linguistics. 34 (4): 362–366. doi:10.1177/0075424206292990. S2CID 144817997.
  151. ^ "About Us". University of the Bahamas. 2017. 26 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 April 2021.
  152. ^ a b "Encyclopædia Britannica – The Bahamas". 26 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 July 2019.
  153. ^ "International Religious Freedom Report 2005 – Bahamas". United States Department of State. 21 December 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 July 2012.
  154. ^ "Practising Obeah, etc." සංරක්ෂණය කළ පිටපත 21 අප්‍රේල් 2017 at the Wayback Machine, Ch. 84 Penal Code. laws.bahamas.gov.bs
  155. ^ Hurbon, Laennec (1995). "American Fantasy and Haitian Vodou". Sacred Arts of Haitian Vodou. Ed. Donald J. Cosentino. Los Angeles: UCLA Fowler Museum of Cultural History, pp. 181–97.
  156. ^ "Native Boat Regattas in The Bahamas". World Nomads. 17 March 2020. 26 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 February 2021.
  157. ^ Collinwood, Dean W. and Dodge, Steve (1989) Modern Bahamian Society, Caribbean Books, ISBN 0931209013.
  158. ^ Collinwood, Dean; Phillips, Rick (1990). "The National Literature of the New Bahamas". Weber Studies. 7 (1): 43–62.
  159. ^ a b c d e f g h i j k l m "Newspapers in the Bahamas". W3 Newspapers. සම්ප්‍රවේශය March 18, 2020.
  160. ^ a b c "International Newspapers". International Newspapers and Media. සම්ප්‍රවේශය March 18, 2020.
  161. ^ "Bahamas News Ma Bey". Bahamas News Ma Bey. සම්ප්‍රවේශය March 18, 2020.
  162. ^ "About Us". The Tribune. tribune242.com. සම්ප්‍රවේශය 21 December 2021. EILEEN DUPUCH CARRON, C.M.G., M.S., B.A., LL.B. Publisher/Editor 1972- ; Published Daily Monday to Saturday ; Shirley Street, P.O. Box N-3207, Nassau, Bahamas ; Insurance Management Building., P.O. F-485, Freeport, Grand Bahama
  163. ^ "The Tribune - Nassau - Nassau / Paradise Island, Bahamas". BahamasLocal.com. සම්ප්‍රවේශය 21 December 2021.
  164. ^ "The Nassau daily tribune". Library of Congress. සම්ප්‍රවේශය 21 December 2021.
  165. ^ OCLC 145393429
  166. ^ a b "Bahamas, The". The World Factbook (2024 ed.). Central Intelligence Agency. සම්ප්‍රවේශය 21 July 2019. (Archived 2019 edition)
  167. ^ ASJ-Bahamas National Coat of Arms. Bahamasschools.com. Retrieved 20 April 2014.
  168. ^ "The Yellow Elder – National Flower of The Bahamas – Government – Details". bahamas.gov.bs. 4 November 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 October 2020.
  169. ^ ASJ-Bahamas Symbol – Flower. Bahamasschools.com. Retrieved 20 April 2014.
  170. ^ Cricket – Government – Non-Residents සංරක්ෂණය කළ පිටපත 27 සැප්තැම්බර් 2013 at the Wayback Machine. Bahamas.gov.bs. Retrieved 20 April 2014.
  171. ^ "Call to continue to develop softball" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 28 සැප්තැම්බර් 2013 at the Wayback Machine. The Tribune. (1 February 2013). Retrieved 20 April 2014.
  172. ^ "Team Bahamas ratified for volleyball championships" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 28 සැප්තැම්බර් 2013 at the Wayback Machine, The Tribune (12 July 2013). Retrieved 20 April 2014.
  173. ^ Bahamas – Football Association. Bahamasfa.com. Retrieved 20 April 2014.
  174. ^ "Sports". The Bahamas Guide. 26 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 February 2021.
  175. ^ "The Lucaya Cricket Club". Bahamas.com. 28 January 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 February 2022.
  176. ^ The Bahamas Basketball Federation. The Bahamas Basketball Federation. Retrieved 20 April 2014.
  177. ^ Sturupp, Fred (12 July 2018). "American football in The Bahamas poised for a new era of exposure". The Nassau Guardian. 13 July 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 10 March 2019.
  178. ^ www.Baseball Bahamas.net සංරක්ෂණය කළ පිටපත 29 සැප්තැම්බර් 2013 at the Wayback Machine. www.Baseball Bahamas.net. Retrieved 20 April 2014.
  179. ^ Fred Sturrup, "American Football Expanding Locally", The Nassau Guardian. 17 June 2011.
  180. ^ "Jamaica, Spurs ready for Bahamas match". The Bahamas Investor. 11 March 2013. 2 January 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 January 2020.
  181. ^ "The Bahamas to host football match as part of 40th anniversary of independence". The Bahamas Ministry of Tourism. 2 January 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 January 2020.
  182. ^ Luscombe, Richard; Teather, David (22 March 2008). "The East Ender who blew a billion dollars in a day". The Guardian. 2 September 2013 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 October 2011.
  183. ^ Home සංරක්ෂණය කළ පිටපත 12 ජනවාරි 2012 at the Wayback Machine. Bahamas Swimming Federation (6 April 2014). Retrieved 20 April 2014.
  184. ^ Bahamas Tennis. Bahamas Tennis. Mark Knowlesrepresented the Bahamas as #1 in the world in Doubles on the Men's ATP tour. He won many Grand Slams as doubles Specialist over a 25-year professional career. Retrieved 20 April 2014.
  185. ^ "Boxing – Government – Non-Residents". Bahamas.gov.bs. 26 July 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 April 2014.
  186. ^ "Golf – Government – Non-Residents". Bahamas.gov.bs. 13 November 2013 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 April 2014.
  187. ^ Rugby – Government – Non-Residents. Bahamas.gov.bs. Retrieved 20 April 2014.
  188. ^ RugbyBahamas — සංරක්ෂණය කළ පිටපත 3 ඔක්තෝබර් 2013 at the Wayback Machine. Rugbybahamas.com. Retrieved 20 April 2014.
  189. ^ FIFA Beach Soccer World Cup 2013 – CONCACAF Qualifier Bahamas. beachsoccer.com
  190. ^ "Celebrate the Olympic Games – The World's Biggest Sports Event". International Olympic Committee. 29 January 2022. 1 June 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2022.
  191. ^ "Ethics: Executive Committee unanimously supports recommendation to publish report on 2018/2022 FIFA World Cup bidding process". FIFA. 19 December 2014. 19 December 2014 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
  192. ^ "IAAF/BTC World Relays Bahamas 2017". World Athletics. 27 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 February 2021.
  193. ^ "Bahamas 2017 Commonwealth Youth Games End on High Note". bahamaspress. 16 February 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 February 2022.
  194. ^ "This Year's Bahamas Bowl Most-Watched Edition of Event in Four Years". The Tribune. 16 February 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 February 2022.
  195. ^ "Star-Studded Field All Set For Battle 4 Atlantis". The Tribune. 16 February 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 February 2022.
උතුරු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ යැපෙන භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව
"https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=බහමාස්&oldid=728893" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි