පටාචාරා මහරහත් තෙරණිය
පටාචාරා යනු පාලි කැනනයේ විස්තර කර ඇති බුද්ධාගමේ කැපී පෙනෙන කාන්තා චරිතයකි. ගෞතම බුදුරදුන්ගේ ශ්‍රාවිකාවන් අතර, විනයදර භික්ෂුණින් අතරින් අර්ගස්ථානයේ ලැබූ තෙරණිය ඇය වූවාය.
| පටාචාරා මහරහත් තෙරණිය | |
|---|---|
 | |
| ආගම | බුද්ධාගම |
Other name(s) | රූපවතී (ගිහි කල) |
| පෞද්ගලික තොරතුරු | |
| උපත | බු.ව 6 සියවස සාවස්ති ,කෝසල රාජ්‍ය |
| Senior posting | |
| පදවියන් | ගෞතම බුද්ධ ශාසනයේ විනයධර භික්ෂූණීන් අතර අග්‍රස්ථානය |
| ආගමික වෘත්තිය | |
| ගුරුවරයා | ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ |
Patacara ඉතා ධනවත් දියණිය ලෙස විස්තර කරන ලදී Savatthi වූ ද, කෝසල රාජධානියේ . ඇගේ පෙර නම වූයේ මුළු නගරයේම ලස්සනම ගැහැණු ළමයා වූ රූපවතී ය. ඇගේ ඕනෑවට වඩා ආරක්‍ෂාකාරී දෙමාපියන් ඇයට බොහෝ සෙයින් ආදරය කළ අතර ඇයට සෑම සුඛෝපභෝගීත්වයක්ම ලබා දුන්නේය. ඇයට භාරද්වාජ් නම් බාල සහෝදරයෙක් ද සිටියේය. හැමදේම තිබුනත් තනිකම නිසා ඇය හිටියේ අසතුටින්. ඇය තම දෙමාපියන්ගේ සේවකයෙකු වන අමරෂානාත් නම් තරුණ, පෙනුමැති අහිංසක පිරිමි ළමයෙකුට ආදරය කරයි, ඔහු පහත් සමාජ තත්ත්‍වයකට හිමිකම් කියයි. නමුත් අමර්ෂ්ට මුලදී ඇය ගැන කිසිම හැඟීමක් තිබුණේ නැහැ. . ඒ සමගම ඇගේ දෙමාපියන් අසල්වැසි රාජධානියක කඩවසම් තරුණයෙකු වන රෙවන්ත් කුමරු සමඟ ඇගේ විවාහය සංවිධානය කරයි. රූපවතී දැනගන්නවා ඇය අමර්ෂ්ගේ දරුවා සමඟ ගැබ්ගෙන සිටින බව. ඇය ඔහු සමඟ රහසේ පැන යාමට තීරණය කරයි. නමුත් අමර්ෂ් තම අයිතිකරුවන් පාවා දීම ප්‍රතික්ෂේප කරයි. ඇය විවාහ වීමට පෙර හෝ ඇගේ ගැබ් ගැනීම ගැන සියලු දෙනා දැන ගැනීමට පෙර ඇය සමඟ පලා යන ලෙස ඇය ඔහුගෙන් ඉල්ලා සිටී. සැලසුම් කළ පරිදි, අමර්ෂ් සහ රූපවතී යන දෙදෙනාම මුදල් හා විසිතුරු භාණ්ඩ රැගෙන මාලිගාවෙන් රහසේ පැන ගොස්, සරල නමුත් ප්‍රීතිමත් ජීවිතයක් ගත කිරීම සඳහා මාලිගාවෙන් බොහෝ දුරින් පිහිටි කුඩා ගමකට ළඟා වෙති. ඉන්පසු ඔවුහු ගොවියෙකුගේ පැල්පතක පදිංචි වෙති. ඒවගේම කිසිම සුඛෝපභෝගි බවකින් තොරව පාන් උපයා ගැනීමට ඔවුන් අරගලකාරී ජීවිතයක් ගත කරයි, නමුත් එකිනෙකාට බෙහෙවින් ආදරය කරයි. තම දියණිය සේවකයෙකු සමඟ සම්බන්ධයක් ඇති බවත් දෙදෙනාම පැන ගොස් ඇති බවත් දැනගත් පසු ඇගේ පවුලේ අය කෝපයට පත් වෙති.
ඇයගේ ගර්භණී සමයේදී, සම්ප්‍රදායට අනුව, පටාචාරා තම ස්වාමිපුරුෂයාගෙන් ප්‍රසූත කිරීම සඳහා තම දෙමාපියන්ගේ නිවසට ගෙන යන ලෙස ඉල්ලා සිටියාය. ඇය මෙය සාධාරණීකරණය කළේ කුමක් සිදුවුවත් දෙමව්පියන්ට තම දරුවාට ආදරයක් ඇති බවයි. ගේ ඇය ස්වාමිපුරුෂයා එය ප්‍රතික්ෂේප කළේ ඇගේ දෙමාපියන් නිසැකවම ඔහුට වධ හිංසා හෝ සිරගත කරන බව පවසමිනි. ඔහු ඇය සමඟ නොඑන බව තේරුම් ගත් ඇය තනිවම යාමට තීරණය කළාය. මේ බව දැනගත් ඔහු ඇය පසුපස ගොස් ආපසු එන ලෙස ඇයව පොළඹවා ගැනීමට උත්සාහ කළද එය නිෂ්ඵල විය. එබැවින් අවසානයේ ඔහු ඇය සමඟ යාමට එකඟ විය. ඔවුන් සැවැත්තියට පැමිණීමට පෙර ඇය පිරිමි ළමයෙකු බිහි කළාය. සැවැත්තියට යාමට තවත් හේතුවක් නොවූයෙන් ඔවුහු ආපසු හැරී ගමේ ජීවිතය පටන් ගත්හ.
වසර කිහිපයකට පසු ඇගේ දෙවන දරුවා සමඟ ගැබ් ගත්තාය. නැවතත්, ඇය තම ස්වාමිපුරුෂයාට තම දෙමාපියන් වෙත ගෙන යන ලෙස ඉල්ලා සිටි අතර ඔහු එය ප්‍රතික්ෂේප කළ විට ඇය තම පුතාද රැගෙන තනිවම ගමන ආරම්භ කළාය. ඇගේ සැමියා පසුපස ගියේය. ඇය දරු ප්‍රසූතියට ගිය අතර ඇය තම ස්වාමිපුරුෂයාට නවාතැනක් සොයා දෙන ලෙස ඉල්ලා සිටියාය. එම ස්ථානයට දැඩි කුණාටුවක් කඩා වැදී තිබුණි. ඔහු විසකුරු සර්පයෙකු විසින් දෂ්ට කළ දර කිහිපයක් සෙවීමට ගොස් ක්ෂණිකව මිය ගියේය. මේ අතර පටාචාරා ඇගේ දෙවන පුතු බිහි කළාය. පසුදා උදෑසන ඇය දුටුවේ තම ස්වාමිපුරුෂයා මිය ගොස් සිටින අතර ඔහුගේ සිරුර දැඩි ලෙස වැටී ඇති බවයි. කලබලයට පත් ඇය ඔහුගේ මරණය සම්බන්ධයෙන් තමාටම දොස් පවරා ගත්තාය.
ඇය සැවැත්තියට යන ගමන දිගටම කරගෙන ගිය නමුත් ඇය අසිරවතී නදියට එන විට අධික වර්ෂාව නිසා එය පිටාර ගලමින් තිබුණි. දරුවන් දෙදෙනා සමඟ එහා මෙහා යාමට නොහැකි වූ ඇය, වැඩිමහල් දරුවා වෙරළේ තබා, පළමු පුතා රැගෙන යාමට පෙර, දරුවා රැගෙන අනෙක් වෙරළට ගියාය. ඇය ආපසු එන අතරමගදී, ගිජුලිහිණියෙකු දරුවා මතට ගසාගෙන පියාසර කළේය. තම මවගේ කෑගැසීම ඇසී වැඩිමහල් පුතා පටාචාරා තමාට කතා කරන බව විශ්වාස කර වතුරට බැස්සේය. දැඩි දිය පහරට ඔහු ගසාගෙන ගියේය. ඇයට ඇගේ සැමියා සහ දරුවන් දෙදෙනාම අහිමි විය. ඇය විනාශයට පත් විය. එහෙත්, ඇය තම දෙමාපියන් හමුවීමේ බලාපොරොත්තුවෙන් නගරය දෙසට ගමන් කළාය. නමුත් ඇය යන අතරමගදී ඇයට දන්වා ඇත්තේ කුණාටුවෙන් ඔවුන්ගේ නිවස කඩා වැටීමෙන් ඇගේ දෙමාපියන් සහ සහෝදරයා මිය ගිය බවයි. සම්පූර්ණයෙන්ම සුනුවිසුනු වී සම්පූර්ණයෙන්ම මානසික අවපීඩනයෙන් පෙළෙන පටාචාරා උමතු වී පසුව ඇය පිස්සුවෙන් කෑ ගසා ඇඳුම් ගලවා ගැනීමට පටන් ගනී. මිනිසුන් ඇයට ගල් ගසා, පිස්සු ගැහැනිය යැයි කියමින් ඇයට වධ දුන් අතර, ඇය කලින් කවුරුන්දැයි කිසිවෙකු හඳුනා ගත්තේ නැත. ඇය දිනෙන් දින වඩාත් ආක්‍රමණශීලී හා උමතු වූවාය. ඕනෑම අනුකම්පාවක් ඇති පුද්ගලයෙකු තම නිරුවත් සිරුර ඇඳුම් වලින් වසා ගැනීමට උත්සාහ කරන සෑම විටම ඇය ඒවා ඉරා දමා ඔවුන්ට කෑ ගැසුවාය. සමාජයේ සම්මතයට හා සාරධර්මවලට විශාල අභියෝගයක් වූ ඇඳුම්වල වැදගත්කම හා හැසිරීම ගැන ඇය ක්‍රමයෙන් නොදැන සිටියාය. ඒ අනුව ‘පටාචාරා’ යන නම ලැබුණි. මිනිස්සු ඇයට බැන වදිනවා. අවසානයේ ඇය ගමෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම නෙරපා හැරියේය.
එම අවස්ථාවේ දී බුදුන් වහන්සේ දී රැඳී සිටි ජේතවන, Anathapindika ගේ ආරාම. පටාචාරා, නිරුවතින් සැවැත්තිය හරහා දිව ගොස් අසහනයෙන් පසු, තම පවුලේ ඛේදවාචක විස්තර කරමින් බුදුන් වහන්සේගේ පාමුල වැඳ වැටුණාය. බුදුන් වහන්සේ බෞද්ධ ධර්මයන් භාවිතා කරමින් මෙය පැහැදිලි කළ අතර, පටාචාරාට අනිත්‍ය ස්වභාවය වහා අවබෝධ විය. ඇයගේ සැබෑ නම කියන්නැයි ඇගෙන් ඇසූ විට, ඇගේ සැබෑ නම රූපාවතී, එනම් රූපය සහ ඇගේ තත්වය ඇගේ නමට සම්පූර්ණයෙන්ම විරුද්ධ වූ බැවින් ඇයට අපහසුතාවයක් දැනුනි. ඒ නිසා ඇය තමන්ව හඳුන්වා දුන්නේ ‘පටාචාරා’ නමිනි. ඇය මෙසේ සෝතාපන්න වූවාය, ආර්යභාවයේ පළමු අවස්ථාවයි. විනයදර භික්ෂුණින් අතරින් ප්‍රමුඛයා ඇය බවත් උපාලි භික්ෂුවගේ කාන්තා සහකාරිය බවත් බුදුන් වහන්සේ වදාළහ. පැවිදි ජීවිතයේ "ආචාර ධර්ම" කෙරෙහි ඇය දක්වන උනන්දුව ඇයගේ පෙර වින්දනය පිළිබඳ ආවර්ජනයට හේතු විය.