එඬේරමුල්ල
එඬේරමුල්ල (ඉංග්‍රීසි: Enderamulla) යනු ශ්‍රී ලංකාවේ, බස්නාහිර පළාතේ, ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ, සාපේක්ෂව විශාල ජනගහනයක් සහිත[5] කුඩා ගම්මානයකි. මෙම ගම්මානය කොළඹට උතුරින් 10.5 km (6.5 mi) පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. එඬේරමුල්ලට ආසන්නතම නාගරික ජනාවාස වන්නේ වත්තලය. සාන්ත සෙබස්තියන් දේවස්ථානය එඬේරමුල්ලේ ප්‍රධානතම ආකර්ෂණයකි.
| එඬේරමුල්ල எந்தேரமுல்லை | |
|---|---|
| නගරයක් | |
| ගොනුව:Enderamulla name board.jpg | |
  එඬේරමුල්ල | |
| ඛණ්ඩාංක: 6°59′N 79°55′E / 6.983°N 79.917°Eඛණ්ඩාංක: 6°59′N 79°55′E / 6.983°N 79.917°E | |
| රට | ශ්‍රී ලංකාව |
| පළාත | බස්නාහිර පළාත |
| දිස්ත්රික්කය | ගම්පහ දිස්ත්රික්කය |
| මීසම | එඬේරමුල්ල මීසම |
| ආණ්ඩුව / පරිපාලනය | |
| • අධිකරණ වර්ගය | මහර ප්‍රාදේශීය සභාව |
| උන්නතාංශය | 16 මී (52.5[1] අඩි) |
| ජනගහණය(2015[2][3]) | |
| • මුළු | 4,531 |
| වේලා කලාප | SLST (UTC+05:30) |
| තැපැල් කේතය | 11300[4] |
ඉතිහාසය
සංස්කරණයමුදුන් ඇළෙන් දකුණින් සහ ඊරි ඇළෙන් බටහිරින් වට වූ, බටහිරින් සහ දකුණින් කළු ඔයෙන් මායිම්ව සියනෑ කෝරළයේ බටහිර කෙළවරේ පිහිටා ඇති, මාලිගාවේ සේවා සැපයීමට සහ රාජකාරි ඉටු කිරීමට පුරාණ කැලණිය රාජධානි සමයේ පිහිටුවන ලද කුඩා ගම්මානයකි. මෙම මුළු ප්‍රදේශයට එඬේරමුල්ල, පින්නමැද සහ ගොංගිතොට යන ගම්මාන තුනක් ඇතුළත් වේ. පැවත එන්නන්ගේ පෙළපත් නම්, පෞරාණික ගොඩනැඟිලිවල ධාතු සහ භූගෝලීය ලක්ෂණ ගම්මානයේ සහ පල්ලියේ ඓතිහාසික වටිනාකම සහ ශ්‍රී ලාංකීය ඉතිහාසයට ඇති සම්බන්ධය ප්‍රකාශ කරයි.
බටහිර වෙරළ තීරයට 1505 දී පෘතුගීසීන් පැමිණීම රෝමානු කතෝලික ජනගහනයේ ව්‍යාප්තියට බලපෑ අතර ඓතිහාසික ලේඛනවලින් පෙනී යන්නේ එඬේරමුල්ල ඔවුන්ගේ අණ යටතේ පැවති පෘතුගීසීන්ගේ බලප්‍රදේශය සිට සැතපුම් 8 ක් උතුරින් පිහිටි බවයි.
ජනප්‍රවාදවලට අනුව පෘතුගීසි යුගයේදී; ප්‍රැන්සිස්කන් සහ ජේසු නිකායික පූජකවරුන්ගේ සහාය ඇතිව එඬේරමුල්ලේ පළමු දේවස්ථානය ඉදිකරන ලදී. මෙය පසුව ලන්දේසීන් විසින් විනාශ කරන ලදී. ජනප්‍රවාදයට අනුව එය ඉදිකර ඇත්තේ ‘ගුරුගොඩ වෙල්යාය’ නම් ස්ථානයේය. 17 වන සියවසේ අගභාගයේ ලන්දේසි පාලන සමය ආරම්භ වූ විට, රෙපරමාදු ආගම හඳුන්වා දී පාලකයින් විසින් බලාත්මක කිරීම නිසා කතෝලිකයන්ට සහ පල්ලියට දැඩි දුෂ්කරතාවන්ට මුහුණ දීමට සිදු විය.
වසර 150 කට පසු දෙවන දේවස්ථානය බ්‍රිතාන්‍ය පාලන සමයේදී ඉදිකරන ලද අතර එය පළමු පල්ලියේ ජනප්‍රවාද මත පදනම්ව ශාන්ත සෙබස්තියන් මුනිඳුන්ට කැප කරන ලදී. 1855 ජනවාරි 30 වන දින, කතෝලික අනුශාසකයෙකු වූ හැඳලගේ දොන් හෙන්ද්‍රික් කැන්ගෝන් විසින් දැනට පවතින ඉඩම පල්ලියට පරිත්‍යාග කරන ලද අතර එය පසුව ‘පල්ලියවත්ත’ ලෙස නම් කරන ලදී. වර්තමාන දෙව්මැදුරේ ඉදිකිරීම් 1891 දී අගරදගුරු ක්‍රිස්ටෝපර් බොන්ජින් තුමාගේ ආශිර්වාදයෙන් ආරම්භ වී 1920 දී වසර 29 ක උත්සාහයකින් නිම කරන ලදී.
ආරම්භයේදී එඬේරමුල්ල පල්ලිය ‘දළුගම’ මීසමට ඇතුළත් වූ අතර, එය ඉදිකර අවසන් වූ පසු ‘කිරිමැටියාගාර’ මීසමට ඇතුළත් විය.
බිම් සලකුණු සහ කැපී පෙනෙන ස්ථාන
සංස්කරණය- සාන්ත සෙබස්තියන් දේවස්ථානය, එඬේරමුල්ල
- සාන්ත සෙබස්තියන් මහා විද්‍යාලය
- එඬේරමුල්ල දුම්රිය ස්ථානය
- එඬේරමුල්ල පොලිස් ස්ථානය
- ශාන්ත ජෝසප් විද්‍යාලය, කොළඹ - වත්තල ශාඛාව
- ගොංගිතොට විද්‍යා සාධක විදුහල
- මස්ජිදුල් ෆිර්දවුස් ජුම්මා පල්ලිය
- ටැංකියවත්ත ක්‍රීඩා පිටිය
References
සංස්කරණය | ශ්‍රී ලංකාවේ බස්නාහිර පළාතේ ස්ථානයක් මෙම ලිපිය තවමත් අංකුර ලිපියකි. විකිපීඩියාවට උදවුවක් ලෙසින් ඔබ හට එය විහිදුවාලිය හැක. |