විකිපීඩියා

යුරෝපා සංගමයේ සාමාජික රාජ්‍යයෝ

යුරෝපා සංගමය (EU) යනු එහි පදනම් ගිවිසුම් හි පාර්ශ්වකරුවන් වන සාමාජික රටවල් 27 ක දේශපාලන හා ආර්ථික සංගමයක් වෙයි.

Member state of the European Union
Map (clickable)FinlandSwedenEstoniaLatviaLithuaniaPolandSlovakiaHungaryRomaniaBulgariaGreeceCyprusCzech RepublicAustriaSloveniaItalyMaltaPortugalSpainFranceGermanyLuxembourgBelgiumNetherlandsDenmarkRepublic of Ireland
Map (clickable)
වර්ගයMember state
පිහිටීමEuropean Union
නිර්මිතය1952/1958/1993[note 1]
ගණන27 (2023 වන විට)
වියහැකි ගණනRepublics (21)
Monarchies (6)
ජනග‍හනයNeutral increase 447,206,135 (2020)[1]
විශාලත්වය4,233,255 km2 (1,634,469 sq mi)
පරිපාලනයParliamentary representative democracy (21)
Semi-presidential representative democracy (5)
Presidential representative democracy (1)

1950 දශකයේ දී, ප්‍රධාන රාජ්‍ය හයක් EU හි පූර්වකය වන යුරෝපීය ප්‍රජාවෝ (බෙල්ජියම, ප්‍රංශය, ඉතාලිය, ලක්සම්බර්ග්, නෙදර්ලන්තය, සහ බටහිර ජර්මනිය) පිහිටුවන ලදී. ඉතිරි රාජ්‍ය පසුව විවර්ධන වලදී එකතු වී ඇත. යුරෝපා සංගමය හා එක්වීමට, රාජ්‍යයක් විසින් කෝපන්හේගන් නිර්ණායක ලෙස හැඳින්වෙන ආර්ථික හා දේශපාලන අවශ්‍යතා සපුරාලිය යුතු අතර, අපේක්ෂක රාජ්‍යයකට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රජයක් සහ නිදහස් වෙළඳපල ආර්ථිකයක් සහ ඊට අනුරූප නිදහස සහ ආයතන සහ නීතියේ පාලනය සඳහා ගෞරවය තිබිය යුතුය. සංගමයේ විවර්ධනය සියලුම සාමාජිකයින්ගේ කැමැත්ත මත සහ අපේක්ෂක රාජ්‍යය, acquis communaautaire ලෙස හැඳින්වෙන දැනට පවතින යුරෝපා සංගම් නීති පද්ධතිය අනුමත කිරීම මත රඳා පවතී.

1973 දී EU හි පූර්වකය එක් වූ එක්සත් රාජධානිය, 2020 ජනවාරි 31 දින යුරෝපා සංගමයෙන් ඉවත් විය. වෙනත් කිසිදු සාමාජික රාජ්‍යයක් මෙයින් ඉවත් වී නොමැති අතර කිසිවෙක් ගේ සාමාජිකත්ත්වය අත්හිටුවා නැත. එහෙත් සමහර පරායත්ත ප්‍රදේශ හෝ අර්ධ ස්වයං පාලන ප්‍රදේශ, සංගමයෙන් ඉවත් වී ඇත.

ලැයිස්තුව

සංස්කරණය
යුරෝපා සංගමයේ සාමාජික රාජ්‍යය ලැයිස්තුව
ධජය නාමය Accession අගනුවර Largest city Population[2] භූමි ප්‍රමාණය (km²) GDP
(US$ M) 		GDP (PPP)
per cap.[3][4] 		Currency Gini[5] HDI[6] MEPs Languages
  Austria 1 January 1995 Vienna &0000000008926000.0000008,926,000 &0000000000083855.00000083,855 &0000000000447718.000000447,718 55,406 euro &0000000000000029.10000029.1 &0000000000000000.9220000.922 19 German
  Belgium March 25, 1957 Founder Brussels &0000000011566041.00000011,566,041 &0000000000030528.00000030,528 &0000000000517609.000000517,609 50,114 euro &0000000000000033.00000033.0 &0000000000000000.9310000.931 21 Dutch
French
German
  Bulgaria 1 January 2007 Sofia &0000000006916548.0000006,916,548 &0000000000110994.000000110,994 &0000000000066250.00000066,250 23,741 lev &0000000000000029.20000029.2 &0000000000000000.8160000.816 17 Bulgarian
  Croatia 1 July 2013 Zagreb &0000000004036355.0000004,036,355 &0000000000056594.00000056,594 &0000000000060702.00000060,702 27,681 euro &0000000000000029.00000029 &0000000000000000.8510000.851 12 Croatian
  Cyprus[a] 1 May 2004 Nicosia &0000000000896000.000000896,000 &0000000000009251.0000009,251 &0000000000024280.00000024,280 39,079 euro &0000000000000031.20000031.2 &0000000000000000.8870000.887 6 Greek
Turkish[b]
  Czech Republic 1 May 2004 Prague &0000000010574153.00000010,574,153 &0000000000078866.00000078,866 &0000000000246953.000000246,953 40,293 koruna &0000000000000025.80000025.8 &0000000000000000.9000000.900 21 Czech[c]
  Denmark[d] 1 January 1973 Copenhagen &0000000005833883.0000005,833,883 &0000000000043075.00000043,075 &0000000000347176.000000347,176 57,781 krone &0000000000000024.70000024.7 &0000000000000000.9400000.940 14 Danish
  Estonia 1 May 2004 Tallinn &0000000001330068.0000001,330,068 &0000000000045227.00000045,227 &0000000000031038.00000031,038 37,033 euro &0000000000000036.00000036.0 &0000000000000000.8920000.892 7 Estonian
  Finland[e] 1 January 1995 Helsinki &0000000005527493.0000005,527,493 &0000000000338424.000000338,424 &0000000000269654.000000269,654 49,334 euro &0000000000000026.90000026.9 &0000000000000000.9380000.938 14 Finnish
Swedish
  France[f] March 25, 1957 Founder Paris &0000000067439614.00000067,439,614 &0000000000632833.000000632,833[7] &0000000002707074.0000002,707,074 45,454 euro &0000000000000032.70000032.7 &0000000000000000.9010000.901 79 French
  Germany March 25, 1957 Founder[g] Berlin &0000000083120520.00000083,120,520 &0000000000357386.000000357,386 &0000000003863344.0000003,863,344 53,571 euro &0000000000000031.90000031.9 &0000000000000000.9470000.947 96 German
  Greece 1 January 1981 Athens &0000000010682547.00000010,682,547 &0000000000131990.000000131,990 &0000000000214012.000000214,012 29,045 euro &0000000000000034.30000034.3 &0000000000000000.8880000.888 21 Greek
  Hungary 1 May 2004 Budapest &0000000009730772.0000009,730,772 &0000000000093030.00000093,030 &0000000000170407.000000170,407 32,434 forint &0000000000000030.00000030.0 &0000000000000000.8540000.854 21 Hungarian
  Ireland 1 January 1973 Dublin &0000000005006324.0000005,006,324 &0000000000070273.00000070,273 &0000000000384940.000000384,940 89,383 euro &0000000000000034.30000034.3 &0000000000000000.9550000.955 13 English
Irish
  Italy March 25, 1957 Founder Rome &0000000059862348.00000059,862,348 &0000000000301338.000000301,338 &0000000001988636.0000001,988,636 40,065 euro &0000000000000036.00000036.0 &0000000000000000.8920000.892 76 Italian
  Latvia 1 May 2004 Riga &0000000001893223.0000001,893,223 &0000000000064589.00000064,589 &0000000000035045.00000035,045 30,579 euro &0000000000000035.70000035.7 &0000000000000000.8660000.866 8 Latvian
  Lithuania 1 May 2004 Vilnius &0000000002795680.0000002,795,680 &0000000000065200.00000065,200 &0000000000053641.00000053,641 38,605 euro &0000000000000035.80000035.8 &0000000000000000.8820000.882 11 Lithuanian
  Luxembourg March 25, 1957 Founder Luxembourg &0000000000633347.000000633,347 &0000000000002586.4000002,586.4 &0000000000069453.00000069,453 112,875 euro &0000000000000030.80000030.8 &0000000000000000.9160000.916 6 French
German
Luxembourgish[h]
  Malta 1 May 2004 Valletta St. Paul's Bay &0000000000516100.000000516,100 &0000000000000316.000000316 &0000000000014859.00000014,859 43,086 euro &0000000000000025.80000025.8 &0000000000000000.8950000.895 6 Maltese
English
  Netherlands[i] March 25, 1957 Founder Amsterdam &0000000017614840.00000017,614,840 &0000000000041543.00000041,543 &0000000000902355.000000902,355 57,101 euro &0000000000000030.90000030.9 &0000000000000000.9440000.944 29 Dutch
Frisian[j]
  Poland 1 May 2004 Warsaw &0000000037840001.00000037,840,001 &0000000000312685.000000312,685 &0000000000565854.000000565,854 33,739 złoty &0000000000000034.90000034.9 &0000000000000000.8800000.880 52 Polish
  Portugal[k] 1 January 1986 Lisbon &0000000010298252.00000010,298,252[8] &ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ",".ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","92,212[9] &0000000000236408.000000236,408 33,131 euro &0000000000000032.10000032.1[10] &0000000000000000.8640000.864 21 Portuguese[l]
  Romania 1 January 2007 Bucharest &0000000019186201.00000019,186,201 &0000000000238391.000000238,391 &0000000000243698.000000243,698 30,141 leu &0000000000000031.50000031.5 &0000000000000000.8280000.828 33 Romanian
  Slovakia 1 May 2004 Bratislava &0000000005459781.0000005,459,781 &0000000000049035.00000049,035 &0000000000106552.000000106,552 32,184 euro &0000000000000025.80000025.8 &0000000000000000.8600000.860 14 Slovak
  Slovenia 1 May 2004 Ljubljana &0000000002108977.0000002,108,977 &0000000000020273.00000020,273 &0000000000054154.00000054,154 38,506 euro &0000000000000031.20000031.2 &0000000000000000.9170000.917 8 Slovene
  Spain[m] 1 January 1986 Madrid &0000000047394223.00000047,394,223 &0000000000504030.000000504,030 &0000000001397870.0000001,397,870 38,143 euro &0000000000000032.00000032.0 &0000000000000000.9040000.904 59 Spanish
Galician
Catalan
Occitan
Basque[n]
  Sweden 1 January 1995 Stockholm &0000000010370000.00000010,370,000 &0000000000449964.000000449,964 &0000000000528929.000000528,929 52,477 krona &0000000000000025.00000025.0 &0000000000000000.9450000.945 21 Swedish
Notes
  1. ^ De facto (though not de jure) excludes the disputed territory of Turkish Cyprus and the U.N. buffer zone. See: Cyprus dispute.
  2. ^ The Turkish language is not an official language of the European Union.
  3. ^ Officially recognised minority languages:
  4. ^ Excludes the autonomous regions of Greenland, which left the then-EEC in 1985, and the Faroe Islands.
  5. ^ Includes Åland, an autonomous region of Finland.
  6. ^ Includes the overseas regions of French Guiana, Guadeloupe, Martinique, Mayotte, Réunion, Saint Barthélemy, Saint Pierre and Miquelon and the overseas collectivity of Saint Martin. Excludes the overseas collectivities of French Polynesia and Wallis and Futuna; the special collectivity of New Caledonia; Clipperton Island; and the French Southern and Antarctic Lands.
  7. ^ On 3 ඔක්තෝබර් 1990, the territory of the former German Democratic Republic acceded to the Federal Republic of Germany to form present-day Germany, automatically becoming part of the EU.
  8. ^ The Luxembourgish language is not an official language of the European Union.
  9. ^ Excludes the three special municipalities of the Netherlands (Bonaire, Sint Eustatius, and Saba). Also excludes the three other constituent countries of the Kingdom of the Netherlands (Aruba, Curaçao and Sint Maarten).
  10. ^ The Frisian language is not an official language of the European Union.
  11. ^ Includes the autonomous regions of the Azores and Madeira.
  12. ^ Mirandese is an officially recognized minority language. The law provides for its promotion and allows its usage for local matters in Miranda do Douro municipality. It is not an official language of the European Union.
  13. ^ Includes the autonomous community of the Canary Islands; the autonomous cities of Ceuta and Melilla; and the territories comprising the plazas de soberanía.
  14. ^ Basque, Catalan/Valencian, Occitan and Galician are co-official languages with Castilian Spanish in their respective territories, allowing their use in EU institutions under limited circumstances.[11]

හිටපු සාමාජික රාජ්‍යයෝ

සංස්කරණය
යුරෝපා සංගමයේ සාමාජික රාජ්‍යය ලැයිස්තුව
ධජය නාමය Accession Withdrawal අගනුවර Largest city Population[2] භූමි ප්‍රමාණය (km²) GDP
(US$ M) 		GDP (PPP)
per cap.[3][4] 		Currency Gini[5] HDI[6] Languages
  United Kingdom 1 January 1973 31 January 2020 London &0000000067791400.00000067,791,400 &0000000000242495.000000242,495 &ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ",".ප්‍රකාශන දෝෂය: හඳුනානොගත් විරාම සංකේතය ","3,158,938 56,471 sterling &0000000000000036.60000036.6 &0000000000000000.9290000.929 English

පිටත ප්‍රදේශ

සංස්කරණය
වැඩිදුර තොරතුරු: Special member state territories and the European Union

නීත්‍යානුකූලව යුරෝපා සංගමයේ කොටසක් වන එතෙර සාමාජික රාජ්‍ය ප්‍රදේශ ගණනාවක් ඇත, නමුත් ඒවායේ දුරස්ථභාවය මත පදනම්ව යම් යම් විවර්ජන ඇත; විදේශීය රටවල් සහ ප්‍රදේශ සංගමය බලන්න. මෙම "පිටත ප්‍රදේශ" වලට සංගමයේ නීතිය අර්ධ වශයෙන් බල පැවැත්වෙන අතර සමහර අවස්ථාවල දී ඒවා Schengen හෝ EU VAT ප්‍රදේශයෙන් පිටත වේ - කෙසේ වෙතත් ඒවා නීත්‍යානුකූලව යුරෝපා සංගමයට අයත් වෙයි.[12] They all use the euro as their currency.

Territory Member State Location Area
km2 		Population Per capita GDP
(EU=100) 		EU VAT area Schengen Area
Azores Portugal Atlantic Ocean 2,333 237,900 66.7 ඔව් ඔව්
Canary Islands Spain Atlantic Ocean 7,447 1,715,700 93.7 නැත ඔව්
French Guiana France South America 84,000 161,100 50.5 නැත නැත
Guadeloupe France Caribbean 1,710 425,700 50.5 නැත නැත
Madeira Portugal Atlantic Ocean 795 244,800 94.9 ඔව් ඔව්
Saint-Martin France Caribbean 52 25,000 61.9 නැත නැත
Martinique France Caribbean 1,080 383,300 75.6 නැත නැත
Mayotte[13] France Indian Ocean 374 212,645 නැත නැත
Réunion France Indian Ocean 2,512 837,868 61.6 නැත නැත

කෙටි යෙදුම්

සංස්කරණය

Abbreviations have been used as a shorthand way of grouping countries by their date of accession. රටවල් ඔවුන්ගේ ප්‍රවේශ දිනය අනුව සමූහගත කිරීමේ කෙටිකතා මාර්ගයක් ලෙස Abbreviations භාවිතා කර ඇත.

  • EU15
  • EU19
  • EU11
  • EU27
  • EU28


සාමාජිකත්ත්වයේ වෙනස්වීම්

සංස්කරණය

විවර්ධනය

සංස්කරණය
මේවාත් බලන්න: Enlargement of the European Union, Potential enlargement of the European Union, සහ Brexit
 
Member states of the European Union (dark blue) (1993–present). Pre-1993, the EU was known as the European Communities (sky blue). Animated in order of accession and secession.

අත්හිටවීම

සංස්කරණය
ප්‍රධාන ලිපිය: Article 7 of the Treaty on European Union

ඉවත්වීම

සංස්කරණය
ප්‍රධාන ලිපිය: Withdrawal from the European Union

නියෝජනය

සංස්කරණය
 
A 2011 'family photo' of the European Council, which comprises the heads of state or government of the member states, along with President of the European Council and the President of the European Commission

ස්වෛරීභාවය

සංස්කරණය

නිපුණතා

සංස්කරණය
මේවාත් බලන්න: subsidiarity
Competences of the European Union in relation to those of its member states[14]
Exclusive competence
Shared competence
Supporting competence
The Union has exclusive competence to make directives and conclude international agreements when provided for in a Union legislative act as to …
Member States cannot exercise competence in areas where the Union has done so, that is …
Union exercise of competence shall not result in Member States being prevented from exercising theirs in …
  • research, technological development and (outer) space
  • development cooperation, humanitarian aid
The Union coordinates Member States policies or implements supplemental to their common policies not covered elsewhere in …
The Union can carry out actions to support, coordinate or supplement Member States' actions in …
  • the protection and improvement of human health
  • industry
  • culture
  • tourism
  • education, youth, sport and vocational training
  • civil protection (disaster prevention)
  • administrative cooperation

කොන්දේසි සහිත අන්‍යෝන්‍ය සහයෝගය

සංස්කරණය

බහු-වේග ඒකාබද්ධ කිරීම

සංස්කරණය
ප්‍රධාන ලිපිය: European integration#Multi-speed Europe
මේවාත් බලන්න: Enhanced cooperation සහ Opt-outs in the European Union

දේශපාලනය

සංස්කරණය
වඩාත් සම්පූර්ණ ලැයිස්තුවක් සඳහා, List of European Union member states by political system වෙතට යොමුවන්න.
 
  presidential republic
  semi-presidential republic
  parliamentary republic
  parliamentary constitutional monarchy

ආශ්‍රිත ලිපි

සංස්කරණය

සටහන්

සංස්කරණය
  1. ^ The first states first formed the European Coal and Steel Community in 1952 and then created the parallel European Economic Community in 1958. Although the latter was later, it is more often considered the immediate predecessor to the EU. The former has always shared the same membership and has since been absorbed by the EU, which was formally established in 1993.

මූලාශ්‍ර

සංස්කරණය
  1. ^ "Population on 1st January by age, sex and type of projection". Eurostat. 8 March 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 February 2020.
  2. ^ a b "Council Decision (EU, Euratom) 2021/2320 of 22 December 2021 amending the Council's Rules of Procedure". Decision No. 2021/2320 of Error: the date or year parameters are either empty or in an invalid format, please use a valid year for year, and use DMY, MDY, MY, or Y date formats for date. Council of the European Union.
  3. ^ a b at purchasing power parity, per capita, in international dollars (rounded)
  4. ^ a b "IMF". www.imf.org (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 5 December 2020.
  5. ^ a b "worldbank.org".
  6. ^ a b "Human Development Report 2020" (PDF). United Nations. 15 December 2020 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 12 August 2021.
  7. ^ Anonymous (5 July 2016). "Living in the EU - European Union - European Commission". European Union. 27 April 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 April 2017.
  8. ^ "Statistics Portugal - Web Portal". www.ine.pt. 18 November 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 June 2019.
  9. ^ "Portugal tem 92.212 quilómetros quadrados, por enquanto... - Sociedade - PUBLICO.PT". 5 October 2012. 5 October 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
  10. ^ "Índice de Gini (percentagem)". www.pordata.pt. 16 February 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 February 2020.
  11. ^ "Regional and minority languages in the European Union" (PDF) (PDF). European Parliament Members' Research Service. September 2016. 17 May 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 16 January 2019.
  12. ^ Regional policy & outermost regions සංරක්ෂණය කළ පිටපත 16 සැප්තැම්බර් 2011 at the Wayback Machine, European Commission
  13. ^ "Council Directive 2013/61/EU of December 2013" (PDF). 17 December 2013. 2 January 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 January 2014.
  14. ^ As outlined in Title I of Part I of the consolidated Treaty on the Functioning of the European Union

භාහිර සබැඳි

සංස්කරණය
 
යුරෝපා සංගමයේ සාමාජික රාජ්‍යයෝ හා සබැඳි මාධ්‍ය විකිමාධ්‍ය කොමන්ස් හි ඇත.
"https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=යුරෝපා_සංගමයේ_සාමාජික_රාජ්‍යයෝ&oldid=722920" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි