ඉන්දු-ආර්ය භාෂාවන් හි ශ්වා විලෝපනය

ශ්වා විලෝපනය, හෙවත් ශ්වා මැකීයාම, යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ ඇතැම් අවස්ථාවල දී ලිඛිත ස්වරූපයන් හි ශ්වා අන්තර්ගත ඇසෑමි, හින්දි, උර්දු, බෙංගාලි, කාෂ්මීරි, පන්ජාබි, ගුජරාටි, සහ වෙනත් ඉන්දු-ආර්ය භාෂාවන් හි දක්නට ලැබෙන සංසිද්ධියකි. වෙනත් භාෂාවන් හි බලපෑම නිසා මරාඨී සහ මෛථිලි භාෂාවල ද මෙවන් සිදුවීමක් දැකගත හැක. ලිඛිත වචනවල ශ්වා අන්තර්ගත වුව ද උච්චාරණයේ දී ඇතැම් ශ්වා විලෝපනය කෙරේ.^[1]^[2]

මෙම ලිපිය තුළ ධ්වනි ප්‍රතිලේඛනය සඳහා ජාත්‍යන්තර ධ්වනි අකාරාදිය (IPA) භාවිතා වේ. IPA සංකේත පිළිබඳ මාර්ගෝපදේශයක් සඳහා, උදව්:IPA බලන්න. මෙහි [ ], / / සහ ⟨ ⟩ අතර වෙනස්කම දැන ගැනීමට, IPA § Brackets and transcription delimiters බලන්න.

දේවනාගරී ඇතුළු අක්ෂර ක්‍රමවල ශ්වා විලෝපනය කළ යුතු ස්ථානය සඳහන් නොවන බැවින් ස්වදේශික නොවන කථිකයන් හට සහ හඬ උපදවන මෘදුකාංගවලට මෙය අභීයෝගයක්ව පවතියි.^[3]

නිදසුනක් ලෙස සංස්කෘත වචනයක් වන "රාම" (IPA: [ɽaːmɐ], राम) යන්න හින්දියෙන් "රාම්" (IPA: [raːm], राम्) ලෙස උච්චාරණය කිරීම දැක්විය හැක. හින්දි බසේ දී වචනයෙහි අවසානයට ඇති ශ්වා ශබ්දය මැකී යයි.^[4] කෙසේනමුත්, මෙම අවස්ථා දෙකේදී ම වචනය ලියනු ලබන්නේ राम ලෙස ය.

පුරාතන භාෂාවන් වන සංස්කෘත හෝ පාලි මෙන්ම මධ්‍යකාලීන ස්වරූප වන මුල්කාලීන ඇසෑමි ආදී භාෂාවල ශ්වා විලෝපනය සිදු නොවේ. එසේම සියලු නූතන ද්‍රවිඩ භාෂාවන් වන දෙමළ, තෙලිඟු, කන්නඩ, සහ මලයාලම්. තුළ ද ශ්වා විලෝපනය වී නැත.

මේවාත් බලන්න

ආශ්‍රේයයන්

^ Larry M. Hyman; Victoria Fromkin; Charles N. Li (1988), Language, speech, and mind (Volume 1988, Part 2), Taylor & Francis,
ISBN 0-415-00311-3
, https://books.google.com/books?id=R6IOAAAAQAAJ, "...The implicit /a/ is not read when the symbol appears in word-final position or in certain other contexts where it is obligatorily deleted (via the so-called schwa-deletion rule which plays a crucial role in Hindi word phonology..."
^ Indian linguistics, Volume 37, Linguistic Society of India, 1976, 1976, https://books.google.com/books?id=K3ljAAAAMAAJ, "...the history of the schwa deletion rule in Gujarati has been examined. The historical perspective brings out the fact that schwa deletion is not an isolated phenomenon; the loss of final -a has preceded the loss of medial -a-;..."
^ Tej K. Bhatia (1987), A history of the Hindi grammatical tradition: Hindi-Hindustani grammar, grammarians, history and problems, BRILL,
ISBN 90-04-07924-6
, https://books.google.com/books?id=jJOXzRXsSK0C, "...Hindi literature fails as a reliable indicator of the actual pronunciation because it is written in the Devanagari script... the schwa syncope rule which operates in Hindi...."
^ A Linguistics Workbook: Companion to Linguistics (Sixth ed.). MIT Press. 2010. p. 78. ISBN 9780262514828.

සැකිල්ල:Hindi topics

සැකිල්ල:Language phonologies

[hyman1988-1] Larry M. Hyman; Victoria Fromkin; Charles N. Li (1988), Language, speech, and mind (Volume 1988, Part 2), Taylor & Francis,
ISBN 0-415-00311-3
, https://books.google.com/books?id=R6IOAAAAQAAJ, "...The implicit /a/ is not read when the symbol appears in word-final position or in certain other contexts where it is obligatorily deleted (via the so-called schwa-deletion rule which plays a crucial role in Hindi word phonology..."

[ref28cuzum-2] Indian linguistics, Volume 37, Linguistic Society of India, 1976, 1976, https://books.google.com/books?id=K3ljAAAAMAAJ, "...the history of the schwa deletion rule in Gujarati has been examined. The historical perspective brings out the fact that schwa deletion is not an isolated phenomenon; the loss of final -a has preceded the loss of medial -a-;..."

[bhatia1987-3] Tej K. Bhatia (1987), A history of the Hindi grammatical tradition: Hindi-Hindustani grammar, grammarians, history and problems, BRILL,
ISBN 90-04-07924-6
, https://books.google.com/books?id=jJOXzRXsSK0C, "...Hindi literature fails as a reliable indicator of the actual pronunciation because it is written in the Devanagari script... the schwa syncope rule which operates in Hindi...."

[4] A Linguistics Workbook: Companion to Linguistics (Sixth ed.). MIT Press. 2010. p. 78. ISBN 9780262514828.

[1]

[2]

[3]

[4]