භාවනා

මෙම ලිපිය නිශ්චිත මාතයන් හෝ සවිඥානක තත්වයන් ඇති කිරීම පිලිබඳ වේ. වෙනත් භාවිතා සඳහා, භාවනා (බහුරුත්හරණය) බලන්න.

භාවනා කිරීම යනු භාවනා ක්‍රියාවලියම විනිශ්චය නොකරන අතරම මානසිකව පැහැදිලි සහ චිත්තවේගීයව සන්සුන් හා ස්ථාවර තත්වයක් අත්කර ගනිමින් ප්‍රත්‍යාවර්තී "සංවාදාත්මක චින්තනයෙන්" වෙන්වීම සහ අවධානය සහ දැනුවත්භාවය පුහුණු කිරීම සඳහා යම් පුද්ගලයෙක් භාවිතා කරන පිළිවෙතකි.

භාවනාවේ විවිධ නිරූපණ (ඉහළ වමේ සිට දක්ෂිණාවර්තව): හින්දු ස්වාමි විවේකානන්ද, බෞද්ධ භික්ෂුව හුවං හුවා, Taoist Baduanjin qigong, සිද්ධාර් අගස්තියාර්, චන් භික්ෂුව බෝධි ධර්ම සහ සමාජ ප්‍රතිසංස්කරණවාදියෙකු වූ නාරායන ගුරු

තාක්ෂණික ක්රම පුළුල් ලෙස නාභිගත සහ විවෘත නිරීක්ෂණ ක්රම ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇත. නාභිගත ක්‍රමවලට හුස්ම හෝ මන්ත්‍ර වැනි නිශ්චිත වස්තූන් කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීම ඇතුළත් වන අතර විවෘත නිරීක්‍ෂණයට මානසික සිදුවීම් පිළිබඳ සිහිය සහ දැනුවත්භාවය ඇතුළත් වේ.

ආකාර සහ ක්‍රම

ඉරියව්

Young children practicing meditation in a Peruvian school

ප්‍රධාන ලිපිය: Meditative postures

• පද්මාසනය වැනි ශරීර ඉරියව්, කකුල් හරස් කර වාඩි වීම සහ දණින් වැටී.
• ඉඳගෙන සිටීම, වැතිරීම සහ සිටගෙන සිටීම වැනි ඉරියව්.
• ඇවිදින විට, "කින්හින්" ලෙස හැඳින්වේ.
• "සමු" ලෙස හඳුන්වන සරල කාර්යයක් සිහියෙන් කරන අතරතුර.
• වැතිර සිටින විට, "ශවසන" ලෙස හැඳින්වේ.

උපකාරක ආධාරක භාවිතය

• යාඥා පබළු භාවිතය
• භාවනා කරන්නාගෙන් (ගුරු) උපකාර ලබා ගැනීමෙන්.
• ආඛ්‍යානයක් භාවිතා කිරීම.

භාවනා සම්ප්‍රදායන්

Man meditating in a garden setting (19th century)

ඉන්දියානු ආගම්

හින්දු ආගම

ප්‍රධාන ලිපිය: හින්දු භාවනාව

මේවාත් බලන්න: යෝගා

A statue of Patañjali practicing dhyana in the Padma-asana at Patanjali Yogpeeth

ජෛන ආගම

Lord Mahavir attaining omniscience in shukla dhyana, the highest level of meditation

ප්‍රධාන ලිපිය: ජෛන භාවනාව

බුද්ධාගම

Bodhidharma practicing zazen

ප්‍රධාන ලිපිය: බෞද්ධ භාවනාව

බෞද්ධයන් පිබිදීම සහ නිර්වාණය කරා යන මාර්ගයේ කොටසක් ලෙස භාවනාව අනුගමනය කරයි.

සමථ සහ විපස්සනා

බුදුන් වහන්සේ "භාවනා" තුළින් මතුවන "සමථ" ("සන්සුන් බව") සහ "විපස්සනා" ("තීක්ෂණ") යනුවෙන් අධිමානසික ගුණාංග දෙකක් හඳුනා ගත්හ.

ආබ්‍රහමීය ආගම්

යුදෙව් ආගම

ප්‍රධාන ලිපිය: යුදෙව් භාවනාව

ක්රිස්තියානි ධර්මය

Saint Pio of Pietrelcina stated: "Through the study of books one seeks God; by meditation one finds Him."

ප්‍රධාන ලිපිය: ක්‍රිස්තියානි භාවනාව

ඉස්ලාම්

Whirling dervishes

නූතන අධ්‍යාත්මික

Meditation. Alexej von Jawlensky, 1918

මූලාශ්‍ර

මුද්රිත මූලාශ්‍ර

• Aguirre, Blaise (2018), Mindfulness and Meditation: Your Questions Answered, ABC-CLIO 
• Benson, Herbert; Klipper, Miriam Z. (2000) [1972]. The Relaxation Response. Harper. ISBN 0-380-81595-8.
• Bond, Kenneth; Ospina, Maria B.; Hooton, Nicola; Bialy, Liza; Dryden, Donna M.; Buscemi, Nina; Shannahoff-Khalsa, David; Dusek, Jeffrey; Carlson, Linda E. (2009). "Defining a complex intervention: The development of demarcation criteria for 'meditation'". Psychology of Religion and Spirituality. 1 (2): 129–137. doi:10.1037/a0015736. (NB: Bond et al. (2009) has substantial overlap with the full report by Ospina et al. (2007), listed below. Overlap includes the first 6 authors of this paper, and the equivalence of Table 3 on p. 134 in this paper with Table B1 on p. 281 in the full report)
• Bodhi, Bhikkhu (1999). The Noble Eightfold Path: The Way to the End of Suffering. 28 August 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 July 2006.
• Bodhi, Bhikkhu (2005), In the Buddha's Words: An Anthology of Discourses from the Pali Canon, Simon and Schuster 
• Bronkhorst, Johannes (1993), The Two Traditions Of Meditation In Ancient India, Motilal Banarsidass Publ. 
• Cahn, B. Rael; Polich, John (2006). "Meditation states and traits: EEG, ERP, and neuroimaging studies". Psychological Bulletin. 132 (2): 180–211. doi:10.1037/0033-2909.132.2.180. PMID 16536641. S2CID 2151810.
• Chan-Ob, T; Boonyanaruthee, V (1999). "Meditation in association with psychosis". Journal of the Medical Association of Thailand. 82 (9). Chotmaihet Thangphaet: 925–30. ISSN 0125-2208. PMID 10561951.
• Everly, George S.; Lating, Jeffrey M. (2002), A clinical guide to the treatment of human stress response, Springer Science & Business Media,  
• Epstein, Mark (1995). Thought without a Thinker: Psychotherapy from a Buddhist Perspective. Basic Books.
• Farias, M.; Maraldi, E.; Wallenkampf, K. C.; Lucchetti, G. (2020). "Adverse events in meditation practices and meditation-based therapies: a systematic review". Acta Psychiatrica Scandinavica. 142 (5): 374–393. doi:10.1111/acps.13225. PMID 32820538.
• Fischer-Schreiber, Ingrid; Ehrhard, Franz-Karl; Diener, Michael S., eds. (1991). The Shambhala Dictionary of Buddhism and Zen. Shambhala Publications.
• Gangadharan, Shobana; Hemamalini, M. (2021), Community Health Nursing: Framework for Practice: Vol 2-E-Book, Elsevier Health Sciences 
• Gethin, Rupert (1998). The foundations of Buddhism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-289223-1.
• Goldstein, Joseph (2003). One Dharma: the emerging Western Buddhism. New York: Harper Collins. ISBN 0-06-251701-5.
• Goleman, Daniel (1988). The meditative mind: The varieties of meditative experience. New York: Tarcher. ISBN 978-0-87477-833-5.
• Goud, S. S. (2022). "A Double-Edged Sword-A Case Report of Psychosis Associated with Excessive Unguided Meditation". Case Reports in Psychiatry. 2022 (2661824). doi:10.1155/2022/2661824. PMC 9617715. PMID 36316997.
• Jevning, R.; Wallace, R.K.; Beidebach, M. (September 1992). "The physiology of meditation: A review. A wakeful hypometabolic integrated response". Neuroscience & Biobehavioral Reviews. 16 (3): 415–424. doi:10.1016/s0149-7634(05)80210-6. PMID 1528528. S2CID 2650109.
• Kamalashila (2003), Meditation: The Buddhist art of tranquility and insight, Birmingham: Windhorse Publications 
• Kaplan, A. (1978). Meditation and the Bible. Maine: Samuel Weiser.
• Kaplan, A. (1982). Meditation and Kabbalah. Maine: Samuel Weiser.
• Kapleau, Phillip (1989). The three pillars of Zen: teaching, practice, and enlightenment (25th anniversary ed.). New York: Anchor Books. ISBN 0-385-26093-8.
• Lai, Whalen; Cheng, Yu-yin (2008), "Chinese Buddhist Philosophy from Han through Tang", The Routledge History of Chinese Philosophy, Routledge 
• Larson, Gerald James (2008). The Encyclopedia of Indian Philosophies: Yoga: India's philosophy of meditation. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-3349-4.
• Lindahl, J.R.; Fisher, N.E.; Cooper, D.J. (2017). "The varieties of contemplative experience: A mixed-methods study of meditation-related challenges in Western Buddhists". PLOS ONE. 12 (5): e0176239. Bibcode:2017PLoSO..1276239L. doi:10.1371/journal.pone.0176239. PMC 5443484. PMID 28542181.
• Lusthaus, Dan (2018), Samkhya, acmuller.net, Resources for East Asian Language and Thought, Musashino University 
• Matko, Karin; Sedlmeier, Peter (15 October 2019), "What Is Meditation? Proposing an Empirically Derived Classification System", Front. Psychol. 10 (Sec. Cognition): 2276, ,  
• McRae, John (1986), The Northern School and the Formation of Early Chʻan Buddhism, University of Hawaii Press 
• Naranjo, Claudio; Ornstein, Robert E. (1972) [1971]. On the psychology of meditation. A Viking compass book. New York: The Viking Press. ISBN 978-0-670-52506-5. LCCN 76149720.
• Ospina, MB; Bond, K; Karkhaneh, M; Tjosvold, L; Vandermeer, B; Liang, Y; Bialy, L; Hooton, N; Buscemi, N; Dryden, DM; Klassen, TP (June 2007). "Meditation practices for health: state of the research". Evidence Report/Technology Assessment (155): 1–263. PMC 4780968. PMID 17764203.
• Perez-De-Albeniz, Alberto; Holmes, Jeremy (2000). "Meditation: Concepts, Effects And Uses In Therapy". International Journal of Psychotherapy. 5 (1): 49–58. doi:10.1080/13569080050020263.
• Polak, Grzegorz (2011), Reexamining Jhana: Towards a Critical Reconstruction of Early Buddhist Soteriology, UMCS 
• Salguero, C. Pierce (2023). ""Meditation Sickness" in Medieval Chinese Buddhism and the Contemporary West" (PDF). Journal of Buddhist Ethics. 30 (2): 169–211. ISSN 1076-9005. 2024-06-03 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 14 February 2024.
• Schaik, Sam van (2018), The spirit of Zen, Yale University Press 
• Schlosser, Marco; Sparby, Terje; Vörös, Sebastjan; Jones, Rebecca; Marchant, Natalie L. (2019). "Unpleasant meditation-related experiences in regular meditators: Prevalence, predictors, and conceptual considerations". PLOS ONE. 14 (5): e0216643. Bibcode:2019PLoSO..1416643S. doi:10.1371/journal.pone.0216643. PMC 6508707. PMID 31071152.
• Shapiro, D. H. (1982). "Overview: Clinical and physiological comparison of meditation with other self-control strategies". American Journal of Psychiatry. 139 (3): 267–74. doi:10.1176/ajp.139.3.267. PMID 7036760. Reprinted as chapter 1 (pp. 5–10) in Shapiro, Deane H.; Walsh, Roger N. (1984). Meditation, classic and contemporary perspectives. New York: Aldine. ISBN 978-0-202-25136-3. 2023-03-17 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2016-10-14. (the book was republished in 2008: ISBN 978-0-202-36244-1)
• Sharf, Robert (2014), "Mindfulness and Mindlessness in Early Chan", Philosophy East & West 64 (4): 933–964,  
• Sharf, Robert H. (2015), "Is mindfulness Buddhist? (and why it matters)", Transcultural Psychiatry 52 (4): 470–484, , , https://www.academia.edu/26441098, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 2022-09-07 
• Suzuki, D.T. (2014), Selected Works of D.T. Suzuki, Volume I: Zen, University of California Press 
• Taylor, Eugene (1999). Murphy, Michael; Donovan, Steven; Taylor, Eugene (eds.). "Introduction". The Physical and Psychological Effects of Meditation: A Review of Contemporary Research with a Comprehensive Bibliography 1931–1996: 1–32. 2016-10-13 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2016-10-13.
• Thera, Nyanaponika (1996). The Heart of Buddhist Meditation: A Handbook of Mental Training based on the Buddha's Way of Mindfulness. York Beach, ME: Samuel Weiser. ISBN 0-87728-073-8.
• Vetter, Tilmann (1988), The Ideas and Meditative Practices of Early Buddhism, BRILL 
• Vörös, Sebastjan (2016). "Sitting with the Demons – Mindfulness, Suffering, and Existential Transformation". Asian Studies. 4 (2): 59–83. doi:10.4312/as.2016.4.2.59-83.
• Walsh, Roger; Shapiro, Shauna L. (2006). "The meeting of meditative disciplines and western psychology: A mutually enriching dialogue". American Psychologist. 61 (3): 227–239. doi:10.1037/0003-066X.61.3.227. PMID 16594839. S2CID 3015768.
• Yadav, J.; Bhardwaj, A.; Jangid, P.; Singh, P.; Gupta, R. (2023). "Meditation-A Slippery Slope for Psychosis: A Case Series With Review of Evidence". The Journal of Nervous and Mental Disease. 211 (8): 634–638. doi:10.1097/NMD.0000000000001656. PMID 37505896.
• Yu, Jimmy (2021), Reimagining Chan Buddhism: Sheng Yen and the Creation of the Dharma Drum Lineage of Chan, Routledge 

වෙබ් මූලාශ්‍ර

වැඩිදුර කියවීම

• Austin, James H. (1999). Zen and the Brain: Toward an Understanding of Meditation and Consciousness. Cambridge: MIT Press. ISBN 0-262-51109-6.
• Brahm, Ajahn (2006). Mindfulness Bliss and Beyond. Simon and Schuster. ISBN 978-0-86171-275-5.
• Craven, John L. (October 1989). "Meditation and Psychotherapy". The Canadian Journal of Psychiatry. 34 (7): 648–653. doi:10.1177/070674378903400705. PMID 2680046. S2CID 27930160.
• Hanson, Rick; Mendius, Richard (2009). Buddha's Brain: The Practical Neuroscience of Happiness, Love, and Wisdom. New Harbinger Publications. ISBN 978-1-57224-695-9.
• Hart, William (1987). Art of Living: Vipassana Meditation. Harper Collins. ISBN 978-0-06-063724-8.
• Krishnamurti, Jiddu (1999). This Light in Oneself: True Meditation. Shambhala Publications. ISBN 1-57062-442-9.
• Kutz, I; Borysenko, JZ; Benson, H (January 1985). "Meditation and psychotherapy: a rationale for the integration of dynamic psychotherapy, the relaxation response, and mindfulness meditation". American Journal of Psychiatry. 142 (1): 1–8. doi:10.1176/ajp.142.1.1. PMID 3881049.
• Larson, Gerald James (1998). Classical Sāṃkhya: An Interpretation of Its History and Meaning. London: Motilal Banarasidass. ISBN 81-208-0503-8.
• Levin, Michal (2002). Meditation, Path to the Deepest Self. Dorling Kindersley. ISBN 978-0-7894-8333-1.
• Lutz, A.; Greischar, L. L.; Rawlings, N. B.; Ricard, M.; Davidson, R. J. (16 November 2004). "Long-term meditators self-induce high-amplitude gamma synchrony during mental practice". Proceedings of the National Academy of Sciences. 101 (46): 16369–16373. Bibcode:2004PNAS..10116369L. doi:10.1073/pnas.0407401101. PMC 526201. PMID 15534199.
• Shapiro, Deane H. (1992). "Adverse effects of meditation: a preliminary investigation of long-term meditators". International Journal of Psychosomatics. 39 (1–4): 62–7. PMID 1428622. S2CID 52203383.
• Sogyal Rinpoche (1994). The Tibetan Book of Living and Dying. HarperCollins. ISBN 0-06-250834-2.
• Tart, Charles T., ed. (1969). Altered states of consciousness: a book of readings. New York: Wiley. ISBN 978-0-471-84560-7. OCLC 5476.
• Wenner, Melinda (30 June 2007). "Brain Scans Reveal Why Meditation Works". LiveScience.com. 14 October 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 August 2022.