"විදුලිය ජනනය කිරිමේ ක්‍රම" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
1 පේළිය:
== ටර්බයින ==▼
▲ ප්‍රධානම ලෙස විදුලිය ජනනය කරන්නේ තාප එන්ජින් මගිනි මෙයට ප්‍රධානතහ තාපය සපයන්නේ ෆොසිල ඉන්ධන දහනයෙනි මහීට අමතරව න්‍යශ්ඨික විකණධනය මගින්ද තාපය සපයනු ලබයි.
▲ටර්බයින
සියලු තාප
[[Image:220px-Susquehanna_steam_electric_station.jpg|frame|thumb|alt=tiny globe|susquehana හුමාලය විද්‍යුත් උත්පාදක මධ්‍යස්ථානය,
== හුමාලය ==
- හුමාලය- න්‍යෂ්ඨික ඛණ්ඩනය, ෆොයිලි ඉන්ධන දහනය (ගල් අගරැ ස්වාභාවික වායු හෝ පෙට්‍රෝලියම් හෝ ජෛව ස්ඛන්ධ) දහනයෙන් ජලය නැට‍විම, මීට අමතර සමහර කර්මාන්ත සුර්ය බලය තාපය ලෙස යොදා ගනී මෙහිදි සුර්ය කිරනවලින් ඔරැ යන සුර්ය ශක්ති කුලුණු මගින් සුර්යාලෝකය යාන්දු කරන තකාබය නිපදවන අතර මෙම තාපය ද්‍රව තුල‍ට හුවමහාරැ කරණු ලබයි.▼
▲
අලුතින්ම යොදා ගන්නා තාප නිෂ්පාදන ප්‍රභවයක් වන්නේ භූ උෂ්ණත්ව ශක්තියයි. මෙහිදි පොලවෙන් ජනිත වන උෂ්ණත්වයෙන් සෘජුවම ටර්බයින ධාවනය කර හෝ උණුවෙන් ද්‍රව්‍යයකින් ජලය වාශ්පකරවා එමගින් ටර්බයින ධාවනය කරවයි.▼
▲අලුතින්ම යොදා ගන්නා තාප නිෂ්පාදන ප්‍රභවයක් වන්නේ භූ උෂ්ණත්ව ශක්තියයි.
-ජලය(ජල විදුලිය) - මෙහිදි ටර්බයින් පෙතිමතට ගලායන ජලය වැටෙන අතර එම ජලය වේල්ලකින් වේගයෙන් විදින ජලපහරක් හෝ උදම් ජලපහරක් විය යුතුය.▼
== ජලය(ජල විදුලිය) ==
-සුලග- බොහෝ ටර්බයින ද්වභාවික යුගලකින් විදුලි නිපදවයි. එමෙන්ම solar updraft කුලුණු භාවිතා කර සාමාන්‍ය වාතය සුර්ය රශ්මියෙන් ස්මිතිතුල රත්කර ලබාගන්නා වාතයෙන්ද ටර්බයින ක්‍රියාකරවයි. ඒයේ මෙම සුර්ය ශක්ති ප්‍රභවයක් ද වේ.▼
▲
- උණුසුම් වාතය- ස්වභාවික වාටු හෝ තෙල් දහනයෙන් නිකුත්වනක වායු මගින් ටර්බයින ධාවනය කර විදුලිය නිකුත්ම සිදු කෙරේ.▼
රෑපය- අසල ඇති සංයුක්ත වක්‍ර ස්වභාවිත වායු ශක්ති කර්මාන්තය.▼
== සුලඟ ==
සංයුක්ත වක්‍ර (Combved cucle)වායු ටර්බයින ධාවනය වන්නේ හුමාලය වාටයු යන දෙකෙන්සමය මේවාගේ ස්වභාවික වාටු වාටු ටර්බයි තුල දහනයෙන් ශක්තිය නිපදවන අතර ඉතිරවන තාපය භාවිතා කර හුමාලය මගින් අමතර විදුලි ප්‍රමාණයක් නිපදවා ගනි. මෙම බලාගාර වල කාර්යක්ෂමතාව 60% පමණක් වේ.▼
Reciprocating erage (ඇනුවැටුම් එන්ජින්)▼
▲
-රෑපය- Laughlin ගල් අගරැ දහන බලාගාරය (Navada U.S.A) මෙම බලාගාරයේ පරිසර දුමන පාලක උපකරණ දුර්වල නිසා මෙමහි නිසියාකාරිත්වය නවතා ඇත.▼
කුඩා ප්‍රමාණයේ විදුලි ජනක යන්ත්‍ර වලට ශක්තිය සපයන්නේ අනුවැටුම් එන්ජිම මගිනි එහිදි ඩිසල්, වායු, ස්වභාවික වායු දහනයෙන් ශක්තිය නිපදවයි. අවශ්‍ය අමතර ශක්තිය සැපයිමට අධු වෝලිටිය තා ඩීසල් එන්ජින් යොදා ගනී▼
== උණුසුම් වාතය ==
▲
සුර්යාලෝකයේ ඉතා සුලභ යන නොමිලේ ලැබුන සුර්යශක්තියෙන් විදුලිය නිපදවිම මහා පරිමාන යාන්ත්‍රිය ශක්ති නිෂ්පාදනයට වඩා වියදම් සහිතය මෙයට හෙතුව පැනල වල මිල අධික වීමය. වර්තමානයේ අඩු කාරයක්ෂමතා සිලිකොනයේ සුර්යකොෂ භාවිතය වියදම් අවම කිරිමට හේතු වුවද බහු යන්ධි කෝෂ වල කාර්යක්ෂමතාව30% පමණ වේ. සමහර පර්යෙෂනාත්මක පද්ධති වලදි නම් කාර්යක්ෂමතාව 40 % දක්වා දියුනු කර ඇත. වර්තහානයේ බොහෝ දුෂ්කර බලශක්තිය නැති ප්‍රදේශවල ප්‍රකාශ කෝෂ භාවිත කරන අතර සමහර නිවෙස් හා ව්‍යාපාරික ස්ථාන වල ප්‍රකාශ කෝෂ භාවිතා කරන අතර සමහර නිවෙස් හා ව්‍යාපාරික ස්ථානවල අමතර ශක්ති ප්‍රභව ලෙස භාවිතා කරයි.▼
වර්තමානයේ පවතින ප්‍රකාශ වොල්ටියතා තාක්ෂණයේ දියුණුව හා විදුලි උත්පාදනයට හා පරිසර දුෂණ අවම නිසා සුර්යකෝෂ භාවිතය සිග්‍රයෙන් දියුණු වි ඇත. ජර්මනිය, ජපානය, කැලිෆෝනියාව සහ නවයිර් යන ප්‍රදේශවල මෙම භාවිතය වසරක‍ට40% පමණ වැඩි වි ඇත. ▼
වෙනත් ජනන ක්‍රම▼
- සුලං බලයෙන් ක්‍රියාකරන ටර්බයින සාමාන්‍යයෙන් විදුලිය ජනනය කරන්නේ වෙනත් විදුලි ජනක යන්ත්‍ර හා සංයුක්ත විමෙනි. වර්තමානයේ විදුලි නිෂ්පාදනය කරන වෙනත් ක්‍රමි පිළිබදව අධ්‍යයනය කර ඒවා නිර්මාණය කර ඇත. මෙහිදි සහ අවමතා ජනනය (solld-state scieration)වඩාත් පහසුක්‍රමයක් ලෙස අවධානයට ලක්ව ඇත. එමෙන්ම බොහෝ දියුණු තාවයන (TT) සහ තාප ප්‍රකාශ වෝලටියතාන පද්ධති තිබිනද තාප විද්‍යුත් උත්පාදන (TE) වඩාත් ප්‍රමුඛත්වයෙන් සාමාන්‍යයෙන් අඩු උෂ්ණත්ව වලදි තාමායන හා තාප ප්‍රකාශ වොල්ටියතා පද්ධති වෙනුවට තාප විද්ත් උත්පාදන භාවිතා කරයි. යන්ත්‍ර වික්‍රියාව මගින් ශක්ති උත්පාදනය බොහෝ විට පීඩන විද්‍යුත් ජනත භාවිතා කරයි.▼
== සංයුක්ත වක්‍ර ==
බීටොවොල්ටැයික් (Betavoltaics) සහ වෙනත් ඝන තත්ත්වයේ ශක්ති උත්පාදන ශක්තිය ජනනය කරන්නේ විකිරණ ශිලි ක්ෂවීම මගිනි මේ අතර ද්‍රව මත පදනම් වු චුම්භක ද්‍රව ගැතික ශක්ති ජනනයද අධ්‍යයනය කර ඇත. මෙහිදි ශක්තිය ලබා ගන්නේ න්‍යෂ්ටික ප්‍රතික්‍රියා මගිනි මෙම ක්‍රමය ලෝක සම්මත ඉන්ධන දහන ක්‍රමය ද වේ. ▼
▲
▲සංයුක්ත වක්‍ර (Combved cucle)
විද්‍යුත් රසායනික විදුලි ජනනය වැදගත් වන්නන් සරල හා නිරතුරැව වෙනස් කල හැකි ක්‍රමයක් ලෙසය. වර්තමානයේ බොහෝ විද්‍යුත් රසායනික ශක්තිය ලැබෙන්නේ බැටරි හෙවත් සංවෘත විද්‍යුත් රසායනික කෝෂ මගින් මේවා බොහෝ විට ශ්කිති උද්පාන ක්‍රමයට වඩා ශක්ති ගබඩාකරණ ක්‍රමයක් ලෙස භාවිත වේ. නමුත් විවෘත විද්‍යුත් රසායනික පද්ධති එනම් දහන කෝෂ පසුගිය සමයේ බෙහෙවින් පර්යේණ සහ සංවර්ධනයට බදුන්වි ඇත. දහන කෝෂ මගින් ස්වභාවික ඉන්ධන (Hudrogen) හෝ කෘතිම ඉන්ධන මගින් ශක්තිය ජනනය කල හැක. එමෙන්ම ශක්ති උත්පාදන හා ගබඩාකරණ ක්‍රමයක් ලෙසද යොදා ගත හැක.▼
▲[[Image:220px-
▲කුඩා ප්‍රමාණයේ විදුලි ජනක
ජීව වායුව නිපදවන තැන්වලදී දහනයට ලක් කරන අතර එනම් ගොඩකලබිම් සහ අපවිත්‍ර ජල පිරිපහදුවලදී අනුවැටුම් හෝ ක්ෂුද්‍ර ටර්බයින් යොදා දහනය කිරීමෙනි. - ප්‍රකාශ වෝල්ටීයතා පතල ඉහතදී සාකච්ඡා ලෙස සුර්යය ශක්තිය සාන්ද්‍ර කිරණ වලදී මෙන් නොව ප්‍රකාශ වෝල්ටීයතා ජනේල මගින් සුර්යය ශක්තිය කෙලින්ම විදුලිය බවට පරිවර්තනය කරයි.
▲
▲
▲== වෙනත් ජනන ක්‍රම ==
[[Image:170px-Turbine_aalborg.jpg|frame|thumb|alt=tiny globe|සුලං බලයෙන් ක්‍රියාකරන ටර්බයින සාමාන්‍යයෙන් විදුලිය ජනනය කරන්නේ වෙනත් විදුලි ජනක යන්ත්‍ර හා සංයුක්ත වීමෙනි.]]
▲
▲බීටොවොල්ටැයික්
▲විද්‍යුත් රසායනික විදුලි ජනනය වැදගත්
== සටහන් ==
{|
| [http://en.wikipedia.org/wiki/Electricity_generation Electricity generation]
|}
| |||