"අර්ධ සන්නායක" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්
Content deleted Content added
No edit summary |
112.135.53.222 මගින් සිදුකල 121000 සංශෝධනය අහෝසි කරන්න (සාකච්ඡා) |
||
1 පේළිය:
'''අර්ධසන්නායකයක්''' යනු, ඉලෙක්ට්‍රෝන ගලනය නිසාවෙන් [[විද්‍යුත් සන්නායකතාව|විද්‍යුත් සන්නායකතාවයක්]] සහිත වන්නාවූ ([[අයනික සන්නායකතාවය]]ට ප්‍රතිවිරුද්ධ ලෙසින් හැසිරීමකි) සහ එහි අගය [[විද්‍යුත් සන්නායකය|සන්නායකයක]] එම අගය සහ [[පරිවාරකය (විද්‍යුත්)|පරිවාරකයක]] එම අගය අතරමැදි විශාලත්වයක් දරන්නාවූ ද්‍රව්‍යයකි . මෙයින් ගම්‍ය වන්නේ, දළ වශයෙන් සෙන්ටිමීටරයට [[සීමන්ස් (ඒකකය)|සීමන්ස්]] 10<sup>3</sup> සිට10<sup>−8</sup> දක්වා පරාසයක සන්නායකතාවයකි. රේඩියෝ තාක්ෂණය, පරිගණක, දුරකතන, සහ වෙනත් බොහෝ ආකාර උපාංගයන්ගෙන් සමන්විත නූතන ඉලෙක්ට්‍රොනික විද්‍යාවෙහි පදනම සපයන්නේ අර්ධ සන්නායක ද්‍රව්‍යයන් විසිනි. මෙවැනි උපාංග අතර [[ට්‍රාන්සිස්ටරය]], [[සූර්ය කෝෂ]], ප්‍රකාශ-විමෝචක ඩයෝඩද ඇතුළු බොහෝ ආකාරයෙහි [[ඩයෝඩය|ඩයෝඩ]], සිලිකන් පාලිත සෘජුකරය, සහ සංඛ්‍යාංක (ඩිජිටල්) සහ ප්‍රතිසම (ඇනලොග්) අනුකලිත පරිපථයන්ද වෙති. ලෝහමය සන්නායකයක, ධාරාව රැගෙන යන්නේ [[ඉලෙක්ට්‍රෝනය|ඉලෙක්ට්‍රෝන]] ගලනය මගිනි. අර්ධ සන්නාකයන් හිදී, ධාරාව ගලන්නේ එක්කෝ ඉලෙක්ට්‍රෝනයන්හී ගලනය අනුසාරයෙන් යැයි හෝ ද්‍රව්‍යයෙහි ඉලෙක්ට්‍රෝන වින්‍යාසයෙහි පවතින ධන ආරෝපිත "[[ඉලෙක්ට්‍රෝන කුහරය|කුහරයන්හී]]" ගලනය අනුසාරයෙන් යැයි හෝ බොහෝවිට අර්ථකථනය කරනු ලැබේ. කෙසේවෙතත්, සත්‍යවශයෙන්ම, මෙම අවස්ථා දෙනෙහිදීම සිදුවන්නේ ඉලෙක්ට්‍රෝන චලනය පමණකි.
Line 17 ⟶ 16:
සිලිකන් හා ජර්මේනියම් වැනි මූලද්‍රව්‍ය හෝ ගැලියම් ආසනයිඩ් හා බන්ඩියම් පොස්පයිඩ් වැනි සංයෝග හෝ සිලිකන් ජර්මේනියම් හෝ ඇළුමිනියම් ගැලීයම් ආසනයිට් වැනි මිශ්‍ර ලෝහ හෝ අර්ධ සන්නායක ද්‍රව්‍ය ලෙස යොදා ගනී.
<gallery caption="atoms – crystal – vacuum" perrow="5">
File:HAtomOrbitals.png| In a single H-atom an electron resides in well known orbitals. Note that the orbitals are called s,p,d in order of increasing circular current.
File:CovalentBond.png| Putting two atoms together leads to [[delocalization|delocalized]] orbitals across two atoms, yielding a [[covalent bond]]. Due to the [[Pauli exclusion principle]], every state can contain only one electron.
File:Bändermodell-Potentialtöpfe-Mg.svg| This can be continued with more atoms. Note: This picture shows a metal, not an actual semiconductor.
File:Ressauts et terrasses.png| Continuing to add creates a crystal, which may then be cut into a tape and fused together at the ends to allow circular currents.
File:Si-band-schematics.PNG| For this regular solid the band structure can be calculated or measured.
File:Electronic_band_diagram.svg| Integrating over the k axis gives the bands of a semiconductor showing a full valence band and an empty conduction band. Generally stopping at the vacuum level is undesirable, because some people want to calculate: [[photoemission]], [[inverse photoemission]]
File:Wave packet (no dispersion).gif| After the band structure is determined states can be combined to generate [[wave packet]]s. As this is analogous to wave packages in free space, the results are similar.
File:Diffusion rayleigh et diffraction.png| An [[Bragg's law|alternative description]], which does not really appreciate the strong Coulomb interaction, shoots free electrons into the crystal and looks at the scattering.
File:Semiconduttore intrinseco.png| A third [[Lewis structure|alternative description]] uses strongly localized unpaired electrons in chemical bonds, which looks almost like a [[Mott insulator]].
</gallery>
[[en:Semiconductors]]
| |||