බර්ට්‍රම් ප්‍රනාන්දු
එමානුවෙල් ඇන්තනි බර්ට්‍රම් ප්‍රනාන්දු (උපත 1921 අප්‍රේල් 10 - විපත 1986 නොවැම්බර් 15) ශ්‍රී ලංකා සිනමාවේ, සහ වේදිකාවේ නළුවෙකි.[1][2]
බර්ට්‍රම් ප්‍රනාන්දු Bertram Fernando | |
|---|---|
| උපත | එමානුවෙල් ඇන්තනි බර්ට්‍රම් ප්‍රනාන්දු 10 අප්‍රේල් 1921 |
| මියගිය දිනය | 15 November 1986 (වයස 65) කොළඹ, ශ්‍රී ලංකාව |
| ජාතිකත්වය | ශ්‍රී ලාංකික |
| අධ්‍යාපනය | මාරිස් ස්ටෙලා විද්‍යාලය |
| රැකියාව | නළුවෙක්, විකට නළුවෙක්, නිෂ්පාදකයෙක් |
| සක්‍රීය වසර | 1940–1971 |
පෞද්ගලික ජීවිතය
සංස්කරණයප්රනාන්දු 1921 අප්‍රේල් 10 වැනි දින මීගමුව දවටගහවත්තේදී උපත ලැබීය. ඔහු අධ්‍යාපනය ලැබුවේ මීගමුව මාරිස් ස්ටෙලා විද්‍යාලයෙනි.[3] ඔහු සිනමාවෙන් ඉවත් වූ පසු අලෙවිකරණ අංශයේ ගබඩා භාරකරුවෙකු ලෙස සේවය කළේය.
ඔහු 1986 නොවැම්බර් 15 වන දින වයස අවුරුදු 65 දී මිය ගියේය.
වෘත්තීය ජීවිතය
සංස්කරණයඔහු මීගමුවේ මිනර්වා නාට්‍ය සමාගමට සම්බන්ධ වූයේ බී. ඒ ඩබ්ලිව් ජයමාන්න. ඔහු මුලින්ම රඟපෑවේ 1940 වසරේ "අවතාරය" වේදිකා නාට්‍යයේ 18 හැවිරිදි තරුණයෙකු ලෙසය. ප්‍රනාන්දු සිනමාවට පිවිසියේ 1947 වසරේ තිරගත වූ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රථම චිත්‍රපටය වන "කඩවුණු පොරොන්දුව" චිත්‍රපටියෙනි.[4] ඔහු එම චිත්‍රපටයේ "මොහොමඩ්" චරිතය රඟපෑවේය.[5] ජනප්‍රිය නළුවෙකු වූ එඩී ජයමාන්න ඔහුට විකට නළුවෙකු ලෙස මුල සිටම නැගී සිටීමට උපකාර කර ඇත. ඔහු 1948 වසරේ තිරගත වූ ‘‘කපටි ආරක්‍ෂකයා’’ චිත්‍රපටයේ "ජුන්ඩා" නම් විකට චරිතයක් ද රඟපෑවේය. චිත්‍රපටයේ ඔහු පසුබිම් ගායකයෙකු ලෙසද ආරම්භ වූයේ ‘‘උදය නැගී මුව සොදා’’ ගීතය ගායනා කරමිනි. එම වසරේම ප්‍රනාන්දු "වැරදුනු කුරුමානම" චිත්‍රපටයේ "පින්ටෝ"ගේ චරිතය රඟපෑවේය.[3]
ඔහු 1949 වසරේ තිරගත වූ ‘‘පෙරළෙන ඉරණම’’ චිත්‍රපටයේ "පීතර" නම් විකට චරිතයක් රඟපාමින් සිනමාවට සිය සලකුණ තැබීය. චිත්‍රපටයේ ඔහු ගැයුවේ ග්‍රැමෆෝන් යුගයේ ජනප්‍රියම ගීතයක් වන "මං බඳින වයස" ගීතයයි. 1950 දී ඔහු "හදිසි විනිශ්චය" චිත්‍රපටයේ "පින්තු" ලෙස රඟපෑ අතර ඉන් අනතුරුව ප්‍රනාන්දු 1951 වසරේ "සැගවුනු පිළිතුර" චිත්‍රපටයේ රඟපෑවේ "අලුනේරිස් ඇමතිවරයාගේ" චරිතය සමඟින් ඔහු පළමු වරට ගීතයක් ගායනා කළේය.[6] ඔහුගේ "මන්ත්‍රීකම දිනනවා" ගීතය සී.වීරසේකරගේ පද රචනය සහ සංගීතය මොහොමඩ් ගවුස් විසින් ඉතා ජනප්‍රිය විය. 1952 වසරේ "උමතු විශ්වාසය" චිත්‍රපටයේ ඔහු තම සමීපතම මිතුරෙකු වූ එඩී සමඟින් "අබරන්" චරිතය රඟපෑ අතර "පිස්සුව" පසුබිම් යුගල ගීතයක් ඉදිරිපත් කර වාදනය කළේය.[3]
1947 සිට 1953 දක්වා ප්‍රනාන්දු බී.ඒ.ඩබ්ලිව්.ජයමාන්නගේ චිත්‍රපටවල රඟපෑවේය. 1953 දී ප්‍රනාන්දු “සුජාතා” චිත්‍රපටයේ “පෙරේරා උන්නැහේ” චරිතය සමඟින් සිනමාස් සමාගමට සම්බන්ධ විය. 1954 වසරේ තිරගත වූ “රදල පිළිරුව” චිත්‍රපටයේ “කාවන් පියසේන” චරිතය වෙනුවෙන් ඔහු විචාරක පැසසුමට ලක් විය.[3]
1958 වසරේ තිරගත වූ ‘‘දස්කම’’ චිත්‍රපටයෙන් ඔහු චිත්‍රපට නිෂ්පාදකවරයකු ලෙස සිනමාවට පිවිසියේය. චිත්‍රපටය පසුබිම් සංගීතය, දෙබස් සහ අධ්‍යක්ෂණය විචාරකයින් විසින් පුළුල් ලෙස පිළිගනු ලැබීය. එඩ්වින් සමරදිවාකර විසින් නිර්මාණය කරන ලද ගීත හතක් ජනප්‍රිය වූ ගීත අටක් ඇතුළත් විය. එම චිත්‍රපටය සමරදිවාකරගේ එකම සංගීත අධ්‍යක්ෂණය විය. ප්‍රනාන්දු අවසන් වරට රඟපෑ චිත්‍රපටය වූයේ 1971 වසරේ රෝලන්ඩ් අමරසිංහගේ “කේසර සිංහයෝ” චිත්‍රපටයයි.[3]
චිත්‍රපටකරණය
සංස්කරණයනළුවෙක් ලෙස
සංස්කරණය| වසර | චිත්‍රපටය | භූමිකාව | Ref. |
|---|---|---|---|
| 1950 | හදිසි විනිශ්චය | පින්තු | |
| 1951 | සැගවුනු පිළිතුර | ඇමති අලනේරිස් | |
| 1952 | උමතු විශ්වාසය | අබරන් | |
| 1947 | කඩවුණු පොරොන්දුව | මොහොමඩ් | |
| 1948 | කපටි ආරක්‍ෂකයා | ජුන්ඩා | |
| 1948 | වැරදුනු කුරුමානම | ||
| 1949 | පෙරළෙන ඉරණම | පීතර | |
| 1953 | සුජාතා | පෙරේරා උන්නැහේ | [7] |
| 1954 | වරද කාගෙද | ||
| 1954 | රදල පිළිරුව | කාවන් පියසේන | [8] |
| 1958 | දස්කම | ||
| 1968 | මාතෘභූමි | ||
| 1968 | ඉඳුනිල | ||
| 1971 | කේසර සිංහයෝ | තෙපානිස් |
References
සංස්කරණය- ^ "Actors of Sinhala cinema - Bertram Fernando". Sinhala Cinema Database. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2020.
- ^ "Bertram Fernando films". IMDb. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2020.[විශ්වසනීය මූලාශ්‍රය?]
- ^ a b c d e "Junda, Peter the boy, the snail in Early Sinhala cinema". Sarasaviya. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2020.
- ^ "Sinhala cinema turns 73 tomorrow". Daily Mirror. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2020.
- ^ "Incomparable Rukmani Devi". The Island. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2020.
- ^ "Sinhala Cinema Description". Lanka Art Diary - ලංකා කලා දිනපොත. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2020.
- ^ "'Sujatha' returns after 66 years". Divaina. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2020.
- ^ "The first satire on cinema". Lankadeepa. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2020.