එඩී ජයමාන්න
වන්නිආරච්චිගේ දොන් ඩේවිඩ් වික්ටර් ජයමාන්න KBE[1] (1915 පෙබරවාරි 15 - 1981 ජූලි 25), හෙවත් එඩී ජයමාන්න, යනු මුල්කාලීන ශ්‍රී ලාංකේය සිනමාවේ විකට නළුවෙක් සහ නළුවෙකි. ප්‍රථම කතානාද චිත්‍රපටයේ නළුවෙකුද වූයේය. ඔහු සිනමාවට පැමිණියේද අතහැර ගියේද කඩවුනු පොරොන්දුවෙනි.
එඩී ජයමාන්න Eddie Jayamanne | |
|---|---|
 | |
| උපත | වන්නිආරච්චිගේ දොන් ඩේවිඩ් වික්ටර් ජයමාන්න 15 පෙබරවාරි 1915 මීගමුව, ශ්‍රී ලංකාව |
| මියගිය දිනය | 25 July 1981 (වයස 66) පල්ලියවත්ත, හැඳල |
| සතපවන ලද තැන | මයෝක්හේන සුසාන භූමිය, මීගමුව |
| ජාතිකත්වය | ශ්‍රී ලාංකික |
| අධ්‍යාපනය | ශාන්ත. පීතර විද්‍යාලය, මීගමුව මාරිස් ස්ටෙලා විද්‍යාලය |
| රැකියාව | නළුවෙක්, විකට නළුවෙක් |
| සක්‍රීය වසර | 1947-1983 |
| ප්‍රසිද්ධව ඇත්තේ | සිනමා රංගනය |
| කලත්‍රයා(යන්) | රුක්මණී දේවි (1943-1978) |
| දෙමව්පියන්() |
|
| ඥාතීන් | බී. A. W. ජයමාන්න (සහෝදරයා) ග්‍රේස් ජයමාන්න (මස්සිනා) |
පෞද්ගලික ජීවිතය සංස්කරණය
ඔහු 1915 පෙබරවාරි 15 වැනි දින මීගමුව පෙරියමුල්ලේදී කිතුනු පවුලක සහෝදර සහෝදරියන් හත් දෙනකු සිටින පවුලේ බාලයා ලෙස උපත ලැබීය. ඔහුගේ පියා, ඩබ්ලිව්. දොන් තෝමස් මාරිස් ස්ටෙලා විද්‍යාලයේ ගුරුවරයෙකි. ඔහු අධ්‍යාපනය ලැබුවේ මීගමුව හරස් විද්‍යාලය, මීගමුව ශාන්ත පීතර විද්‍යාලය, මීගමුව ශාන්ත මරියා විද්‍යාලය සහ මාරිස්ටෙලා විද්‍යාලය යන විද්‍යාල වලිනි. ඔහුගේ වැඩිමහල් සහෝදරයා බී. ඒ. ඩබ්ලිව්. ජයමාන්න කීර්තිමත් චිත්‍රපට නිෂ්පාදකයෙක් සහ නිෂ්පාදකයෙක් විය.[2]
එඩී මිනර්වා කණ්ඩායමේ නිළියක් වූ රුක්මණී දේවි සමඟ විවාහ වූයේ ඔවුන් එම නාට්‍යවලට සම්බන්ධ වීමෙන් ආදරයෙන් බැඳීමෙන් පසුවය.[3] දේවිගේ දෙමාපියන් උසාවියේදී ඔවුන්ගේ විවාහ ගිවිස ගැනීම අභියෝගයට ලක් කළ නමුත් ඔවුන්ට ඔවුන්ගේ විවාහය කරගෙන යාමට අවසර ලැබුණි.
සිනමා ජීවිතය සංස්කරණය
එඩී ඔහුගේ සහෝදරයා සමඟ බී. ඒ ඩබ්ලිව් ජයමාන්න 1930 ගණන්වල මිනර්වා නාට්‍ය කණ්ඩායම පිහිටුවන ලදී. ඔවුන් සාර්ථක ලෙස නාට්‍ය පවත්වා ගෙන ගිය අතර, බොළඳ ලංකා චරිත බටහිර නාට්‍ය හාස්‍යජනක ප්‍රතිඵල සඳහා බටහිර ක්‍රම වානර කරන, දකුණු ඉන්දීය නාට්‍ය බටහිර නාට්‍ය සමඟ ඒකාබද්ධ කළේය. මෙම හාස්‍ය නාට්‍යවල නිතර තරුවක් වූ එඩී, ශ්‍රී ලාංකේය සිනමාවේ වර්ධනයට පෙර වසර කිහිපය තුළ ජනප්‍රිය නාට්‍ය නළුවෙකු බවට පත්විය.[2][4]
1947 දී දකුණු ඉන්දීය නිෂ්පාදක එස්. එම්. නායගම් ශ්‍රී ලංකාවේ චිත්‍රපටයක් නිෂ්පාදනය කිරීමට උනන්දු විය. ඔහු බී.ඒ.ඩබ්ලිව්.ජයමාන්න අමතා ඔහුගේ ‘‘කඩවුණු පොරොන්දුව’’ නම් නාට්‍යයක අයිතිය ඒ සදහා ලබා ගත්තේය.[3] මෙම චිත්‍රපට අනුවර්තනයේ "මනප්පුවා" ලෙස එඩී රගපෑ අතර "ජෝසි බබා" ලෙස ජෙමිණි කාන්තා රගපෑවාය. සිංහල දෙබස් ඇතුළත් පළමු චිත්‍රපටය ලෙස කඩවුණු පොරොන්දුව ඉතිහාස ගත වන අතර, චිත්‍රපටය ප්‍රේක්ෂකයින් අතර ප්‍රසාදය ලබා ගත් අතර එය ඉතා සාර්ථක විය.[2] රුක්මණී දේවීයගේ සැමියා වූ ඔහු රුක්මණි සමඟ සැමියා-බිරිඳ ලෙස රඟපෑවේ "අන්දරේ" චිත්‍රයේ පමණි.
ජයමාන්න සොහොයුරන් චිත්‍රපටයේ සාර්ථකත්වය අනුගමනය කළේ තවත් නාට්‍ය අනුවර්තන කිහිපයක් චිත්‍රපට ලෙස සෑදීමෙනි. එනම් හදිසි විනිශ්චය (1949), සැගවුනු පිළිතුර (1951) සහ උමතු විශ්වාසය (1952) එම චිත්‍රපටි වේ. මේබල් බ්ලයිත් හදිසි විනිශ්චය සමඟින් රංගනයට එක් විය. 1953 දී ජයමාන්න සොහොයුරන් ශ්‍රී ලාංකේය සිනමාවේ ප්‍රථම වරට පොතක් සිනමාවට අනුවර්තනය කරන ලදී. එය කැලේ හඳ නම් වේ. ඔවුන්ගේ පසුකාලීන චිත්‍රපට අතරට අයිරාංගනී (1954), මාතභේදය (1955), පෙරකදෝරු බෑනා (1955), දෛව විපාකය (1956), වනලිය (1958), කවට අන්දරේ (1960) සහ මංගලිකා (1963) ඇතුළත් වේ.[3][2] ඔහුට සිනමාවට තිබූ ඇල්ම නිසාම තමන්ගේ "ජයරුක්‌" නිවස උකස්‌කර "සිරියලතා" චිත්‍රපටය නිපදවූවේය.[4]
ඔහුගේ සොහොයුරාගේ නිර්මාණවලට සම්බන්ධ නැති එඩීගේ කෘති අතරට සංදේශය (1960) හි සංගීතකාරයෙකු වාදනය කිරීම සහ මැණිකක් සොයාගෙන කොළඹ සන්නිය හි ධනවත් වන ගමේ සරල මිනිසෙකුගේ සහෝදරයා ඇතුළත් වේ. ඔහු 1982 දී නිකුත් වූ කඩවුණු පොරොන්දුව හි ප්‍රතිනිර්මාණයේද "මනප්පුවා" ලෙස ඔහුගේ චරිතය නැවතත් කළේය.[2] රුක්මණීගේ වියෝව සිදු වූයේ ඔවුන්ගේ එම විවාහය සිදු වූ පල්ලිය අසලදීමය. ඔවුන් විවිධ උත්සවයන් වැනි දේට එකට සිටියද ඔවුන් ජීවත් වූයේ වෙන් වෙන්ව බවද පැවසෙයි.
මරණය සංස්කරණය
1981 ජූලි 25 වැනිදා එඩී හෘදයාබාධයකින් මිය ගියේය.[2] ඔහුගේ අවසන් කාලයේ ඔහු පදිංචිව සිටියේ 172, පල්ලියවත්ත, හඳල ප්‍රදේශයේය. ඔහුව මිහිදන් කරනු ලැබුවේ මීගමුවේ "මන්යොක්හේන" සුසාන භූමියේය.
මූලාශ්‍ර සංස්කරණය
- ↑ "Page 3304 Supplement 40191, 1 June 1954 London Gazette %7c The Gazette". The Gazette. 9 June 1955.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 "A caricature king". Sarasaviya. සම්ප්‍රවේශය 8 March 2020.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Savarimutthu, Ranee (1977). On the Development of Sinhala Cinema, 1947-1967. Colombo, Sri Lanka: OCIC Sri Lanka.
- ↑ 4.0 4.1 සංරක්ෂිත පිටපත, http://www.divaina.com/2015/07/24/cineart06.html, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 2016-08-19
External links සංස්කරණය
- එඩී ජයමාන්නගේ චරිතාපදානය
- එඩී ජයමාන්න සඳහා IMDb හි ඇති තොරතුරු