ශ්‍රී ලංකාවේ පළාත් සභා
ශ්‍රී ලංකාවේ පළාත් සභා යනු ශ්‍රී ලංකාවේ පළාත් නවයේ බලය බෙදා හරින ලද ආණ්ඩු වේ. ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව, කෘෂිකර්මය, අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍ය, නිවාස, පළාත් පාලන, සැලසුම්, මාර්ග ප්‍රවාහනය සහ සමාජ සේවා ඇතුළු විවිධ කරුණු සම්බන්ධයෙන් පළාත්වලට ව්‍යවස්ථාදායක බලය ඇත.
පසුබිම
සංස්කරණය1833 දී ලංකාවේ බ්‍රිතාන්‍ය පාලකයින් විසින් පළාත් ප්‍රථම වරට පිහිටුවන ලදී. ඊළඟ සියවස තුළ බොහෝ පරිපාලන කාර්යයන් දෙවන මට්ටමේ පරිපාලන අංශය වන දිස්ත්‍රික්ක වෙත මාරු කරන ලදී. 20 වන සියවසේ මැද භාගය වන විට පළාත් හුදෙක් නාමිකව පැවතිණි.
බලය බෙදා හැරීම සඳහා දශක ගණනාවක් තිස්සේ පැවති ඉල්ලීම් වලින් පසුව, 1987 ජූලි 29 වන දින ඉන්දු-ශ්‍රී ලංකා ගිවිසුම අත්සන් කරන ලදී. ඉන් ශ්‍රී ලංකා සිවිල් යුද්ධය අවසන් කිරීමට උත්සාහ ගත්හ. ගිවිසුමේ එක් අවශ්‍යතාවයක් වූයේ ශ්‍රී ලංකා රජය පළාත්වලට බලතල බෙදා හැරීම.[1] ඒ අනුව, 1987 නොවැම්බර් 14 වන දින ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුව ශ්‍රී ලංකාවේ 1978 ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සහ 1987 අංක 42 දරන පළාත් සභා පනත සහ 13 වන සංශෝධනය සම්මත කරන ලදී.[2] 1988 පෙබරවාරි 3 වන දින පළාත් සභා නවයක් නියෝගයක් මගින් නිර්මාණය කරන ලදී.[3] පළාත් සභා සඳහා පළමු මැතිවරණය 1988 අප්‍රේල් 28 වන දින උතුරු මැද, වයඹ, සබරගමුව සහ ඌව පළාත්වල පැවැත්විණි.[4] 1988 ජුනි 2 වන දින මධ්‍යම, දකුණු සහ බස්නාහිර පළාත් සඳහා පළාත් සභා සඳහා මැතිවරණ පැවැත්විණි.
සංයුතිය
සංස්කරණයසෑම පළාත් සභාවක්ම ආයතන නවයකින් සමන්විත වේ:[5]
ආණ්ඩුකාර
සංස්කරණයපළාතේ ආණ්ඩුකාරවරු කවුන්සිලයේ විධායක කාර්යයන් ඉටු කරන අතර පළාත් සභාව ප්‍රොරෝග් කිරීමට සහ විසුරුවා හැරීමට බලය ඇත. ශ්‍රි ලංකාවේ ජනාධිපති විසින් පත් කරනු ලබන අතර පළාතේ ජනාධිපතිවරයාගේ නියෝජිතයා ලෙස සේවය කරයි. ජනාධිපතිවරයාගේ කැමැත්ත පරිදි සේවය කරන ආණ්ඩුකාරවරයෙකුගේ ධුර කාලය වසර පහකි. ආණ්ඩුකාරවරයාට තම විධායක බලතල සෘජුව හෝ අමාත්‍ය මණ්ඩලය හරහා හෝ ඔහුගේ නිලධාරීන් හරහා ක්‍රියාත්මක කළ හැකිය.[6]
කවුන්සිලය
සංස්කරණයකවුන්සිලය පළාතේ ව්‍යවස්ථාදායකය ලෙස ක්‍රියා කරන අතර ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය නොකළ යුතුය යන කොන්දේසියට යටත්ව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව යටතේ පළාත් සභාවට පවරා ඇති ඕනෑම විෂයයක් සම්බන්ධයෙන් ප්‍රඥප්තියක් සම්මත කිරීමට බලය ඇත. එහි සාමාජිකයින් පළාත් සභා මැතිවරණයක් හරහා තේරී පත් වේ.[5]
ප්‍රධාන අමාත්‍ය
සංස්කරණයප්රධාන අමාත්‍ය පළාතේ අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ ප්‍රධානියා වේ. ප්‍රායෝගිකව, කවුන්සිලයේ වැඩිම පළාත් සභා මන්ත්‍රී සංඛ්‍යාවක් සිටින පක්ෂයේ නායකයා වන්නේ ප්‍රධාන අමාත්‍යවරයා ය.[5]
ඇමති මණ්ඩලය
සංස්කරණයපළාත් සභා මන්ත්‍රීවරුන් අතරින් ප්‍රධාන අමාත්‍යවරයාගේ උපදෙස් පරිදි ආණ්ඩුකාරවරයා විසින් පළාත් අමාත්‍යවරුන් සිව් දෙනෙකු පත් කල හැක.[5]
පළාත් රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාව
සංස්කරණයපළාත් රාජ්‍ය සේවය සඳහා පත්වීම් සිදු කරනු ලබන්නේ පළාත් රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාව විසිනි.
ප්‍රධාන ලේකම්
සංස්කරණයපළාතේ ප්‍රධාන විධායක නිලධාරියා වන්නේ ප්‍රධාන ලේකම්වරයා ය. ඔහු පත් කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසින් ප්‍රධාන අමාත්‍යවරයාගේ උපදෙස් මත ය.[5] සාමාන්‍යයෙන් ප්‍රධාන ලේකම්වරයා ශ්‍රී ලංකා පරිපාලන සේවයේ වෘත්තීය සිවිල් සේවකයෙකි.
පළාත් සභා
සංස්කරණය
| කේතය | පළාත් සභාව | ප්‍රදේශය (km2) | ජනගහනය [7] | පළාත් | වෙබ් අඩවිය |
|---|---|---|---|---|---|
| CPC | මධ්‍යම | 5,674 | 2,556,774 | මධ්‍යම පළාත | cp.gov.lk |
| EPC | නැගෙනහිර | 9,996 | 1,547,377 | නැගෙනහිර පළාත | ep.gov.lk |
| NCPC | උතුරු මැද | 10,714 | 1,259,421 | උතුරු මැද පළාත | ncp.gov.lk |
| NPC | උතුරු | 8,884 | 1,060,023 | උතුරු පළාත | np.gov.lk |
| NWPC | වයඹ | 7,812 | 2,372,185 | වයඹ පළාත | nw.gov.lk |
| SGPC | සබරගමුව | 4,902 | 1,919,478 | සබරගමුව පළාත | sg.gov.lk |
| SPC | දකුණ | 5,559 | 2,465,626 | දකුණු පළාත | spc.gov.lk |
| UPC | ඌව | 8,488 | 1,259,419 | ඌව පළාත | up.gov.lk |
| WPC | බස්නාහිර | 3,709 | 5,837,294 | බස්නාහිර පළාත | wpc.gov.lk |
වර්තමාන තත්වය
සංස්කරණයපළාත් සභා සීමා නිර්ණය කිරිමේ ඒකගතාවක් නොමැති වීම මත මේ වන විට පළාත් සභා අක්‍රියව පවතී. සියලුම පළාත් සභා 2017-2019 කාලයේ විසුරුවා හැරීමෙන් පසුව ඡන්දය පැවැත්වීමට හැකියාවක් ලැබී නැත.
| අංකය | පළාත් සභාව | නිල කාලය අවසන් වූ දිනය[8] | විසුරුවා හැරීමෙන් පසු මේ වන විට ගතවූ කාලය |
|---|---|---|---|
| 1 | සබරගමුව පළාත් සභාව | 2017.09.26 | 7 years, 7 months and 10 days |
| 2 | නැ‍ඟෙනහිර පළාත් සභාව | 2017.09.30 | 7 years, 7 months and 6 days |
| 3 | උතුරු මැද පළාත් සභාව | 2017.10.01 | 7 years, 7 months and 5 days |
| 4 | මධ්‍යම පළාත් සභාව | 2018.10.08 | 6 years, 6 months and 28 days |
| 5 | වයඹ පළාත් සභාව | 2018.10.10 | 6 years, 6 months and 26 days |
| 6 | උතුරු පළාත් සභාව | 2018.10.24 | 6 years, 6 months and 12 days |
| 7 | දකුණු පළාත් සභාව | 2019.04.09 | 6 years and 27 days |
| 8 | බස්නාහිර පළාත් සභාව | 2019.04.21 | 6 years and 15 days |
| 9 | ඌව පළාත් සභාව | 2019.10.08 | 5 years, 6 months and 28 days |
මේවාද බලන්න
සංස්කරණයබාහිර සබැදි
සංස්කරණය- රාජ්‍ය නිවේදන
- රාජ්‍ය තොරතුරු කේන්ද්‍රය සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2007-11-20 at the Wayback Machine
මුලාශ්‍ර
සංස්කරණය- ^ "ඉන්දු ශ්‍රී ලංකා ගිවිසුම, 1987". TamilNation. සම්ප්‍රවේශය 10 ඔක්තෝබර් 2009.
- ^ "1978 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට සංශෝධන". ශ්‍රී ලංකා රජයේ නිල වෙබ් අඩවිය. ශ්‍රී ලංකා රජය. 17 අගෝස්තු 2009 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 16 ජනවාරි 2010.
- ^ "උතුරු-නැගෙනහිර ඒකාබද්ධ කිරීම නීති විරෝධී: SC". LankaNewspapers.com. 17 ඔක්තෝබර් 2006. සම්ප්‍රවේශය 10 ඔක්තෝබර් 2009.
- ^ "ශ්‍රී ලංකාවේ ජනවාර්ගික ගැටුම: කාල රේඛාව - නිදහසේ සිට 1999 දක්වා". ජාතික අධ්‍යයන සඳහා ජාත්‍යන්තර මධ්‍යස්ථානය. 12 දෙසැම්බර් 2009 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 10 ඔක්තෝබර් 2009.
- ^ a b c d e පළාත් සභා - ශ්‍රී ලංකා රජය සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2009-07-07 at the Wayback Machine
- ^ "THE CONSTITUTION OF THE DEMOCRATIC SOCIALIST REPUBLIC OF SRI LANKA - Article 154B". LawNet. 2013-10-13 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2013-10-12.
- ^ "දිස්ත්‍රික්කය අනුව ශ්‍රී ලංකාවේ ජනගහනය" (PDF). සංගණන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව. සම්ප්‍රවේශය 28 සැප්තැම්බර් 2013.
- ^ "පළාත් සභා නිල කාලය සහ මැතිවරණ : විස්තර". ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුව. සම්ප්‍රවේශය 20 සැැප්තැම්බර්2019.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=(help)