දක්ෂිණාංශික දේශපාලනය
සමාජීයව හෝ ආර්ථිකමය වශයෙන් සං‍රක්ෂණවාදී වන දේශපාලනික මතවාද දක්ෂිණාංශික දේශපාලනය ට අයත් වේ. එවැනි මතවාද වල ප්‍රධාන ලක්ෂණයක් වන්නේ සමාජයේ ඇතැම් පර්යායන් හෝ ධූරාවලි ඇතිවීම නොවැළැක්විය හැකි බව යන දැක්ම හෝ එවැනි පර්යායන් හෝ ධූරාවලි ස්වභාවික, සාමාන්‍ය හෝ ප්‍රයෝජනවත් දේවල් ලෙස දැකීමයි.[1][2][3] මෙම දෘෂ්ටිවාදය ස්වභාවික නීතිය, ආර්ථික විද්‍යාව, අධිකාරය, දේපල, ආගම, ජෛවවිද්‍යාව හෝ සම්ප්‍රදාය යනාදිය මත පදනම් වේ.[4][5][6][7][8][9][10] සමාජ ධූරාවලි සහ අසමානතා යනු සාම්ප්‍රදායික සමාජීය අසමානකම් නිසා හෝ වෙළඳපොළ ආර්ථිකයෙහි ඇති තරඟකාරීත්වය නිසා ඇතිවන ස්වභාවික ප්‍රතිඵල ලෙස දකිනු ලැබේ.[11][12][13]
දක්ෂිණාංශික දේශපාලනයට ප්‍රතිවිරුද්ධ වන්නේ වාමාංශික දේශපාලනයයි. දේශපාලන මතවාද වර්ගීකරණය සඳහා වඩාත්ම සුලබව භාවිතා වන්නේ මෙකී වම්-දකුණු දේශපාලනික ප්‍රේක්ෂාවලියි.[14] සමාජ සං‍රක්ෂණවාදීන්, මූල්‍ය සං‍රක්ෂණවාදීන්[15][16][17] සහ දක්ෂිණාංශික-ස්වාධීනතාවාදීන් ද දක්ෂිණාංශයට අයත් වේ. "දක්ෂිණාංශික" යන යෙදුම නවලිබරල්වාදි, සං‍රක්ෂණවාදී සහ ෆැසිස්ට්වාදී ආර්ථික සහ සමාජීය ප්‍රතිපත්ති හැඳින්වීම සඳහා ඇතැම් විටෙක ප්‍රශංසාත්මකවත්, ඇතැම් විටෙක අවමානාත්මකවත් යොදාගැනේ.[18]
ආශ්‍රිත
සංස්කරණය- ^ Johnson, Paul (2005). "Right-wing, rightist". A Politics Glossary. Auburn University website. 19 August 2014 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 23 October 2014.
- ^ Bobbio, Norberto; Cameron, Allan (1996). Left and Right: The Significance of a Political Distinction. Chicago: University of Chicago Press. pp. 51, 62. ISBN 978-0-226-06246-4.
- ^ Goldthorpe, J.E. (1985). An Introduction to Sociology (Third ed.). Cambridge: Cambridge University Press. p. 156. ISBN 978-0-521-24545-6.
- ^ "Right". Encyclopædia Britannica (ඉංග්‍රීසි බසින්). 2009-04-15. සම්ප්‍රවේශය 2022-05-22.
- ^ Carlisle, Rodney P. (2005). Encyclopedia of Politics: The Left and the Right. Thousand Oaks [u.a.]: SAGE Publishing. ISBN 978-1-4129-0409-4.
- ^ T. Alexander Smith, Raymond Tatalovich. Cultures at war: moral conflicts in western democracies. Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd, 2003. p. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.' In other words, the sociological perspective sees preservationist politics as a right-wing attempt to defend privilege within the social hierarchy."
- ^ Left and right: the significance of a political distinction, Norberto Bobbio and Allan Cameron, p. 37, University of Chicago Press, 1997.
- ^ Seymour Martin Lipset, cited in Fuchs, D., and Klingemann, H. 1990. The left-right schema. pp. 203–34 in Continuities in Political Action: A Longitudinal Study of Political Orientations in Three Western Democracies, ed.M.Jennings et al. Berlin:de Gruyter
- ^ Lukes, Steven. 'Epilogue: The Grand Dichotomy of the Twentieth Century': concluding chapter to T. Ball and R. Bellamy (eds.), The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought. pp.610–612
- ^ Clark, William Roberts (2003). Capitalism, Not Globalism: Capital Mobility, Central Bank Independence, and the Political Control of the Economy ([Online-Ausg.]. ed.). Ann Arbor [u.a.]: University of Michigan Press. ISBN 978-0-472-11293-7.[page needed]
- ^ Scruton, Roger "A Dictionary of Political Thought" "Defined by contrast to (or perhaps more accurately conflict with) the left the term right does not even have the respectability of a history. As now used it denotes several connected and also conflicting ideas (including) 1)conservative, and perhaps authoritarian, doctrines concerning the nature of civil society, with emphasis on custom, tradition, and allegiance as social bonds ... 8) belief in free enterprise free markets and a capitalist economy as the only mode of production compatible with human freedom and suited to the temporary nature of human aspirations ..." pp. 281–2, Macmillan, 1996
- ^ Goldthorpe, J.E. (1985). An Introduction to Sociology (3rd ed.). Cambridge: Cambridge University Press. p. 156. ISBN 978-0-521-24545-6.
There are ... those who accept inequality as natural, normal, and even desirable. Two main lines of thought converge on the Right or conservative side...the truly Conservative view is that there is a natural hierarchy of skills and talents in which some people are born leaders, whether by heredity or family tradition. ... now ... the more usual right-wing view, which may be called 'liberal-conservative', is that unequal rewards are right and desirable so long as the competition for wealth and power is a fair one.
- ^ Gidron, N; Ziblatt, D. (2019). "Center-right political parties in advanced democracies 2019" (PDF). Annual Review of Political Science. 22: 24. doi:10.1146/annurev-polisci-090717-092750. S2CID 182421002.
...since different currents within the right are drawn to different visions of societal structures. For example, market liberals see social relations as stratified by natural economic inequalities.
- ^ McClosky, Herbert; Chong, Dennis (July 1985). "Similarities and Differences Between Left-Wing and Right-Wing Radicals". British Journal of Political Science (ඉංග්‍රීසි බසින්). 15 (3): 329–363. doi:10.1017/S0007123400004221. ISSN 1469-2112. S2CID 154330828.
- ^ Leonard V. Kaplan, Rudy Koshar, The Weimar Moment: Liberalism, Political Theology, and Law (2012) p. 7–8.
- ^ Alan S. Kahan, Mind Vs. Money: The War Between Intellectuals and Capitalism (2010), p. 184.
- ^ Jerome L. Himmelstein, To the right: The transformation of American conservatism (1992).
- ^ Wright, Edmund, ed. (2006). The Desk Encyclopedia of World History. New York: Oxford University Press. pp. 370, 541. ISBN 978-0-7394-7809-7.