"කලා ඉතිහාසය" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
8 පේළිය:
ශ්රේෂ්ඨ කලා සම්ප්රදායන් ඊජිප්තුව, මෙසපොටේමියාව, පර්සියාව, ඉන්දියාව, චීනය, ගී්රසිය, අරාබිය (පැරණි යේමනය හා ඕමානය) වැනි අතීත ශ්රේෂ්ඨ ශිෂ්ඨාචාරයන් ආශ්රිතව බිහිව ඇත. මේ සෑම ශිෂ්ඨාචාරයක්ම ඊට ආවේණික කලා සම්ප්රදායකට හිමිකම් කියයි. මෙම ශිෂ්ඨාචාරයන්ගේ ප්රමාණාත්මකබව සහ ඒවා දීර්ඝ කාලායක් පැවතීම හේතුකොටගෙන ඒවායේ කලාකෘතීන් ආරක්ෂාවී ඇති අතර ඒවා අනෙකුත් සංස්කෘතීන් වෙත මෙන්ම වෙනත් කාලයන් කරාද බලපෑම් සහගත වී ඇත. කලාකරුවන් කටයුතු කළේ කෙසේද යන්න පිලිබඳ ප්රථම වාර්තාන්ද අපට හමුවන්නේ මෙම ශිෂ්ඨාචාරයන් තුලිනි. උදාහරණයක් ලෙස ශක්තිය, තැන්පත්කම, සුන්දරත්වය සහ ව්යවච්ජේද විද්යාතමකව නිවැරදි පරිමාණයන් නිරූපනය කිරීම සඳහා මිනිසාගේ බාහිර රූපාකාරය අභිවන්දනයට ලක්කිරීම සහ ඊට ඇවැසි හැකියාවන් වර්ධනය කිරීම ග්රීක කලාව විසින් සිදුකරනලදී.
බටහිර මධ්යතන යුගයේ බයිසැන්ටියානු සහ ගොතික් කලාව භෞතික සත්යයන් වෙත නොව බයිබලය සම්බන්ධ සත්යයන් වෙත යොමුවූවක් විය. දිව්යමය ලෝකයේ නොදුටු විශිෂ්ඨත්වය නිරූපනය කිරීම එහි ප්රධාන අභිලාෂයක් විය. මෙහිදී චිත්ර සඳහා රත්රන් යොදාගැනීම වර්ණවත් වීදුරු යොදාගැනීම මෙන්ම පරමාදර්ශීකෘත පැතලි රූපයොදාගැනීම සිදුවිය.
15 පේළිය:
පුනරුද සමය පැරණි භෞතික ලෝකය අගය කළ එතුල මිනිසාට වැදගත් තැනක් හිමිවූ සංකල්පයන්හි නැවත පැමිණීමක් විය. මෙම සුසමාදර්ශී විතැන්වීම කලාකෘතීන් තුලින් නිරූපනය විය. මිනිස් සිරුරේ ද්රව්යත්වය සහ භූ දර්ශනයන්හි ති්රමාන භාවය නිරූපනය කිරීම මෙකළ දැකිය හැකි විය
පෙරදිග ඉස්ලාමීය කලාව තුල ප්රතිමා නෙලීම ප්රක්ෂේප කිරීම හේතුකොටගෙන ඉස්ලාමීය ලේඛන විද්යාවේ මෙන්ම ගෘහනිර්මාණ ශිල්පය තුලද ජ්යාමිතික රටාවන්ට ප්රමුඛස්ථානයක් හිමිවිය. තවද පෙරදිගදී කලාත්මක ශෛලීන් සහ ප්රවර්ගයන් කෙරෙහි ආගමේ බලපෑම මනාව දැකගත හැකිය. ඉන්දියාව සහ ටිබෙටය වර්ණ ආලේප කරන ලද ප්රතිමා නිර්මාණය කෙරෙහි වැඩි නැඹුරුවක් දැක්වූ අතර එහිදී දීප්තිමත් එකිනෙකට වෙනස් වර්ණ යොදාගැනීම සහ මායිම් රේඛාවන් වැදගත්කොට සැලකූහ. චීනයේ කලාවන් රැසක් පැනනැගුනි. ගල්කැටයම්, ලෝකඩ වැඩ, මැටිබඳුන් (පිළිස්සූ මැට්ටෙන් නිමවූ ක්යුඉන් අධිරාජ්යයාගේ හමුදා ප්රතිමා සමූහයද මීට අයත්ය), කාව්ය, ලේඛණ විද්යාව, සංගීතය, චිත්ර කලාව, නාට්යය, ප්රබන්ධ ආදිය මේ අතර වෙයි. චීන සම්ප්රදායන් යුගයෙන් යුගයට වෙනස් වන අතර සාම්ප්රදායිකව එම යුගයන් එම යුගයේ අධිරාජ්යය පාලනය කළ අධිරාජ්යයන්ගේ වංශයේ නමින් හඳුන්වනු ලබයි. උදාහරණයක් ලෙස ටැංග් වංශික චිත්ර ඒකවර්ණ එකිනෙකට ඈතින් පිහිටි රූප වලින් සමන්විත මනරම් භූ දර්ශනයන්ගෙන් යුතු වන අතර මිංග් වංශික චිත්ර කලබලකාරී විචිත්රවත් රූප ස්ථානගත කිරීම මඟින් කථාවක් කියන ස්වරූපයක් ගනී. ජපානයද සිය සම්ප්රදායන් එම කාලයේ පාලනය ගෙනගිය රජ වංශයේ නමින් හඳුන්වනු ලබයි. 17 වන සියවසින් පසු ජපානයේ ලී අච්චු යොදාගෙන සිදුකළ මුද්රණය වැදගත් තැනක් හිමිකර ගන්නා ලදී.
|