හසන් නසරල්ලා
හසන් නස්රල්ලා ( Arabic: [ħasan nasˤrɑɫɫɑh]; 1960 අගෝස්තු 31 – 27 සැප්තැම්බර් මස 2024) ලෙබනන් පූජකයෙක් සහ ෂියා ඉස්ලාමීය දේශපාලන පක්ෂයක් සහ සටන්කාමී කණ්ඩායමක් වන හිස්බුල්ලා හි මහලේකම්වරයා විය.
Hassan Nasrallah | |
|---|---|
හසන් නසරල්ලා
Hassan Nasrallah حسن نصر الله | |
 Nasrallah in 2019 | |
| හිස්බුල්ලා මහලේකම් | |
| In office 1992 පෙබරවාරි 16 – 2024 සැප්තැම්බර් 27 | |
| Deputy | Naim Qassem |
| පූර්වප්‍රාප්තිකයා | අබ්බාස් අල්-මුසාවි |
| Personal details | |
| උපත | 31 අගෝස්තු 1960 Bourj Hammoud, ලෙබනනය |
| විපත | 27 September 2024 (වයස 64) Dahieh, Lebanon |
| දේශපාලන පක්ෂය | හිස්බුල්ලා (1982–2024) |
| වෙනත් දේශපාලන සම්බන්ධකම් | අමල් (1978–1982) |
| කලත්‍රයා | ෆාතිමා යසින් |
| ළමයි | 5 |
| අත්සන |  |
1960 දී බේරූට් හි තදාසන්න ප්‍රදේශයේ ෂියා පවුලක උපත ලැබූ නස්රල්ලා ටයර්හි අධ්‍යාපනය අවසන් කළ අතර, ඔහු කෙටි කලකට අමල් ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධ වූ අතර පසුව බාල්බෙක්හි ෂියා සෙමනේරියකින්. පසුව ඔහු අමල් පාසලක ඉගෙන ගෙන ඉගැන්වීය. 1982 ඊශ්‍රායල ලෙබනනය ආක්‍රමණයට එරෙහිව සටන් කිරීම සඳහා පිහිටුවන ලද හිස්බුල්ලා සංවිධානයට නසරල්ලා එක් විය. ඉරානයේ කෙටි කලක් ආගමික අධ්‍යයනයෙන් පසු, නස්රල්ලා ලෙබනනයට ආපසු ගොස් ඔහුගේ පූර්වගාමියා වූ අබ්බාස් අල්-මුසාවි 1992 දී ඊශ්‍රායල ගුවන් ප්‍රහාරයකින් ඝාතනය කිරීමෙන් පසු හිස්බුල්ලා නායකයා බවට පත්විය.[1][2]
නසරල්ලාගේ නායකත්වය යටතේ, හිස්බුල්ලා විසින් උතුරු ඊශ්‍රායලයට ප්‍රහාර එල්ල කිරීමට ඉඩ සලසන දිගු පරාසයක් සහිත රොකට් අත්පත් කර ගන්නා ලදී. ඊශ්‍රායලය වසර 18ක දකුණු ලෙබනනය අල්ලා ගැනීමේදී දැඩි හානිවලට ලක්වීමෙන් පසුව, එය 2000 දී සිය හමුදා ඉවත් කර ගත් අතර, එමඟින් කලාපය තුළ හිස්බුල්ලාගේ ජනප්‍රියතාවය බෙහෙවින් වැඩි වූ අතර ලෙබනනය තුළ හිස්බුල්ලාගේ ස්ථාවරය ශක්තිමත් විය.[3] කෙසේ වෙතත්, 2006 ලෙබනන යුද්ධය දක්වා ඊශ්‍රායල දේශසීමා මුර සංචාර ඒකකයක් සැඟවී සිටීමේ හිස්බුල්ලාගේ ක්‍රියාකලාපය ප්‍රාදේශීය සහ කලාපීය විවේචනයට ලක් විය. සිරියානු සිවිල් යුද්ධයේදී හිස්බුල්ලා සංවිධානය "ඉස්ලාම් අන්තවාදීන්" ලෙස නස්රල්ලා හැඳින්වූ දෙයට එරෙහිව සිරියානු හමුදාවේ පැත්තේ සිට සටන් කළේ ය. ඔහු ඊශ්‍රායලයට සහ එක්සත් ජනපදයට විරුද්ධ වීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කළ ඉරානයේ පිටුබලය ලබන මිලීෂියාවන්ගේ අවිධිමත් සන්ධානයක් වන "ප්‍රතිරෝධයේ අක්ෂය" ප්‍රවර්ධනය කර ඇත.[4] ඊශ්‍රායලයට එරෙහිව හමාස්ගේ ඔක්තෝබර් 7 ප්‍රහාරයෙන් පසුව, ඔහු ඊශ්‍රායලයට ප්‍රහාර දියත් කරමින් ගැටුමේ නියැලීමට තීරණය කළේය, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඊශ්‍රායලය සහ හිස්බුල්ලා අතර ගැටුමක් ඇති වූ අතර එය දේශසීමා දෙපසටම බලපෑවේ ය.[5]
2024 සැප්තැම්බර් මස 27 වන දින ඊශ්‍රායල ආරක්ෂක හමුදාව නිවේදනය කළේ තම ගුවන් හමුදාව හිස්බුල්ලාගේ ප්‍රධාන මූලස්ථානයට පහර දුන් බව නස්රල්ලා ඝාතනය කිරීමේ අරමුණ ඇතිවය.[6][7] හිස්බුල්ලා ඔහුගේ මරණය පසුදා තහවුරු කළේ ය.[8][9]
මූලාශ්‍ර
සංස්කරණය- ^ "Profile: Sayed Hassan Nasrallah". Al Jazeera. 17 July 2000. 13 September 2020 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2013.
- ^ "Hezbollah". Council on Foreign Relations. 28 March 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 19 March 2018.
- ^ "What is Hezbollah and why is Israel attacking Lebanon?". BBC News (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). 3 November 2023. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ "Hassan Nasrallah's death will reshape Lebanon and the Middle East". The Economist. ISSN 0013-0613. සම්ප්‍රවේශය 2024-09-28.
- ^ Goldenberg, Tia; Shurafa, Wafaa (8 October 2023). "Hezbollah and Israel exchange fire as Israeli soldiers battle Hamas on second day of surprise attack". Associated Press (ඉංග්‍රීසි බසින්). 8 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 August 2024.
- ^ "Israel says it struck Hezbollah's headquarters in huge explosion that shakes Lebanese capital". AP News (ඉංග්‍රීසි බසින්). 27 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ الشرق (27 September 2024). "إعلام إسرائيلي وأميركي: حسن نصر الله هو المستهدف من الغارات على بيروت | الشرق للأخبار". Asharq News (අරාබි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ Mroue, Bassem; Lidman, Melanie (28 September 2024). "Hezbollah confirms its leader Hassan Nasrallah was killed in an Israeli airstrike". AP News (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ "حزب الله يعلن رسميا استشهاد حسن نصرالله". Saraya (අරාබි බසින්). 28 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.