රිවි ඔද
රිවි ඔද[1] හෙවත් සිංහල වහරේ සූර්ය ශක්තිය හෝ සූර්ය බලශක්තිය හෝ යනු විදිලිය දනවනුව රිවි බලය, රිවි තැප්යුරු ඔද (රිවි දිය රත්කැරුම ඇතුළු වැ) හා රිවි නිමැයුරුවම[2] හා වැනි සිප්ලකු මාලාවක් යොදාගැන්මෙන් ලැබැගන්නා හිරු වෙතින් රවිසිරි[3]එළිය හා තැප යි. එය අති ඇවැසි පුනදැනැවිසුලු ඔද ප්‍රභවයක් වන අතර, රිවි ඔද අල්ලා ගෙනැ බෙදාහරිනුයේ හෝ රිවි බලය බවට පිරිවටනුයේ හෝ කෙසේ දැ යි යනු මතැ පදනම් වැ එහි සිප්ලකුව උදාසීන[?] (passive) රිවි හෝ සකුරු රිවි හෝ යැ යි පුළුල් සේ සංලක්ෂිත වේ. සකුරු රිවි සිල්ප අතරට ඔදෙන් වැඩ ගනුව ප්‍රකාශ වෝල්තතා සැටි[4], සාන්ද්‍රගත රිවි බලය හා රිවි දිය රත්කැරුම හා යොදාගැන්ම ඇතුළත් වේ. උදාසීන රිවි සිල්පවලට පහයක් හිරු දෙසට වන සේ ඉදිකැරුම, හිතකුරු තැප්යුරු කඳෙක් හෝ එළි-විසුරුවන ගුණ හෝ ඇති දෑ තෝරාගැන්ම හා සහදා වැ පවන සිසාරවන ඉඩ සැලැසුම් කැරුම හා ඇතුළති.
තැප්යුරු ඔද සංස්කරණය
මුල් වෙළෙඳ අනුහුරුවම සංස්කරණය
දිය රත් කැරුම සංස්කරණය
දිය රත් කරනුව රිවි-උණු-දිය සැටි හිරු එළිය යොදාගනියි. මැදි බිම්කොසු අක්ෂාංශවලැ (උතුරු අංශක 40 හා දකුණු අංශක 40 හා අතරැ), දිය උණුයුරුව සතගිණු 60 (°C) (140 °F) දක්වා වූ ගෙ-උණු-දිය[5]භාවිතයන්ගෙන් 60% සිටැ 70% දක්වා සඳහා රිවි රත්කුරු සැටි (solar heating systems) මගින් සැපැයියැ හැකි. රිවි දිය රත්කුරුවලැ වඩාත් සුලබ පන්න වනුයේ ගෙ-උණු-දිය සඳහා සැමැනියෙන් ගැනෙනා evacuated tube collectors (44%) හා glazed flat plate collectors (34%) හා ප්‍රධාන විසින් පිහිනුම් තටාක රත් කරනුව ගැනෙනා unglazed plastic collectors (21%) යැ.
රත් කැරුම, සිසිලුම හා වා-පැතුරුම සංස්කරණය
එක්සත් රජයුවලැ, රත්කැරුම්, වා-පැතුරුම් හා වා-සැකැසුම් (HVAC) සැටි වෙළෙඳ පහයන්හි ගැනෙනා ඔදෙන් 30%ක් (4.65 EJ/yr) හා නේවාසික පහයන්හි ගැනෙනා ඔදෙන් 50% (10.1 EJ/yr) හා පමණ සපයයි. රිවි රත්කැරුම්, සිසිලුම් හා වා-සැකැසුම් සිප්ලකු මේ ඔදෙන් කොටසක් සපයනුව යොදාගත හැකි.
පෙරස් තැප සංස්කරණය
Parabolic dish, ට්‍රෝෆ් හා ෂෙෆ්ලර් හා යන පිළිනමු වැනි රිවි සාන්ද්‍රණ සිප්ලකුවලට වෙළෙඳ හා කම්යුරු හා යෙදුම් සඳහා පෙරස් තැප සැපයියැ හැකි. පළමු වෙළෙඳ සැටිය වූයේ එක්සත් රජයුහී ජෝර්ජියාවේ ෂෙනන්ඩෝවේ පිහිටි රිවි සමස්ථ ඔද පෙරදෙව්ව (STEP)[6] වන අතර එහි දී parabolic dish 114 කින් යුත් පිටියක් ඇඟැලුම් කම්හලකැ පෙරස් තැප්, වා-සැකැසුම් හා විදිලි හා වුවමනාවන් වලින් 50% ක් සැපැයී. මෙ මැ කොටුමා-ඇවිණු cogeneration සැටිය කි.වො. 400 ක විදිලියට අමතැරි වැ කි.වො. 401 ක දියදුම් හා කි.වො. 468 ක සිසිලැවි (chilled) දිය ලෙස තැප්යුරු ඔද සැපැයූ අතර, එ-පැය (one-hour) කුළු බැර තැප් රැඳැවුමක් එය සතු වියැ. ඉවායිරීම් පොකුණු යනු ඉවායීරීම් හරහා ද්රාවිත ගනයුරු දෑ සාන්ද්රණය කරන නොගැඹුරු තටාක වේ. මුහුදු දියෙන් ලුණු ලබාගනුව ඉවායිරීම් පොකුණු යොදාගැනීම රිවි ඔදයේ පැරැණිතම යෙදුමෙකි. නවීන යොදාගැනීම් අතරට ලීච් කැණීමේ දී ගැනෙන අති ක්ෂාර ද්‍රාවණ සාන්ද්රණය කිරීම හා අපදෑ ප්‍රවාහවලින් ද්රාවිත ගනයුරු දෑ ඉවත් කිරීම ඇතුළත් වේ.
විදිලිය නිපැයුම සංස්කරණය
සංකේන්ද්රිත රිවි බලය සංස්කරණය
නිමැයුරුවම හා නගර සැලසුම්කරණය සංස්කරණය
නිමැයුරුවම් ඉතිහසේ ඇරැඹුමෙහි සිටැ මැ හිරු එළිය පහය සැලසුම්කරණයට බලපා ඇති. උසස් රිවි නිමැයුරුවම් හා නාගරික සැලසුම් ක්‍රම හා මුලින් මැ යොදාගැනුණේ ගරසියන් හා චීනුන් හා විසිනි. ඔහු (ඔවුහූ) එළිය හා උණුසුම හා ලබාදෙනුව ඔවුනගේ පහයන් දකුණට යොමු කළහ.
තරාපැමුණුම සංස්කරණය
රිවි-බලගැන්වු සරව්වෙක් දිවැඩුම[7] 1980 ගණන්හි සිටැ ඉදිකුරු ඉලක්කයක් වියැ. 'ලෝ රිය අභියෝගය' යනු ද්විවාර්ෂික රිවි-බලගැන්වු සරවු සඳහා වූ ධාවන තරඟයකි. එහි දී සරසවි හා ව්‍යවසායක කණ්ඩායම් මැදි ඕස්ට්‍රේලියාව හරහා ඩාවින් සිටැ ඇඩිලේඩය දක්වා දහසුමීටර 3,021 (සැතැපුම් 1,877) ට වඩා දුරක් තරඟ කරයි. එය 1987 දී අරඹත, දිනන්නාගේ සැමැනි වෙය පෑට දහසුමීටර 67 (පෑට සැතැපුම් 42) වූ අතර 2007 වත දිනන්නාගේ සැමැනි වෙය පෑට දහසුමීටර 90.87 (පෑට සැතැපුම් 56.46) දක්වා වැඩි දියුණු වියැ. 'උතුරු අමරිකා රිවි අභියෝගය' හා සැලැසුම් කළ 'දකුණු අප්‍රිකා රිවි අභියෝගය' රිවි-බලගැන්වු රිය ඉදිකුරුවමෙහි හා දිවැඩුමෙහි ලා දෑබැඳි උනන්දුව පිළිබිඹු කරනා සංසන්දනාත්මක තරඟ වේ.
දැවි නිපැයුම සංස්කරණය
.jpg)
රිවි රසායනික පෙරසයන් රසායනික පිළිකුරු දිවැවනුව රිවි ඔද ගනී. මේ පෙරස් වලට, පොසිලි දැවි ප්‍රභවයකින් ඔද ලබාගැන්මේ ඇවැසියාවන් නැති කළ හැකි අතර රිවි ඔද රැඳැවියැහැකි හා තරාපැමිණිසුලු දැවි බවට පිරිවැටියැ හැකි. රිවි-අනුදැනැවු රසායනික පිළිකුරු තැප්යුරු රසායනික හෝ photochemical හෝ ලෙස බෙදියැ හැකි.
දලදනු නිපැයුම් සිප්ලකු 1970 ගණන්වලැ සිටැ රිවි රසායනික පිළියෙසුම්වලැ සැලැකියැ යුතු ක්ෂේත්‍රයක් වියැ. ප්‍රකාශ වෝල්තතා හෝ ප්‍රකාශ රසායනික සැල් හෝ මගින් දිවෙන විදුසිඳුම හැරුණුව, තැප්-රසායනික පෙරසයන් කිහිපයක් ද ගවේෂණය කොටැ ඇති. එවැනි එක් ක්‍රමයක් වැඩි උණුයුරුවලැ දී (2,300-2,600 °C හෝ 4,200-4,700 °F) මලදනු හා දලදනු හා බවට දිය බෙදනුව සාන්ද්‍රකාරක ගනියි.
දිවැඩුම, යෙදැවීම හා ආර්ථික සංස්කරණය
කාර්මික විප්ලවය හා ඇති වූ ගල් අඟුරු ගැනීම වැඩිවීමත් සමඟ ඔද පිරිබිදුම දැව හා biomassවලැ හා සිටැ පොසිලි දැවි දක්වා ක්‍රමානුකූල වැ සංක්‍රමණය වියැ. 1860 ගණන්වලැ ඇරැඹි රිවි සිප්ලකුවලැ මුල් දිවැඩුමට හෙය වූයේ ගල් අඟුරු ඉක්මනින් හිඟ වනු ඇතැයි යන ඇවෙක්සුමයි. කෙසේ වතදු, 20 වැනි සියවසේ මුල් භාගයේ දී ගල් අඟුරු හා මිහිතෙල්වලැ වැඩිවන සුලබතාව, ආර්ථිකය හා උපයෝගීතාව හමුවේ රිවි සිප්ලකුවේ දිවැඩුම එක්තැනැ පල් වියැ.
සටහන් සංස්කරණය
- ↑ ඔද - Energy (හින්දි: //ඌර්ජා//; ලතින: //ඒනර්ජි//) ; බලය - Power; සවිය - Stregnth; වැර - Force
- ↑ කාලයේ තාලයට සිංහල
- ↑ රවිසුරයි - Radiate (verb) (සිප් වදන්, එඩිය සඟරාව); Radiate (verb), ORIGIN: late 16th century: from Latin radiat - ‘emitted in rays’, from the verb radiare, from radius ‘ray, spoke’; අර+විසුරයි > අරවිසුරයි > (පෙර සර ලොපයෙන්) රවිසුරයි - Radiate (verb)
- ↑ සැටිය - System, සැටවයි - Systematize (verb) (එඩිය සඟරාව)
- ↑ domestic hot water
- ↑ පෙරදෙව්ව - Project (එඩිය සඟරාව); පෙර දෙවනුයේ > පෙරදෙව්ව; Project (Origin): from Latin pro- ‘forth’ + jacere ‘to throw’
- ↑ අදි+වඩයි > (පෙර සර ලොපයෙන්) දිවඩයි - Develope (verb), තරාපමුණයි - Transport (verb) (එඩිය සඟරාව) ; [Develope (verb) - grow or cause to grow and become more mature, advanced, or elaborate]