ස්රැති (සංගීතය)
ශ්රුති ( සංස්කෘත "ඇසූ දෙය", "ශබ්ද " ; śruti ලෙසද ලියා ඇත) යනු ඉන්දියානු සම්භාව්ය සංගීතයේ සුසර කිරීමේ පද්ධතියේ කුඩාම විරාමය යි.
ශ්රැති වර්ග
සංස්කරණයබොහෝ කතුවරුන් භේදකාරී ස්වභාවයක් ව්යංගයෙන් උපකල්පනය කළද, වැඩි හෝ අඩු ශෘති සහිත පද්ධති යෝජනා කර ඇතත්, කැනොනිකල් වශයෙන් අෂ්ටකයක ශ්රුති 22ක් ඇත.[තහවුරු කර නොමැත] මෙහි ඒවා හුදෙක් ස්වරයෙන් දක්වා ඇත.
මේවට අසීමිත අනුපාත ඇත, ඒ නිසා ශ්රුති වර්ග, පූර්ණ නිදහස ඇති පරිදි ඉන්දියානු සංගීතය විස්තර කර ඇති සම්භාව්ය අගයන් වේ. එනම්,
- Chatuh shruti : 9/8
- ත්රී ශ්රුතිය: 10/9
- ද්වි ශ්රුතිය: 16/15
- තනි හෝ ඒකීය ශ්රුතිය (ප්රමාණ ශ්රුතිය): 81/80.
තවද, ස්වර දෙකක් (මාත්රා) අතර දුර ලබා දෙන අන්තර්-ශ්රුති ඇත:
- 2:1 ස සිට ස' (හෝ රි සිට රි', ග සිට ග', ආදිය) දක්වා දුර ලෙස ගනු ලබන අතර, එය "4 වන ශ්රැතිය" මත තබා ඇත.
# 3:2 ස සිට ප දක්වා (එනම් 1 සිට 5 වන ස්වරය දක්වා) දුර ලෙස ගනු ලබන අතර, "17වන ශ්රැතිය" මත තබා ඇත. # 4:3 ස සිට ම දක්වා දුර ලෙස ගනු ලබන අතර, එය "13 වැනි ශ්රුතිය" මත තබා ඇත. # 5:4 ස සිට ග දක්වා දුර ලෙස ගනු ලබන අතර, එය "9 වැනි ශ්රුතිය" මත තබා ඇත. # 6:5 යනු ස සිට ග දක්වා ඇති දුර ලෙස වන අතර, මහලු වියේදී ග' වෙත ගමන් කරන බැවින් තීව්ර ලෙස හැඳින්වේ.
Shrutis in Hindustani Music
සංස්කරණයThe table lists the 22 shrutis canonically defined in Hindustani music, defined as intervals from the swara Shadja. Shadja is assumed to be equivalent to the note A♯. Their width is given as frequency ratio or in cents. A comparison with intervals in Western music (5-limit tuning) is also provided.
Shruti | Equivalent interval in 5-limit tuning |
Swara | Note | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Name | Ratio | Cents | Name | Frequency (Hz) |
Name | Frequency in 12-TET (Hz) | |
Kshobhini | 1 | 0 | Unison | ෂඩ්ජය | 466.1638 | A♯ | 466.1638 |
Tivra | 256/243 | 90 | කෝමල රිෂභය | 491.1026 | B | 493.8833 | |
Kumdavati | 16/15 | 112 | Minor second | 497.2414 | |||
Manda | 10/9 | 182 | Major second | 517.9598 | C | 523.2512 | |
Chandovati | 9/8 | 204 | ශුද්ධ රිෂභය | 524.4343 | |||
Dayavanti | 32/27 | 294 | Minor third | කෝමල ගාන්ධාරය | 552.4904 | C♯ | 554.3653 |
Ranjani | 6/5 | 316 | 559.3966 | ||||
Raktika | 5/4 | 386 | Major third | ශුද්ධ ගාන්ධාරය | 582.7048 | D | 587.3296 |
Rudri | 81/64 | 408 | 589.9886 | ||||
Krodhi | 4/3 | 498 | Perfect fourth | ශුද්ධ මධ්යමය | 621.5517 | D♯ | 622.2540 |
Vajrika | 27/20 | 520 | 629.3211 | ||||
Prasarini | 45/32 | 590 | Augmented fourth | තීව්ර මධ්යමය | 655.5428 | E | 659.2552 |
Priti | 729/512 | 612 | 663.7371 | ||||
Marjani | 3/2 | 702 | Perfect fifth | පංචමය | 699.2457 | F | 698.4565 |
Kshiti | 128/81 | 792 | කෝමල ධෛවතය | 736.6539 | F♯ | 739.9889 | |
Rakta | 8/5 | 814 | Minor sixth | 745.8621 | |||
Sandipini | 5/3 | 884 | Major sixth | 776.9397 | G | 783.9909 | |
Alapini | 27/16 | 906 | ශුද්ධ ධෛවතය | 786.6514 | |||
Madni | 16/9 | 996 | Minor seventh | කෝමල නිෂාදය | 828.7356 | G♯ | 830.6095 |
Rohini | 9/5 | 1018 | 839.0948 | ||||
Ramya | 15/8 | 1088 | Major seventh | 874.0571 | A | 880.0001 | |
Ugra | 243/128 | 1110 | ශුද්ධ නිෂාදය | 884.9828 | |||
Kshobhini | 2 | 1200 | Octave | ෂඩ්ජය | 932.3276 | A♯ | 932.3276 |
This table does not reflect contemporary Indian point of view on Srutis in Hindustani music[1].
Further reading
සංස්කරණය- Lentz, Donald A. Tones and Intervals of Hindu Classical Music. University of Nebraska-Lincoln, 1961.
- Deva, B Chaitanya The Music of India: A Scientific Study.
- Rao, Suvarnalata Acoustical Perspective on Raga Rasa Theory.
References
සංස්කරණය- ^ Datta, A. K., Sengupta, R., Dey, N. and Nag, D. Experimental Analysis of Shrutis from Performances in Hindustani Music. Kolkata: Scientific Research Department ITC Sangeet Research Academy, 2006.
External links
සංස්කරණය- http://www.22shrutiharmonium.com සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2019-07-15 at the Wayback Machine A 22-shruti harmonium by Dr. Vidyadhar Oke
- www.soundofindia.com Article on shrutis by Jeyanthe Ratnakumar
- Sound samples of Indian shrutis and their names
- A software implementation of 22 Srutis with 12 Indian Classical Instruments