ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරු විද්යාව
ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරු විද්යාව යනු ඉංජිනේරු ක්ෂේත්රයේ ව්යුහමය පද්ධති නිර්මාණය හා පවතින ව්යුහමය පද්ධතිවල පැවැත්ම සම්බන්ධ ක්රියාකාරකම් වලට උපකාරී වන විද්යාවයි. අනෙකුත් ආදේශික ක්ෂේත්ර ලෙස භෞතික වස්තූන් හා පද්ධති, කාර්මික යෙදීම් හා ශක්ති ගබඩා කරනය හා විසුරුවා හරින ව්යුහමය නිර්මාණද මෙයට ඇතුලත්ය. ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරු විද්යාව, සිවිල් ඉංජිනේරු විද්යාවේ විශේෂ ක්ෂේත්රයක් ලෙස සැලකිය හැකි නමුත් ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරු විද්යාවටම ආවේණික ක්රමවේදයක් ද පවතී.
ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරුවෙකු ප්රධාන වශයෙන් ගොඩනැගිලි හා ගොඩනැගිලි නොවන ව්යුහ නිර්මාණය කරන අතර උපකරණ වල ව්යුහාත්මක නිර්මාණයන් ටද දායක වන අතර එම නිර්මාණ වල ආරක්ෂාව හා නිරවද්යතාවය ගැන ඇතිවන බලපෑම් ද සලකා බලනු ලැබේ. මිනිසුන්ගේ විශාල නිර්මාණ වන ගෘහභාණ්ඩ වල සිට වෛද්ය උපකරණ විවිධ වර්ගයේ වාහන ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරුවෙකුගේ විශේෂ නිපැයුම් ලෙස සැලකිය හැක.
ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරුවන් විශේෂයෙන් ම නිර්මාණයේ ආරක්ෂාකාරි බව පිළිබද සැලකිලිමත් විය යුතු අතර ආරක්ෂාව පිළිබද අනාවැකි ( ව්යුහයේ අනතුරු ඇගවීමකින් තොරව බිද නොවැටිය යුතුයි) ක්රියාකාරී උපමාන හෝ සේවාවන් පිළිබදව සැලකිය යුතුය. ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරුවන් නිර්මාණාත්මක නිපැයුම් කාර්යක්ෂමව මුදල් පාවිච්චිය හා ද්රව්ය වල උසස් බව ආදිය ගැන වගකීමක් දැරිය යුතුයි.
ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරු
සංස්කරණය
ඉංජිනේරු නිර්මාණවලට හා ඒවායේ විශ්ලේෂණයට වගකිව යුතු වන්නේ ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරුවන්ය. කණිෂ්ඨ මට්ටමේ සැලසුම් ඉංජිනේරුවන් තනි ව්යුහමය ගොඩනැගිලිවල ව්යුහයන් වන තලාද, කුළුණු හා බිම් නිර්මාණ වලට දායක විය යුතුය. පළපුරුදු ඉංජිනේරුවන් ව්යුහමය නිර්මාණයන්ට හා සම්පූර්ණ පද්ධතියේම නිර්මාණයට වගකිව යුතු වේ. එනම් ගොඩනැගිල්ලක සිරස්ව හා පාර්ශ්වීකව ඇතිවන බලයන් හා ඒවාට ප්රතිරෝධයක් ඇති වන ආකාරය පිළිබදවත් එමඟින් ඇද නොවැටෙන ආකාරයෙන් ගොඩනැගිල්ල ඉදිකිරීම පිළිබදවත් සැලසුම් ශිල්පියාට හොද අවබෝධයක් තිබිය යුතුයි. ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරුවන් හට නිරතුරුවම කිසියම් ක්ෂේත්රයක් පිළිබඳ අධ්යනයේ නියැළීමට සිදුවේ. එබැවින් පාලම්, ගොඩනැගිලි, කර්මාන්ත ශාලා ව්යුහ හෝ රථ වාහන හෝ ගුවන් යානා පිළිබඳ විශේෂඥ දැනුමක් තිබිය යුතුයි.
ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරු විද්යාවේ ආරම්භය මිනිසුන්ගේ මුලික සැලසුම් ගොඩනැඟීම් සිදුවන අවධියේ පටන් ඇතිවූවකි. 19 වන සියවසේ සිදුවූ ශීඝ්ර කාර්මිකරණයත් සමඟ වාස්තු විද්යාව වෘත්තියක් වශයෙන් ඉදිරියට පැමිණි අතර, එය ඉංජිනේරු වෘත්තියේ විශේෂ සන්ධිස්ථානයකි. එතෙක් වාස්තු නිර්මාණ ශිල්පයා ප්රධාන ගොඩනැගුම්කරු ලෙස එම කාර්ය දෙකම සිදුකරන ලදී. ව්යුහාත්මක සිද්ධාන්ත පිළිබදව තේරුම් ගැනීමත් සමඟම 19 වන හා 20 වන ශතවර්ෂයේ සැලසුමි ඉංජිනේරුවන් වෘත්තියයක් වශයෙන් නිවැරදිව හඳුනා ගෙන තිබුණි.
වර්තමානයේ ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරුවෙකුගේ කාර්යභාරය ලෙස ස්ථතික හා ගතික හාරණය සම්බන්ධයෙන් හා විවිධ ව්යුහයන්ගේ ප්රතිරෝධී බවේ උපයෝගීතාවය ගැන අවබෝධයක් තිබීම අත්යවශ්යයි. වර්තමාන සැලසුම්වල සංකීර්ණත්වය, උසස් නිර්මාණශිලීත්වය සහ බාහිර බලපෑම්වලට ප්රතිරෝධී තිබිය යුතුය. ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරුවකුට සාමාන්යයෙන් අවුරුදු 3, 4 හෝ 5 ක කාල සීමාවක් සහිත උපාධියක් තිබිය යුතුයි. අනතුරුව අවුරුදු 3 ක වෘත්තියමය පුහුණුවක් පලපුරුදු ඉංජිනේරුවකුට තිබිය යුතුයි.
ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරුවන් විවිධ සාමාජිකයන්ගෙන් හා ලෝකයේ විධිමත් ආයතන වලින් බලය ලත් ඉංජිනේරුවන් විය යුතුය. (උදාහරණ ලෙස එංගලන්තයේ ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරු ආයතනය සැලකිය හැකිය.) ඔවුන් අධ්යයනය කළ උපාධි පාඨමාලාවට අනුකූලව ව්යුහාත්මක ඉංජිනේරුවන් හෝ සිවිල් ඉංජිනේරුවන් ලෙස බලයලත් ඉංජිනේරුවන් විය යුතුයි.