රෝමානු කතෝලික ආගමික නිකායන්
කතෝලික සම්ප්රදාය
මෙයද බලන්න: පාප්තුමාගේ මූලධර්මයේ development තිහාසික සංවර්ධනය
ක්‍රි.ව. 1 වන සියවසේදී ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ විසින් අපෝස්තුළුවරුන් විසින් ආරම්භ කරන ලද මුල් සභාව මෙය බව කතෝලික සභාව සිය ධර්මයෙන් උගන්වයි. පාප්තුමාගේ විශ්වකෝෂය වන මිස්ටික් කෝපෝරිස් (XII වන පියුස් පාප්තුමා) කතෝලික පල්ලියේ ප්‍රබන්ධ කථාව මෙසේ ප්‍රකාශ කරයි: “අපි යේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ මෙම සැබෑ සභාව නිර්වචනය කර විස්තර කරන්නේ නම්, එය ශුද්ධ, කතෝලික, අපෝස්තලික, රෝම පල්ලියයි. 'ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ අද්භූත ශරීරය' ලෙස හඳුන්වන වාක්‍ය ඛණ්ඩයට වඩා උතුම්, උත්කෘෂ්ට හෝ දිව්‍යමය ප්‍රකාශනයක් අපට සොයාගත නොහැකි වනු ඇත. දෙවන වතිකානු කවුන්සිලයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ව්‍යවස්ථාව වන ලුමෙන් ජෙන්ටියම් (1964) තවදුරටත් ප්‍රකාශ කරන්නේ, “ඇදහිල්ල තුළ ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ එකම පල්ලිය ශුද්ධ, කතෝලික හා අපෝස්තලික යැයි ප්‍රකාශ කරනු ලැබේ ... සමාජයක් ලෙස ලෝකය තුළ පිහිටුවන ලද සහ සංවිධානය වූ, කතෝලික පල්ලියේ ජීවත් වන අතර එය පාලනය කරනු ලබන්නේ පීටර්ගේ අනුප්‍රාප්තිකයා සහ බිෂොප්වරු ඔහු සමඟ හවුලේය. ”[44] [45] ඒ හා සමානව, නවවන පියුස් පාප්තුමාගේ විශ්වකෝෂය වන සිංගුලාරි ක්විඩම්, “අපෝස්තලික රෝම පල්ලිය වන එකම සැබෑ, ශුද්ධ වූ, කතෝලික පල්ලියක් ඇත. පේතෘස්ගේ වචනයෙන් ආරම්භ කරන ලද එක් දර්ශනයක් පමණක් ඇත. ස්වාමීනි ... පල්ලියෙන් පිටත, තම පාලනයෙන් ඔබ්බට නොදැනුවත්කමින් සමාව නොගතහොත් කිසිවෙකුට ජීවිතය හෝ ගැලවීම බලාපොරොත්තු විය නොහැක. ” එය කතෝලික භක්තිමත් හා කතෝලික සාහිත්‍යයේ පොදු තේමාවක් වේ: "ශුද්ධ වූ කතෝලික හා අපෝස්තලික පල්ලිය යනු දෙවියන් වහන්සේගේ පුත් යේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ එකම එ pher ේරා වන එකම රැළයි." (කතෝලික යාච් yer ා පොත, පිටුව 236, "එක රැළක්, එක් එ pher ේරෙක්") [46]
ඇදහිල්ලේ මූලධර්මය සඳහා වූ 2007 ප්‍රකාශනය [47] පැහැදිලි කළේ, මෙම ඡේදයේ “යැපීම” යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ මෙම විචක්ෂණශීලී, historical තිහාසික අඛණ්ඩතාව සහ කතෝලික පල්ලියේ ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ විසින් ස්ථාපිත කරන ලද සියලුම අංගවල ස්ථීර භාවයයි. ක්රිස්තුස්ගේ පල්ලිය මේ පොළොව මත ස්ථිරව දක්නට ලැබේ ", සහ කතෝලික පල්ලියෙන් වෙන් වූ ආගමික ප්රජාවන් තුළ කරුණාව ක්රියාත්මක විය හැකි බව පිළිගෙන ඇති අතර, ඔවුන් තුළ ඇති" විශුද්ධ කිරීමේ හා සත්‍යයේ සමහර අංග "නිසා, නමුත්" කෙසේ වෙතත්, 'ජීවත්වේ' යන වචනය එකතු විය. කතෝලික පල්ලියට පමණක් ආරෝපණය කළ හැක්කේ හරියටම ඇදහිල්ලේ සංකේතවල අප ප්‍රකාශ කරන එක්සත්කමේ සලකුණට (මම විශ්වාස කරමි ... 'එක' පල්ලියේ); මෙම 'එක' පල්ලිය පවතින්නේ කතෝලික පල්ලිය."
කතෝලික පල්ලිය උගන්වන්නේ වලංගු ශුද්ධ නියෝග ඇති බිෂොප්වරුන්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කිතුනුවන්ගේ ආයතනික ආයතන පමණක් නිසි අර්ථයෙන් “පල්ලි” ලෙස හඳුනාගත හැකි බවයි. කතෝලික ලේඛනවල, එවැනි බිෂොප්වරුන් නොමැති ප්රජාවන් විධිමත් ලෙස පල්ලියේ ප්රජාවන් ලෙස හැඳින්වේ.ඕතඩොක්ස් සම්ප්රදාය
සාම්ප්‍රදායිකව මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය ලෙස හඳුන්වනු ලබන එකඟ නොවන වෙනත් මූලධර්මයන්ගෙන් “සැබෑ පල්ලියේ” ඇදහිල්ල හෝ විශ්වාසයන් වෙන්කර හඳුනා ගැනීම සඳහා ඕතඩොක්ස් යන වචනය සාමාන්‍යයෙන් භාවිතා වේ.
නැගෙනහිර ඕතඩොක්ස් පල්ලිය සහ පෙරදිග ඕතඩොක්ස් පල්ලි සෑම එකක්ම මුල් ක්‍රිස්තියානි පල්ලිය යැයි කියා ගනී. නැඟෙනහිර ඕතඩොක්ස් පල්ලිය සිය ප්‍රකාශය පදනම් කරගන්නේ මූලික වශයෙන් එය මුල් ක්‍රිස්තියානි පල්ලියේ සම්ප්‍රදායන් හා විශ්වාසයන්ට අනුකූල බව ප්‍රකාශ කිරීම මත ය. පෙන්ටාර්කි (රෝමය හැර) දර්ශන පහෙන් හතරක් තවමත් එහි කොටසක් බව ද එහි සඳහන් වේ. පෙරදිග ඕතඩොක්ස් පල්ලිවල ප්‍රකාශ නැගෙනහිර ඕතඩොක්ස් පල්ලියේ ප්‍රකාශයන්ට සමානය. ඔවුන් කිසි විටෙකත් දෙවියන්ගේ ස්වභාවය පිළිබඳ න්‍යාය අනුගමනය නොකළ අතර එය චාල්සඩන් කවුන්සිලයෙන් පසුව ඇති වූ විවේකයට පසුව සකස් කරන ලදී.
ක්‍රිස්තියානි ධර්මය සක්‍රියව ප්‍රවර්ධනය කළ පළමු රෝමානු අධිරාජ්‍යයා වන කොන්ස්ටන්ටයින් I ගේ පාලන සමයේදී මෙම “සාම්ප්‍රදායික” සංකල්පය විශේෂ වැදගත්කමක් ලබා ගැනීමට පටන් ගත්තේය. කොන්ස්ටන්ටයින් විසින් පළමු කිතුනු සභාව වන නයිසියා කවුන්සිලය කැඳවන ලද අතර එය ක්‍රිස්තියානි ඇදහිල්ලේ පළමු විශ්වීය ඇදහීම සැපයීමට උත්සාහ කළේය.
4 වන ශතවර්ෂයේ මේ හා අනෙකුත් කවුන්සිලවල ප්‍රධාන ගැටළුව වූයේ ඒරියානුවාදය සහ ත්‍රිත්වවාදය අතර ක්‍රිස්තියානි විවාදයයි. ත්‍රිත්වවාදය යනු කතෝලික පල්ලියේ නිල මූලධර්මය වන අතර සමහර නූතන ත්‍රිත්ව නොවන පල්ලි මෙම භාවිතය පිළිබඳව විවාද කළද “ඕතඩොක්ස්” යන යෙදුම සමඟ දැඩි ලෙස සම්බන්ධ වේ.