නයිජර් හි සංස්කෘතිය
නයිජීරියානු සංස්කෘතිය විචලනය මගින් සලකුණු කර ඇත, ප්‍රංශ යටත් විජිතවාදය 20 වන සියවසේ ආරම්භයේ සිට එක්සත් රාජ්‍යයක් බවට පත් වූ සංස්කෘතික සන්ධිස්ථානයේ සාක්ෂි ඇත. දැන් නයිජර් යනු පූර්ව යටත් විජිත යුගයේ විවිධ සංස්කෘතික ප්‍රදේශ හතරකින් නිර්මාණය විය: සර්මා සහ සොන්හායි නිරිත දෙසින් නයිජර් ගංගා නිම්නයේ ආධිපත්‍යය දැරූහ. හවුසලන්ඩ් හි උතුරු පරිධිය, බොහෝ දුරට සොකෝටෝ කැලිෆේටයට ප්‍රතිරෝධය දැක්වූ ප්‍රාන්තවලින් සෑදී ඇති අතර නයිජීරියාව සමඟ දිගු දකුණු මායිම දිගේ විහිදේ; කානම්-බෝර්නු අධිරාජ්‍යයේ කොටසක් වූ කනුරි ගොවීන් සහ ටූබූ එඬේරුන්ගෙන් ජනාකීර්ණ වූ, ඈත පෙරදිග පිහිටි චැඩ් විල සහ කෞආර්; සහ විශාල උතුරේ අයර් කඳුකරයේ සහ සහරා හි ටුවාරෙග් නාමිකයන්.
.jpg)
මෙම සෑම ප්‍රජාවක්ම, එඬේර වොඩාබේ ෆුලා වැනි කුඩා ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් සමඟින්, ඔවුන්ගේම සංස්කෘතික සම්ප්‍රදායන් නව නයිජර් වෙත ගෙන එන ලදී. නිදහසින් පසු බලයට පත් වූ ආන්ඩු හවුල් ජාතික සංස්කෘතියක් ගොඩනැගීමට උත්සාහ කළ අතර, මෙය මන්දගාමීව ගොඩනැගෙමින් පවතී, ප්‍රධාන නයිජීරියානු ප්‍රජාවන්ට ඔවුන්ගේම සංස්කෘතික ඉතිහාසයන් ඇති නිසාත්, අර්ධ වශයෙන් නයිජීරියානු ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් වන හවුසා, ටුවාරෙග් සහ කනුරි නිසාත් ය. නමුත් යටත් විජිතවාදය යටතේ හඳුන්වා දුන් දේශසීමා තරණය කරන විශාල වාර්ගික ප්‍රජාවන්ගෙන් කොටසක් විය.
1990 දශකය වන තුරුම, රජය සහ දේශපාලනය අධික ලෙස ආධිපත්‍යය දැරුවේ නියාමි සහ අවට කලාපයේ සර්මා ජනතාව විසිනි. ඒ අතරම බර්නි-එන්'කොන්නි සහ මේන්-සෝරෝවා අතර හවුසා දේශසීමා ප්‍රදේශවල ජනගහනයේ බහුත්වය, බොහෝ විට සංස්කෘතිකමය වශයෙන් නියාමි ට වඩා නයිජීරියාවේ හවුසාලන්තය දෙසට හැරී ඇත. 1996 සහ 2003 අතර, ප්‍රාථමික පාසල් පැමිණීම 30% ක් පමණ විය,[1] පිරිමින්ගෙන් 36% ක් සහ කාන්තාවන්ගෙන් 25% ක් පමණි. අමතර අධ්‍යාපනය මද්‍රාසා හරහා සිදුවේ.
උත්සව සහ සංස්කෘතික උත්සව සංස්කරණය
ගුරෙවෝල් උත්සවය සංස්කරණය
ගුවෙරෝවෝල් උත්සවය යනු ටහුවා කලාපයේ අබලක් හෝ අගාඩෙස් කලාපයේ ඉන්ගාල් හි පැවැත්වෙන සම්ප්‍රදායික වොඩාබේ සංස්කෘතික උත්සවයකි. එය නයිජර්හි වොඩාබේ (ෆුලා) ජනයා විසින් පවත්වනු ලබන වාර්ෂික සම්ප්‍රදායික ආලය චාරිත්‍රයකි. මෙම උත්සවය අතරතුර, තරුණ තරුණියන් විචිත්‍රවත් විසිතුරු ආභරණවලින් සැරසී, සාම්ප්‍රදායික මුහුණු සිතුවම් වලින් සැරසී, නැටීමට සහ ගායනා කිරීමට පේළිවලට එක්රැස් වන අතර, විවාහක තරුණියන්ගේ අවධානය දිනා ගැනීමට තරඟ කරති. ගුවෙරෝවෝල් උත්සවය ජාත්‍යන්තර ආකර්ෂණයක් වන අතර එය නැෂනල් ජියෝග්‍රැෆික් වැනි ප්‍රමුඛ පෙළේ චිත්‍රපට සහ සඟරාවල ප්‍රදර්ශනය විය.
සුව සාලෙ උත්සවය සංස්කරණය
"La Cure salée" යනු වර්ෂා සමයේ අවසානය සැමරීම සඳහා සම්ප්‍රදායිකව අගාඩෙස් කලාපයේ ඉන්ගාල් හි ටුවාරෙග් සහ වොඩාබේ නාමිකයන්ගේ වාර්ෂික උත්සවයකි. දින තුනක් පුරාවට, ඔටුවන් සහ අශ්ව රේස්, ගීත, නැටුම් සහ කතන්දර කීම සමඟින් ටුවාරෙග් ඔටුවන් අසරුවන්ගේ පෙළපාළියක් මෙම උත්සවය සමන්විත වේ.
මාධ්‍ය සංස්කරණය
නයිජර් 1990 ගණන්වල අගභාගයේදී විවිධ මාධ්‍ය සංවර්ධනය කිරීමට පටන් ගත්තේය. තුන්වන ජනරජයට පෙර, නයිජර්වරුන්ට ප්‍රවේශය තිබුණේ දැඩි ලෙස පාලනය වූ රාජ්‍ය මාධ්‍ය වෙත පමණි.[2] දැන් නියාමි පුවත්පත් සහ සඟරා ගණනාවක් අඩංගු වේ; ලේ සහෙල් වැනි සමහර ඒවා රජයෙන් ක්‍රියාත්මක වන අතර බොහෝ දෙනෙක් රජය විවේචනය කරති.[3][4] රූපවාහිනී යන්ත්‍ර ග්‍රාමීය දුප්පතුන් බොහෝ දෙනෙකුගේ මිලදී ගැනීමේ හැකියාවෙන් ඔබ්බට ගොස් ඇති නිසාත්, නූගත්කම මුද්‍රිත මාධ්‍ය ජන මාධ්‍යයක් වීම වළක්වන නිසාත් ගුවන්විදුලිය වැදගත්ම මාධ්‍යය වේ.[5]
රාජ්‍ය විකාශක ORTN හි ජාතික සහ ප්‍රාදේශීය ගුවන්විදුලි සේවාවන්ට අමතරව, මධ්‍යස්ථාන 100කට වඩා වැඩි සංඛ්‍යාවක් ඇති පුද්ගලික ගුවන් විදුලි ජාල හතරක් ඇත. ඒවායින් තුනක් - අන්ෆානි සමූහ, සරෝනියා සහ ටෙනරේ - ප්‍රධාන නගරවල නාගරික-පාදක වාණිජ-ආකෘති FM ජාල වේ.[6] සිවිල් සමාජ සංවිධානයක් වන Comité de Pilotage de Radios de Proximité (CPRP) මගින් පාලනය වන ප්‍රජා ගුවන්විදුලි මධ්‍යස්ථාන 80 කට අධික සංඛ්‍යාවක ජාලයක් ද දිවයිනේ ප්‍රදේශ හත පුරා පැතිර පවතී. ස්වාධීන අංශයේ ගුවන්විදුලි ජාල CPRP නිලධාරීන් විසින් සාමූහිකව ඇස්තමේන්තු කර ඇත්තේ මිලියන 7.6 ක ජනතාවක් හෝ ජනගහනයෙන් 73% ක් පමණ (2005) ආවරණය වන බවයි.
නයිජීරියානු ගුවන්විදුලි මධ්‍යස්ථාන හැරුණු විට, BBC හි හවුසා සේවාව නයිජීරියාවේ දේශසීමාවට ආසන්නව රටේ පුළුල් ප්‍රදේශ පුරා, විශේෂයෙන් දකුණේ FM රිපීටරවලින් සවන් දෙනු ලැබේ. Radio France Internationale සමහර වාණිජ මධ්‍යස්ථාන හරහා චන්ද්‍රිකා හරහා ප්‍රංශ භාෂාවෙන් නැවත විකාශනය කරයි. Tenere FM එම නමින්ම ජාතික ස්වාධීන රූපවාහිනී මධ්‍යස්ථානයක් ද පවත්වාගෙන යයි.[6]
ජාතික මට්ටමින් සාපේක්ෂ නිදහස තිබියදීත්, නයිජර් මාධ්‍යවේදීන් පවසන්නේ තමන්ට බොහෝ විට පළාත් පාලන ආයතනවලින් බලපෑම් එල්ල වන බවයි.[7] රාජ්‍ය ORTN ජාලය රජය මත මූල්‍යමය වශයෙන් රඳා පවතී, අර්ධ වශයෙන් විදුලි බිල්පත් මත අධිභාරයක් මගින් සහ අර්ධ වශයෙන් සෘජු සහනාධාරය හරහා. මෙම අංශය 2007 සිට දවුඩා ඩයල්ලෝ විසින් ප්‍රධානත්වයෙන් 1990 දශකයේ මුල් භාගයේ ස්වාධීන ආයතනයක් ලෙස පිහිටුවන ලද Conseil Supérieur de Communications මගින් පාලනය වේ. ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් කණ්ඩායම් අවම වශයෙන් 1996 සිට රජය විවේචනය කර ඇත්තේ රාජ්‍ය විවේචනයට දඬුවම් කිරීම සඳහා රෙගුලාසි සහ පොලිසිය භාවිතා කරන බවයි.[8][9]
යොමු කිරීම් සංස්කරණය
- ↑ "At a glance: Niger". Archived from the original on 30 November 2009. සම්ප්‍රවේශය 22 June 2007.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ SEMINAIRE-ATELIER DE FORMATION ET DE SENSIBILISATION "Mission de service public dans les entreprises de presse d’Etat et privée" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 19 ජනවාරි 2017 at Archive-It. Historical introduction to Press Laws, in conference proceedings, Organised by FIJ/SAINFO/LO-TCO CCOG. NIAMEY, June 2002.
- ↑ "Media in Niger: the African Development Information Database". 13 December 2009 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
- ↑ Medias Status Report: Niger සංරක්ෂණය කළ පිටපත 4 මාර්තු 2009 at the Wayback Machine. Summary document written for the African Media Partners Network. Guy-Michel Boluvi, Les Echos du Sahel Niamey, January 2001.
- ↑ Geels, Jolijn. Niger. Bradt UK/Globe Pequot Press USA, 2006. ISBN 978-1-84162-152-4
- ↑ 6.0 6.1 U.S. Department of State. Report on Human Rights Practices – Niger. 1993–1995 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 16 ජූනි 2009 at the Wayback Machine to 2006 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 21 අප්‍රේල් 2020 at the Wayback Machine.
- ↑ Niger : Conseil de presse. Les journalistes refusent la mise sous tutelle සංරක්ෂණය කළ පිටපත 10 මැයි 2011 at the Wayback Machine. Ousseini Issa. Médi@ctions n°37, Institut PANOS Afrique de l'Ouest. March 2004.
- ↑ Attacks on the press: Niger 2006 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 20 සැප්තැම්බර් 2011 at the Wayback Machine. Committee to Protect Journalists (2007). Retrieved 23 February 2009.
- ↑ Niger: Emergency legislation infringes non-derogable human rights සංරක්ෂණය කළ පිටපත 11 පෙබරවාරි 2009 at the Wayback Machine. AMNESTY INTERNATIONAL Public Statement. AI Index: AFR 43/001/2007 (Public Document) Press Service Number: 181/07. 21 September 2007.