ටෝගෝ හි ආණ්ඩුව
ජනාධිපතිවරයා වසර පහක් සඳහා සර්වජන හා සෘජු ඡන්ද බලයෙන් තේරී පත් වන අතර සන්නද්ධ හමුදාවන්හි අණ දෙන නිලධාරියා වන අතර නීති සම්පාදනය කිරීමට සහ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ඔහුට අයිතියක් ඇත. විධායක බලය ක්‍රියාත්මක වන්නේ ජනාධිපතිවරයා සහ රජය විසිනි. ආණ්ඩුවේ ප්‍රධානියා වන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පත් කරනු ලබන අගමැතිවරයාය.
ඒක පක්ෂ ක්‍රමයක් යටතේ ටෝගෝව පාලනය කළ ජනාධිපති ඥාසිංබේ ඊයඩේමා 2005 පෙබරවාරි 5 වන දින හෘදයාබාධයකින් මිය ගියේය. ටෝගෝ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව යටතේ, පාර්ලිමේන්තුවේ ජනාධිපති ෆාම්බරේ අවුට්ටාර න්චබා, ජනාධිපතිවරණයක් තෙක් රටේ ජනාධිපති විය යුතුව තිබුණි. දින 60ක් ඇතුළත මැතිවරණයක් කැඳවිය යුතු විය. පැරිසියේ සිට එයාර් ප්‍රංශ ගුවන් යානයකින් ආපසු පැමිණෙමින් සිටි නච්චබා රටින් බැහැරව සිටියේය.[1] Forces Armées Togolaises (FAT) හෝ Togolese Armed Forces ලෙස හැඳින්වෙන ටෝගෝ හමුදාව, ජාතියේ දේශසීමා වසා දැමූ අතර, ගුවන් යානය බෙනින් වෙත ගොඩ බැස්සවීමට සිදු විය. ඉන්ජිනේරු බල රික්තයක් සහිතව, දින 60ක් ඇතුළත මැතිවරණයක් අවශ්‍ය වන ව්‍යවස්ථාමය වගන්තිය ඉවත් කිරීමට පාර්ලිමේන්තුව ඡන්දය ප්‍රකාශ කළ අතර ඊයඩේමා ගේ පුත් ෆාරේ ඥාසිංබේ ජනාධිපති ධූරයට උරුමකම් කියන බවත් ඔහුගේ පියාගේ ඉතිරි කාලය සඳහා එම තනතුර දරන බවත් ප්‍රකාශ කළේය.[1] ෆවුරේ 2005 පෙබරවාරි 7 දින දිවුරුම් දුන්නේ අනුප්‍රාප්තිය පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර විවේචනය සමඟය.[2] අප්‍රිකානු සංගමය මෙම අත්පත් කර ගැනීම විස්තර කළේ හමුදා කුමන්ත්‍රණයක් ලෙසය.[3] එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයෙන් ද ජාත්‍යන්තර බලපෑම් ආවා. ටෝගෝව තුළ, අත්පත් කර ගැනීමට එරෙහි විරෝධය 400 ත් 500 ත් අතර සංඛ්‍යාවක් මිය ගිය කැරලි වලින් අවසන් විය.[4] ප්‍රධාන වශයෙන් රටේ දකුණු ප්‍රදේශයේ නගර සහ නගරවල කැරලි ඇති විය. ඇනෙහෝ නගරයේ සාමාන්‍ය සිවිල් කැරැල්ලක් හා පසුව රජයේ හමුදා විසින් සමූල ඝාතනයක් වාර්තා වේ. ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ෆාරේ ඥාසිංබේ මැතිවරනය පැවැත්වීමට එකඟ වූ අතර, පෙබරවාරි 25 දින, ඥාසිංබේ ජනාධිපති ධූරයෙන් ඉල්ලා අස් වූ අතර, පසුව අප්‍රේල් මාසයේ නිලවරණයට තරඟ කිරීමට නාමයෝජනා පිළිගත්තේය.[5]
2005 අප්‍රේල් 24 දින ඥාසිංබේ නිල ප්‍රතිඵලවලට අනුව 60%කට වැඩි ඡන්ද ප්‍රමාණයක් ලබා ගනිමින් ටෝගෝ හි ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය. තරඟයේ ඔහුගේ ප්‍රධාන ප්‍රතිවාදියා වූයේ Union des Forces du Changement (UFC) හි එමානුවෙල් බොබ්-අකිටානි ය. යුරෝපා සංගමයේ හෝ වෙනත් ස්වාධීන අධීක්‍ෂණයක් නොමැතිකම හේතුවෙන් මැතිවරණ වංචාවක් සිදු වූ බවට සැක කෙරේ.[6] පාර්ලිමේන්තුව සමාරම්භක අවස්ථාව දක්වා නියෝජ්‍ය ජනාධිපති බොන්ෆෝ අබ්බාස් අන්තර්වාර ජනාධිපති ලෙස නම් කරන ලදී.[5] 2005 මැයි 3 වන දින, ෆාරේ ඥාසිංබේ නව ජනාධිපති ලෙස දිවුරුම් දුන් අතර, "සාධාරණ සාධාරණ" ඡන්දය ප්‍රකාශ කළ අප්‍රිකානු සංගමය සහ එක්සත් ජනපදය මෙන් නොව, විරුද්ධවාදී ප්‍රකාශයන්ට සහාය දැක්වීම සඳහා යුරෝපීය සංගමය ටෝගෝ වෙත ආධාර අත්හිටුවන ලදී. නයිජීරියානු ජනාධිපති සහ AU හි සභාපති, ඔලුස්ගුන් බසන්ජ්, සභාග රජයක් පිහිටුවීම සඳහා වත්මන් රජය සහ විපක්ෂය අතර සාකච්ඡා කිරීමට උත්සාහ කළ අතර, හිටපු සැම්බියානු ජනාධිපති කෙනත් කවුන්ඩා ටෝගෝ වෙත AU හි විශේෂ නියෝජිතයෙකු ලෙස AU කොමිසම පත් කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කළේය..[7][8] ජූනි මාසයේදී ජනාධිපති ඥාසිංබේ විසින් විපක්ෂ නායක එඩම් කොඩ්ජෝ අගමැති ලෙස නම් කරන ලදී.
2007 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී, කල් දැමීමෙන් පසුව, සමානුපාතික නියෝජනය යටතේ මැතිවරණ පැවැත්විණි. මෙමගින් අඩු ජනාකීර්ණ උතුරට වැඩි ජනාකීර්ණ දකුණේ මන්ත්‍රීවරුන් සංඛ්‍යාවක් අසුන් ගැනීමට හැකි විය.[9] UFC දෙවන ස්ථානයට පත් වූ අතර අනෙකුත් පක්ෂ නොසැලකිලිමත් නියෝජනයක් ඉල්ලා සිටින අතර, ජනාධිපතිවරයාගේ සහාය ඇති පක්ෂ Rally of the Togolese People (RPT) බහුතරයක් දිනා ගත්තේය. සිවිල් සහ හමුදා ආරක්ෂක උපකරණවල සහාය ඇතිව RPT වෙත ඡන්ද වංචා කිරීමේ චෝදනා එල්ල විය. යුරෝපා සංගම් නිරීක්ෂක මෙහෙයුමක් පැවතීමත් සමඟ, අවලංගු කරන ලද ඡන්ද පත්‍රිකා සහ නීති විරෝධී ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම සිදු වූ අතර, ඉන් බහුතරයක් RPT බලකොටුවල සිදු විය. 2007 දෙසැම්බර් 3 වන දින අග්බෝයිබෝර්ගෙන් පසු අගමැති ලෙස ආර්පීටී හි කොම්ලාන් මල්ලි පත් කරන ලදී. 2008 සැප්තැම්බර් 5 වන දින මාලි ටෝගෝහි අගමැති ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්විය.
FRAC (වෙනස සඳහා රිපබ්ලිකන් පෙරමුණ) නම් විපක්ෂ සන්ධානයක් විසින් පිටුබලය ලැබූ UFC වෙතින් ජීන්-පියර් ෆාබ්‍රේට එරෙහිව ඡන්දවලින් 61%ක් ලබා ගනිමින් 2010 මාර්තු ජනාධිපතිවරණයේදී ෆාරේ ඥාසිංබේ නැවත තේරී පත් විය.[10] මැතිවරණ නිරීක්ෂකයින් "ක්‍රියාපටිපාටික දෝෂ" සහ තාක්ෂණික ගැටළු සටහන් කළ අතර, ප්‍රතිඵලයට අක්‍රමිකතා බලපා ඇති බව පවසමින් විපක්ෂය ප්‍රතිඵල හඳුනා ගත්තේ නැත.[11][12] මැතිවරණයෙන් පසු ෆෝර් ග්නාසිංබේට එරෙහිව වරින් වර විරෝධතා මතු විය.[13] 2010 මැයි මාසයේදී, විපක්ෂ නායක ගිල්ක්‍රිස්ට් ඔලිම්පියෝ, යූඑෆ්සී වෙත අමාත්‍ය ධූර අටක් ලබා දෙන සභාග විධිවිධානයක් වන ආන්ඩුව සමග බලය බෙදාගැනීමේ ගිවිසුමකට එළැඹෙන බව නිවේදනය කළේය.[14][15] 2012 ජූනි මාසයේදී, මැතිවරණ ප්‍රතිසංස්කරණ නිසා විරෝධතාකරුවන් දින ගණනාවක් ලෝමේ හි වීදි බැසීමට පොළඹවන ලදී; විරෝධතාකරුවන් 1992 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව වෙත ආපසු යාමට උත්සාහ කළ අතර එය ජනාධිපති ධුර කාල සීමාවන් යලි ස්ථාපිත කරන ලදී.[16] 2012 ජූලි මාසයේදී අග්‍රාමාත්‍ය ගිල්බට් හවුන්ග්බෝ ඉල්ලා අස්විය.[17] දින කිහිපයකට පසු, නව රජයට නායකත්වය දීමට වාණිජ ඇමති ක්වේසි අහෝමි-සුනු නම් කරන ලදී. එම මාසයේම, විපක්ෂ නායක ජීන්-පියරේ ෆාබ්රේගේ නිවස ආරක්ෂක හමුදා විසින් වටලන ලද අතර, දහස් ගණන් විරෝධතාකරුවන් නැවතත් ආන්ඩුවේ මර්දනයට එරෙහිව ප්‍රසිද්ධියේ පෙළ ගැසුනහ.[18]
2015 අප්‍රේල් මාසයේදී, ජනාධිපති ෆාරේ ඥාසිංබේ තුන්වන වාරයක් සඳහා නැවත තේරී පත් විය.[19] 2020 පෙබරවාරියේදී, ෆාරේ ඥාසිංබේ ඔහුගේ සිව්වන ජනාධිපති ධුර කාලය සඳහා නැවත තේරී පත් විය.[20] විපක්ෂයට වංචා සහ අක්‍රමිකතා පිළිබඳ චෝදනා තිබුණි. ඥාසිංබේ පවුල 1967 සිට ටෝගෝව පාලනය කර ඇත, එනම් එය අප්‍රිකාවේ දීර්ඝතම රාජවංශය වේ.[21]
පරිපාලන අංශ
සංස්කරණය
ටෝගෝ කලාප 5 කට බෙදා ඇති අතර ඒවා ප්‍රාන්ත 30 කට බෙදා ඇත. එම කලාප උතුරේ සිට දකුණට වන්නේ සවනෙස්, කරා, සෙන්ට්‍රාල්, ප්ලටෙක්ස් සහ මැරිටයිම් වේ.
විදේශ සබඳතා
සංස්කරණයටෝගෝ හි විදේශ ප්‍රතිපත්තිය නොබැඳි වුවද, එය බටහිර යුරෝපය, විශේෂයෙන් ප්‍රංශය සහ ජර්මනිය සමඟ ඓතිහාසික හා සංස්කෘතික බැඳීම් ඇත. ටෝගෝ මහජන චීන සමූහාණ්ඩුව, උතුරු කොරියාව සහ කියුබාව පිළිගනී. එය 1987 දී ඊශ්‍රායලය සමඟ සබඳතා යළි ස්ථාපිත කළේය. ටෝගෝ ක්‍රියාකාරී විදේශ ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කරන අතර ජාත්‍යන්තර සංවිධානවලට සහභාගී වේ. එය බටහිර අප්‍රිකානු කලාපීය කටයුතු සහ අප්‍රිකානු සංගමය තුළ විශේෂයෙන් ක්‍රියාකාරී වේ.
2017 දී, ටෝගෝ න්‍යෂ්ටික අවි තහනම් කිරීම පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.[22] 2022 රුවන්ඩාවේ කිගාලි හි පැවති පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය රාජ්‍ය නායක සමුළුවේදී ටෝගෝ ගැබොන් සමඟින් පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලයට සම්බන්ධ විය.[23] පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයට සම්බන්ධ වෙමින් විදේශ අමාත්‍ය රොබට් ඩසී රොයිටර් පුවත් සේවයට පැවසුවේ, රට සිය "රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, දේශපාලන සහ ආර්ථික ජාලය" පුළුල් කිරීමට සහ "ඇන්ග්ලෝෆෝන් ලෝකය සමඟ සමීප සබඳතා ගොඩනඟා ගැනීමට" උත්සාහ කළ බවයි.[24]
යුද
සංස්කරණයFAT (Forces armées togolaises, "ටෝගෝ සන්නද්ධ බලකාය"), යුධ හමුදාව, නාවික හමුදාව, ගුවන් හමුදාව සහ ජෙන්ඩර්මෙරි වලින් සමන්විත වේ. 2005 මුදල් වර්ෂය තුළ මුළු මිලිටරි වියදම් රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 1.6% කි. ලෝමේ, ටෙමෙඩ්ජා, කරා, නියම්ටූගු සහ ඩපාඕං හි හමුදා කඳවුරු පවතී.[25] වත්මන් ප්‍රධාන මාණ්ඩලික ප්‍රධානියා වන්නේ බ්‍රිගේඩියර් ජෙනරාල් ටිටික්පිනා අචා මොහොමඩ් වන අතර ඔහු 2009 මැයි 19 දින වැඩ භාර ගත්තේය.[26] ගුවන් හමුදාව ඇල්ෆා ජෙට් යානා වලින් සමන්විතය.[27]
මානව හිමිකම්
සංස්කරණයටෝගෝව 1972 සිට 1998 දක්වා සහ 2002 සිට 2006 දක්වා ෆ්‍රීඩම් හවුස් විසින් "නොමිලේ" ලේබල් කරන ලද අතර, 1999 සිට 2001 දක්වා සහ 2007 සිට "අර්ධ වශයෙන් නොමිලේ" ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇත. 2010 කොන්දේසි මත පදනම්ව එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුවේ වාර්තාවකට අනුව, මානව හිමිකම් ගැටළු අතරට "වධහිංසා පැමිණවීම ඇතුළුව අධික ලෙස බලය යෙදවීම, මරණ හා තුවාල වලට හේතු විය; නිල දණ්ඩමුක්තිය; දරුණු සහ ජීවිතයට තර්ජනයක් වන සිරගෙවල් තත්වයන්; අත්තනෝමතික අත්අඩංගුවට ගැනීම් සහ රඳවා තබා ගැනීම; දීර්ඝ නඩු විභාගයකට පෙර රඳවා තබා ගැනීම; අධිකරණයට විධායක බලපෑම; උල්ලංඝනය පුරවැසියන්ගේ රහස්‍යතා අයිතීන්, කාන්තා ලිංගික චර්මච්ඡේදනය (FGM) සහ පුද්ගලයන්ගේ ලිංගික සූරාකෑම ඇතුළුව නිල වශයෙන් දූෂණය වීම; විශේෂයෙන්ම කාන්තාවන් සහ ළමුන් සමලිංගික පුද්ගලයින්ට එරෙහිව නිල සහ සමාජ වෙනස්කම් කිරීම; HIV ආසාදිත පුද්ගලයන්ට එරෙහිව සමාජ වෙනස්කම් කිරීම; සහ ළමයින් ඇතුළුව බලහත්කාර ශ්‍රමය."[28] සමලිංගික ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් ටෝගෝ හි නීතිවිරෝධී වේ,[29] වසර 1 සිට තුන දක්වා සිරදඬුවමක් ඇත.[30]
යොමු කිරීම්
සංස්කරණය- ^ a b "Togo: Africa's democratic test case". BBC News. 11 February 2005. 2 April 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 November 2011.
- ^ "Togo leader sworn in amid protest". BBC News. 7 February 2005. 2 April 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 November 2011.
- ^ "Togo succession 'coup' denounced". BBC News. 6 February 2005. 27 March 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 June 2010.
- ^ "500 killed in Togo electoral violence – UN". Independent Online. AFP. 26 September 2005. 17 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 23 November 2023.
- ^ a b Godwin, Ebow (8 ජූනි 2010). "Togo Leader to Step Down, Seek Presidency". Associated Press (via SF Gate). 6 ජනවාරි 2006 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 27 ජූනි 2010.
- ^ "Technological shutdowns as tools of oppression". SciDev.net. 20 June 2005. 29 October 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 27 June 2010.
- ^ "Togo: African Union in Row Over Appointment of Special Envoy". Archived from the original on 26 සැප්තැම්බර් 2011. සම්ප්‍රවේශය 27 නොවැම්බර් 2005.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link). AllAfrica.com. 6 June 2005 - ^ "Togo: African Union in Row Over Appointment of Special Envoy". Archived from the original on 26 සැප්තැම්බර් 2011. සම්ප්‍රවේශය 27 නොවැම්බර් 2005.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link). AllAfrica.com - ^ Carlotti, Marie-Arlette. "Delegation for the Observation of the Parliamentary Election in Togo" (PDF). European Parliament. p. 3. 24 December 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය February 26, 2024.
- ^ "Togo's president re-elected: electoral agency". Sydney Morning Herald. 7 March 2010. සම්ප්‍රවේශය 16 November 2011.
- ^ "Togo opposition vows to challenge election result". BBC. 7 March 2010. 11 October 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 November 2011.
- ^ "Togo leader Gnassingbe re-elected in disputed poll". Reuters. 6 March 2010. 7 February 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 November 2011.
- ^ "Togo: 4,000 demonstrators protest Togo election results". AllAfrica.com. 11 April 2010. සම්ප්‍රවේශය 16 November 2011.
- ^ "Togo opposition 'to join coalition government'". BBC. 27 May 2010. 3 April 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 November 2011.
- ^ "Togo profile". BBC. 11 July 2011. 4 April 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 November 2011.
- ^ "Togo protest: Lome rocked by electoral reform unrest". BBC. 14 June 2012. 4 April 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 July 2012.
- ^ "Togo PM, govt quit to widen leadership before vote". Reuters. 12 July 2012. 15 July 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 27 July 2012.
- ^ "Huge rally in Togo". news24.com. 22 July 2012. 25 July 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 July 2012.
- ^ "Togo's Faure Gnassingbe wins third term as president". BBC News. 29 April 2015. 19 May 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 19 May 2021.
- ^ "Togo President Gnassingbé wins re-election | DW | 24.02.2020". Deutsche Welle. 31 December 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 19 May 2021.
- ^ "Togo's dynasty lives on". IPS. 28 February 2020. 7 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 14 July 2021.
- ^ "Chapter XXVI: Disarmament – No. 9 Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons". United Nations Treaty Collection. 7 July 2017. 6 August 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 18 May 2024.
- ^ Turner, Camilla (2022-06-22). "Togo and Gabon to become newest members of Commonwealth this week". The Daily Telegraph (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0307-1235. 27 June 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-06-29.
- ^ Lawson, Alice (2022-06-24). "Togo sees Commonwealth entry as pivot to English-speaking world". Reuters (ඉංග්‍රීසි බසින්). 4 November 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-07-01.
- ^ "Organisation des Forces Armées". www.forcesarmees.tg. 16 March 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 15 April 2011.
- ^ "Un Nouveau Chef à la Tête des FAT". www.forcesarmees.tg. 16 August 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 16 April 2011.
- ^ "Togolese Air Force acquires CN235". defenceweb.co.za. 29 August 2012. 18 May 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 5 July 2015.
- ^ "2010 Human Rights Report: Togo". US Department of State. 17 October 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය January 11, 2013.
- ^ Avery, Daniel (4 April 2019). "71 Countries Where Homosexuality is Illegal". Newsweek. 11 December 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 18 May 2024.
- ^ Itaborahy, Lucas Paoli (May 2013). "State-sponsored Homophobia: A world survey of laws prohibiting same-sex activity between consenting adults" (PDF). The International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association. 17 July 2013 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 3 June 2013.