කලාත්මක ජිම්නාස්ටික්

(කාන්තා කලාත්මක ජිම්නාස්ටික් වෙතින් යළි-යොමු කරන ලදි)

කලාත්මක ජිම්නාස්ටික් යනු ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන් විවිධ වර්ගයේ උපකරණ මත කෙටි චර්යාවන් සිදු කරන ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩාවකි. ක්‍රීඩාව පාලනය කරනු ලබන්නේ ජාත්‍යන්තර ජිම්නාස්ටික් සම්මේලනය (FIG) මගින් වන අතර, එය ප්‍රභූ ජාත්‍යන්තර තරඟයේ සියලුම අංගයන් නියාමනය කරන සහ දක්ෂතා ලකුණු කිරීමට භාවිතා කරන ලකුණු සංග්‍රහය පවරයි. එක් එක් රටවල් තුළ, ජිම්නාස්ටික් බ්‍රිතාන්‍ය ජිම්නාස්ටික් සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය ජිම්නාස්ටික් වැනි ජාතික සම්මේලන මගින් නියාමනය කරනු ලැබේ. කලාත්මක ජිම්නාස්ටික් යනු ගිම්හාන ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා ඇතුළු බොහෝ තරඟ වල ජනප්‍රිය ප්‍රේක්ෂක ක්‍රීඩාවකි.

කලාත්මක ජිම්නාස්ටික්
ඉලියා කොව්ටන්, බර්සි අරීනාහි පැවති 2024 ගිම්හාන ඔලිම්පික් පිරිමි සමාන්තර බාර් අවසන් තරගයේදී දස්කම් දක්වයි.
උසස්ම පාලන මණ්ඩලයජාත්‍යන්තර ජිම්නාස්ටික් සම්මේලනය
ලියාපදිංචි ක්‍රීඩකයෝ1881
ගුණාංග
මිශ්‍ර ලිංගYes
වර්ගීකරණයIndoor
පැවතීම
ඔලිම්පික්1896 ප්‍රථම ගිම්හාන ඔලිම්පික් තරගාවලියේ සිට

පිරිමි සහ කාන්තා ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයින් දෙදෙනාම ක්‍රියාත්මක කිරීම, දුෂ්කරතා මට්ටම සහ සමස්ත ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා විනිශ්චය කරනු ලැබේ.[1] බොහෝ තරඟ වල දී, විශේෂයෙන් FIG විසින් අනුමත කරන ලද ඉහළ මට්ටමේ තරඟ, ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයින් "ඔලිම්පික් අනුපිළිවෙල" සඳහා තරඟ කරයි, එය කාලයත් සමඟ වෙනස් වූ නමුත් අවම වශයෙන් දශක කිහිපයක්වත් ස්ථාවරව පවතී.

 
බාලක කලාත්මක ජිම්නාස්ටික් වල වෝල්ට් උපකරණ අවසන් තරඟය

පිරිමි ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයින් සඳහා ඔලිම්පික් අනුපිළිවෙල වන්නේ:[2]

  1. බිම් අභ්‍යාස
  2. පොමෙල් අශ්වයා
  3. වළලු
  4. වෝල්ට්
  5. සමාන්තර බාර්
  6. තිරස් බාර්
 
1960 ගිම්හාන ඔලිම්පික් උළෙලේ දී Polina Astakhova (USSR).

කාන්තා ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයින් සඳහා ඔලිම්පික් අනුපිළිවෙල වන්නේ:[3]

  1. වෝල්ට්
  2. අසමාන බාර්
  3. සමතුලිත කදම්භය
  4. බිම් අභ්‍යාස

සෞඛ්ය ප්‍රතිවිපාක

සංස්කරණය

ශාරීරික සෞඛ්යය

සංස්කරණය

ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩාව ලෝකයේ භයානකම ක්‍රීඩා ලැයිස්තුවේ බොහෝමයක් ඇත.[4] කලාත්මක ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩාව කොඳු ඇට පෙළ සහ අනෙකුත් තුවාල ඇතිවීමේ සහජයෙන්ම ඉහළ අවදානමක් දරයි, සහ අතිශය දුර්ලභ අවස්ථාවන්හිදී, ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයින් මාරාන්තික තුවාල ලබා ඇත.[5][6] ජුලිසා ගෝමස්, ඇමරිකානු ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩිකාවක් 1991 දී මිය ගියා ය,[7]වසර තුනකට පෙර වෝල්ට් කිරීමේදී ඇගේ බෙල්ල කැඩීම නිසා.[8] සෝවියට් සංගමයේ එලේනා මුඛිනා[9][10] සහ චීනයේ සැන්ග් ලාන් ඇතුළු තවත් ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයින් කිහිප දෙනෙකු පුහුණුවීම් හෝ තරඟවලදී අනතුරු හේතුවෙන් අංශභාගයට පත්ව ඇත.[11][12]

මානසික සෞඛ්ය

සංස්කරණය

ක්‍රීඩාවේ පීඩනය එය ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන්ට වඩාත් භයානක විය හැකිය. ටෝකියෝ 2020 ඔලිම්පික් උළෙල අතරතුර, ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩිකා සිමෝන් බයිල්ස් ඇගේ මානසික සෞඛ්‍යය තක්සේරු කිරීමට සහ ඇය ශාරීරික තුවාල වලට වැඩි අවදානමකට ලක් නොවන බව සහතික කිරීමට තරඟයෙන් පියවරක් පසුපසට ගත්තා ය.[13] අනෙකුත් ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන් ඔවුන්ගේ සහයෝගය ප්‍රකාශ කර ඇති අතර ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩාවේදී මානසික සෞඛ්‍යය කෙරෙහි වැඩි අවධානයක් යොමු කරන ලෙස ඉල්ලා ඇත.[14]

මතභේද සහ අපයෝජනය

සංස්කරණය

විශේෂයෙන් කාන්තා ජිම්නාස්ටික් වල ආහාර ගැනීමේ අක්‍රමිකතා ද බහුලව දක්නට ලැබේ, එහිදී ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයින් පෙළඹී ඇති අතර සමහර විට සාමාන්‍යයට වඩා අඩු ශරීර බරක් පවත්වා ගැනීම සඳහා පුහුණුකරුවන් විසින් තල්ලු කරනු ලැබේ.[15][16][17] ඇනරෙක්සියා සහ බුලිමියා රෝගයෙන් පෙළුණු එක්සත් ජනපද ජාතික කණ්ඩායමේ සාමාජිකයෙකු වන ක්‍රිස්ටි හෙන්රිච්ගේ මරණයෙන් පසු 1990 ගණන්වල මෙම ගැටලුව මහජන අවධානයට ලක් විය.[18][19]

1995 දී ජොආන් රයන් ගේ Little Girls in Pretty Boxes නම් පොත ප්‍රකාශයට පත් කිරීමෙන් පසු ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩාවේ අපවාදාත්මක පුහුණු කිරීම් සහ පුහුණුවීම් පුළුල් අවධානයට ලක් විය. 2010 ගණන්වල අගභාගයේ දී, බොහෝ තනි පුද්ගල ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයින්-ඕස්ට්‍රේලියාව,[20][21] බ්‍රිතාන්‍ය,[22][23] සහ එක්සත් ජනපදයේ[24][25] හිටපු ප්‍රභූ තරඟකරුවන් ඇතුළුව-ඔවුන්ට සිදු වූ අපයෝජනයන් ගැන කතා කිරීමට පටන් ගත්හ. අත්දැක ඇත.[26] මෙය ජිම්නාස්ටික් පුහුණුකරුවන් සහ හිටපු එක්සත් ජනපද කණ්ඩායමේ වෛද්‍ය ලැරී නසාර් ඇතුළු අනෙකුත් බලධාරීන්ගේ ලිංගික අපයෝජන චෝදනා වසර කිහිපයකින් පසුව ය.[27][28][29][30] 2020 අප්‍රේල් මාසයේ දී, ඔලිම්පික් ක්‍රීඩිකා ලෝරි හර්නාන්ඩස්ගේ හිටපු පුහුණුකරු මැගී හැනී, ඇයගේ ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයින්ට වාචික සහ චිත්තවේගීය අපයෝජනය කිරීමේ චෝදනාවෙන් වසර අටකට වැඩ තහනම් කරන ලදී.[31]

1996 ඔලිම්පික් උළෙල අතරතුර, කෙරී ස්ට්‍රග් ඇගේ පළමු සුරක්ෂිතාගාරයෙන් පසු ඇගේ පාදයට තුවාල විය. කෙසේ වෙතත්, ඇයගේ සුරක්ෂිතාගාරය USA කණ්ඩායම සහ රන් පදක්කමක් අතර සිටගෙන සිටියේ ය. ස්ට්‍රග් ඇගේ දෙවන සුරක්ෂිතාගාරය සිදු කර, එක් පාදයක් මතට ගොඩබසින අතර, වේදනාවෙන් හඬමින් ඇගේ පුහුණුකරු විසින් රැගෙන යන ලදී.[32] ස්ට්‍රග්ගේ කණ්ඩායමේ සගයා වන ඩොමිනික් මොසියානු ද ඇය අත්විඳින අපයෝජනය ගැන විවෘත කළාය. ඇය ඔලිම්පික් තරඟ සඳහා තරඟ කළේ ටිබියල් ආතති අස්ථි බිඳීමකින් බව ඇය පැවසුවාය. මීට අමතරව, ඇයගේ කදම්භ චර්යාව අතරතුර ඇය හිස මත වැටී මෙම තුවාල කිසිවක් නිසි ලෙස ප්‍රතිකාර නොකළ ආකාරය ගැන සාකච්ඡා කළාය.[33] 2016 දී දශක තුනකට ආසන්න කාලයක් USA කණ්ඩායමේ සම්බන්ධීකාරකවරුන් ලෙස කටයුතු කිරීමෙන් පසුව, බෙලා සහ මාර්තා කරෝලි විශ්‍රාම ගියේ ය. ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයින් කරෝලියි ගොවිපලේ පුහුණුවීම් අතරතුර ලිංගික අපයෝජනවලට ලක් වූ බවට චෝදනා කිරීමෙන් පසුව, එය 2018 දී නිල වශයෙන් වසා දමන ලදී.[34]

ලැරී නසාර් සමඟ සමීපව කටයුතු කරන අයගේ විමර්ශන මත, 2012 කාන්තා ඔලිම්පික් කණ්ඩායමේ ප්‍රධාන පුහුණුකරු ජෝන් ගෙඩර්ට්, ලිංගික අතවර, ශාරීරික අපයෝජන සහ මිනිස් ජාවාරම් සම්බන්ධයෙන් ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ජිම්නාස්ටික් විසින් අත්හිටුවන ලද අතර, 2021 පෙබරවාරි මාසයේ දී චෝදනා ලැබ කෙටි කලකින් සියදිවි නසා ගත්තේය.[35] ෆෙඩරල් විමර්ශන කාර්යාංශය ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයින්ගෙන් ඔවුන්ගේ ලිංගික අපයෝජන සම්බන්ධයෙන් චෝදනා අසා තිබුණේ 2015 තරම් ඈත කාලයකදී නමුත් වසර ගණනාවකට පසුව 2017 දී නසාර්ට සිර දඬුවම් නියම වන තුරුම ඒවා ආමන්ත්‍රණය නොකළේ ය.[36] නසාර්ගේ උසාවියේ නඩු විභාගයේදී, කාන්තාවන් 160 කට වැඩි පිරිසක් තමන් විඳදරාගත් අතවර ගැන කතා කර ඇත.[37] 2021 සැප්තැම්බරයේ සිට සෙනෙට් සභා විභාගයකදී, වින්දිතයින් සහ ඔවුන්ගේ නියෝජිතයින් කියා සිටියේ නසාර් ඔහුගේ චෝදනා ගැන FBI දැනගත් මොහොතේ සිට ඔහුට එරෙහිව ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා තෙක් තවත් කාන්තාවන් 120 දෙනෙකු අපයෝජනයට ලක් කර ඇති බව යි.[38]

මූලාශ්‍ර

සංස්කරණය
  1. ^ "FIG Elite/International Scoring". USA Gymnastics. 4 August 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 21 May 2021.
  2. ^ "Men's Artistic Gymnastics Event Descriptions". USA Gymnastics. 29 March 2023 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 21 May 2021.
  3. ^ "Women's Artistic Gymnastics Event Descriptions". USA Gymnastics. 31 March 2023 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 21 May 2021.
  4. ^ "Top 10 Most Dangerous Sports In The World". WorldAtlas (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 31 July 2020. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2021.
  5. ^ Sands, William (2015). "Stretching the Spines of Gymnasts: A Review". Sports Medicine (Auckland, N.Z.). 46 (3): 315–327. doi:10.1007/s40279-015-0424-6. PMC 4769315. PMID 26581832.
  6. ^ Kruse, David (2009). "Spine Injuries in the Sport of Gymnastics" (PDF). Current Sports Medicine Reports. 8 (1): 20–28. doi:10.1249/JSR.0b013e3181967ca6. PMID 19142076. S2CID 16481258. 26 December 2010 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF).
  7. ^ Yan, Holly (13 November 2019). "Gymnastics deaths are rare, but previous disasters have prompted safety changes". CNN. සම්ප්‍රවේශය 12 June 2021.
  8. ^ Hudson, Maryann (25 June 1988). "The Unthinkable Happens : Gymnast Gomez, 15, in Coma After Suffering Broken Neck During Warmups". Los Angeles Times. සම්ප්‍රවේශය 12 June 2021.
  9. ^ Lorge, Barry (14 July 1980). "Mukhina Badly Hurt In Gym Fall". The Washington Post. සම්ප්‍රවේශය 12 June 2021.
  10. ^ Zanca, Salvatore (31 October 1987). "Gymnastic Champions Take Different Paths Following Accidents". Associated Press. සම්ප්‍රවේශය 12 June 2021.
  11. ^ Longman, Jeré (23 July 1998). "Paralyzed Chinese Gymnast Is Unlikely to Walk Again". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය 12 June 2021.
  12. ^ "Paralyzed gymnast to sue 1998 Goodwill organizers". Reuters. 10 August 2010. සම්ප්‍රවේශය 12 June 2021.
  13. ^ Analysis by Elle Reeve (28 July 2021). "Simone Biles and 'the twisties': How fear affects the mental health and physical safety of gymnasts". CNN. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2021.
  14. ^ "Aly Raisman on Simone Biles: Olympians Need Mental Health Support". RSN (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 27 September 2021.
  15. ^ "Gymnasts at Higher Risk for Eating Disorders". Promises Behavioral Health. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  16. ^ Ryan, Joan (30 July 1992). "Growing Pains". Tampa Bay Times. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  17. ^ Stein, Ricki (7 June 1988). "Cathy Rigby Shares Her Nightmare of Bulimia, Anorexia". The Morning Call. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  18. ^ Brennan, Christine (28 July 1994). "A Life Fatally Out of Balance". The Washington Post. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  19. ^ Noden, Merrell (8 August 1994). "Dying to Win". Sports Illustrated. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  20. ^ Le Grand, Chip (9 May 2021). "Cruel game: Former gymnasts open up on culture of fear and control". Brisbane Times. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  21. ^ Kennedy, Paul; McCarthy, Marty (31 May 2021). "Elite Australian gymnasts reveal claims of emotional and verbal abuse by some coaches following Human Rights Commission report". Australian Broadcasting Corporation. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  22. ^ Ingle, Sean (10 July 2020). "British Gymnastics head 'appalled and ashamed' at multiple abuse stories". The Guardian. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  23. ^ Ingle, Sean (14 July 2020). "Team GB gymnast Amy Tinkler says trauma led to her retirement". The Guardian. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  24. ^ Macur, Juliet (1 May 2020). "Olympic Gymnast Recalls Emotional Abuse 'So Twisted That I Thought It Couldn't Be Real'". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  25. ^ Hopkins, Lauren (13 August 2020). "Texas Dreams and the Problem With 'Good' Gyms". The Gymternet. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  26. ^ Macur, Juliet (3 August 2020). "Gymnasts Worldwide Push Back on Their Sport's Culture of Abuse". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  27. ^ Evans, Tim; Alesia, Mark; Kwiatkowski, Marisa (12 September 2016). "Former USA Gymnastics doctor accused of abuse". Indianapolis Star. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  28. ^ Evans, Tim; Alesia, Mark; Kwiatkowski, Marisa (15 December 2016). "A 20-year toll: 368 gymnasts allege sexual exploitation". Indianapolis Star. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  29. ^ Stelloh, Tim (24 August 2015). "Olympic Gymnastics Coach Marvin Sharp Arrested on Suspicion of Child Molestation". NBC News. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  30. ^ Waller, Allyson; Macur, Juliet (25 February 2021). "Human Trafficking Charges and Coach's Death Reopen Gymnastics' Deep Wounds". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය 13 June 2021.
  31. ^ Jason Hanna (30 April 2020). "USA Gymnastics suspends coach Maggie Haney for 8 years". CNN. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2021.
  32. ^ Kerri Strug overcomes pain to win gold in 1996 Olympic Games, 13 September 2017, https://www.nbcsports.com/video/kerri-strug-overcomes-pain-win-gold-1996-olympic-games, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 4 October 2021 
  33. ^ "Dominique Moceanu: Simone Biles' withdrawal shows 'abuse is no longer welcome in our sport'". TODAY.com (ඉංග්‍රීසි බසින්). Since 2011, Scott Stump is a New Jersey-based freelancer who has been a regular contributor for TODAY com, Stories Producing News, Trending Features Across the Culture, Pop, sports, parents, pets, health, style. 29 July 2021. සම්ප්‍රවේශය 4 October 2021.{{cite web}}: CS1 maint: others (link)
  34. ^ Zaccardi, Nick (18 January 2018). "USA Gymnastics closes Karolyi Ranch". OlympicTalk | NBC Sports (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 4 October 2021.
  35. ^ Novkov, Julie (4 March 2021). "John Geddert killed himself after being charged with abuse. Gymnastics' problems go beyond any one person". The Washington Post. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2021.
  36. ^ Macur, Juliet (15 September 2021). "Biles and Her Teammates Rip the F.B.I. for Botching Nassar Abuse Case". The New York Times (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0362-4331. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2021.
  37. ^ Correa, Carla; Louttit, Meghan (24 January 2018). "More than 160 women say Larry Nassar sexually abused them. Here are his accusers in their own words". The New York Times (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0362-4331. සම්ප්‍රවේශය 4 October 2021.
  38. ^ Naylor, Brian (15 September 2021). "Gymnasts Blast The FBI's Mishandling Of Their Allegations About Larry Nassar". NPR (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 1 October 2021.
"https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=කලාත්මක_ජිම්නාස්ටික්&oldid=724469" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි