උඩුගම ශ්‍රී බුද්ධරක්ඛිත හිමි (1930 මාර්තු 17 - 2015 අප්‍රේල් 8) සියම් නිකායේ අස්ගිරි පාර්ශ්වයේ 20 වැනි මහානායක ධුරය දැරූ ශ්‍රී ලාංකික බෞද්ධ භික්ෂුවකි.[1]

උඩුගම ශ්‍රී බුද්ධරක්ඛිත හිමි (1930 මාර්තු 17 - 2015 අප්‍රේල් 8) සියම් නිකායේ අස්ගිරි පාර්ශ්වයේ 20 වැනි මහානායක ධුරය දැරූ ශ්‍රී ලාංකික බෞද්ධ භික්ෂුවකි.

උඩුගම ශ්‍රී බුද්ධරක්ඛිත හිමියෝ 1930 මාර්තු මස 17 වැනි දින කුරුණෑගල දිස්ත්‍රික්කයේ වාරියපොළ කළුගමුව උඩුගම ග්‍රාමයේ දී ජේ. ජේ.එම්.පුංචි බණ්ඩා සහ මුතු මැණිකේගේ පවුලට දාව උපත ලැබිය. සංඝ ශාසනයට ඇතුළත් වීමට පෙර උඩුගම රජයේ පාසලෙන් මූලික අධ්‍යාපනය ලැබීය. 1945 ජුලි 21 වැනි දින අස්ගිරි මහා විහාරයට සාමණේර භික්ෂූ ශාසනයට ඇතුළත් වූ උන්වහන්සේ වයස අවුරුදු 21 දී සාමණේර නමක් වශයෙන් 1951 ජුනි 12 වැනි දින අස්ගිරි මහා විහාරයේ ඓතිහාසික මංගල උපෝසථාගාරයේදී උපසම්පදාව ලැබූහ. , උසස් අධ්‍යාපනය ලැබුවේ මාතලේ ධර්මරාජ මහා පිරිවෙනෙන්. උන්වහන්සේ අපවත් වී වදාළ අස්ගිරි පාර්ශ්වයේ මහානායක උඩුගම ශ්‍රී බුද්ධරක්ඛිත රතනපලාභිධාන මහානායක හිමියන්ගේ (1893-1970) ශිෂ්‍යයෙකි.

1966 දී බුද්ධරක්ඛිත හිමියන් අස්ගිරි පාර්ශ්වයේ කීර්තිමත් කාරක මහා සංඝ සභාවේ සභිකයෙකු ලෙස පත් කරන ලදී. මහනුවර ශ්‍රී දළදා මාලිගාවේ ශ්‍රී දළදා මාලිගාවේ ප්‍රධාන භාරකරු ලෙස අවස්ථා ගණනාවකදී කටයුතු කළේය. උඩුගම ශ්‍රී බුද්ධරක්ඛිත හිමියෝ 1992 වසරේ දඹුල්ල රජමහා විහාරාධිපති ධුරයට පත්වූහ. පලිපාන ශ්‍රී චන්දානන්ද මහානාහිමියන් 1999 දෙසැම්බර් 13 වැනි දින අපවත් වීමෙන් පසු අස්ගිරි පාර්ශ්වයේ මහානායක පදවියට පත් විය. ධර්මදූතයෙකු වශයෙන්, බුදුදහම ප්‍රචාරණය සඳහා කොරියාව, තායිලන්තය, ජපානය, ඉන්දියාව, සිංගප්පූරුව, තායිවානය, චීනය, ටිබෙටය, හොංකොං, බුරුමය සහ කාම්බෝජය වැනි අවස්ථා ගණනාවකදී ඔහු විදේශ රටවල් කිහිපයකට සංචාරය කළේය.

උඩුගම ශ්‍රී බුද්ධරක්ඛිත හිමියන් සති කිහිපයක් රෝගාතුරව 2015 මාර්තු 10 වැනිදා සිංගප්පූරුවේ මවුන්ට් එළිසබෙත් රෝහලට ඇතුළත් කෙරිණි. ඔහු මීට වසර කිහිපයකට පෙර වකුගඩු බද්ධ කිරීමේ සැත්කමකට භාජනය වී ඇත. ඔහු නියුමෝනියාව සහ වකුගඩු රෝගය සඳහා 2015 අපේ‍්‍රල් 6 වන දින දක්වා රෝහලේ ප‍්‍රතිකාර ලබා ගත් අතර පසුව ඔහුගේ තත්ත්වය නරක අතට හැරී වහාම දැඩි සත්කාර ඒකකයට මාරු කර යවන ලද අතර අවසානයේ ඔහු දින දෙකකට පසු 2015 අපේ‍්‍රල් 8 වන දින මිය ගියේය. ඒ වන විට ඔහුගේ වයස අවුරුදු 85 කි. ඔහුගේ මරණය ගැන. උඩුගම ශ්‍රී බුද්ධරක්ඛිත හිමියන්ගෙන් පසු අස්ගිරි පාර්ශ්වයේ 21 වැනි මහානායක ධූරයට පත් වූයේ ගලගම ශ්‍රී අත්තදස්සි මහනාහිමියන් විසිනි.