ඇස්බැස්ටෝස්
ඇස්බැස්ටෝස් යනු ස්වභාවිකව පවතින තන්තුමය සිලිකේට ඛනිජයකි . මෙහි වර්ග හයක් ඇත. ඒවා සියල්ලම දිගු හා සිහින් තන්තුමය ස්ඵටික වලින් සමන්විත වේ. එක් එක් තන්තු බොහෝ ක්ෂුද්‍ර තන්තු (ෆයිබ්‍රිල්) වලින් සමන්විත වන අතර ඒවා උල්ෙල්ඛ සහ අනෙකුත් ක්රියාවලීන් මගින් වායුගෝලයට මුදා හැරිය හැකිය.
ඇස්බැස්ටෝස් තන්තු ආශ්වාස කිරීම මෙසොතලියෝමා, ඇස්බැස්ටෝසිස් සහ පෙනහළු පිළිකා ඇතුළු විවිධ භයානක පෙනහළු තත්වයන්ට හේතු විය හැක.
එබැවින් එය දැන් බරපතල සෞඛ්ය හා ආරක්ෂක අනතුරක් ලෙස ප්‍රසිද්ධියට පත්ව ඇත.
මහා පරිමාණ ඇස්බැස්ටෝස් කර්මාන්තය 19 වැනි සියවසේ මැද භාගයේදී ආරම්භ විය. ඉතාලියේ ඇස්බැස්ටස් කඩදාසි සහ රෙදි නිපදවීමේ මුල් උත්සාහයන් 1850 ගණන්වල ආරම්භ වූ නමුත් එවැනි නිෂ්පාදන සඳහා වෙළඳපොළක් නිර්මාණය කිරීමේදී එය අසාර්ථක විය. කැනේඩියානු ඇස්බැස්ටස් සාම්පල 1862 දී ලන්ඩනයේ ප්‍රදර්ශනය කරන ලද අතර, මෙම සම්පත සූරාකෑම සඳහා පළමු සමාගම් එංගලන්තයේ සහ ස්කොට්ලන්තයේ පිහිටුවන ලදී. ඇස්බැස්ටස් මුලින්ම නූල් නිෂ්පාදනය සඳහා භාවිතා කරන ලද අතර ජර්මානු කර්මාන්තකරුවෙකු වන ලුවී වර්තයිම් ජර්මනියේ ඔහුගේ කර්මාන්තශාලා තුළ මෙම ක්රියාවලිය අනුගමනය කළේය. 1871 දී, පේටන්ට් ඇස්බැස්ටෝස් නිෂ්පාදන සමාගම ග්ලාස්ගෝ හි පිහිටුවන ලද අතර, ඊළඟ දශක කිහිපය තුළ, ක්ලයිඩ්බෑන්ක් ප්‍රදේශය නව කර්මාන්තයේ මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත්විය.
විෂ බව සොයා ගැනීම
සංස්කරණයනිෂ්පාදනය
සංස්කරණය
2017 දී ලොව පුරා ඇස්බැස්ටස් ටොන් මිලියන 1.3 ක් කැණීම් කරන ලදී.
රුසියාව විශාලතම නිෂ්පාදකයා වූ අතර ලෝක සමස්තයෙන් 53% ක්, කසකස්තානය (16%), චීනය (15%) සහ බ්‍රසීලය (11.5%). චීනය, ඉන්දියාව සහ ඉන්දුනීසියාව විශාලතම පාරිභෝගිකයන් වන ආසියාව ලෝකයේ නිෂ්පාදනය කරන ඇස්බැස්ටස්වලින් 70% ක් පමණ පරිභෝජනය කරයි.
2009 දී ලෝකයේ ඇස්බැස්ටස් නිෂ්පාදනයෙන් 9% ක් පමණ කැනඩාවේ කැණීම් කරන ලදී. 2011 අගභාගයේදී, ක්විබෙක්හි පිහිටා ඇති කැනඩාවේ ඉතිරි ඇස්බැස්ටස් පතල් දෙක, මෙහෙයුම් නතර විය. [1] 2012 සැප්තැම්බර් මාසයේදී ක්විබෙක් රජය ඇස්බැස්ටස් කැණීම නතර කළේය. [2]
සෞඛ්ය බලපෑම
සංස්කරණය
නිදන්ගත ඇස්බැස්ටස් නිරාවරණය හා සම්බන්ධ වඩාත් සුලභ රෝග වන්නේ ඇස්බැස්ටෝස් (ඇස්බැස්ටෝස් ආශ්වාස කිරීම නිසා පෙණහලුවල කැළැල් ඇතිවීම) සහ මෙසොතලියෝමා (ඇස්බැස්ටෝස් ආශ්‍රිත පිළිකා) ය. [3] Mesothelioma යනු පිළිකාවේ ආක්‍රමණශීලී ආකාරයක් වන අතර බොහෝ විට පුරෝකථනය කිරීමෙන් පසු මාස 12 කට අඩු ආයු අපේක්ෂාවක් ඇති කරයි.
සියලුම වර්ගවල ඇස්බැස්ටස් තන්තු මිනිසුන්ට සහ සතුන්ට බරපතල සෞඛ්ය අනතුරු ඇති කරන බව දන්නා කරුණකි. [4] [5] [6] ඇමෝසයිට් සහ ක්‍රොසිඩොලයිට් වඩාත් අනතුරුදායක ඇස්බැස්ටස් තන්තු වර්ග ලෙස සැලකේ; [7] කෙසේ වෙතත්, ක්‍රිසොටයිල් ඇස්බැස්ටෝස් සතුන් තුළ ද පිළිකා ඇති කර ඇති අතර එය මිනිසුන් තුළ ඇස්බැස්ටෝසිස් සහ මාරාන්තික මෙසොතලියෝමා සඳහා පිළිගත් හේතුවකි, [8] සහ ක්‍රිසොටයිල්වලට වෘත්තීය වශයෙන් නිරාවරණය වූ පුද්ගලයින් තුළ මීසොතලියෝමා නිරීක්ෂණය කර ඇත. වෘත්තීයමය වශයෙන් නිරාවරණය වූ, සහ ඇස්බැස්ටස් කර්මාන්තශාලා සහ පතල් අසල ජීවත් වූ පදිංචිකරුවන්. [9]
1980 ගණන්වලදී සහ 1990 ගණන්වලදී, ඇස්බැස්ටෝස් කර්මාන්තය සමහර අවස්ථාවලදී යෝජනා කළේ ඇස්බැස්ටස් සිමෙන්ති සෑදීමේ ක්රියාවලිය රසායනික ක්රියාවලීන් හරහා හෝ සිමෙන්ති තන්තු වලට සම්බන්ධ කිරීම සහ ඒවායේ භෞතික ප්රමාණය වෙනස් කිරීම මගින් ඇස්බැස්ටස් "උදාසීන" කළ හැකි බවයි. පසුව කරන ලද අධ්‍යයනවලින් පෙනී ගියේ මෙය අසත්‍ය බවත් දශක ගණනාවක් පැරණි ඇස්බැස්ටස් සිමෙන්ති කැඩී ගිය විට හඳුනාගත හැකි වෙනසක් නොමැතිව ස්වභාවධර්මයේ ඇති ඒවාට සමාන ඇස්බැස්ටස් තන්තු නිකුත් කරන බවත්ය.
තන්තු ස්වරූපයෙන් ඇස්බැස්ටස් වලට නිරාවරණය වීම සෑම විටම භයානක ලෙස සැලකේ. ලිහිල් ඇස්බැස්ටස් තන්තු මුදා හැරීමට හේතු විය හැකි ද්රව්ය හෝ ද්රව්ය සමඟ වැඩ කිරීම හෝ නිරාවරණය වීම ඉහළ අවදානමක් ලෙස සැලකේ. පොදුවේ ගත් කල, ඇස්බැස්ටස් ආශ්වාස කිරීමෙන් රෝගාතුර වූ පුද්ගලයින් ද්රව්ය සමඟ සෘජුව වැඩ කරන රැකියාවක නිරතුරුවම නිරාවරණය වී ඇත.
US Occupational Safety and Health Administration (OSHA) විසින් රැකියා ස්ථානයේ ඇස්බැස්ටස් වලට නිරාවරණය වීමේ උවදුරු වලින් කම්කරුවන් ආරක්ෂා කිරීමට ප්‍රමිතීන් ඇත. ඇස්බැස්ටස් සඳහා අවසර ලත් නිරාවරණ සීමාව පැය අටක කාල බර සාමාන්‍යයක් ලෙස වාතයේ ඝන සෙන්ටිමීටරයකට තන්තු 0.1ක් වන අතර, විනාඩි 30ක කාලයක් තුළ ඝන සෙන්ටිමීටරයකට ඇස්බැස්ටස් තන්තු 1.0ක විනෝද චාරිකා සීමාවක් ඇත.
ඇස්බැස්ටස් නීත්‍යානුකූල රටවල්
සංස්කරණය- ^ Asbestos mining stops for the first time in 130 years. Canadian Broadcasting Corporation. 24 November 2011
- ^ Dougherty, Kevin (20 November 2012) Quebec Budget: Finance Minister Nicolas Marceau tightens spending, levies new taxes. Ottawa Citizen
- ^ ATSDR – Asbestos – Health Effects සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2006-02-14 at the Wayback Machine. (1 April 2008). ATSDR Home. Retrieved 24 January 2011
- ^ Asbestos: elimination of asbestos-related diseases. World Health Organization. July 2014
- ^ Straif, K; Benbrahim-Tallaa, L; Baan, R; Grosse, Y; Secretan, B; El Ghissassi, F; Bouvard, V; Guha, N; Freeman, C; Galichet, L; Cogliano, V (2009). "A review of human carcinogens—Part C: Metals, arsenic, dusts, and fibres" (PDF). The Lancet. Oncology. 10 (5): 453–4. doi:10.1016/S1470-2045(09)70134-2. PMID 19418618.
- ^ Collegium Razmzzini 2010 Statement on Asbestos. collegiumramazzini.org
- ^ Hodgson, J Darnton, A (2000). "The quantitative risks of mesothelioma and lung cancer in relation to asbestos exposure". The Annals of Occupational Hygiene. 44 (8): 565–601. doi:10.1016/s0003-4878(00)00045-4. ISSN 0003-4878. PMID 11108782.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ^ Kanarek, M. S. (2011). "Mesothelioma from Chrysotile Asbestos: Update". Annals of Epidemiology. 21 (9): 688–97. doi:10.1016/j.annepidem.2011.05.010. PMID 21820631.
- ^ Marbbn, C.A. (2009). "Asbestos Risk Assessment". The Journal of Undergraduate Biological Studies: 12–24.