ආසියාවේ දේශපාලනය

ආසියාවේ භූමි ප්‍රමාණ අති මහත් බැවින් හා නානා විධ ජනගහණයකින් යුක්ත වීමත් නිසා බලාපොරොත්තු විය යුතු ආකාරයටම දේශපාලනය සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් ආකාරයක් ගනී. ව්‍යවස්ථානුකූල රාජාණ්ඩු, පරම බලැති රාජාණ්ඩු තනි පක්ෂ ක්‍රම, යටත් විජිත ජනපද, ලිබරල් ප්‍රජාතාන්ත්‍රික හා හමුදා ඒකාධිපතිත්වයෙන් යුතුව ඇතිවාක් මෙන්ම විවිධාකාර වූ නිදහස් ව්‍යාපාර ද ඇත. ආසියාව පුරාම ශිෂ්ටාචාරය පිළිබඳ දිගු ඉතිහාසයක් ඇති අතර ලිවීම සොයා ගැනීමත් සමඟ මෙසපොතේමියාවෙන් ඇරඹි දේශපාලන පිළිවෙලවල් පිළිබඳ විස්තරාත්මක කරුණු අපට ඉදිරිපත්ව ඇත. විශාල එමෙන්ම මනාව සකස් කෙ‍රුණු සිවිල් සේවයක් චීනයේ පැන නැඟුණු අතර එය දේශපාලනයට එක් කර ගැනීම සුදුසුය. ආසියාවේ දේශපාලනයට එක් කර ගැනීම සුදුසුය. ආසියාවේ දේශපාලනය බොහෝ දුරට යටත් විජිත වාදයේ හා අධිරාජ්‍යවාදයේ බලපෑම්වලට යටත් වෙමින් සමහර රාජ්‍යයන් පැරණිතම විජිතයන් යටත් කොට ගෙන සිටි රාජ්‍යයන් සමඟ සමීප සබඳතා ඇති කරගෙන ඇති අතර අනිත් ඒවා කටුක ප්‍රතිඵල අත් විඳීමට ලැබෙන නිදහස් අරගලවල නිරතව ඇත. තත්වය තවදුරටත් සංකීර්ණ වී ඇති බවට ආසියාවේ පවතින සැලකිල්ලේ තත්වය පෙන්වන දිගට පවතින කාශ්මීරයේ පවතින අවිනිශ්චිතභාවය හා මහජන චීන සමූහාණ්ඩුවත්, චීන සමූහාණ්ඩුවත් අතර ඇති අවිනිශ්චිතභාවයක් දැකිය හැක. වඩා දියුණු සහයෝගීතාවයන් හා හුවමාරු කිරීම් ගැන කලාපීය වැඩ සටහන්වලට උදාහරණයකි, අග්නිදිග ආසියා ජාතීන්ගේ සංවිධානය (ASEAN)

ඉතිහාසය

• Asian Socialist Conference (1953-1960)
• History of civil-military relations in Southeast Asia

ජාත්‍යන්තර සංධාන

• Asia-Pacific Economic Cooperation
• Association of Southeast Asian Nations
• Asia Cooperation Dialogue
• Commonwealth of Independent States
• International Conference of Asian Political Parties
• Eurasian Union
• Organization of Turkic States
• Shanghai Cooperation Organisation
• South Asian Association for Regional Cooperation
• South Asia Free Trade Agreement

ආසියා කවුන්සිලය

ආසියා කවුන්සිලය යනු ආසියාවේ රටවල් අතර වැඩි සමගියක් සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා 2016 දී දියත් කරන ලද සර්ව-මහාද්වීපික මුලපිරීමකි. පළමු ආසියානු කවුන්සිල සමුළුව 2018 වසරේ තෝක්‍යෝ නුවරදී පැවැත්වීමට නියමිතව තිබුණි. සර්ව-ආසියානු ගැටළු පිළිබඳව සාකච්ඡා කිරීම සඳහා ආසියාවේ ඉහළ නායකත්වය එකම වහලක් යටට ගෙන ඒම සඳහා, ආසියානු කවුන්සිලයේ විවිධ සංසද, වරින් වර පැවැත්වෙන අමාත්‍ය මණ්ඩල රැස්වීම් සහ සමුලුව භාවිතා වෙයි.