"නවීන විද්‍යාව" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

Content deleted Content added
edited
cleaned up and added some info
1 පේළිය:
{{portal}}
{{යළියොමුව-ප්‍රභේදනය|බටහිර විද්‍යාව|විද්‍යාව}}
 
[[File:The Scientific Universe.png|thumb|280px|විශ්වයේ පරිමාණයන් විද්‍යාවේ ශාඛා වලට අනුරූපණය කර ඇති අන්දම.]]
{{Science}}
 
[[විශ්වය]] පිළිබඳ පරික්‍ෂාකඑ බැලියහැකි විස්තරකිිරීම් සහ අනාවැකි පලකලහැකි ආකාරයේ වන්නාවූ [[දැණුම]] බිහිකරණ සහ සංවිධිත කරණ සහ ක්‍රමවත් කර්තව්‍යය '''නවීන විද්‍යාව හෙවත් බටහිර විද්‍යාව''' නම්වේ.
 
'''නවීන විද්‍යාව''' හෙවත් '''බටහිර විද්‍යාව''' යනු සාක්ෂි සහිතව ගොඩනැගූ/ගොඩනගන ඕනෑම දැනුම් සම්භාරයක එකතුවකි. එනම් විද්‍යාව සෑදී ඇත්තේ ග්‍රහණය කරගත හැකි කරුණු සහ පරීක්ෂණ මත පදනම් වීමෙනි. සයන්රී යන ලතින් වචනයෙන් සයන්ස් යන වචනය බිහිවිය. එහි අරුථ බුද්ධිය යන්නයි. සයන්ස් හෙවත් විද්‍යාව යන්න මේ [[විශ්වය]] කෙසේ ක්‍රියා කරන්නේද? යන්න පැවසීමයි. එසේත් නැත්නම් විශ්වය පිලිබදව කරන ගවේශණයෙන් ලබාගන්නා දැනුමයි. විද්‍යාත්මක දැනුම රැස් කිරීමේදි පිලිපදින්නේ විද්‍යාත්මක ක්‍රමයයි. එබැවින් විද්‍යාව උත්ස්වාභාවික සිද්ධීන් මඟහරී.
 
විද්‍යාව මූලික වශයෙන් කොටස් දෙකකට බෙදා වෙන්කරයි. එනම්,
Line 13 ⟶ 12:
 
විද්‍යාත්මක උපකරන උපයෝගි කරගෙන පරියේෂණ මගින් ඔප්පුකරගත් දෑ පලමු වර්ගයට අයත් වේ. උපකල්පන විද්‍යාව යන්න ඔප්පු කරන ලද දෑ නොවේ. ඒවා උපකල්පනයන් පමණි. මේවා කාලයත් සමග සත්‍ය වීමටද හැක, අසත්‍ය වීමටද හැක. උදාහරණයක් මෙම [[පෘථිවිය]] ගෝලාකාරයි යන්න ඔප්පුකල දෙයකි එය පලමු වර්ගයට අයත්වේ. මෙම [[විශ්වය]] බිහිවුයේ කෙසේද? එහි වයස කීයද? යන්න පැවසීම ඔප්පුකල දෙයක් නොවේ විශ්වයේ බිහිවීම පිලිබදව පැවසීමේදී. ආරම්භයේ නෙබියුලා “Nebulae” යයි පවසන ආකාරයේ පැවතී වස්තුව පිපිරීම නිසා තරු බිහිවු බවත්, එම තරු පිපිරීමෙන් ග්‍රහ වස්තු බිහිවු බවත්, එම ග්‍රහයේ උපග්‍රහයන් වන චන්ද්‍රයන් බිහිවු බවත්, පවසන ලදී. පසුව මෙය සම්පුර්ණයෙන් වැරදි බවත් ග්‍රහයින් [[හිරු|සුර්යයා]] ඇති නොවු බවත් සුර්යයාත්, ග්‍රහයිනුත්, [[චන්ද්‍රයා|චන්ද්‍රයාත්]] සහා අනිකුත් ග්‍රහ වස්තුන් සියල්ල එකවිට ඇතිවු බව පවසන ලදී. මෑතක් වනතුරු පැවසුවේ ″විශ්වය සදාකල් පැවතුනු බවත් ඉදිරියටත් එසේම සදාකල් පවතින බවත්ය″ මෙය නොසැලෙන අවස්ථාවාදය “Steady state theory” නමින් හැදින්විය. පසුව එය ප්‍රතික්‍ෂේප කොට මහා පිපිරුම් වාදය “Big bang theory” ඉදිරිපත් කරන ලදී. මේ වනතුරු මෙම වාදයන් ඔප්පුකොට නැත. මේවා උපකල්පනයන් පමණි. මෙය දෙවනි වර්ගයට අයත්වේ.
 
 
== විද්‍යාවේ ඉතිහාසය ==
{{මූලික|නවීන විද්‍යාවේ ඉතිහාසය}}
 
==යෙදුම් ඉතිහාසය==
 
===විද්‍යාව යන යෙදුම ===
Science යන ඉංග්‍රීසි වචනයේ සිංහල පරිවර්තනය ලෙස ක්‍රි.ව. 1850 පමන සිට සිංහල වචනය ලෙස නවීන විද්‍යාව යන්න යොදා ගැනිනි. පසුව ක්‍රමයෙන් නවීන යන්න යෙදීම අඩුවිය. විද්‍යව හෙවත් [[විජ්ජා]] යන්නට බුදු දහමේ සහ නිවැරදි සිංහල තේරුම එයින් විකෘති විය. Science යන වචන‍යේ නිවැරදි පරිවර්තනය '''''වේද''''' විය යුතුව තිබුනු බව සමහර වියතුන්‍ සඳහන් කරයි. ‍මෙම ගැටළුව නිරාකරණය පිණිස '''සයන්ස්''' හෝ '''බටහිර-විද්‍යාව''' යන යෙදුම් මෙහි භාවිතා කෙරේ.
===සයන්ස් යන යෙදුම ==
 
 
 
===සයන්ස් යන යෙදුම ==
 
== විද්‍යාත්මක ක්‍රමය==
{{මූලික|විද්‍යාත්මක ක්‍රමය}}
'''විද්‍යාත්මක ක්‍රමය''' (හෙවත් '''නවීන විද්‍යාත්මක ක්‍රමය''') යනු පවතින දැනුමක් නිවැරදි කිරීම, පවතින දැනුම ඒකාබද්ධ කිරීම හෝ නව දැනුම නිර්මාණය කිරීම පිණිස යම් [[සංසිද්ධි|සංසිද්ධියක්]] විමර්ෂණය කිරීම පිණිස යොදාගන්නා [[නවීන විද්‍යාත්මක ශිල්පක්‍රම]] වල එකතුවයි.<ref name="Goldhaber 2010 page=940">{{harvnb|Goldhaber|Nieto|2010|page=940}}</ref> ගැටළුව හොඳින් සොයා බලලා නිසි පදනමක් ඇතිව, තාර්කිකව පිළිතුරක් ලබාගන්න ක්‍රමයකි. බොහොමයක් විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණ වලට භාවිතා කරනු ලබන්නේ මේ ක්‍රමයයි.<ref>
=== ගණිතය (Mathematics) ===
"[4] Rules for the study of natural philosophy", {{harvnb|Newton transl|1999|pp=794–6}}, after Book '''3''', ''The System of the World''.
</ref><ref>Oxford English Dictionary – entry for ''scientific''.</ref> විද්‍යාත්මක ක්‍රමය යම් ගැටළුවක් තාර්කිකව විසඳා ගැනීමටත් නිරවද්‍යතාවයෙන් ඉහළ පිළිතුරු ලබාගැනීමටත් ඉතා හොඳ දර්ශකයකි. ගැටළුව විසඳා ගැනීමේදී අනුගමනය කල යුතු ක්‍රියා මාර්ග විද්‍යාත්මක ක්‍රමය මගින් පියවරින් පියවර සපයනු ලැබේ.
 
== විද්‍යාවේ දර්ශනය ==
Line 35 ⟶ 31:
{{මූලික|විද්‍යාවේ දර්ශනය}}
 
== විද්‍යාව පිලිබඳ විවේචන (Critiques) ==
 
 
== විද්‍යාත්මක ප්‍රජාව ==
Line 44 ⟶ 39:
[[ගොනුව:Meissner effect p1390048.jpg|thumb|The [[Meissner effect]] causes a [[magnet]] to levitate above a [[superconductor]]]]
{{මූලික|විද්‍යාවෙහි ක්ෂේත්‍ර}}
 
=== ආයතන===
[[ගොනුව:Académie des Sciences 1671.jpg|thumb|[[Louis XIV]] visiting the {{lang|fr|[[French Academy of Sciences|Académie des sciences]]}} in 1671.]]
 
== ආශ්‍රිත ==
=== සාහිත්‍යය===
{{reflist|2}}
{{මූලික|විද්‍යාත්මක සාහිත්‍යය}}
 
== Notes ==
{{reflist|2}}
 
==ආශ්‍රිත ලිපි==
Line 60 ⟶ 53:
{{sisterlinks|Science}}
 
'''ලොව එකම/නිවරදිම දැනුම ක්‍රමය බටහිර-විද්‍යාව පමණද''':
[[ප්‍රවර්ගය:විද්‍යාව]]
"https://si.wikipedia.org/wiki/නවීන_විද්‍යාව" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි