"ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලනය" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
1 පේළිය:
{{ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලනය}}
 
 
== ව්‍යවස්ථාදායකය ==
 
පාර්ලිමේන්තුව වසර හයකට පත් කර ගන්නා අතර මන්ත්‍රීවරු 225 කි. ඉන් 196 ක් බහු මන්ත්‍රී ඡන්ද කොට්ඨාස වලින්ද 29 ක් ජාතික ලැයිස්තුවෙන් ද පත් කෙරේ. පාර්ලිමේන්තුවට වසරක් කල් පිරුණු පසු එය කැදවීම,කල්තැබීම හෝ විසුරැවා හැරීම ජනාධිපතිට සිදු කල හැක. නීති සම්පාදනය බලය පාර්ලිමේන්තුව සතුය. සෑම මැතිවරණ කොට්ඨාසයකම බහුතර ඡන්ද ලබාගන්නා පක්ෂයට ප්‍රසාද ආසනයක් හිමිවේ.1948 නිදහස ලබාගත් දින සිට ලංකාව පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙකි.
 
 
2004 පෙබරවාරි 7 දින ජනාධිපති චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක කුමාරතුංග විසින් පාර්ලමේන්තුව විසුරැවා හරින ලදී.මැතිවරණය අප්‍රේල් හතර පවත්වා නව පාර්ලිමේන්තුව අප්‍රේල් 23 රැස්වීය.මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැති ලෙස පත් කර ගනු ලැබීය. පසුව 2005 නොවැමිබර් 17 ඔහු ජනාධිපතිධූරයට පත්විය. ඔහු අතිවිශාල කැබිනට් මණ්ඩලයක් පත් කල අතර විශේෂයෙන් ජාතිය ගොඩනැගීම සඳහා ඇමතිවරුන් හතර දෙනෙකු පත් කර තිබීම පිළිබදව ජනතාව පුදුමයට පත්විය.ජනතාවට මෙන්ම ඇමතිවරුන්ට ද මෙය ප්‍රහේලිකාවක් විය. ජනපතිගේ සොහොයුරු G. රාජපක්ෂ ආරක්ෂක ලේකම් ධුරයට පත් කෙරිණි. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම්කරුවන් සමග සබදතා ඇතැයි චෝදනා ලැබී සිටින කම්කරු අමාත්‍ය මර්වින් සිල්වා 2007 දී ඉල්ලා අස් වූයේ ජනමාධ්‍යවේදීන්ට පහරදීමේ සිද්ධියක් මුල්කර ගනිමින්ය.
 
== ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලනය - අධිකරණය ==
 
ශ්‍රී ලංකාවේ අධිකරණය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය,අභියාචනාධිකරණය,මහ අධිකරණය සහ පහල අධිකරණය ලෙස අධිකරණ ගණනාවකින් සමන්විත විය.ශ්‍රී ලංකාවේ නීති පද්ධතියටද සංස්කෘතීන් ගණනාවක අභාසය ලැබී ඇත.අද අපරාධ නීතිය මූලිකව බ්‍රිතාන්‍ය ආභාසය ලබා ඇති අතර සිවිල් නීතිය රෝම ලන්දේසි ආභාසය ලබා ඇත. එහෙත් විවාහ,දික් කසාදය සහ උරුමය සම්බන්ධ නීති එක් එක් ජන කොටසට අනුව වෙනස් වේ.උඩරට නීතිය,තේසලමෙයි නීතිය (යාපනය ද්‍රවිඩ ) සහ මුස්ලිම් නීතිය උදාහරණ ලෙස දැක්විය හැක. රෝම ලන්දේසි නීතිය පහත රට සිංහලයන්ට ,වතු ද්‍රවිඩ ජාතිකයින්ට සහ අනකුත් ජන කොට්ඨාශවලට බලපායි.
 
 
== පරිපාලන අංශය ==
Line 121 ⟶ 134:
ශ්‍රී.ල.නි.ප ජනාධිපති චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංග මහත්මිය පාර්ලිමේන්තුවට පත්වී වසර දෙකකට පසු 2004 පෙබරවාරි මස විසුරුවා හැරියාය.(සාමාන්‍යයෙන් පාර්ලිමේන්තු කාලය වසර 6 කි) 2004 අප්‍රේල් 2 පැවති මහ මැතවරණයෙන් ශ්‍රී.ල.නි.ප - ජ.වි.පෙ සන්ධානය එක් පක්ෂයක් ලැබූ වැඩිම ඡන්ද ගණන ලබාගත්තද වැඩි බහුතරක් ලබා ගත නොහැකිවිය. මෙම සන්ධානය පිළිබදව උපහාසාත්මක කරුණක් වූයේ ජනාධිපතිනිය ගේ සැමියා මරා දැමුණු ජ.වි.පෙ ය සමඟ සන්ධානගත වීමය.නව සන්ධානගත පාර්ලමේන්තුවේ පළමු ඡන්ද විමසීම වන කථානායක තේරීමේ තරගයෙන්ම ඔවුන් පරාජය වීමද සුවිශේෂීය.මේනිසා පෙබරවාරි සිට මැයි දක්වා පාර්ලමේන්තුව කිසිදු පණතක් සම්මත කළේ නැත.
 
== ව්‍යවස්ථාදායකය ==
 
පාර්ලිමේන්තුව වසර හයකට පත් කර ගන්නා අතර මන්ත්‍රීවරු 225 කි. ඉන් 196 ක් බහු මන්ත්‍රී ඡන්ද කොට්ඨාස වලින්ද 29 ක් ජාතික ලැයිස්තුවෙන් ද පත් කෙරේ. පාර්ලිමේන්තුවට වසරක් කල් පිරුණු පසු එය කැදවීම,කල්තැබීම හෝ විසුරැවා හැරීම ජනාධිපතිට සිදු කල හැක. නීති සම්පාදනය බලය පාර්ලිමේන්තුව සතුය. සෑම මැතිවරණ කොට්ඨාසයකම බහුතර ඡන්ද ලබාගන්නා පක්ෂයට ප්‍රසාද ආසනයක් හිමිවේ.1948 නිදහස ලබාගත් දින සිට ලංකාව පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙකි.
 
 
2004 පෙබරවාරි 7 දින ජනාධිපති චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක කුමාරතුංග විසින් පාර්ලමේන්තුව විසුරැවා හරින ලදී.මැතිවරණය අප්‍රේල් හතර පවත්වා නව පාර්ලිමේන්තුව අප්‍රේල් 23 රැස්වීය.මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැති ලෙස පත් කර ගනු ලැබීය. පසුව 2005 නොවැමිබර් 17 ඔහු ජනාධිපතිධූරයට පත්විය. ඔහු අතිවිශාල කැබිනට් මණ්ඩලයක් පත් කල අතර විශේෂයෙන් ජාතිය ගොඩනැගීම සඳහා ඇමතිවරුන් හතර දෙනෙකු පත් කර තිබීම පිළිබදව ජනතාව පුදුමයට පත්විය.ජනතාවට මෙන්ම ඇමතිවරුන්ට ද මෙය ප්‍රහේලිකාවක් විය. ජනපතිගේ සොහොයුරු G. රාජපක්ෂ ආරක්ෂක ලේකම් ධුරයට පත් කෙරිණි. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම්කරුවන් සමග සබදතා ඇතැයි චෝදනා ලැබී සිටින කම්කරු අමාත්‍ය මර්වින් සිල්වා 2007 දී ඉල්ලා අස් වූයේ ජනමාධ්‍යවේදීන්ට පහරදීමේ සිද්ධියක් මුල්කර ගනිමින්ය.
 
== ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලනය - අධිකරණය ==
 
ශ්‍රී ලංකාවේ අධිකරණය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය,අභියාචනාධිකරණය,මහ අධිකරණය සහ පහල අධිකරණය ලෙස අධිකරණ ගණනාවකින් සමන්විත විය.ශ්‍රී ලංකාවේ නීති පද්ධතියටද සංස්කෘතීන් ගණනාවක අභාසය ලැබී ඇත.අද අපරාධ නීතිය මූලිකව බ්‍රිතාන්‍ය ආභාසය ලබා ඇති අතර සිවිල් නීතිය රෝම ලන්දේසි ආභාසය ලබා ඇත. එහෙත් විවාහ,දික් කසාදය සහ උරුමය සම්බන්ධ නීති එක් එක් ජන කොටසට අනුව වෙනස් වේ.උඩරට නීතිය,තේසලමෙයි නීතිය (යාපනය ද්‍රවිඩ ) සහ මුස්ලිම් නීතිය උදාහරණ ලෙස දැක්විය හැක. රෝම ලන්දේසි නීතිය පහත රට සිංහලයන්ට ,වතු ද්‍රවිඩ ජාතිකයින්ට සහ අනකුත් ජන කොට්ඨාශවලට බලපායි.
 
==ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ සබඳතා==
"https://si.wikipedia.org/wiki/ශ්‍රී_ලංකාවේ_දේශපාලනය" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි