"ඉන්දියානු සාහිත්‍යය" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
27 පේළිය:
ත්‍රීපාදි වෘත්තයෙන් ලියැවුණු දැනට ඉතිරිව තිබෙන පැරණිම කන්නඩ කාව්‍ය සාහිත්‍ය වාර්තාව කප්පෙ අරබත්ත නම් වූ (ක්‍රි.ව.700) ලේඛණයයි. නෘපතුංග අමොගවර්ෂ (850) විසින් රචිත කවිරාජ මාර්ග කෘතිය කන්නඩ භාෂාවෙන් ලියැවුනු දැනට ඉතිරිව තිබෙන මුල්ම ශාස්ත්‍රීය වර්ගයේ කෘතියයි. එය ලියැවි තිබෙන්නේ ශාස්ත්‍රීය විවේචනය සහ කාව්‍යමය කරුණු ගැනයි. කලින් ශතවර්ෂ වල කන්නඩ උප භාෂා වලින් ලියන ලද විවිධ සාහිත්‍ය කෘති ප්‍රමිතිකරණය කිරීමද එම කෘතියේ අරමුණකි. 6 වෙනි සියවසේ දුර්විනීත රජු සහ රවී කීර්ති වැනි මුල් කාලීන ලේඛකයින් විසින් කරන ලද කන්නඩ කෘතින්ට ද එම ලේඛණයෙන් අවධානය යොමු කරවයි. දැනට දක්නට ලැබෙන මුල් කාලීන ගද්‍ය කෘතියක් වූ ශිව කොටියාචාර්ය (ක්‍රි.ව.900) විසින් රචිත වද්දරධාන (Vaddaradhana) නම් ග්‍රන්ථයෙහි ශ්‍රවණබෙලගෝලා හි භද්‍ර බාහු ගේ ජීවිතය පිළිබඳ අලංකාර විස්තරයක් දක්වා ඇත. දැනට ඉතිරිව පවත්නා මුල්ම කන්නඩ කෘතිය කන්නඩ ව්‍යාකරණය සහ සාහිත්‍ය ශෛලීන් එක්කිරීමට මගපෙන්වීම ආදි කරුණු අරභයා ලියා තිබීමෙන් පෙනී යන්නේ කන්නඩ සාහිත්‍යය සියවස් ගණනාවකට ඉහත සිට ආරම්භ වන්නට ඇතැයි යනුවෙනි. මධ්‍යතන යුගයේ කෘතින් වලට මුල් වී ඇත්තේ ජෛන සහ හින්දු මූලධර්මයන්ය. “වචනා” යනු එම කාලය තුල සමාජ, ආගමික සහ ආර්ථික තත්වයේ සංක්ෂිප්ත විස්තරයකි. “වචනා” සාහිත්‍යයේ වැදගත් ලේඛකයින් අතර බසවන්නා, අල්ලමා ප්‍රභූ සහ අක්කා මහා දේවි යනාදී අය වූහ. කර්නාට භාරත කටමංජරි ලියු කුමාර ව්‍යාස පහළොස්වෙනි සියවසේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධ සහ බලවත් කන්නඩ ලේඛකයා විය. පහළොස්වෙනි සියවසේදි පමණ භක්ති ව්‍යාපාරය දාස සාහිත්‍යය ප්‍රාණවත් කළේය. මෙයින් වර්තමානයේ පවතින ආකාරයට කර්ණාටක සංගීතයේ පරිනාමයට සැළකිය යුතු දායකත්වයක් ලැබුනේය. මෙම කාලය පුරන්දරදාස වැනි මහා හරිදාස්වරු දක්නට ලැබුනේය. කනකදාස, ව්‍යාසතිර්ථ සහ විජයදාස නම් වූ අය කර්ණාටක සංගීතයේ පුරෝගාමියා ලෙස හඳුන්වනු ලැබු පුරන්දරදාස වැනි මහා හරිස්දාවරු වූහ. විසිවෙනි සියවසේ නවීන කන්නඩ භාෂාව ප්‍රධාන වශයෙන් නවෝද්යා, නව්‍ය, නවෝත්තර, දලිතා සහ බන්ධයා වැනි බොහෝ ව්‍යාපාර වලින් ආභාෂය ලැබීය. සමකාලීන කන්නඩ සාහිත්‍යය සමාජයේ සියලු පන්ති වල ජනතාව කරා ළඟා වීමේදි බොහෝ සාර්ථක විය. කන්නඩ සාහිත්‍ය කෘතින් ඥාන්පිත් සම්මාන හතක් දිනා තිබුනේය. මෙය අනිකුත් ඉන්දියන් භාෂා සමග සැසඳූ විට ඉහළම ස්ථානයයි. මෙම සාහිත්‍යය, සාහිත්‍ය ඇකඩමි සම්මාන හතලිස් හතක්ද ලබා ගෙන ඇත.
==ඕරියා සාහිත්‍ය==
ඕරියාවට 13 වන සියවස තෙක් දිවෙන පොහොසත් සාහිත්‍ය උරුමයක් ඇත. 14 වන සියවසේදී ජීවත් වු සරලා දාස ඔරිස්සාහි වයිසා ලෙස හැදින්වේ. ඔහු මහා භාරතය කොරියානු භාෂාවට පරිවර්ථනය කරන ලදී. එමෙන්ම මහා භාරතය, රාමායනය හා ශ්‍රීමත් භාග්‍යභගම් වැනි සම්භාව්‍ය සංස්කෘතික ලේඛන පරිවර්ථනය කිරීමේ ක්‍රියාවලිය තුලින් එම භාෂාව සම්මත කරණයට පත් විය. ජගන්නාත් ඩෑස් විසින් ශ්‍රීමත් භගභතම් කෝරියාවල්ට පරිවර්ථනය කළ අතර ඔහුගේ පරිවර්ථනය තුලින් භාෂාවේ ලිවීම් ආකාරය සම්මත කරණයට භාජනය විය. කොර්යා රාජ්‍යයට පද්‍ය පිලිබදව බලවත් සම්ප්‍රදායක් ඇත. (විහේෂයෙන් ආගමික භක්තිය පිලිබද පද්‍ය) වෙනත් ප්‍රසිද්ධ පුරාථන ඔරියා කවීන් අතරට කබි සම්රන් උපේනද්‍ර බන්ජා හා කබි සුර්යයා බාලා දේවි රතා ඇතුළත්ය.
 
19 වන සියවසේ දී කොරියානු සාහිත්‍යයේ ගද්‍ය හා පද්‍ය ලිවීමේ සුප්‍රසිද්ධ පුද්ගලයන් වුයේ ෆකිර් මෝහන් සේනාපති (1843 – 1918), ගෞරි ශන්කර් රේ, ගෝපාල් චන්ද්‍ර ප්‍රහාරාජ්, පණ්ඩිත් නිල්මානි විද්‍යාරත්න, කබිබාර් රාධානාත් රේය. 20 වන සියවසේ ඔරියානු සාහිත්‍ය හා ඔරියානු භාෂාවට වටිනාකමක් ලබාදුන් පුද්ගලයන් අතරට ගොඩ භාෂි මොහොප්පත්‍රා, කාලිංග චරණ පණිභ්‍රහි, ඛණ්හු චාරන් මොහන්ති (1906 – 1997), ගොපිනාත් මොහන්ති, සචින්ද නන්ද රෞද්ද්‍රි, සුරේනද්‍ර මොහන්ති, මනෝජ් දාස්, ක්‍රිෂෝරි චරන්දාස්, සීත කාන්තා මොහොප්පත්‍රා , රාමකාන්ත රාත්, බිනපානි මොහන්ති, ජගදිස් මොහන්ති, සරෝජනි සචෝ, රාජේන්ද්‍ර ක්‍රිෂෝර් පාණ්ඩ, පද්මජ් පාල්, රාම චන්ද්‍ර බිහේරා හා ප්‍රතිබා සත්පති අයත්ය.
 
 
"https://si.wikipedia.org/wiki/ඉන්දියානු_සාහිත්‍යය" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි