|
==ඉතිහාසය==
එක්සත් ජාතික පක්ෂය 1946 සැප්තැම්බර් 6 වන දින, බහුතර සිංහල ප‍්‍රජාවේ සහ සුළුතර දෙමළ හා මුස්ලිම් ප‍්‍රජාවන්ගේ දක්ෂිණාංශික ප‍්‍රභූ පක්ෂ 3ක් ඒකරාශි වීමෙන් සකස් විය. මෙයට මූලිකත්වය ගනු ලැබුවේ නිදහස් සටනේ පෙරමුණ ගත් දොන් ස්ටීවන් සේනානායක යි. මන්ද, ඔහු ‘බි‍්‍රතාන්‍ය අධිරාජ්‍යවාදයෙන් නිදහස ලැබීම’ නම් වූ ලංකා ජාතික කොංග‍්‍රසයේ (සංගමය) නව ඉලක්කයට විරුද්ධ වී ඉන් ඉවත් වූ හෙයිනි. කෙසේ වුවත්, මොහු පක්ෂය ජනතා මට්ටමින් ජනප‍්‍රිය කරවීම සඳහා ජනප්රියවාදී ප්රතිපත්ති හඳුන්වා දුන්නේය.
බහුතර [[සිංහල ජනතාව|සිංහල]] ජන සමූහය සහ සුළුතර [[දෙමල ජනතාව|දෙමල]] හා [[මුස්ලිම්]] ජන සමූහයන් නියෝජනය කල දක්ෂිණාංශයට-බර හා ඩොමීනියන් වාද-නියෝජ්‍ය පක්ෂයන් තුනක සංකලනයෙන් [[1946]] [[සැප්තැම්බර් 6]] දිනදී එ. ජා. ප. බිහිවිය. [[එක්සත් රාජධානිය]] වෙතින් නිදහස දිනා ගැනීමෙහි අරගලයෙහි පෙරමුණ ගෙන සිටියදී, [[බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය]] වෙතින් 'නිදහස ලඟා කර ගැනීමේ' ලා [[ලංකා ජාතික සංගමය]] හි සංශෝධිත අරමුණු හා එකඟ නොවීම හේතුවෙන් එයින් ඉල්ලා අස්වූ [[දොන් ස්ටීවන් සේනානායක]] මෙහි නිර්මාතෘ විය.[http://www.atimes.com/ind-pak/CJ13Df01.html]. එ. ජා. ප. ය නියෝජනය කලේ ව්‍යාපාර ප්‍රජාව හා ඉඩම් හිමි වැදගතුන් ය. එනමුදු, සේනානායක විසින් ජනප්රියවාදී ප්‍රතිපත්තින්ද අනුගමනය කිරීම නිසා පක්ෂය සාමාන්‍ය ජනතාව අතරද පිළිගැනීමකට ලක් විය.
එක්සත් ජාතික පක්ෂය 1947 දී ඩොමීනියන් තත්ත්වයක් ලබා ගැනීමේ අරමුණ යටතේ මැතිවරණයට තරඟ කළේය. එහිදී ඔවුහු බහුතරය අනුගමනය කරන බෞද්ධ ජීවන ප්රතිපත්ති අනුගමනය කළ අතර, වාමාංශික කොම්යුනිස්ට් පක්ෂවල විරෝධයට ලක් විය. (ලංකා සම සමාජ පක්ෂය හා ලංකා කොම්යුනිස්ට් පක්ෂය) එය බහුතරයක් දිනා ගැනීමට අසමත් වූ හෙයින් සිංහල හා දෙමළ පක්ෂ සමග සන්ධානගත වන්නට සිදු විය. 1948 දී ශ්රී ලංකාව ඩොමීනියන් තත්ත්වයට පත් වූ අතර, ඞී. එස්. සේනානායක එහි පළමු අගමැතිවරයා විය. ඔහු බටහිරවාදී, කොමියුනිස්ට් විරෝධි විදේශ ප්රතිපත්තියක් අනුගමනය කළ අතර, සියලූ සන්නද්ධ හමුදාවල අණ දෙන නිලධාරීන් බි‍්‍රතාන්‍යයින් විය. බි‍්‍රතාන්‍ය හමුදා කඳවුරු ලංකාව තුළ දිගටම පවත්වාගෙන යන ලදී.
එක්සත් රාජධානිය යටතේ [[ඩොමීනියන් රාජ්‍යය]]ක් දිනා ගැනීම හා සාම්ප්‍රදායික ජීවන රටාව හා බහුතරයක් ජනතාව ඇදහූ බුද්ධාගම, වාමාංශික විරුද්ධ පක්ෂ ( [[ලංකා සම සමාජ පක්ෂය]] සහ [[ලංකාවේ කොමියුනිස්ට් පක්ෂය]]) වෙතින් එල්ල වී තිබූ ඊනියා කොමියුනිස්ට් තර්ජනයෙන් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ජන වරමක් පතමින් එ. ජා. ප. ය 1947 මහා මැතිවරණ සටන මෙහෙයවීය. පැහැදිලි බහුතරයක් දිනා ගැනීමට අපොහොසත් වූ එ. ජා. ප. ය, සිංහල හා දෙමල කොටස් ඈඳා ගනිමින් [[පක්ෂ එකමුතුව]]ක් පිහිටුවා ගැනීමට සමත් විය. 1948 දී ලංකාවට ඩොමීනියන් රාජ්‍ය තත්වය හිමිවූ අතර, ඩී. එස්. සේනානායක ප්රථම අගමැති වරයා විය. [[සෝවියට් සංගමය]] අප්‍රසාදයට පත් කල බටහිර-ගැති හා කොමියුනිස්ට් විරෝධී විදේශ ප්රතිපත්තියක් හේ අනුගමනය කළේය. සන්නද්ධ හමුදාවන්හි අධිපතීන් බ්‍රිතාන්‍ය නිලධාරින් වූ අතර බ්‍රිතාන්‍යය විසින්රට තුල හමුදා කඳවුරු පවත්වාගෙන යන ලදි.
{{ශ්රී ලංකාව හි දේශපාලනය}}
1948 පුරවැසි පනත සහ 1949 පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ (සංශෝධන) පනත උපයෝගී කර ගනිමින්, ඉන්දියානු සම්භවයක් සහිත දෙමළ වතු කම්කරුවන්ගේ ඡුන්ද බලය අහෝසි කිරීමට නව ආණ්ඩුව කටයුතු කළේය. මෙය මූලිකවම වාමාංශික පක්ෂ මැතිවරණ වශයෙන් දුර්වල කිරීම අරමුණු කරගෙන සිදු කෙරුණි.
[[ඉන්දියාව|ඉන්දීය]] සම්භවයක් ඇත්තාවූ වතු කම්කරුවන්ගේ දේශපාලන අයිතිය අහිමි කිරීම අරභයා 1948 පුරවැසි පණත හා 1949 පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ සංශෝධන පනත සම්මත කරගැනීමට නව රජය පෙරදැරි විය. වාමාංශික පක්ෂ දේශපාලන වශයෙන් දුර්වල කිරීම මෙහි අභිමතාර්ථය විය.[http://www.uthr.org/BP/volume1/Chapter1.htm]
1952 දී ඞී. එස්. සේනානායක හදිසි අනතුරකින් මිය ගිය අතර, ඔහුගේ පුත් ඩඞ්ලි අගමැති බවට පත්විය. මෙය පක්ෂයේ දැවැන්තයකු වු, වාමාංශික අදහස් දැරූ බෞද්ධ ජාතිකවාදියකු වන එස්. ඩබ්. ආර්.ඞී. බණ්ඩාරනායක පක්ෂය හැර යාමට හේතුවිය. ඔහු පක්ෂය හැර ගොස් එ.ජා.ප හා මාක්ස්වාදී පක්ෂ අතර බලය තුලනය කරමින් ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය පිහිටුවීය. මේ කාලය තුළ එ.ජා. පක්සයේ සුළුතර ආගමික කණ්ඩායම්, විශේෂයෙන්ම කතෝලිකයින් කෙරෙහි දැක්වූ සහයෝගය නිසා අධිපතිවාදී සිංහල බෞද්ධ කොටස් තුළ නුරුස්නා බවක් ඇති විය. මේ නිසා 1956 මැතිවරණයේ දී ශ්රී. ල. නි. පක්ෂය ජයග්රහණය කරවීමට බණ්ඩාරනායක සමත් විය. ඉන්ඉක්බිතිව ඔහු සම්මත කළ විවාදාත්මක සිංහල භාෂා පනත, 1958 දී මහජන ගැටුම් ඇති කිරීමට හේතු විය. එ.ජා.පක්ෂය ‘නුවර පා ගමන’ හේතුවෙන්, එය ද්‍රවිඩ ෆෙඩරල් පක්ෂය සමග ඇති කරගන්නට ගිය භාෂා එකඟතාව ද අසාර්ථක විය.
1952 දී අගමැති සේනානායක අසු පිටින් වැටී මිය ගිය අතර, ඔහුගේ පුත් ඩඩ්ලි අගමැති බවට පත් විය. ඔහු දැරූ මධ්‍යස්ථ-වාමාංශික මතවාදය නිසාවෙන් ප්‍රචලිත ව සිටි බෞද්ධ ජාතිමාමක නායකයෙකු වූ හා එ. ජා. ප. යේ පුරෝගාමී සාමාජික හා බල කණුවක් වූ [[සොලමන් වෙස්ට් රිජ්වේ ඩයස් බණ්ඩාරනායක|එස්. ඩබ්ලියු. ආර්. ඩී. බණ්ඩාරනායක]] මෙයින් අප්‍රසාදයට පත් විය. පක්ෂයෙන් ඉල්ලා අස්වූ බණ්ඩාරනායක, එ. ජා. ප. ය හා වාමාංශික පක්ෂ යන අන්ත දෙක අතර තුලිත බලවේගයක් වීමේ අරමුණ පෙරදැරිව [[ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය]] (ශ්රී. ල. නි. ප.) පිහිටුවා ගත්තේය. සිංහල ජනතාව අතර සංඛ්‍යාත්මකව වැඩිමනත් වූ බෞද්ධයන් තුල කලකිරීමක් දනවන අයුරින්, සුළුතර ආගමික කණ්ඩායම්, විශේෂයෙන් කතෝලිකයන්, වෙත සහයෝගය පල කිරීම හේතුවෙන් නැගී ආ ජන අප්‍රසාදයකට හා දුරස්ථ වීමකට එ. ජා. ප. ය මේ වන විට ලක් වෙමින් සිටියේය. මෙයින් ප්‍රයෝජන ගත් බණ්ඩාරනායක 1956 මැතිවරණයේදී ශ්රී. ල. නි. ප. ය ජයග්රහණය කරා මෙහෙයවීමට සමත් විය. ජයග්‍රහණයේ උණුසුම පහවීමටත් පෙර හේ විවාදයට තුඩුදෙන [[සිංහල පමණයි පණත]] සම්මත කරගත් අතර, 1958 ජාතිවාදී අරගලයන් ඇතිවීමට මෙය හේතු කාරක විය. දෙමළ පෙඩරල් පක්ෂය සමග භාෂා ගිවිසුමකට එළඹීමට තිබූ ඉඩකඩ සුනුවිසුණු කිරීමට එ. ජා. ප. සංවිධානය කල 'මහනුවර දක්වා පා ගමන' හේතු විය.
යුද්‍ධ හමුදාවේ දක්ෂිනාංශක කොටස් හා1967දී, ඩග්ලස් ලියනගේ වැනි සිවිල් සමාජපුරවැසියන් සහායකයන්සමග එක්ව, ඔවුන්හමුදාවේ දක්ෂිණාංශික එක්වඅංශ දියත්මගින් කලකැරැුල්ලක් 1962ඇති හමුදාකිරීමට කුමන්ත්‍රණයදැරූ සඳහාඅසාර්ථක පෙළඹවූයේඋත්සාහය යැයිපිළිබඳ චෝදනාවක්ව එ. ජා. ප. ය වෙතචෝදනා එල්ල වියලැබීය. ඩඩ්ලිඩඞ්ලි සේනානායක යටතේ 1965දී එ. ජා. ප. ය 1965බලයට දීපත් නැවතවූ බලයටනමුත්, පත්වූ1970දී නමුදු,යළිත් එය මාක්ස්වාදී පක්ෂයන්පක්ෂ සමග මැතිවරණ අවබෝධතාවයකට එළැඹඒකාබද්ධව එක්සත් සමගි පෙරමුණ පිහිටුවායනුවෙන් ගත්ඒකාබද්ධ වූ ශ්රී.ශ්රී ල.ලංකා නි.නිදහස් ප.පක්ෂයට යපරාජය හමුවේ [[1970]] දී අන්ත පරාජයකට ලක්වියවිය.
ඩඞ්ලි සේනානායක සහ වඩාත් ප‍්‍රතිගාමි අදහස් දැරු ජේ. ආර්. ජයවර්ධන අතර නායකත්වය කෙරෙහි ගැටුම් හට ගන්නට විය. ජයවර්ධන නිදහස් වෙළඳ පොළ ප්රතිපත්ති සහ ඇමරිකානුවාදී විදේශ ප්රතිපත්ති කෙරෙහි සහයෝගය දැක්වූවෙකි. ඒ හේතුවෙන් ඔහු ‘යැන්කි - ඩිකී’ ලෙස ද හඳුන්වන ලදී. 1970 දී ඩඞ්ලි ගේ මරණයෙන් පසු ජේ. ආර්. ජයවර්ධන එ.ජා.පයේ නායකයා බවට පත් වූ අතර, බිම් මට්ටමේ සිට පක්ෂය නඟා සිටුවීම ආරම්භ කළේය.
පරාජයේ තුවාල සුව වීමටද පෙර ඩඩ්ලි සේනානායක හා නායකත්වය සඳහා බල අරගලයක පැටළුනේ වඩාත් මධ්‍යස්ථමතධාරියෙකු මෙන්ම නිදහස් වෙළෙඳ පොළ ආර්ථික ප්‍රතිපත්තීන් හා [[එක්සත් ජනපද|ඇමෙරිකානු]] හිතැති විදේශ ප්‍රතිපත්තීන් පිළිබඳ බලවත්‍ ලෙස ඇළුම් කල [[ජූනියස් රිචඩ් ජයවර්ධන|ජේ. ආර්. ජයවර්ධන]]ය. මෙම දෙවැනි කැමැත්ත හේතුවෙන් ඔහු “යැංකි ඩිකී” යන පටබැඳි නාමයද ලැබීණි. 1973 දී ඩඩ්ලිගේ මරණයෙන් පසු ජයවර්ධන එ. ජා. ප. යේ නායකත්වයට පත්වූ අතර පක්ෂය බිම් මට්ටමින් ප්‍රතිසංවිධානය කිරීම ඇරඹීය.
එක්සත් පෙරමුණේ ආර්ථික ප්රතිපත්ති කෙරෙහි ඇති වූ මහජන අප‍්‍රසාදය හා 1971 ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ මූලික වී ඇති වු මහජන කැරැල්ල කෲර ලෙස මර්ධනය කිරීම තුළ, 1977 දී එ.ජා. පක්ෂයට නැවත බලයට පත් වීමට හැකි විය. එය පාර්ලිමේන්තුවේ ආසන හයෙන් පහක් දිනා ගත්තේය. මෙය ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී මැතිවරණ ක‍්‍රමය තුළ ඇති වූ විශිෂ්ඨ ජයග‍්‍රහණයක් විය. ජයවර්ධන ආර්ථිකය විවෘත කොට රටේ සමස්ත ස්වරූපය විප්ලවීය ලෙස වෙනස් කළේය. ඔහු නව ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් හඳුන්වා දෙමින් (ප‍්‍රජාතාන්ත‍්‍රික සමාජවාදී ජනරජය යන වචනය ප්රථම වරට භාවිත කරන ලදී) ජනාධිපති තනතුර විධායක බලතල සහිත එකක් බවට පත් කළේය. එසේම, 1978දී අගමැති තනතුරින් ජනාධිපති තනතුරට පත් විය. 1979දී ඔහු විවාදාත්මක ‘ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත’ හඳුන්වා දුන්නේය. එය උතුරු පළාතේ දෙමළ බෙදුම්වාදී කණ්ඩායම්වල සන්නද්ධ නැඟිටීම් වැළැක්වීම සඳහා කරන ලද්දක් විය.
සමගි පෙරමුණු පක්ෂ එකමුතු රජයේ ආර්ථික ප්රතිපත්ති හා [[ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ|ජ.වි.පෙ.]]විසින් [[1971]]දී දියත් කල මාඕවාදී කැරැල්ල මර්දනය කල දරුණු ආකාරය නිසා මහජනයා තුල ඇතිවූ කලකිරීම 1977 දී එ.ජා.ප. බලයට ගෙන ඒමට මහෝපකාරී විය. The party won an unprecedented five-sixths of the seats in parliament - one of the most lopsided victories ever in a democratic election and out of proportion to the actual number of votes it received. Jayewardene opened up the economy and revolutionized the entire outlook of the country. He introduced a new constitution (which incidentally first called the country a 'Democratic Socialist' republic) which made the presidency an executive post with sweeping powers, and shifted from the premiership to the presidency in 1978. In 1979, President Jayawardene introduced the controversial Prevention of Terrorism Act to quell a low-key armed insurrection in the Northern Province by separatist Tamil rebels.
ආර්ථික වශයෙන් ගත් කළ, නිදහස් වෙළඳ පොළ ප්රතිපත්ති මගින්, වර්ධනය වෙමින් තිබූ ඉලෙක්ට්‍රොනික හා මෝටර් රථ අමතර කොටස් ව්‍යාපාර මෙන්ම දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ පැවතෙමින් තිබූ තේ උපකරණ නිෂ්පාදනය ද විනාශ කෙරිණි. එමගින් නිෂ්පාදන රැකියා 100,000ක් පමණ අහිමි විය. රැකියා නියුක්තිය ඇති කිරීම සඳහා නිදහස් වෙළඳ කලාප ඇති කරන ලද නමුත්, එය වඩාත්ම සම්පූර්ණ වූයේ මැද පෙරදිගට ශ‍්‍රමිකයන් යැවීම හරහා ය. ජල විදුලිය හා කෘෂිකර්මය වර්ධනය කිරීම සඳහා එ.ජා.පක්ෂය විශාල ව්‍යාපෘති දියත් කළේය. කෙසේ වුවත්, උද්ධමනය වැඩිවීම ජනතාව තුළ රජය කෙරෙහි අප‍්‍රසාදයක් ඇති කිරීමට හේතු විය. ඒ හේතු නිසා විපක්ෂය විසින් මෙහෙය වන ලද වැඩ වර්ජන මාලාවක් ආරම්භ වූ අතර, 1980 මහජන වැඩ වර්ජනය පොලීසිය, හමුදාව සහ එ.ජා.පක්ෂයේ වෘත්තීය සමිති අංශයන් විසින් මර්දනය කරන ලදී. 1982 දී පාර්ලිමේන්තුවේ කාලය දීර්ඝ කර ගැනීම සඳහා ජනමත විචාරණයක් පැවැත් වූ අතර, එහිදී ඡන්ද මංකොල්ලකෑම් පිළිබඳ වාර්තා විය. ඒ අතරතුර උතුරු සහ නැගෙනහිර ප‍්‍රදේශවල බෙදුම්වාදී දෙමළ සංවිධාන වෙනම රාජ්‍යයක් සඳහා සටන් කරන්නට පටන් ගත්හ. 1983 ජූලි මස දී, යාපනයේ දී සෙබළුන් 13ක් ඝාතනය වීමත් සමග, ආණ්ඩුව දෙමළ සංවිධානවලට එරෙහි මර්දනයක් ගෙන යන්නට විය. මහජන කැළඹිලි හේතුවෙන් බොහෝ විරුද්ධ පක්ෂ තහනම් කිරීමට ආණ්ඩුව පෙළඹුණි. ශ්රී ලංකා කොමියුනිස්ට් පක්ෂය, නව සමසමාජ පක්ෂය සහ විශ්වවිද්‍යාල තුළ දැඩි බලපෑමක් සිදු කළ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ ද ඒ අතර විය.
On the economic front, free-market policies initially destroyed the nascent electronic and motor spares industries, as well as the long-established tea macinery industry, leading to the loss of about 100,000 manufacturing jobs. [[Free-trade zone]]s were established in order to generate employment, but unemployment was primarily reduced by sending menial workers to the [[Middle East]]. The government undertook massive development work to promote hydroelectricity and agriculture. However, rising unprecedented inflation generally made public frustrated with the government, leading to a series of Opposition-led strikes, culminating in a [[General strike]] in 1980 which was crushed by the police and armed members of the UNP’s trade union wing. In 1982 the government held a referendum to extend parliament's life amid widespread vote-rigging and voter intimidation. Meanwhile, separatist Tamil rebels in the north and eastern provinces were leading an insurgency for a separate state for Tamils. In July 1983, members of the government organised a [[pogrom]] against Tamils in all parts of the country after a rebel attack in [[Jaffna]] which killed 13 soldiers of Rajarata Rifles. The government used the riots as an excuse to ban several opposition parties including the [[Communist Party of Sri Lanka]], the [[Nava Sama Samaja Party]] and the Marxist nationalist [[JVP]] which had heavy influence on [[university]] campuses. (see [[Black July]])
ජයවර්ධනගේ ඇමරිකානුවාදී විදේශ ප‍්‍රතිපත්තිය හා එකඟ නොවූ දෙමළ විප්ලවකාරී කණ්ඩායම් ඉන්දියාව තුළ පුහුණුව ලබා ආයුධ සන්නද්ධ වූහ. ජ.වි.පෙරමුණ සමාජවාදී අරගලයක් සඳහා ආණ්ඩුවට එරෙහිව නැගී සිටි නමුත්, එම කැරැල්ල අසාර්ථක විය. ආණ්ඩුව එම කැරැල්ල මැඬ පැවැත්වීම සඳහා ඝාතනය උපයෝගී කර ගත්තේය. මෙහි ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙස සිවිල් පුරවැසියන් 40,000ක් පමණ අතුරුදහන් වූ අතර, ජ.වි.පෙ කැරැළිකරුවන් රඳවා තබන ලද වධකාගාර ද බිහි විය. තරුණයින් පැහැර ගෙන ගොස් ඝාතනය කරන ලදහ. ජ.වි.පෙ නායක රෝහණ විජේවීර, හමුදාව විසින් අල්ලා ගෙන පසුව ඝාතනය කරන ලදී. ඒ අතරතුර, පසු කලෙක ගාන්ධි ඝාතනයට මඟ පෑදු ඉන්දු - ශ්රී ලංකා ගිවිසුම, ජයවර්ධන සහ ඉන්දීය අගමැති රජීව් ගාන්ධි විසින් අත්සන් තබන ලදී.
The Tamil rebel groups were allegedly trained and armed by [[India]], angry with Jayewardene's pro-American policy. The JVP began an intense attack on government forces in hope of a socialist revolution, but this turned out to be an utter failure. The government allegedly used death squads to crush the insurrection. In the due process over 40,000 civilians were “disappeared” by the armed forces and death squads and many torture chambers sprung up to interrogate JVP activists. Many abducted youth were summarily executed. The intensive offensive crushed the rebels. JVP leader [[Rohana Wijeweera]] was captured and later executed by the armed forces in custody. Meanwhile Jayewardene signed an Indo-Sri Lankan pact with Indian Prime Minister [[Rajiv Gandhi]], which later resulted in Gandhi's assassination.
1988 දී ජයවර්ධන විශ‍්‍රාම ගත් අතර, රණසිංහ පේ‍්‍රමදාස ජනාධිපති ධූරයට පත්විය. පේ‍්‍රමදාස ඉන්දීය විරෝධී අදහස් සහිත පහළ පංතික නායකයෙකි. ඔහු විසින් ආරම්භ කළ බොහෝ නිවාස ව්‍යාපෘති සහ දිළිඳුකම තුරන් කිරීමේ ව්‍යාපෘති, යම් මට්ටමින් ඔහුගේ ජනප‍්‍රියත්වය ඉහළ නැංවීය. 1993 මැයි දින රැළියකට සහභාගී වෙමින් සිටි පේ‍්‍රමදාස එල්.ටී.ටී.ඊ මරාගෙන මැරෙන සෙබළෙකු විසින් ඝාතනය කෙරිණි. මේ කාලය වන විට දූෂණ චෝදනා හේතුවෙන් එ.ජා.පක්ෂයට විරුද්ධව මහජන පෙළගැස්මක් පැවතුණි. 1994 දී, වසර 17ක එ.ජා.ප පාලනය බිඳ දමමින් ශ්රී. ල. නි. පක්ෂය ජයග්රහණය කළේය. විපක්ෂයේ සිටිය දී බොහෝ එ.ජා.ප දැවැන්තයින් එල්.ටී.ටී.ඊ ය මගින් ඝාතනය කෙරිණි. මැතිවරණ රැළියකට සහභාගී වෙමින් සිටිය දී ඝාතනය වූ ජනාධිපති අපේක්ෂක ගාමිණි දිසානායක ඉන් එක් අයෙකි. මේ නිසා ශ්රී.ල.නි.ප ජනාධිපති අපේක්ෂිකා චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංගගේ ජයග්රහණය පහසු එකක් විය. පක්ෂ නායකත්වය ජයවර්ධනගේ බෑණා කෙනෙකු වන රනිල් වික‍්‍රමසිංහට පැවරුණි. ඔහු බටහිරවාදී අදහස් හා නව ලිබරල් ආර්ථික ප්රතිපත්ති කෙරෙහි කැමැත්තක් දැක්වූ, සාපේක්ෂව තරුණ දේශපාලනඥයෙකි.
Jayewardene retired in 1988 and was succeeded by Prime Minister [[Ranasinghe Premadasa]], a populist leader from the lower class known for his anti-Indian sentiment. He initiated many housing projects and poverty alleviation programs that made him popular among grassroots level. In 1993 Premadasa was assassinated by separatist LTTE suicide cadres while proceeding in a [[May Day]] rally. By this time the people were longing for a change due to allegations of inefficiency and corruption against the UNP government. In the 1994 election, the SLFP gained control of parliament after 17 years of unbroken UNP rule. While in opposition many of UNP stalwarts were killed by an LTTE suicide terrorist attack during an election rally which saw the assassination of [[Gamini Dissanayake]], the UNP's presidential candidate. This paved the way for an easy victory for [[Chandrika Kumaratunga]] of the SLFP. Party leadership passed to Jayewardene's nephew, Ranil Wickremasinghe, a relatively young politician with pro-west views and penchant for neo-liberal economic policies.
2001දී නිදහසෙන් පසු ලංකාව මුහුණ පෑ දරුණුතම ආර්ථික පරිහානියට මුහුණ දුන්නේය. දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය 2.5%කින් අඩු විය. විශ්වාසභංග යෝජනාවක් මගින් ශ්රී.ල.නි.ප ආණ්ඩුව බිඳ වැටීම නිසා චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංගට කලින් මැතිවරණයක් පැවැත්වීමට සිදුවිය. මහාචාර්ය ජී. එල්. පීරිස්, එස්. බී. දිසානායක වැනි දෑවැන්තයින්ගේ සමයෝගය දිනා ගැනීමට වික‍්‍රමසිංහ සමත් විය. 2001දී රටේ දිස්ත‍්‍රික්ක එකක් හැර අනෙක් සියල්ල ජයග්රහණය කරමින්, එල්.ටී.ටී.ඊ ය සමග සාම සාකච්ඡාවලට එළඹීමේ පදනමක් මත එ.ජා.පක්ෂය පහසුවෙන් ජයග්රහණය කළේය. දෙවන වරට ද වික‍්‍රමසිංහ අගමැති වූ අතර, කුමාරතුංග සමග සහයෝගිතා ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීය. සිය පත්වීමෙන් මාස දෙකකට පසු ඔහු එල්.ටී.ටී.ඊ ය සමග සටන් විරාම ගිවිසුමකට අත්සන් තැබීය. මෙම ගිවිසුමෙන් පසු සාම සාකච්ඡා පවත්වන ලදී.
By 2001 country was facing the worst economic downturn since independence, with rising inflation and an acute power crisis. The GDP was shrinking by 2.5%. The SLFP government fell on a no-confidence motion by the opposition, which prompted President Kumaratunga to call for early elections. Wickaramasinghe managed to secure the support of former government big wigs most notabaly former Kumaratunga confidants, Prof. G.L. Peris, and S.B. Dissanayake who would later become important members in the party. The UNP easily came to power in the 2001 election in a platform of peace with LTTE and economic resurgence, and won all but one district in the country. Wickremasinghe became the Prime Minister for the second time following the election and began a "cooperative" government with President Kumaratunga. Within two months into his premiership Wickramasinghe signed a pivotal ceasefire agreement with the LTTE. The agreement was followed by intense peace negotiations towards a final solution to the ethnic conflict.
එජාප ආණ්ඩුව දැඩි බදු ප්රතිපත්ති සහ වෙළඳ පොළ හිතවාදි ප්රතිපත්ති අනුගමනය කළේය. මෙය විශාල පරිමාණයේ ආයෝජන හා ආර්ථික වර්ධනයක් කෙරේ මඟ පැදීය. ආණ්ඩුව, ආයෝජන මණ්ඩලය, කුඩා සහ ග‍්‍රාමීය ව්‍යවසායන් පිළිබඳ අමාත්‍යංශය සහ තොරතුරු සන්නිවේදන තාක්ෂණ නියෝජිතායතනය වැනි ප‍්‍රධාන ආර්ථික ආයතන පිහිටුවීය. මෙමගින් 2003 අග වන විට 6%ක තරම් ශීඝ‍්‍ර ආර්ථික වර්ධනයක් ළඟා කර ගැනීමට හැකි විය. උද්ධමනය ද 2%ට වඩා අඩු විය. බොහෝ දේශීය හා විදේශීය විශේෂඥයින් අපේක්ෂා කළේ ශ්රී ලංකාව තවත් වසර කීපයක් තුළ ඉලක්කම් දෙකක විශාල ආර්ථික වර්ධනයක් හිමිකර ගනු ඇති බවයි.
The UNP government maintained strict fiscal discipline and market-friendly policies, which led to a resurgence in the economy leading to large scale investments and rapid economic growth. The government created key economic institutions such as the Board of Investment, the Ministry for Small and Rural Enterprises, and the Information Communication Technology Agency. All this led to unprecedented economic growth reaching almost 6% at the end of 2003; inflation too was at an all time low of less than 2%. Many local and foreign experts believed that Sri Lanka at current pace would reach double digit economic growth within a few years.
වික‍්‍රමසිංහගේ සහ එජාප ආණ්ඩුවේ අවාසනාවට මෙන්, එල්ටීටීඊය විසින් සිදු කළ නිරන්තර සටන් විරාම ගිවිසුම කඩ කිරීම සහ හමුදා නිලධාරීන් ඝාතනය නිසා, ජවිපෙ හා දේශ හිතෛෂී ජාතික ව්‍යාපාරය වැනි ඊට සම්බන්ධ අනෙකුත් සංවිධානයන්හි ජාතිකවාදී උද්ඝෝෂණ ඉහළ යන්නට විය. ඔවුන් මහජනතාවට අවධාරණය කළේ වික‍්‍රමසිංහ එල්ටීටීඊ යට බොහෝ දේ ලබා දෙන බවයි. සිහළ උරුමය වැනි දැඩි මතධාරී බෞද්ධ සංවිධාන ද එම චෝදනාවම එල්ල කළ අතර, බටහිර ඉවැන්ජලික ක‍්‍රිස්තියානි සංවිධානවලට උදව් දීම මගින් අන්‍යාගමිකරණය හා බුදු දහම අනතුරේ හෙළිම පිළිබඳ ව චෝදනා කළහ. සිහළ උරුමය පසු කලෙක ජාතික හෙළ උරුමය නමින් වෙනස් වී බෞද්ධ භික්ෂූන් මැතිවරණය සඳහා ඉදිරිපත් කළේය.
Unfortunately for Wickramasinghe and the UNP government, constant cease-fire breaches by the LTTE, including the constant stream of assassinations of military spies paved the way for nationalistic factions such as the JVP and its other cover organizations such as the Patriotic National Movement (Deesha Hithaishi Jathika Viyaparaya) to organize protests. They tried to convince the public that Wickramasinghe was giving too much away to the LTTE. Hardline Sinhalese Buddhist organizations such as the Sihala Urumaya (Sinhalese Heritage) criticized the government on the same lines and also for allegedly pandering to western [[evangelism|evangelistic]] Christian organizations and thereby encouraging proselytizing and endangering Buddhism. The Sihala Urumaya would later rename themselves as [[Jathika Hela Urumaya]] (National Sinhalese Heritage) and put forward Buddhist Monks to contest in elections.
2003 අග භාගයේදී ජාතික ලොතරැයි මණ්ඩලය ජනාධිපති යටතට ගන්නා ලදී. එජාපය රජය මුද්‍රණාලය වට කොට එම ගැසට් පත‍්‍රය මුද්‍රණය කිරීම වැළැක්වූයේය. ඒ හේතුව නිසා අගමැති වික‍්‍රමසිංහ වොෂින්ටනයේ ජෝර්ජ් ඩබ් බුෂ් හමුවීමේ සංචාරයක් සඳහා ගොස් සිටියදී ජනාධිපතිනිය ජනමාධ්‍යය, ආරක්ෂක, අභ්‍යන්තර කටයුතු යන අමාත්‍යාංශ තමා යටතට පවරා ගත්තාය. එජාප ආණ්ඩුව ජාතික උරුමයන් විදේශිකයන්ට විකුණන බවට චෝදනා කරමින් කුමාරතුංග සහ ඇගේ සහචරයෝ රනිල් වික‍්‍රමසිංහ ‘පාවා දෙන්නකු’ යයි කියමින් විශාල මාධ්‍ය ව්‍යාපාරයක් ගෙන ගියාය.
In late 2003 the President took over the National Lotteries Board. The UNP blocked this move by surrounding the government press so that the gazette could not be printed. As a retaliatory move the President then took over the ministries of Mass Communications, Defence, and the Ministry of Internal Affairs, while Prime Minister Wickramasinghe was in visiting George W. Bush in Washington DC. Kumaratunga and her confidants launched a massive media attack on their nominal partners, branding Wickramasinghe as a traitor and accusing the UNP government of "selling" national heritage sites to foreigners.
== සටහන් ==
==Current situation==
Early in 2004, the SLFP and JVP formed the [[United People's Freedom Alliance]] (UPFA), signalling the beginning of the end for the UNP government. In February 2004, within 24 hours of a well rehearsed speech for national unity, Kumaratunga dissolved parliament.
In the subsequent election on [[Sri Lankan legislative election, 2004|[[2 April]] [[2004]]]], the UNP was defeated by the UPFA. Wickramasinghe remained as leader of the UNP.
{|
In the [[Sri Lankan presidential election, 2005|presidential election]] of [[17 November]], its candidate, [[Ranil Wickremesinghe]], came second with 48.43% of the vote. So it resulted in a defeat and a win for the UPFA candidate [[Mahinda Rajapakse]]. It is widely believed that if not for the boycott of the polls in the North and parts of the East, allegedly due to LTTE intimidation, Wickramsinghe would have won. It has been apparent however that Ranil Wickramasinghe, although winning the support of the minority communities (Tamils and Muslims); he was unable to gain the trust of the bulk of the majority Sinhalese community.
| [http://en.wikipedia.org/wiki/UNP#History UNP - History]
Presently Wickramasinghe faces significant pressure to step down as the Leader of the UNP.
|}
{|
In early 2007, 18 senior members of the UNP joined President Mahinda Rajapakse's ruling coalition. All of them were given ministerial positions. This resulted in a state of political unrest, as the Memorandum of Understanding (MoU) signed between the President and the UNP leader in late 2006 was read as no longer valid. This incident, generally recorded in the press as 'crossovers', also resulted in a state where a number of senior government ministers expressed concern over the 'jumbo cabinet' of ministers. On Friday [[9 February]] [[2007]], the president sacked three ministers for their remarks against the new political configuration.
==External links==
*[http://www.unp.lk UNP's Official website]
*[http://www.unitednationalparty.wordpress.com UNP Blog]
{{ශ්රී ලංකාවේ දේශපාලන පක්ෂ}}
| 