"නීතිය" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්
Content deleted Content added
සුළු r2.7.2) (රොබෝ එකතු කරමින්: mr:कायदा |
No edit summary |
||
82 පේළිය:
නීතියේ ආර්ථික විශලේෂණය යනු නීතිමය සිද්ධාන්ත ආර්ථික විද්‍යාවේ සංකල්පයන් සහ ක්‍රමවේදයන් නීතිගත කිරීමේ සහ නීතිය සඳහා යොදා ගැනීමේ ප්‍රවේශයයි. රිචඩ් පොස්නර් සහ ඔලිවර් විලියම්සන් වැනි බලගතු යෝජකයින් ඇතුළුව සහ මිල්ටන් ෆ්රීඩ්මන් සහ ග්රේ බෙකර්ද, චිකාගෝ ආර්ථික විද්‍යාඥයින් සහ නීතිඥ විද්‍යාලය විසින් සාමාන්‍යයෙන් පාලන රීති හා සීමා ඉවත් කිරිම සහ පුද්ගලීකරණය සම්බන්ධයෙන් උපදෙස් දෙනු ලබයි. එමෙන්ම රාජ්‍යය යාමනයට එදිරිව හෙවත් ඔවුන් දකින ආකාරයට නිදහස් වෙළෙඳ පල තුළ ක්‍රියාත්මක වීම සීමා කිරීමට විරුද්ධව ක්‍රියා කරයි. 1991 දී නොබෙල් ත්‍යාගලාභී රොනල්ඩ් කෝස් විශිෂ්ට ආර්ථික නීති විශ්ලේෂකයෙකු ලෙස හඳුන්වා දිය හැකිය. ඔහුගේ The Nature of the Firm (1937) නමැති ලිපියෙන් සමාගම්වල පැවැත්ම සහ ගණුදෙනු වියදම්වලට හේතු ඉදිරිපත් කරන ලදී. බුද්ධිමත් පුද්ගලයින් ද්වී පාර්ශ්වික ගිවිසුම් මඟින් විවෘත වෙළෙඳ පළේ ගණුදෙනු පිරිවැය මධ්‍යස්ථ අගයක් ගන්නා තුරු සහයෝගීතාවයන් භාවිතයෙන් පිරිවැය වඩා ඵලදායී වන අන්දමින් නිෂ්පාදන සිදුකරනු ලබයි. ඔහුගේ දෙවන ලිපියෙන් (The Problem of Social Cost 1960) ගණුදෙනු පිරිවැයක් නොමැති ලොවක ජීවත් වන්නේ නම් දේපළ ආරවුල් සම්බන්ධ අධිකරණ තීන්දු නොතකා ජනතාව සම්පත් බෙදා හදා ගැනීම සඳහා එකිනෙකා හා හෙට්ටු කරන තත්ත්වයක් නිර්මාණය වන බවට තර්ක කරන ලදී.
== නීතියේ සමාජ විද්‍යාව ==
[[Image:Max_Weber_1917.jpg|thumb|left|නීතිඥයකු ලෙස කටයුතු කළ මැක්ස් වෙබර්, සමාජ විද්‍යාවේ මෙන්ම නීතිය පිළිබඳ සමාජ විද්‍යාවේ ද ආරම්භකයා ලෙස සැලකේ.]]
නීතියේ සමාජ විද්‍යාව වූ කලී, නීතිය හා එහි සමාජානුයෝජනය පිළිබඳ ව සොයා බලන විවිධ හැඩතල ගත් ක්ෂේත‍්‍රයකි. නීතියේ සමාජ විද්‍යාව, නීති විද්‍යාව, නීතිය පිළිබඳ ආර්ථික විග‍්‍රහය හා අපරාධ විද්‍යාව වැනි විශේෂිත විෂයන් හා එක්ව ගමන් කරයි. නෛතික ආයතන සහ නෛතික කරණු හා ක‍්‍රමයන්හි සමාජීය ගොඩනැංවීම පිළිබඳ ව ද සොයා බලයි. මුලදී, මෙම විෂය පිළිබඳ ව නීතිය පිළිබඳ න්‍යායවාදීහූ සැක සහිත වූහ. නීතිඥවරුන් විසින් භාවිත කරනු ලබන ප‍්‍රායෝගික නීතිය සහ එදිනෙදා ජීවිතයට අදාළ වන්නා වූ වෙනත් ආකාරවල නීතිය, නීතිය හෝ සමාජීය මූලධර්ම අතර වෙනස පිළිබඳ ව අවධාරණය කළ ඉයුජින් අර්ලීරිච් :ෑමටැබ ෑයරකසජය* හට කෙල්සන් :ණැකිැබ* අභියෝග කළේය. 1900 ගණන්වලදී, මැක්ස් වෙබ්ර් සිය නීතිය පිළිබඳ විද්‍යාත්මක ප‍්‍රවේශය හඳුන්වා දුන්නේය. ඔහු ‘නෛතික තර්කානුකූල ව්‍යුහය’, සංක්ෂිප්ත මූලධර්මයක් මිස ජනතාව වෙත පැවරෙන්නක් නොවන බවට තර්ක කළේය. ධනවාදය සමග සමාන්තරව වර්ධනය වූ, නූතන දේශපාලනික වර්ධනයන් හා නූතන නිලධාරිවාදී රාජ්‍ය සඳහා පසුබිම සකස් කළ ඒකීය නීති පද්ධතියක් හැඳින්වීමට ඔහු යොදා ගත් යෙදුම වූයේ ‘නෛතික තර්කානුකූලභාවය’යි. වෙනත් සමාජවාදියකු වු එමිල් ඩුර්කයිම් :ෑපසක මරනයැසප*ලිඔයැ ෘසඩසිසදබ දෙ ඛ්ඉදමර සබ ීදජසැඑහ’ ග‍්‍රන්ථය ලියමින් තර්ක කළේ, සමාජය වඩාත් සංකීර්ණ වන විට, මූලිකව ප‍්‍රතිකර්ම සහ වන්දි පිළිබඳ ව අදාළ වන්නා වූ සිවිල් නීතිය, අපරාධ නීතිය සහ දඬුවම් පැමිණවීම දක්වා වර්ධනය වන බවයි. අනෙකුත් මුල්කාලීන වැදගත් නෛතික සමාජ විද්‍යාඥයින් කිහිප දෙනෙක් නම්, හියුගෝ සින්සිමර් :්‍යමටද ීසබ‘යැසපැර* තියඩෝර් ගයිගර් :ඔයැදා්ර ඨැසටැර* ජෝර්ජස් ගර්විච් :ඨැදරටැි ඨමරඩසඑජය* සහ යුරෝපයේ ලියොන් පෙට්‍රොස්කි :ඛැදබ ඡුැඑර්‘හජනස* සහ එක්සත් ජනපදයේ විලියම් ග‍්‍රැහැම් සමර් :උසකකස්ප ඨර්ය්ප ීමපපැර* යනාදීහු ය.
| |||