සාමාන්යෙයෙන්සාමාන්‍යයෙන් යටිතල ව්යු‍හයව්‍යුහය යන පදය භාවිතා වන්නේ මහා මාර්ග, ජල සැපයම්සැපයුම්, ජල අප වාහනඅපවහනය, විනෝදාත්මක හා වෙනත් ආර්ථිකව උපයෝගී වන වත්කම් සඳහාය. අතීතයේ දී මේවා ප්රාදදේශීයප්‍රාදේශීය හෝ මධ්ය මමධ්‍යම රජයන් මඟින් පාලනය‍පාලනය කෙරුණි. නිෂ්පාදනතාවයේනිෂ්පාදනය ඉහලඉහළ නැංවීම තුළින් ලාභාංශ ඉපයීම රජය විසින් මෙම වත්කම්වලවත්කම් ආයෝජනයේආයෝජනය කිරීමේ අරමුණයි. මේවා සංකලනය කොට හැඳින්විය හැක්කේ සිවිල් යටිතල ව්යුලහයන්,ව්‍යුහයන් ලෙස හැඳින්විය හැකිය. නාගරික යටිතල ව්යුැහයන්ව්‍යුහයන් සරල පොදු වැඩ කටයුතු ආදී ලෙසයටලෙසද හඳුන්වයි. එසේ වුව ද ඒවා සංවර්ධනය කොට හැසිරවීම පෞද්ගලික අංශය මඟින් හෝ රාජ්යේරජයේ ව්යව්‍යවසායකයන් වසායකයන්අතින් සිදුවේ. “සංඝටක ප්ර්තිස්තාපනයප්‍රතිස්ථාපනය හා යලි නඟා සිටුවීම අඛන්ඩව සිදු කිරීමසිදුකිරීම මඟින් නියත ස්ථාවර මට්ටමක නඩත්තු කොට පවත්වා ගන්නා පද්ධතියක්” අඩංගු වත්කම් ජාලයක් ලෙස යටිතල ව්යු්හයව්‍යුහය පොදුවේ අර්ථ දැක්වේ. ▼
== යටිතල ව්යුහය පිළිබඳ විකල්ප අර්ථ දැක්වීම් ==▼
▲සාමාන්යෙයෙන් යටිතල ව්යුහය පදය භාවිතා වන්නේ මහා මාර්ග, ජල සැපයම්, ජල අප වාහන, විනෝදාත්මක හා වෙනත් ආර්ථිකව උපයෝගී වන වත්කම් සඳහාය. අතීතයේ දී මේවා ප්රාදදේශීය හෝ මධ්ය ම රජයන් මඟින් පාලනය කෙරුණි. නිෂ්පාදනතාවයේ ඉහල නැංවීම තුළින් ලාභාංශ ඉපයීම මෙම වත්කම්වල ආයෝජනයේ අරමුණයි. මේවා සංකලනය කොට හැඳින්විය හැක්කේ සිවිල් යටිතල ව්යුලහයන්, නාගරික යටිතල ව්යුැහයන් සරල පොදු වැඩ කටයුතු ආදී ලෙසයට. එසේ වුව ද ඒවා සංවර්ධනය කොට හැසිරවීම පෞද්ගලික අංශය මඟින් හෝ රාජ්යේ ව්ය වසායකයන් සිදුවේ. “සංඝටක ප්ර්තිස්තාපනය හා යලි නඟා සිටුවීම අඛන්ඩව සිදු කිරීම මඟින් නියත ස්ථාවර මට්ටමක නඩත්තු කොට පවත්වා ගන්නා පද්ධතියක්” අඩංගු වත්කම් ජාලයක් ලෙස යටිතල ව්යු්හය පොදුවේ අර්ථ දැක්වේ.
වෙනත් යෙදවීම්වල දී යටිතල ව්යුතහයව්‍යුහය, තොරතුරු තාක්ෂණය, නිල හා නිල නොවන සන්නිවේදන මාර්ග, මෘදුකාංග සංවර්ධනය කිරීමේ මෙවලම්, දේශපාලන හා සාමාජීය ජාල හෝ විශේෂිත කණ්ඩායම්වල විශ්වාසයන්විශ්වාසයන්ද යටිතල ව්යුහය ලෙස හැඳින්වේ. මේ අතරින් වඩාත් පොදු ව්යාවහාරයක්ව්‍යවහරයක් වන්නේ අඩංගු වන පද්ධතිය හෝ සංවිධානය සඳහා සංවිධානාත්මක ව්යුඅහයක්ව්‍යුහයක් හා සහයෝගීතාවයක් ලබා දෙන්නන්දෙන්නක් ලෙසයිලෙසද එය අර්ථ දැක්විය හැකියි. එය නඟරයක්නගරයක්, ජාතියක්, සමූපකාරයක් විය හැකිය. ආර්ථික විද්යාුවේ දීවිද්‍යාවේදී යටිතල ව්යු්හයව්‍යුහය දැකිය හැක්කේ භාණ්ඩ හා සේවා නිෂ්පාදනතාවයටනිෂ්පාදනයට නිෂ්පාදන ක්රියයාදාමයේක්‍රියාදාමයේ කොටසක් වීම සඳහා ඉඩ ලබා දෙන ව්යුේහීයව්‍යුහීය මූලයක් ලෙසයි. උදාහරණ - මහා මාර්ග තැනීමෙන් හා වැඩි දියුණු කිරීමෙන්,නිමි භාණ්ඩ හා අමුද්රාව්යවඅමුද්‍රව්‍ය ප්රුවාහනයටප්‍රවාහනයට ඉඩ ලබාපහසුකම් දේසැලසීම.
== යටිතල ව්‍යුහයන් සතු ලාක්ෂණික ගුණාංග ==
පොදුවේ යටිතල ව්යුඉහයන්ටව්‍යුහයන්ට පහත ගුණාංග ඇත.
• *සමස්ථ පද්ධතියක් ලෙස නිරතුරුව ප්රුතිස්ථාපනයප්‍රතිස්ථාපනය නොවන පරම්පරා ඔස්සේ ඉදි වන විශාල ජාලයන්ය.
• * සේවා ධාරිතාව සදාකාලික විශ්වාසයක් මත නඩත්තු කෙරෙන බැවින් දීර්ඝ හා අවිනිශ්චිතඅවිනිෂ්චිත ආයු කාලයක් පවතී. (අඛණ්ඩ ප්රථතිස්ථාපනයප්‍රතිස්ථාපනය හා යල් පැනීමේ දී යලි නගා සිටුවීම මඟිනිමගිනි.
• *පද්ධති සංඝටකයන් අන්තර් පරාධීන වන අතර වෙන්වෙන්කර කර ඉවත්ඉවත දැමීම හෝ කොටස්වලට බෙදීම සිදු කළ නොහැකනොහැකිය. වානිජ වෙළඳාමවෙළෙඳාම තුළතුළද අනුක්රඉමිකවඅනුක්‍රමිකව ඉවත දැමිය හැකිඉවතදැමියහැකි නොවේ.
• * පද්ධති අන්තර් පරාධීනතාව නිසා තනි සංඝටකයක ආයු කාලය කෙටි කලකට සීමා කෙරේ.
• *වත්කම් සඳහා ඉහලඉහළ ප්රාාග්ධනයක්ප්‍රාග්ධනයක් අවශ්යකඅවශ්‍ය අතර පහසුවෙන් නිර්ණය කළ නොහැකනොහැකිය.
වත්කමක් සමස්ථ පද්ධතියක සංඝටනීය කොටසක් වූ විට එය යටිතල ව්යුඅහයක්ව්‍යුහයක් ලෙස සැලකිය හැකිය. එනම් වත්කම ඉවත් කළ හොත්කළහොත් පද්ධතිය අසම්පූර්ණ වේ නැතහොත් අවශ්යකඅවශ්‍ය මට්ටමේ සේවයක් සැපයීමට පද්ධිතයට වත්කම අත්යාහවශ්යයඅත්‍යවශ්‍ය වේ.
විවේචනාත්මක යටිතල ව්යුටහය
▲== විවේචනාත්මක යටිතල ව්යුහය ==
විවේචනාත්මක යටිතල ව්යුටහය පදය භාවිතා වන්නේ අඩංගු පද්ධතියට හෝ සංවිධානයට සංකීර්ණ කඩා කප්පල් කිරීම් ඇති කරමින් හානි වන හෝ විනාශ වන යටිතල ව්යු හයක් මූර්තිමත් කිරීම සඳහාය. කුණාටු ගංවතුර , භූ කම්පා නගරයක ප්ර්වාහන පද්ධති සමහරක් අක්රීණය කරවන හානි ඇති කරවිය හැක. (උදා - ගංඟා හරහා පාලම්, එය මිනිසුන්ට එහා මෙහා ගමන් කිරීම හා වැළැක්වීමට හදිසි සේවා අක්රිඋය කරවීමට හේතු විය හැකිය. මෙවැනි පථ විවේචනාත්මක යටිතල ව්යුිහයන් ලෙස හැඳින්වේ. මෙලෙසට අන්තර්ජාල මෙහෙයුම් පද්ධතියක් ගුවන් පථයකට විවේචනාත්මක යටිතල ව්යුඳහයක් විය හැකිය. ▼
== References ==
▲විවේචනාත්මක යටිතල ව්යුටහයව්‍යුහය යන පදය විවේචනාත්මක ලෙස භාවිතා වන්නේ අඩංගු පද්ධතියට හෝ සංවිධානයට සංකීර්ණ කඩා කප්පල් කිරීම් ඇති කරමින් හානි වන හෝ විනාශ වන යටිතල ව්යුව්‍යුහයන් හයක්නැවත මූර්තිමත්ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීම සඳහාය. කුණාටු ගංවතුර , භූ කම්පා නිසා නගරයක ප්ර්වාහනප්‍රවාහන පද්ධති සමහරක් අක්රීණයඅක්‍රීය කරවන හානිහානිකර තත්ත්වයන් ඇති කරවිය හැකහැකිය. (උදා - ගංඟා හරහා පාලම් ඉදිකිරීම, එය මිනිසුන්ට එහා මෙහා ගමන් කිරීමගමන්කිරීම හා වැළැක්වීමට හදිසි සේවා අක්රිඋයඅක්‍රීය කරවීමට හේතු විය හැකිය. මෙවැනි පථ විවේචනාත්මක යටිතල ව්යුිහයන්ව්‍යුහයන් ලෙස හැඳින්වේ. මෙලෙසටමෙලෙස අන්තර්ජාල මෙහෙයුම් පද්ධතියක් ගුවන් පථයකට විවේචනාත්මක යටිතල ව්යුඳහයක්ව්‍යුහයක් විය හැකිය.
http://en.wikipedia.org/wiki/Infrastructure ▼
== සටහන් ==
{|
▲|[http://en.wikipedia.org/wiki/Infrastructure Infrastructure]
|}
| 