හජ්

“Hajji” යනුවෙන් හඳුන්වන්නේ මුස්ලිම් බැතිමතුන් විසින් වාර්ෂිකව සිදු කරනු ලබන මක්කම වන්දනාවයි. එය මුස්ලිම් ධර්මයේ පස්වෙනි කුළුණ ලෙස සලකනු ලබන අතර සෑම ධනවත්, ශක්තිමත් මුස්ලිම් ජාතිකයෙකු විසින්ම තම ආයුකාලය තුලදි එක වරක්වත් එය ඉටු කිරීමට බැඳී සිටි. එය මුස්ලිම් ජාතිකයන්ගේ සහයෝගිතාවයේ ආදර්ශනයක් ,නිරූපණය කිරීමක් වන අතර දෙවියන්ට දක්වන අවනතියක් ලෙසද සැලකේ.

වන්දනාකරුවෙක් Masjid Al Haram හි කණ්ණලව්වක යෙදී සිටින අයුරු, දහස් ගණන් වන්දනාකරුවෝ හත්වරක් වාමාවර්තව "කාබා" නැමැති ඝනාකාර ගොඩනැගිල්ල වටා සක්මන් කිරීම සිදු කරයි.

ඉස්ලාමික දින දර්ශනයට අනුව මෙම වන්දනාවේ යෙදෙන්නේ දොළොස් වන මාසයේ "Dual - Hajjah" හි දසවන දින සිට පහලොස් වන දින දක්වාය. ඉස්ලාමික දින දර්ශනය චන්ද්‍ර දින දර්ශනයකි. එබැවින් ඉස්ලාමික දින දර්ශනයේ වර්ෂයකට වඩා , 8 වැනි ග්රෙගරි පාප්තුමා විසින් 1582 හඳුන්වා දෙන ලද දින දර්ශනයේ වර්ෂයකට දින එකොළහක් පමණ වැඩි බැවින් ඒ දින දර්ශන එනිනෙක හා ගැලපිමට නොහැකි වී ඇත. 2007 වර්ෂයේ මුස්ලිම් බැතිමතුන්ගේ වාර්ෂික වන්දනාව යෙදි තිබෙන්නේ දෙසැම්බර් 17 සිට 21 වනදා දක්වාය. ඉදිරි වන්දනා ගමන 2008 දෙසැම්බර් පළමු සතියේ ආරම්භ වීමට නියමිතය.

වාර්ෂික මක්කම වන්දනාව මුහම්මද්තුමාගේ ජීවිතය ආශ්‍රිත වුවක් වුවද, මක්කම යෑම ඊට පෙර පටන් මුස්ලිම් ආගමේ පැවත ආ පිළිවෙතකි. මුස්ලිම්වරු විසින් සලකන පරිදි එහි ඉතිහාසය ඊබ්රහම් හා ඉස්මයිල් කාලපරිච්ඡේදය දක්වා දිව යයි. මෙම වන්දනා ගමන සඳහා සිය දහස් ගණන් ජනතාව පෙරහැරකින් ගමන්කරයි.ඒ වෙනුවෙන් ඔවුන් හජ්ජි සමයේදී මක්කම ප්‍රෙද්ශයට වන්දනා සඳහා ඒකරාශි වෙති.එහිදී ඔවුන් විසින් පිළිවෙත් පෙළක් ඉෂ්ඨ කිරීමටද සිදුවේ.වාර්ෂික මක්කම වන්දනාවේ අංගයක් ලෙස සෑම අයෙකුම හත්වරක් වාමාවර්තව "කාබා" නැමැති ඝනාකාර ගොඩනැගිල්ල වටා සක්මන් කරයි. මෙය මුස්ලිම්වරුන්ගේ යාඥාවේ නියමයක් වශයෙන් පෙනී සිටි. Al - Safa සහ Al – Marwa නම් කදු අතර වල ඉදිරිපසට හා පිටුපසට ඒවා අතරින් දිවීම, Zamzam ළිදෙන් ජලය පානය කිරීම, Arafat කඳු තැන්නට වී නිදිමරමින් මුර කිරීම හා යක්ෂයා වෙතට ගල් කුට්ටි ලෑම පිළිවෙතක් ලෙස සිදු කිරීම එම පිළිවෙත් අතර වේ.තවද වන්දනාකරුවන්ගේ හිස බූ ගෑමද සිදු කරන අතර, බිලිපුජා සිදුකිරීම හා Edi Al adha නම් සතර දින ලෝක ව්‍යාප්ත උත්සවයක් සැමරීමද සිදුවේ.

2007 වර්ෂය හා සැසදීමෙන් පසු ඇස්තමේන්තු ගත කර ඇති පරිදි වාර්ෂිකව මිලියන දෙකකට අධික වන්දනාකරුවන් පිරිසක් මක්කම වන්දනාවට සහභාගි වේ. මේ නිසා ජන සමුහ පාලන ක්රම තවදුරටත් අර්බුදකාරි වි ඇත. අති විශාල ජන සංඛ්යාව හේතුවෙන් බොහොමයක් පිළිවෙත් වඩාත් ශෛලිගත වි ඇත. කාලවර්ණයෙක් යුතු ශිලාව සිප ගැනීම අත්යවශ්ය නොවුවද, හුදෙක් "කාබා" අවට මෙන්ම එම මාර්ගයේදි එයට ඇඟිල්ල දිගු කිරීම වෙයි. කළ යුතුම වේ.විශාල කුළුණු ආශ්රිතව ගල් කැට විසි කිරීම සිදුවුවද ආරක්ෂක හේතුන් මත 2004 වර්ෂයේ දි මෙය වෙනස් කරනු ලැබිණි.ඉන් පසු ඒ සදහා ද්රෝණිකා සහිත විශාල තාප්ප ඉදිකරන ලදි.

සත්ව ඝාතනය පෞද්ගලිකව හෝ පත් කරන ලද අයෙකු විසින් සිදු කළ හැකිය. නමුත් කෙතරම් ජන සමුහ පාලන ක්‍රම පැවතියද තවමත් මක්කම වන්දනාවේ දි වන්දනාකරුවන් තෙරපීමෙන්, පැගීමට ලක්ව හෝ වන්දනාකරුවන්ගේ බර හමුවේ කදු පල්ලම්වලට ඇද වැටීම හේතුවෙන් සිය ගණන් වන්දනා කරුවන් මරණයට පත්වෙති.

පිළිවෙත් ඉෂ්ඨ කිරීම සඳහා අවුරුද්දේ වෙනත් වෙනත් කාලවලදි වුවද වන්දනාකරුවන්ට මක්කම යා හැකිය. මෙය "Umara" යනුවෙන් හැඳින්වේ. කෙසේ හෝ අවුරුද්දේ වෙනත් කාලවලදි ඔවුන් මක්කම වන්දනාවේ ගියද ඔවුන් ජීවිත කාලය තුළ කවර හෝ අවස්ථාවක වාර්ෂික මක්කම වන්දනාවේ යෙදී පිළි‍වෙත් ඉෂ්ට කිරීමට බැදි සිටී.

සටහන්

Hajj