"කුණාටු" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
1 පේළිය:
කුණාටු වර්ග විවිධ නම් වලින් හා වර්ගවලින් හැඳින්වේ
[[Image:Rolling-thunder-cloud.jpg|thumb|alt=tiny globe|කැලිෆෝනියාවේ පැසිෆියාහි ඇතිවූ මුහුදු කුණාටුව]]
*අයිස් කුණාටුව - අයිස් කුණාටු යනු ශීත සෘතු කාලගුණයේ භයානකම අගයකිතත්ත්වයකි. මෙහිදී පෘෂ්ඨීය උෂ්ණත්වය හිමි මිදෙන උෂ්ණත්වයට වඩා අඩු නමුත් එම උෂ්ණත්වට වඩා වැඩි උෂ්ණත්වයකින් යුත් ඝන වායු ස්ථරයක් ඉහළින් පිහිටන විට වැටෙන වර්ෂාව හිම ‍මිදෙනමිදෙන ස්ථරයට වැටී මිදීමට ලක්වේ. සාමාන්‍යයෙන් 8mm (1/4 අගල්) ප්‍රමාණයෙන් විශේෂිතකවිශේෂිත සුළග සහිත වාතාවරණයත් සමග එක්වු විට විදුලි රැහැන් මෙන්ම ගස් අතුද කඩ බිද දැමීම ප්‍රමාණවත් වේ. අයිස් කුණාටු මගින්නිසා මාර්ගමාර්ගවල වලලිස්සන සුළු ස්වභාවයක් ඇතිකර වාහන ගමන් කිරීමටකිරීම අපහසු ලෙස ලිස්සන සුළු කරයි. අයිස් කුණාටු පැය කිහිපයක සිට දින කිහිපයක් වුවද පැවති ය හැකි අතර එයින් කුඩා නගර මෙන්ම විශාල නාගරික කෙන්ද්‍රකෙන්ද්‍රවල ක්‍රියාකාරිත්වය වුවද අඩාල කලකළ හැකහැකිය.
 
*හිමකුණාටු - හිම කණාටුවක්කුණාටුවක් කාලය හා ප්‍රදේශය අනුව හදුන්වන අකාරයඅකාරයද විවිධවෙනස් වේ. චණ්ඩ මාරැතමාරුත, තද හිම (පැයකට 5cm (අගල් 02) පමණ ශ්‍රීඝ්‍රතාවයක්ශීඝ්‍රතාවයක් ලැබෙන) හා අධිඅධික ශීතල තතත්වතත්ත්වය (අංශක - 100C100<sup>0</sup>C හෙවත් 140F14<sup>0</sup>F ට වඩා අඩු) යන කරැණු සමග හිම කුණාටු ඇතිවිය හැකහැකිය. නමුත් එක්සත් ජනපදයේජනපදයට මෙම උෂ්ණත්වය බලනොපායි.
කුණාටු වර්ග විවිධ නම් වලින් හා වර්ග වලින් යුක්තය
 
* හිමකුණාටු - පැයකට (පැයකට 5cm (අගල් 02) ට වඩා වැඩි ශ්‍රීඝතාවයකින් යුතු තද හිමපතනයක් පැය කිහිපයක් පැවතීම. ඉහළ ද්‍රව සමතුලිතතාවන් හා සුළං සහිත අවස්ථාඅවස්ථාවලදී හටගන්නා හිමකුණාටු මගින් කඩාවිදුලි වැටීමථරැහැන් කඩා වැටීම,විදුලි බලය ඇනහිටීම හා විශාල ප්‍රදේශයක්ප්‍රදේශයක මාර්ග අවහිර වීම සිදු විය හැකහැකිය.
පින්තූරය - කැලි‍ෆෝනියාවේ පැසිෆියාහි මුහුදු කුනාටුව
 
*සාගර කුණාටු - මුහුදේ ඇතිවන කුණාටුවක් යනු ස්නොට් 48 (55 mph හෝ 90km/n) ට වඩා වැඩි වේගයකින් යුත් සුළගකි. මෙය හැඳින්වීමට බොහෝ විට කුණාටු යන නමින්නම සමාන්‍යයෙන් භාවිතා වන අතර ඕනෑම වර්ගයක හෝ ප්‍රමාණයක යාත්‍රාවක් ගිල්වා දැමීමේ හැකියාව ඊට ඇත.
• අයිස් කුණාටුව - අයිස් කුණාටු යනු ශීත සෘතු කාලගුණයේ භයානකම අගයකි. පෘෂ්ඨීය උෂ්ණත්වය හිමි මිදෙන උෂ්ණත්වයට වඩා අඩු නමුත් එම උෂ්ණත්වට වඩා වැඩි උෂ්ණත්වයකින් යුත් ඝන වායු ස්ථරයක් ඉහළින් පිහිටන විට වැටෙන වර්ෂාව හිම ‍මිදෙන ස්ථරයට වැටී මිදීමට ලක්වේ. සාමාන්‍යයෙන් 8mm (1/4 අගල්) ප්‍රමාණයෙන් විශේෂිතක සුළග සහිත වාතාවරණයත් සමග එක්වු විට විදුලි රැහැන් මෙන්ම ගස් අතුද කඩ බිද දැමීම ප්‍රමාණවත් වේ. අයිස් කුණාටු මගින් මාර්ග වල වාහන ගමන් කිරීමට අපහසු ලෙස ලිස්සන සුළු කරයි. අයිස් කුණාටු පැය කිහිපයක සිට දින කිහිපයක් වුවද පැවති ය හැකි අතර එයින් කුඩා නගර මෙන්ම විශාල නාගරික කෙන්ද්‍ර වුවද අඩාල කල හැක.
 
*අග්නි කුණාටු - අග්නි කුණාටු යනයනු ඉතා අධික ත්‍රීව්‍රතාවයකින් හටගන්නා ලැව්ගින්නක්ලැව්ගින්නකි. එහි බලවත් භාවයනිසාභාවය නිසා තමන්ගේ සුළං පද්ධතියක් ඇති කර ගැනීමයිගනී. මෙය විශාල ලැව්ගිනි හේතුවෙන් ඇතිවන ස්වභාවික සංස්දිධියකි. අග්නි කුණාටු ප්‍රපරණය ද්‍රව්‍ය එල්ල කරන ලද ස්ථානයකට හිතාමතා ඇති කරන ලද බලපෑමක් විය නැත. නිදසුනක් ලෙස ඩ්‍රෙස්ටොන් හා ටොකියෝ නගර වලටනගරවලට දෙවන ලෝක යුධ සමයේ එල්ල වු ගුවන් බෝම්බ දැක්වියනිසා හැකඅග්නි කුණාටු ඇතිවිය. න්‍යෂ්ටික පිපිරිම් මගින් අග්නි කුණාටු හටලනී.හට ගනී.
• හිමකුණාටු - හිම කණාටුවක් කාලය හා ප්‍රදේශය අනුව හදුන්වන අකාරය විවිධ වේ. චණ්ඩ මාරැත, තද හිම (පැයකට 5cm (අගල් 02) පමණ ශ්‍රීඝ්‍රතාවයක් ලැබෙන) හා අධි ශීතල තතත්ව (අංශක - 100C හෙවත් 140F ට වඩා අඩු) යන කරැණු සමග හිම කුණාටු ඇතිවිය හැක. නමුත් එක්සත් ජනපදයේ මෙම උෂ්ණත්වය බලනොපායි.
 
*වැලි කුණාටු (Dust devil) කුඩා නොපැතිරැණු නොපැතිරුණු ඉහළට ගමන් ගන්නා වායුඋඩු උඩුදහරවායු දහර
• හිමකුණාටු - පැයකට (පැයකට 5cm (අගල් 02) ට වඩා වැඩි ශ්‍රීඝතාවයකින් යුතු තද හිමපතනයක් පැය කිහිපයක් පැවතීම. ඉහළ ද්‍රව සමතුලිතතාවන් හා සුළං සහිත අවස්ථා හටගන්නා හිමකුණාටු මගින් කඩා වැටීමථ විදුලි බලය ඇනහිටීම හා විශාල ප්‍රදේශයක් මාර්ග අවහිර වීම සිදු විය හැක.
පීන්තූරය - පෘතුගාලයේ බටහිර ප්‍රදේශයේ මුහුදු කුණාටුවක්
 
*සුළං කුණාටු - අඩු වර්ෂාපතනයක් රහිත තද සුලගක්සුලඟක් ඇති දරැණු කාලගුණික ලක්ෂණයක්. උදා. යුරෝපිය සුළං කුණාටු
• සාගර කුණාටු - මුහුදේ ඇතිවන කුණාටුවක් යනු ස්නොට් 48 (55 mph හෝ 90km/n) ට වඩා වැඩි වේගයකින් යුත් සුළගකි. මෙය බොහෝ විට කුණාටු යන නමින් සමාන්‍යයෙන් භාවිතා වන අතර ඕනෑම වර්ගයක හෝ ප්‍රමාණයක යාත්‍රාවක් ගිල්වා දැමීමේ හැකියාව ඇත.
 
• වසුළං*වාසුළි - මිනිත්තුවක් පමණ කාලයක් පවතින අවම වශයෙන් ක්නොට් 165 (30 km/n) පමණ වු සුළගේ වේගය වැඩිවීමක් වාසුලි නම්වේ.
• අග්නි කුණාටු - අග්නි කුණාටු යන ඉතා අධික ත්‍රීව්‍රතාවයකින් හටගන්නා ලැව්ගින්නක් එහි බලවත් භාවයනිසා තමන්ගේ සුළං පද්ධතියක් ඇති කර ගැනීමයි. මෙය විශාල ලැව්ගිනි හේතුවෙන් ඇතිවන ස්වභාවික සංස්දිධියකි. අග්නි කුණාටු ප්‍රපරණය ද්‍රව්‍ය එල්ල කරන ලද ස්ථානයකට හිතාමතා ඇති කරන ලද බලපෑමක් විය නැත. නිදසුනක් ලෙස ඩ්‍රෙස්ටොන් හා ටොකියෝ නගර වලට දෙවන ලෝක යුධ සමයේ එල්ල වු ගුවන් බෝම්බ දැක්විය හැක. න්‍යෂ්ටික පිපිරිම් මගින් අග්නි කුණාටු හටලනී.
 
* චණ්ඩ මාරැතයමාරුතය - ක්නොට් 34-38 (39-55 mph හෝ 63 -90 km/n) පමණ සුළගක් සහිත බහිර් නිවර්තන කුණාටුවක්
• වැලි කුණාටු (Dust devil) කුඩා නොපැතිරැණු ඉහළට ගමන් ගන්නා වායු උඩුදහර
 
*අකුණු කුණාටුව - ගිගිරැම්ගිගිරුම් සහිත විදුලපිවිදුලි කෙටිම්කෙටීම් ඇතිවන කුණාටු වර්ගයකි. මෙය සමාන්‍යයෙන් තද වර්ෂාව සමග ඇති වේ. අකුණුකුණාටුඅකුණු කුණාටු ලෝකයේ ඕනෑම ස්ථානයක ඇතිවිය හැකි අතර වැඩිපුරම ඇතිවන්නේ නිවර්තන වැසි වනාන්තර වලයවනාන්තරවලය. මෙයට හේතුව එහි අධික ආර්ද්‍රතාවයක් හා උෂ්ණත්වයක් මෙන්ම අසමතුලිත වායුගෝලීය තත්ත්වයක්ද පැවතීමයි. මෙම කුණාටු ඇතිවන්නේ අසමතුලිත විශලවිශාල වායු පරිමාවක් තුළඝනීභවනය ඝනීභවනයක්වී ඇතිවිමෙන්වායුගෝලයේ බලවත්,ඉහළට වේගවත් චලනයන් වායුගෝලයේ ඉහළට ඇතවීමෙනිඇතිවීමෙනි. තාප ශක්තිය මගින්උරාගැනීම නිසා, සංවහනය බලවත්නිසා ඉහළ නගින වායු ධාරා හටනෙඅපරිවර්තී ඒවා පිවර්තී මණ්ලයමණ්ඩලය වෙතට ගමන් කරයි. සිසිල්එවිට පහළමඅවපීඩන ගමන්කලාප ගන්නාහටගන්නා වායුඅතර ධාරාවැඩි කුණාටුපීඩන පහලින්කලාපවල බලවත්සිට යටිවේගවත් දහරසිසිල් ඇතිවායු කරයිධාරා ඒ වෙත පැමිණෙයි. කුණාටුවේ ශක්තිය අවසාන වු විට වායු ධාරා නැතිවී යන අතර එය යටි දහර වලාකුළු බවට හැරේ. කුණාටු වලාකුළු 2-10 km පමණ දිගු විය හැකහැකිය.
• සුළං කුණාටු - අඩු වර්ෂාපතනයක් රහිත තද සුලගක් ඇති දරැණු කාලගුණික ලක්ෂණයක්. උදා. යුරෝපිය සුළං කුණාටු
 
* නිවර්තන කුණාටු - මෙය අඩු පීඩන මධ්‍යක්මාධ්‍යයක් වටා සංවෘත්සංවෘත සංසරණයක් සහිත, තෙත්වායුතෙත් වායු ඉහළ නැගීමහානැගීම හා ඝනීභවනය වීම නිසා හටගත් උණුසුමෙන් බලවත් වු කුණාටු පද්ධතියකි. මේවා නවර්තනනිවර්තන ප්‍රදේශවලගප්‍රදේශවල ඇති වීම හා එහි ඇති සයික්ලොන්කුණාටු ස්වභාවය මෙම නම ලැබීමට හේතු වයි. මෙම කුණාටු වර්ගය නෝර් ඊස්ටර් (Nor easter) හා ධ්‍රැවක කුණාටු වලින්කුණාටුවලින් වෙනස් වන්නේවෙයි. ඒ මෙම මෙයටසුළි බලයහටගැනීමට සපයනබලපාන උෂ්ණත්ව ක්‍රියාවලි හේතුවෙනි. මේවා උණුසුම්උණුසුම මධ්‍යවායු සහිත කුණාටු පද්ධතියපද්ධති වේ.
• වසුළං - මිනිත්තුවක් පමණ කාලයක් පවතින අවම වශයෙන් ක්නොට් 165 (30 km/n) පමණ වු සුළගේ වේගය වැඩිවීමක්.
 
පින්තූරය - [[Image:Typhoon_in_Hong_Kong.jpg|thumb|alt=tiny globe|හොංකොං හි සන්වු මටි්‍යුනයටයිෆුනය මගින් ඇති වු චණ්ඩ කුනාටුවකුණාටුව. මෙය 2005 දී නාගරයනගරය හරහා ගමන් කර පළමු මයිපුනයයිටයිෆුනයයි.]]
• චණ්ඩ මාරැතය - ක්නොට් 34-38 (39-55 mph හෝ 63 -90 km/n) පමණ සුළගක් සහිත බහිර් නිවර්තන කුණාටුවක්
තත්ත්ව යපත්යහපත් නම් නිවර්තන කුණාටු සාගරයේද ඇතිවේ. එහි බලය හා හටගන්නා ස්ථානය අනුව නිවර්තන අවපීඩනය, නිවර්තන කුණාටු, හරිකේන් හා ටයිප්‍රන්ටයිෆුන් වැනි විවිධ නම් යෙදේ.
 
හිම කැට කුණාටු - මෙම කුණාටුවේ අයිස් කුට්ටි පවතී. මේවා සමාන්‍යයෙන්සාමාන්‍යයෙන් හටගන්නේ වැසි කුණාටු සමගය. බොහෝ විට වලාකුළුවලාකුළුවලින් වලින්ගැවසි පවතින වනවිට ඇතිවන මෙම හිම කැට කුඩා හා හානිකර නොවන නමුත් විෂ්කම්භය අගල් 2 ට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයකින් යුතු හිමකට වැටිමෙන් විශාල හානි හා තුවාල සිදුවු අවස්ථාද වාර්තාවේ.
• අකුණු කුණාටුව - ගිගිරැම් සහිත විදුලපි කෙටිම් ඇතිවන කුණාටු වර්ගයකි. මෙය සමාන්‍යයෙන් තද වර්ෂාව සමග ඇති වේ. අකුණුකුණාටු ලෝකයේ ඕනෑම ස්ථානයක ඇතිවිය හැකි අතර වැඩිපුරම ඇතිවන්නේ නිවර්තන වැසි වනාන්තර වලය. මෙයට හේතුව එහි අධික ආර්ද්‍රතාවයක් හා උෂ්ණත්වයක් මෙන්ම අසමතුලිත වායුගෝලීය තත්ත්වයක්ද පැවතීමයි. මෙම කුණාටු ඇතිවන්නේ අසමතුලිත විශල වායු පරිමාවක් තුළ ඝනීභවනයක් ඇතිවිමෙන් බලවත්, වේගවත් චලනයන් වායුගෝලයේ ඉහළට ඇතවීමෙනි. තාප ශක්තිය මගින් බලවත් ඉහළ නගින වායු ධාරා හටනෙ ඒවා පිවර්තී මණ්ලය වෙතට ගමන් කරයි. සිසිල් පහළම ගමන් ගන්නා වායු ධාරා කුණාටු පහලින් බලවත් යටි දහර ඇති කරයි. කුණාටුවේ ශක්තිය අවසාන වු විට වායු ධාරා නැතිවී යන අතර එය යටි දහර වලාකුළු බවට හැරේ. කුණාටු වලාකුළු 2-10 km පමණ විය හැක.
 
ටෝර්නඩෝටෝර්නෙඩෝ - ටෝර්නඩෝටෝර්නෙඩෝ යනු දරැණුදරුණු විනාශකාරි ගොඩබිගොඩබිමෙහි ඇතිවන සුළග"කිසුළඟකි. එය සාමාන්‍යයෙන් අදුරැඅදුරු පුනීල හැඩැති කුණාටුවක් ලෙස හොත්නැතහොත් මෙය සාමාන්‍යයෙන් ගිගිරැම්ගිගිරුම් සහිත කුණාටුවක් හා ඝන වලාකුළු තත්ත්ව සමග ඇතිවේ. මෙම කුණාටු වර්ග ඉතාම විනාශකාරි කුණාටු වර්ගය වන අතර ඒවා ලෝකයේ ඕනෑම ස්ථානයක ඇතිවිය හැකිහැකිය. එක්සත් ජනපදයේ අභ්‍යන්තරයේ ටො‍්රේනොඩෝටෝර්නෙඩෝ වැඩිපුර ඇතිවනඇතිවේ. ඒ අතර මෙයින් ටෝර්නොඩෝටෝර්නෙඩෝ ඇලී (ToredoTornedo Alleg) ප්‍රදේශය විශේෂ වේ.
• නිවර්තන කුණාටු - මෙය අඩු පීඩන මධ්‍යක් වටා සංවෘත් සංසරණයක් සහිත, තෙත්වායු ඉහළ නැගීමහා ඝනීභවනය වීම නිසා හටගත් උණුසුමෙන් බලවත් වු කුණාටු පද්ධතියකි. මේවා නවර්තන ප්‍රදේශවලග ඇති වීම හා එහි ඇති සයික්ලොන් ස්වභාවය මෙම නම ලැබීමට හේතු වයි. මෙම කුණාටු වර්ගය නෝර් ඊස්ටර් (Nor easter) හා ධ්‍රැවක කුණාටු වලින් වෙනස් වන්නේ මෙයට බලය සපයන උෂ්ණත්ව ක්‍රියාවලි හේතුවෙනි. මේවා උණුසුම් මධ්‍ය සහිත කුණාටු පද්ධතිය වේ.
== සටහන් ==
 
පින්තූරය - හොංකොං හි සන්වු මටි්‍යුනය මගින් ඇති වු චණ්ඩ කුනාටුව මෙය 2005 දී නාගරය හරහා ගමන් කර පළමු මයිපුනයයි.
 
{|
තත්ත්ව යපත් නම් නිවර්තන කුණාටු සාගරයේද ඇතිවේ. එහි බලය හා හටගන්නා ස්ථානය අනුව නිවර්තන අවපීඩනය, නිවර්තන කුණාටු, හරිකේන් හා ටයිප්‍රන් වැනි විවිධ නම් යෙදේ.
 
• හිම කැට කුණාටු - මෙම කුණාටුවේ අයිස් කුට්ටි පවතී. මේවා සමාන්‍යයෙන් හටගන්නේ වැසි කුණාටු සමගය. බොහෝ විට වලාකුළු වලින් පවතින වන මෙම හිම කැට කුඩා හා හානිකර නොවන නමුත් විෂ්කම්භය අගල් 2 ට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයකින් යුතු හිමකට වැටිමෙන් විශාල හානි හා තුවාල සිදුවු අවස්ථාද වාර්තාවේ.
 
|-
• ටෝර්නඩෝ - ටෝර්නඩෝ යනු දරැණු විනාශකාරි ගොඩබි ඇතිවන සුළග"කි. එය සාමාන්‍යයෙන් අදුරැ පුනීල හැඩැති කුණාටුවක් ලෙස හොත් මෙය සාමාන්‍යයෙන් ගිගිරැම් සහිත කුණාටුවක් හා ඝන වලාකුළු තත්ත්ව සමග ඇතිවේ. මෙම කුණාටු වර්ග ඉතාම විනාශකාරි කුණාටු වර්ගය වන අතර ඒවා ලෝකයේ ඕනෑම ස්ථානයක ඇතිවිය හැකි. එක්සත් ජනපදයේ අභ්‍යන්තරයේ ටො‍්රේනොඩෝ වැඩිපුර ඇතිවන අතර මෙයින් ටෝර්නොඩෝ ඇලී (Toredo Alleg) ප්‍රදේශය විශේෂ වේ.
 
 
|[http://en.wikipedia.org/wiki/Storms#Types Storms#Types]
|}
"https://si.wikipedia.org/wiki/කුණාටු" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි