"චැඩ් රාජ්‍යය" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

Content deleted Content added
No edit summary
57 පේළිය:
 
 
[[Image:125px-Flag_of_Chad.svg.png |frame|thumb|alt=tiny globe|'''             කොඩිය'''
ආදර්ශ පාඨය -
{|
අගනුවර සහ විශාලම නගරය -
|'''ආදර්ශ පාඨය'''
රාජ්‍ය භාෂාවන් - ප්‍රංශ, අරාබි
|එකමුතුව, කාර්යය, අභිවෘද්ධිය"
රාජ්‍ය - සමූහාණ්ඩුව
|-
නිදහස - ප්‍රංශයේ සිට - අගෝස්තු 11,1960
|'''             සිතියම'''
වර්‍ග ප්‍රමාණය - එකතුව - 1,284,000Km2 (21st)
|-
495,753 5q mi
|colspan="2" |[[ගොනුව:250px-LocationChad.svg.png]]
ජලය - 1.9%
|-
ජනගහණය - 2009 තක්සේරුව - 10,329,208(1) (74th)
|'''අගනුවර සහ විශාලම නගරය'''
1993 ජන සංඛ්‍යාකය - 6,279,921
| ජෙමෙනා
ඝනත්වය - 8.0/Km2 (212st)
|-
20.8/5q mi
|
GDP (ppp) - 2008 තක්සේරුව
|උතුරු අක්ෂාංශ 12°06′ නැගෙනහිර දේෂාංශ 16°02′
එකතුව - $ 16.180 බිලියන(2)
|-
සාමාන්‍ය - $ 1,663(2)
|'''රාජ්‍ය භාෂාව'''
GDP (සාමාන්‍ය) - 2008 තක්සේරුව
|ප්‍රංශ, අරාබි
එකතුව - $ 8.400 බිලියන(2)
|-
සාමාන්‍ය - $ 863(2)
|'''රාජ්‍යය'''
HDI (2007) - 0.392 (පහළ) (175th)
|සමූහාණ්ඩුව
මුදල් - CFA ග්‍රෑන්ක් (XAF)
|-
කාල මණ්ඩලය - WAT (UTC + 1)
|'''නිදහස'''
ග්‍රීෂ්ම සෘතුව (DST) - නිරීක්ෂණය නැත (UTC+1)
|-
අන්තර්ජාල TLD - .td
|'''ප්‍රංශයේ සිට '''
දුරකථන සංකේත - 235
|අගෝස්තු 11,1960
 
|-
චැඩ් නිල වශයෙන් චැඩ් රාජ්‍යය ලෙස මධ්‍යම අප්‍රිකාවේ පිහිටි රටකි. එහි මායිම් [[උතුරු ලිබියාව]], නැගෙනහිර සුඩාන්, දකුණට මධ්‍ය අප්‍රිකාණු රාජ්‍ය, ගිණිකොණට [[කැමරූන්]] හා [[නයිජීරියා]] සහ බටහිරට නිගා අතර වේ. එහි සමුද්‍රයට ඇති දුර ප්‍රමාණය හා විශාල කාන්තාර දේශගුණය හේතුවෙන් එය අප්‍රිකාවේ මියගිය හදවත ලෙස හැඳින්වේ. චැඩ් මූලික භූගෝල විද්‍යාත්මකව ප්‍රාදේශිකයන් තුනකට බෙදේ. උතුරට කාන්තාර තීරයන්, නිසරා සහීලියන් තීරය සහ වඩා සංශ්ශ්‍රිත සුඩාන් සවානා ප්‍රදේශයන් දකුණට වන්නට ඇත. රටට නම ලැබී ඇති චැඩ් විල එහි පිහිටි විශාලතම තෙත් ප්‍රදේශය වන අතර එය අප්‍රිකාවේ දෙවන විශාලතම එකයි. චැඩ්හි උසම ස්ථානය එමි තොසි වන අතර, එය සහරා වේ ඇත. නිව්මේනා එහි අගනුවර වේ. චැඩ්හි විවිධ ජනවාර්ගිකන හා භාෂාව කථාකරන කණ්ඩායම් 200 පවරා වේ. අරාබි සහ ප්‍රංශ රාජ්‍ය භාෂා වේ. ඉස්ලාම් හා කන්‍රිස්තු ධර්මය ප්‍රධාන ආගම් වේ. හත්වන විලේනියමෙන් ආරම්භවන විශාල ජන සංඛ්‍යාවක් චැන්ඩියන් ප්‍රදේශයට සංක්‍රමණය විය. පළමු විලේනියම අවසන චැඩ් හි සහේලියන් තීරය වන විවිධ රාජ්‍ය සහ අධිරාජ්‍යයන් හටගෙන හා විනාශ වී ඇත. මූලිකව එය සහාන් වෙලදාම මත පදනම් විය. ප්‍රංශය මෙම ප්‍රදේශය යටත් කර ගත් අතර එය 1920 ප්‍රංශ නිරීක්ෂණ අප්‍රිකාව වශයෙන් නීතිගත කරන ලදී.
|'''         වර්ග ප්‍රමාණය'''
|-
|'''එකතුව'''
|1,284,000 වර්ග කිලෝමීටර, 495,753 වර්ග සැතපුම්
|-
|'''ජලය (%)'''
|1.9%
|-
|'''            ජනගහනය'''
|-
|'''2009 තක්සේරුව'''
|10,329,208
|-
|'''1993 ජන සංඛ්‍යාකය'''
|6,279,921
|-
|'''ඝනත්වය'''
|8.0 වර්ග කිලෝමීටර, 20.8 වර්ග සැතපුම්
|-
|'''දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) (PPP)'''
|2008 තක්සේරුව
|-
|'''එකතුව'''
|16.180 ඩොලර් බිලියන
|-
|'''සාමාන්‍ය'''
|ඩොලර් 1,663
|-
|'''දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) (සාමාන්‍ය)'''
|2008 තක්සේරුව
|-
|'''එකතුව'''
| 8.400 ඩොලර් බිලියන
|-
|'''සාමාන්‍ය'''
|ඩොලර් 863
|-
|'''මානව සංවර්ධන දර්ශකය (HDI) (2007)'''
|0.392 (පහළ)
|-
|'''මුදල්'''
|CFA ග්‍රෑන්ක් (XAF)
|-
|'''අන්තර්ජාල TLD'''
|.td
|-
|'''දුරකථන සංකේත'''
|235
|}
]]
චැඩ් නිල වශයෙන් චැඩ් රාජ්‍යය ලෙස හඳුන්වන අතර මධ්‍යම අප්‍රිකාවේ පිහිටි රටකි. එහි මායිම් උතුරින් ලිබියාව, නැගෙනහිරින් සුඩාන්, දකුණු දෙසින් මධ්‍යම අප්‍රිකානු රාජ්‍ය, ගිණිකොණ දෙසින් කැමරූන් හා නයිජීරියාවද, බටහිරට නිගාද යන රටවල්වේ. එහි සමුද්‍රයට ඇති දුර ප්‍රමාණයත් හා විශාල කාන්තාරවල දේශගුණයත් නිසා අප්‍රිකාවේ මියගිය හදවත ලෙස චැඩ් හැඳින්වේ. චැඩ් මූලිකව එරට භූගෝල විද්‍යා ප්‍රාදේශිකයන් තුනකට බෙදා දැක්වේ. උතුරට කාන්තාර තීරයන්, නිසරා සහීලියන් තීරය සහ වඩා සශ්‍රීක සුඩාන් සවානා ප්‍රදේශයක්ද දකුණට වන්නට පිහිටා ඇත. රටට නම ලැබී ඇත්තේ චැඩ් නම් විල නිසයි. එහි ඇති විශාලතම තෙත් ප්‍රදේශය මෙම විල වන අතර එය අප්‍රිකාවේ දෙවන විශාලතම විල වේ. චැඩ්හි උසම ස්ථානය එමි තොසි වන අතර, එය සහරා වේ ඇත. නිව්මේනා එහි අගනුවර වේ. චැඩ්හි විවිධ ජනවාර්ගික හා විවිධ භාෂා කථාකරන කණ්ඩායම් 200 පමණ වේ. අරාබි සහ ප්‍රංශ භාෂා රාජ්‍ය භාෂා වේ. ඉස්ලාම් හා ක්‍රිස්තු ධර්මය ප්‍රධාන ආගම් වේ. හත්වන විලේනියමෙන් ආරම්භවන විශාල ජන සංඛ්‍යාවක් චැන්ඩියන් ප්‍රදේශයට සංක්‍රමණය විය. පළමු විලේනියම අවසන චැඩ් හි සහේලියන් තීරය වන විවිධ රාජ්‍ය සහ අධිරාජ්‍යයන් හටගෙන හා විනාශ වී ඇත. මූලිකව එය සහරාන් වෙළෙඳාම මත පදනම් විය. ප්‍රංශය මෙම ප්‍රදේශය යටත් කර ගත් අතර එය 1920 ප්‍රංශ නිරීක්ෂණ අප්‍රිකාව වශයෙන් නීතිගත කරන ලදී.
 
==මූලාශ්‍ර==
"https://si.wikipedia.org/wiki/චැඩ්_රාජ්‍යය" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි