"පුරාවිද්‍යාව" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

Content deleted Content added
පුරා විද්‍යාව වෙතට යළි-යොමුකරමින්
1 පේළිය:
{{portal}}
#REDIRECT [[පුරා විද්‍යාව]]
 
==හැඳින්වීම==
 
 
පුරාවිද්‍යාව යනු මානව සංස්කෘතියන් නොයෙකුත් ශිල්ප ක්‍රමයන් උපයෝගී කරගෙන අධ්‍යයනය කරනු ලබන විෂයකි. මෙම විෂයෙහි අන්තර්ගත අරමුණු විවිධාකාරය. ඒවා අතර මානව වර්ගයාගේ ආරම්භය හා විකාශනය ලේඛනගත කිරීම, විවිධ සංස්කෘතියන් හදුනාගැනීම, පරිණාමනය අධ්‍යයනය කිරීම මුල් තැනක් ගනී.
 
මේ සඳහා පුරාවිද්‍යාඥයින් තොරතුරු එක්රැස්කරගන්නා ක්‍රම කීපයකි. පුරාවිද්‍යාත්මක කැණීම්, වර්ගීකරණයන්, විශ්ලේෂණය කිරීම් හා සංරක්ෂණය කිරීම් ඒ අතරින් සමහරක් වේ. පොදුවේ මෙම විෂය මානව විද්‍යාව, ඉතිහාසය, භෞතික විද්‍යාව, රසායනික විද්‍යාව වැනි විෂයන් ගණනාවක සංකලනයක් ලෙස ගෙනහැර දැක්විය හැක.
 
 
==පුරාවිද්‍යා න්‍යායන්==
 
සත්‍ය වශයෙන්ම පුරාවිද්‍යාව හා බැඳුණු එක් න්‍යායක් ඇතැයි පැවසීම සාවද්‍ය එමෙන්ම ඒ හා බැඳුනු නිර්වචනයන්ද ඇතැම්විට නොයෙකුත් වාද විවාදයන්ට තුඩු දී ඇත.
 
1920 දී පමණ පුරාවිද්‍යාව මුල්වරට හඳුන්වනු ලැබූයේ එය සංස්කෘතිය හා ඉතිහාසය සම්බන්ධ විෂයක් ලෙසටය. මුල් වරට පුරාවිද්‍යාත්මක පර්යේෂණ ඇරඹුනේ ඇමරිකාවේ නිරිතදිග හා වයඹදිග වෙරළ තීරය ආශ්‍රිත ප්‍රදේශවලය. මෙහිදී ර්‍ණෘසරුජඑ ්‍යසිඑදරසජ්ක Aචචරද්ජය” යන ක්‍රමය අනුගමනය කෙරුනු අතර ඒ සඳහා පුරාණ ඓතිහාසික වාර්තා මහත් රුකුලක් විය. එම වාර්තා පුස්තකාල වලින් සපයාගත හැකිවිණි.
 
1960 දී ඇමෙරිකානු පුරාවිද්‍යාඥයන් වූ ලූවිස් බින්ෆෝර්ඩ් හා කේන්ට් ෆ්ලැනරි එවකට පැවති පුරාවිද්‍යා ශිල්පීය ක්‍රම වලට අභියෝග කර නව ක්‍රමවේදයක් හඳුන්වා දුන්හ. එය වනාහි ගොඩනගාගත් කල්පිත මත සිදුකරන විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ ක්‍රමවේදයකි.
 
1980 දී බි්‍රතාන්‍යය පුරාවිද්‍යාඥයන් වන මයිකල් ෆැන්ක්ස්, ක්‍රිස්ටෝපර් ටිලී, ඩැනියල් මිලර් හා ඉයන් හොඩර් විසින් මෙම ක්‍රමය අපක්ෂපාතී ක්‍රමයක් නොවන බව පෙන්වා දෙන ලදි. කෙසේ වෙතත් ඔවුන් විසින් පෙන්වා දෙන නව ක්‍රමයක් පෙර භාවිතා වූ කල්පිතමය ක්‍රමයක් තවමත් වෙන් වෙන් වශයෙන් නොවූවත් පර්යේෂණ සඳහා භාවිතා වේ. වර්තමානයේ පුරාවිද්‍යාඥයන් සිය පර්යේෂණ සඳහා ඩාවින්වාදය, ෙසෙලවාදය වැනි විද්‍යාත්මක සංකල්ප භාවිතා කර ගැනීමට පෙළඹී ඇත.
 
== පුරා විද්‍යාවේ ඉතිහාසය ==
[[ගොනුව: Archaeology.rome.arp.jpg|thumb|]]
ඉතාලියේ පිහිටි වසර 2000 පැරණි ඉපැරණි රෝමයේ අවශේෂ මෙම පුරා විද්යා.ඥයන් විසින් කැනීම් සිදු කර සිතියම්ගත කරනු ලැබේ.
 
රෝමානු රංග ශාලාව ඇලෙක්සැන්ඩ්රිපයා, ඊජිප්තුව
 
'''පුරා විද්‍යාව''' යනු වාස්තු විද්‍යාව, මානව කෘති, අංග, ජෛව දත්ත හා භූ දර්ශන ඇතුළත් පාරිසරික දත්ත හා ද්රුව්යවමය අවශේෂ සොයා ගැනීම, ලේඛණගත කිරීම, විශ්ලේෂණය හා වටහා ගැනීම හරහා මනුෂ්යු සංස්කෘතිය අධ්යසයනය කරන විද්‍යාවයි. පුරා විද්‍යාවේ අරමුණ වන්නේ මනුෂ්යක වර්ගයා වටහා ගැනීම නිසා එය මානුෂවාදී උත්සාහයකි.
 
පුරා විද්‍යාවේ අරමුණු විවිධ වන අතර එහි අරමුණු හා වගකීම් මොනවාද යන්න පිළිබඳ යම් විවාදයක් ද පවතී. සමහරක් අරමුණුවලට පූර්ව ඓතිහාසික හා ඓතිහාසික සමාජ සඳහා, මනුෂ්යක සංස්කෘතීන්වල මූලාරම්භය හා දියුණු වීම ලේඛණගත කිරීම හා විස්තර කිරීම, සංස්කෘතික ඉතිහාසය තේරුම් ගැනීම, සංස්කෘතික පරිණාමනය වාර්තා කිරීම හා මනුෂ්යක හැසිරීම හා පරිසර විද්යා්ව අධ්ය,යනය කිරීම ඇතුළත් වේ. පුරා විද්යාරඥයින්, අදාල අංශය තුළදී යොදා ගන්නා ඉගෙනුම් ක්රාම සමඟ හා පුරා විද්යාකඥ‍යින් අතීතයේ අසනු ලබන ප්රයශ්නවල සැඟවී ඇති සෛද්ධාන්තික හා දාර්ශනික දත්ත මත සලකා බලනු ලැබේ. නව වැඩ බිම් සෙවීම සඳහා ප්ර දේශ සමීක්ෂණය කිරීම, සංස්කෘතික අවශේ‍ෂ සොයා ගැනීම සඳහා වැඩ බිම් කැනීම, වර්ගීකරණය , විශ්ලේෂණය හා සංරක්ෂණය පුරා විද්යාේත්මක ක්රිගයාවලියේ සියළු වැදගත් කොටස් වේ. මේ සියල්ල වැදගත් තොරතුරු ප්රරබව වේ. අදාල විෂය පථයේ අතිශයින් පුළුල් පරාසය පෙන්වා දෙන පුරා විද්යාලවේ හරස් විෂය පථ පරීක්ෂණ බොහෝමයක් පවතී. එය මානව විද්යාාව, ඉතිහාසය, කලා ඉතිහාසය, සම්භාව්යඑ, මානව විද්යාගව, භූගෝල විද්යාගව, භූ විද්යාිව, [[භෞතික විද්‍යාව]], තොරතුරු විද්යාාව, [[රසායන විද්‍යාව]], සංඛ්යාගනය, පුරා පරිසර විද්යාදව, පුරා සත්ව විද්යායව, පුරා මානව උද්භිද විද්යාදව හා පුරා උද්භිද විද්යාිව සමඟ සම්බන්ධ වේ.
 
 
==භාවිතය==
 
 
 
== මූලය, අරැත හා විස්තරය ==
 
 
== වැදගැම්ම හා භාවිතය ==
 
 
== අරමුණු ==
 
 
 
=== Academic sub-disciplines ===
{{Main|Archaeological sub-disciplines}}
 
 
=== සංස්කෘතික සම්පත් කලමනාකරණය ===
 
 
== ක්ෂේත්ර පිලිවෙත් ==
=== මිනුම(Survey) ===
 
 
=== කැනුම ===
 
{{commonscat|Archaeology}}
 
 
 
 
<!-- Category:Archaeology -->
 
[[ප්‍රවර්ගය:Anthropology]]
[[ප්‍රවර්ගය:පුරා විද්‍යාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:Humanities occupations]]
[[ප්‍රවර්ගය:Social sciences]]
 
[[af:Argeologie]]
[[als:Archäologie]]
[[am:ሥነ ቅርስ]]
[[an:Arqueolochía]]
[[ar:علم الآثار]]
[[ast:Arqueoloxía]]
[[az:Arxeologiya]]
[[bar:Archäologie]]
[[bat-smg:Arkeuoluogėjė]]
[[be:Археалогія]]
[[be-x-old:Археалёгія]]
[[bg:Археология]]
[[bn:প্রত্নতত্ত্ব]]
[[br:Arkeologiezh]]
[[bs:Arheologija]]
[[ca:Arqueologia]]
[[ceb:Arkeyolohiya]]
[[co:Archiulugia]]
[[cs:Archeologie]]
[[csb:Archeòlogijô]]
[[cy:Archaeoleg]]
[[da:Arkæologi]]
[[de:Archäologie]]
[[el:Αρχαιολογία]]
[[eml:Archeologî]]
[[en:Archaeology]]
[[eo:Arkeologio]]
[[es:Arqueología]]
[[et:Arheoloogia]]
[[eu:Arkeologia]]
[[ext:Arqueologia]]
[[fa:باستان‌شناسی]]
[[fi:Arkeologia]]
[[fiu-vro:Arkeoloogia]]
[[fr:Archéologie]]
[[fur:Archeologjie]]
[[fy:Argeology]]
[[ga:Seandálaíocht]]
[[gd:Àrsaidheachd]]
[[gl:Arqueoloxía]]
[[gv:Shenndaaleeaght]]
[[hak:Kháu-kú-ho̍k]]
[[he:ארכאולוגיה]]
[[hi:पुरातत्त्वशास्त्र]]
[[hr:Arheologija]]
[[ht:Akeyoloji]]
[[hu:Régészet]]
[[ia:Archeologia]]
[[id:Arkeologi]]
[[ie:Archeologia]]
[[io:Arkeologio]]
[[is:Fornleifafræði]]
[[it:Archeologia]]
[[ja:考古学]]
[[jv:Arkéologi]]
[[ka:არქეოლოგია]]
[[kl:Ittarnisarsiorneq]]
[[kn:ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ko:고고학]]
[[ku:Arkeolojî]]
[[ky:Археология]]
[[la:Archaeologia]]
[[lad:Arkeolojiya]]
[[lb:Archeologie]]
[[li:Archeologie]]
[[lij:Archeòlogia]]
[[lo:ບູຮານວິທະຍາ]]
[[lt:Archeologija]]
[[lv:Arheoloģija]]
[[mk:Археологија]]
[[ml:പുരാവസ്തുഗവേഷണം]]
[[mr:पुरातत्त्वशास्त्र]]
[[ms:Arkeologi]]
[[mwl:Arqueologie]]
[[my:ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာ]]
[[nap:Archeologgia]]
[[nds:Archäologie]]
[[nds-nl:Ooldheaidkeunde]]
[[nl:Archeologie]]
[[nn:Arkeologi]]
[[no:Arkeologi]]
[[nrm:Archéologie]]
[[oc:Arqueologia]]
[[pl:Archeologia]]
[[ps:لرغونپوهنه]]
[[pt:Arqueologia]]
[[ro:Arheologie]]
[[ru:Археология]]
[[rue:Археолоґія]]
[[sa:पुरातत्त्व]]
[[sah:Археология]]
[[sc:Archeologia]]
[[scn:Archioluggìa]]
[[sco:Airchaeology]]
[[sh:Arheologija]]
[[simple:Archaeology]]
[[sk:Archeológia]]
[[sl:Arheologija]]
[[sq:Arkeologjia]]
[[sr:Археологија]]
[[su:Arkéologi]]
[[sv:Arkeologi]]
[[sw:Akiolojia]]
[[ta:தொல்பொருளியல்]]
[[te:పురావస్తు శాస్త్రం]]
[[tet:Akarolojia]]
[[th:โบราณคดี]]
[[tk:Arheologiýa]]
[[tl:Arkeolohiya]]
[[tpi:Akiolosi]]
[[tr:Arkeoloji]]
[[uk:Археологія]]
[[ur:علم الآثار]]
[[uz:Arxeologiya]]
[[vec:Archiołogia]]
[[vi:Khảo cổ học]]
[[vo:Vönotav]]
[[wa:Arkeyolodjeye]]
[[war:Arkeyolohiya]]
[[yi:ארכעאלאגיע]]
[[zh:考古学]]
[[zh-yue:考古]]
"https://si.wikipedia.org/wiki/පුරාවිද්‍යාව" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි