"පොදු නීතිය" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

Content deleted Content added
33 පේළිය:
 
ඕලන්ද යටත්විජිත යුගයේ සිටම සිවිල් නීති ඉතිහාසයකට උරුමකම් කියන නිව්යෝර්ක් ප‍්‍රාන්තය 19 වන සියවසේදී සිය නීතීන් සංගෘහිත කිරීම ආරම්භ කරන ලදී. ඕලන්ද ජාතිකයන් විසින් පිහිටවනු ලැබූ නව නෙදර්ලන්ත ජනපදයේ නීතියද ඕලන්ද නීතිය විය. ඉංගී‍්‍රසීන් මෙම ජනපදයන් යටත් කොටගත් පසු ඔවුහු එවකට එම ජනපදයන්හි පැවැති සිවිල් නීතිය ඒ ආකාරයෙන්ම කි‍්‍රයාත්මක කිරීමට අවසර දෙනු ලැබිණ. කෙසේවෙතත් ඕලන්ද සංක‍්‍රමණික පදිංචිකරුවෝ ඉංගී‍්‍රසීන්ට විරුද්ධව කැරලි ගසා එම ප‍්‍රදේශයේ බලය යළි අත්පත් තරගන්නා ලදී. කෙසේ වෙතත් අවසානයේදී ඉංගී‍්‍රසීහු නැවත සිය බලය තහවුරු කරගත් අතර අනතුරුව සියලූම යටත් ප‍්‍රාන්තයන්හි ඉංගී‍්‍රසි පොදු නීතිය කි‍්‍රයාවේ යොදවනු ලැබිණි. එනමුත් රෝම ලන්දේසි නිතියේ බලපෑම මෙම ප‍්‍රාන්තයන්හි 19 වන සියවසේ අග භාගය දක්වාම දැකගත හැකිවිය.
 
 
==1870 සිට 20 වන සියවස දක්වා, නීතිය සහ සාධාරණාත්වය ඒකාබද්ධවීම==
15 වන සියවස තරම් ඈත කාළයේ පවා පොදු නීති ක‍්‍රමය යටතේ තමන්ට වංචාකොට ඇතැයි හැඟුනු නඩු කියන්නන් විසින් රජුට පුද්ගලිකව පෙත්සමක් ඉදිරිපත් කිරීමේ පරිචය පැවතින. උදාහරණයක් ලෙස වරදකරුවා සිය ඉඩමට බලහත්කාරයෙන් ඇතුල්වී සිදුකළ හානිය හානිපූරනය කිරීමට නියම කෙරුනු ප‍්‍රදානය (පොදු නීතිය තුල) ප‍්‍රමාණවත් නොවන බැවින් එකී වරදකරු ඉඩමේ භූක්තියෙන් පිටමං කරන ලෙස ලෝඞ් චාන්සලර්වරයා විසින් විසින් පාලනය කළ සාධාරණත්ව රීතීන් කි‍්‍රයාවේ යෙදවූ අධිකරණයන්ගෙන් ඉල්ලා සිටීම දැක්විය හැක. ඒවායේ ස්වභාවයෙන්ම නීතිය හා සාධාරණත්වය අතර ගැටුමක් පවති අතර ඒ හේතුවෙන් වසර ගණනාවක් තිස්සේ නඩු කීමේ කි‍්‍රයාවලිය දික්ගැස්සීමට පුලූවන. එයට හේතුව එක් අධිකරණයක් විසින් අනෙක විසින් ලබාදුන් නියෝගයන් අවලංගු කළහැකිවීමයි. චාල්ස් ඩිකන්ස්ගේ බ්ලීක් හවුස් හි ජාන්ඩිස් සහ ජාන්ඩිස් නම් ප‍්‍රබන්ධිත නඩුව මෙයට එක් ප‍්‍රකට උදාහරණයකි.
 
1873 සහ 1875 වසරවලදී අධිකරණ සංවිධාන පනත් මගින් පොදු නීති අධිකරණයන් හා සාධාරණත්ව රීති අධිකරණයන් ඒකාබද්ධ කරනු ලබිණ. මේ දෙක අතර ගැටුමේදී වැඩි ප‍්‍රමුඛතාවය මෙහිදී අත්කරදී තිබුණේ සාධාරණත්වයටය.
 
එක්සත් ජනපදය තුල 20 වන සියවස දක්වාම මේ ක‍්‍රම දෙකම සමාන්තරව කි‍්‍රයාත්මක විය. එක්සත් ජනපද පෙඩරල් අධිකරණ විසින් නීතිය සහ සාධාරණත්වය පටිපාටික වශයෙන් විභේදනය කරනු ලැබිණ. එකම විනිශ්චයකාරවරයාට දෙආකාරයේම නඩු ඇසීමේ බලය පැවතුනි. නමුත් මේ ආකාර දෙක කි‍්‍රයාත්මකවූයේ පටිපාටි දෙකකටය. තහනම් නියෝග සහනයක් සහ හානි සඳහා වන්දි යන දෙකම ඉල්ලා ඉදිරිපත් කළ ඉල්ලීම් සම්බන්ධයෙන් ගත්කළ මේ ක‍්‍රමය ගැටළු සහගත විය. 1937 දී සම්මත කෙරුනු සිවිල් නඩු විධාන සංග‍්‍රහය පිලිබඳ පෙඩරල් රීති විසින් සිවිල් නඩු කටයුතු යන නාමය යටතේ නීතිය සහ සාධාරණත්ව සංකල්පයන් ඒකාබද්ධ කරනු ලැබිණ.
 
ඇලබාමා, ඩෙලවෙයාර්, මිසිසිපි සහ නිව් ජර්සි යන ප‍්‍රාන්තයන්හි මෙම නීති ක‍්‍රම දෙක සඳහා වෙන වෙනම අධිකරණයන් කි‍්‍රයාත්මක වේ. තවත් සමහර ප‍්‍රාන්තයන්හි එකම අධිකරණයක් තුල නීතිය සහ සාධාරණත්වය සඳහා වෙන වෙනම අංශයන් ස්ථාපිත කොට ඇත.
 
==පොදු නීති කෘති==
"https://si.wikipedia.org/wiki/පොදු_නීතිය" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි