"පෘතුගීසි ලංකාව" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

Content deleted Content added
No edit summary
117 පේළිය:
ශ්‍රී ලංකාව තුළ දැණුදු පරණ බලකොටු ආශ්‍රිතව සුදු පෘතුගීසි ජනාවාස තිබෙන අතර ඔවුහු ඔවුන්ගේ භාෂාව භාවිතා කරති. ශ්‍රී ලංකාවේ අභ්‍යන්තර ජනවාර්ගික ආරවුල් සමග ඔවුනගේ ජීවිතය ගෙන යාමද දුෂ්කර වී ඇත.
 
==කොළඹ අග නගරය ==
 
 
1565 ජුලි මසදී එතෙක් කොට්ටේ තිබුණු අගනගරය හා උසාවි කොළඹට ගෙනා යුතු යැයි තීරණය කළහ. සිංහල ආරක්ෂක හමුදා තුනක් වත්තල, නාහලගම, හා මාපනේ සිටිමෙන් කොළඹ සිටි පෘතුගිසින් කොටුවුනි. එහෙත් ඔවුන්ට පහර දීමක් කළේ 1574 දීය. ඔවුහු මීගමුව, කලුතර හා බේරුවල කොල්ල කෑහ. නාගලගම හා මාපානේ තිබු සිංහල ආරක්ෂක බලකායන් පලවා හරින ලදී. වැලිගම හා හලාවත දිස්ත්‍රික්කය විනාශ කරන ලදී.
 
1581 අගොස්තු මාසයේදී කන්ද උඩරට හා සීතාවක රජු වු 1 වැනි රාජසිංහ රජු කොළඹ වැටලීම ආරම්භ කළේය. පෘතුගිසීන් නගරය අට්ටාල 12 කින් යුතු ආරක්ෂිත වශයෙන් ශක්තිමත් නගරයක් විය. සිංහලයන් කීප වරක් පහර දුන් නමුත් සෑම අවස්ථාවකදීම නගරය අත්පත් කර ගැනීමට අසමත් වූහ. 1588දී ඔවුහු වටලෑමේ අදහස අත්හැරියහ. 17 වැනි සියවසේ අවසානය දක්වාම පෘතුගිසීහු වෙරළ බඩ බලකොටුව වු කොළඹට, ගාල්ල, කලුතර සහ මීගමුව ආදියෙහි බලය අත්කර ගෙන සිටියහ.
 
1591 දී ආන්ද්‍රේ ෆුර්කාඩෝ ද මෙන්දොන්යා යාපනය ආක්‍රමණය කොට නල්ලුර් වල නව රජ කෙනෙක් පත් කලහ. 1592 දී පෘතුගිසීන් සුළු කාලයකට කන්ද උඩරට අල්ලා ගත් නමුදු සති කිහිපයකින් ඔවුන් ආපසු පලවා හරින ලදී. පෘතුගිසීන් කොට්ටේ සහ සීතාවක බලයේ සිටි නමුදු කන්ද උඩරට අල්ලා ගැනීමට කීප විටකදී කරන ලද උත්සාහයක් ව්‍යර්ථ විය.
 
1597 දී පෘතුගිසීන් ගාල්ල ශක්තිමත් කිරීම ආරම්භ කළහ. 1597 මැයි 27 දොන් ජුවන් ධර්මපාල රජු රාජ්‍යයට උරුමක් කාරයෙකු නොමැතිවම කොළඹ දී මිය ගියේය. ඔහුගේ අන්තිම කැමැත්ත අනුව ඔහුගේ රාජධානිය පෘතුගාලයේ රජුට පරිත්‍යාග කර තිබුණි. ඒ අනුව පෘතුගාලයේ 1 වැනි පිලිප් රජු බවට ප්‍රකාශයට පත්වුණි. මෙසේ කොට්ටේ රාජධානිය සම්පුර්ණයෙන්ම පෘතුගිසි පාලනයට යටත්විය. එහෙත් කන්ද උඩරට රාජධානිය පමණක් පෘතුගිසින්ට යටත් නෙවී පැවතුනි. පෘතුගිසින් යටත් විජිත පාලනයෙන් පළමු හානිය සිදු වුයේ ස්වදේශිය ආගම් වලටයි. විහාර , කොවිල්, පන්සල් විනාශ කරනු ලැබින. ගාල්ලේ සහ ත්‍රිකුණාමලයේ ප්‍රධාන ශිව කෝවිල් බිමට සමතලා කොට ඒවායේ සුන්බුන් එම ප්‍ර‍ෙද්ශයේම ඉදිකළ පෘතුගිසි බලකොටු ගොඩනැංවීමට යොදා ගන්නා ලදී. කොට්ටේ රාජධානිය තුල නොමැරී ඉතිරි වුයේ භික්ෂුන් වහන්සේල‍ා සිව් නමක් පමණි. වෙරළ බඩ තිරුවේ වෙළද ආධිපත්‍ය ලබාසිටි මුස්ලිම් වරුන් මිත්‍යා දෘෂ්ටිකයින් ලෙස සලකා හිරිහැර කළ අතර ඔවුන්ගේ පල්ලි විනාශ කරනු ලැබීය. මේවායේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස බොහෝ ජනතාව කන්ද උඩරට හා මධ්‍ය කදුකරයට පලා ගියහ.
 
මාටින් ලුනර් නව ප්‍රො‍තෙස්තන්ත ව්‍යාපාරයක් ඇරඹීමත් සමග යුරෝපයේ ආගමික යුද්ධ පැන නැගෙද්දී ලාංකිකයෝ ද අසල්වැසි පාලකයන්ගේ උදවු ඇතිව තම රට නිදහස් කර ගැනීමට කටයුතු කරමින් සිටියහ. ලන්දේසිහුද ඔවුන්ගේ හමුදා සහායද ඇතිව ඉදිරියට එමින් දිගුකලක් පැවතුණු සටනක් ආරම්භ කලේ (එක් විදේශ ආධි පත්‍යක් තවත් විදේශ බලාධිකාරයකට) දිවයින මුදා ගැනිම සදහාය. ලන්දේසිහු ජාවා දිවයිනේ බතාමියා නගරයෙන් පැමිණි විගස මඩකලපුවට ගොඩ බැස ඔවුන්ගේ පාලනය ප්‍රදේශයේ පුළුල් කළේය. ඔවුහු උඩරට රජු සමග ලංකාවේ අනාගතය සම්බන්දයෙන් ගිවිසුමක් ඇති කර ගත්හ. “වඩා ‍ෙහාද නිදහස් මත දාරීන්” යැයි සිතනා මහජනතාව ඔවුන්ට සහයෝගය පළකලහ.
 
 
"https://si.wikipedia.org/wiki/පෘතුගීසි_ලංකාව" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි