බෂාර් අල්-අසාද්
බෂාර් අල්-අසාද් (උපත 11 සැප්තැම්බර් 1965) යනු සිරියානු දේශපාලනඥයෙකි, හමුදා නිලධාරියෙකු සහ ශල්‍ය වෛද්‍යවරයෙකි, ඔහු 2000 ජූලි සිට 2024 දෙසැම්බර් මාසයේ දී ඔහු බලයෙන් පහ කරන තෙක් සිරියාවේ 19 වැනි ජනාධිපතිවරයා ලෙස සේවය කළේ ය. ජනාධිපති ලෙස, අසාද් සිරියානු සන්නද්ධ හමුදාවේ ප්‍රධාන අණදෙන නිලධාරියා සහ අරාබි සමාජවාදී බාත් පක්ෂයේ මධ්‍යම අණදෙන නිලධාරියා විය. ඔහු 1971 සිට 2000 දී මිය යන තෙක් ජනාධිපති වූ හෆීස් අල්-අසාද්ගේ පුත්‍රයාය.
බෂාර් අල්-අසාද් | |
|---|---|
بشار الأسد | |
 අසාද් 2024 දී | |
| 19 වැනි සිරියාවේ ජනාධිපති | |
| In office 2000 ජූලි 17 – 8 දෙසැම්බර් 2024 | |
| අග්‍රාමාත්‍යවරයා | |
| උප ජනාධිපතිවරයා | ලැයිස්තුව බලන්න
|
| පූර්වප්‍රාප්තිකයා |
|
| අරාබි සමාජවාදී බාත් පක්ෂය ජාතික සභාවේ ප්‍රධාන ලේකම් | |
| In office 2000 ජූනි 24 – 8 දෙසැම්බර් 2024 | |
| Deputy | |
| පූර්වප්‍රාප්තිකයා | හෆීස් අල්-අසාද් |
| අනුප්‍රාප්තිකයා | තනතුර අහෝසි කළා |
| Personal details | |
| උපත | බෂාර් හෆීස් අල්-අසාද් 11 සැප්තැම්බර් 1965 ඩමස්කස්, සිරියාව |
| දේශපාලන පක්ෂය | බාත් පක්ෂය |
| වෙනත් දේශපාලන සම්බන්ධකම් | ජාතික ප්‍රගතිශීලී පෙරමුණ |
| කලත්‍රයා | අස්මා අල්-අසාද් (වි. 2000) |
| ළමයි | 3, ඇතුළුව හෆීස් |
| දෙමාපියs |
|
| ඥාතීන් | අල්-අසාද් පවුල |
| පදිංචියs |
|
| Alma mater | ඩමස්කස් විශ්වවිද්‍යාලය (MD) |
| අත්සන |  |
| Military service | |
| පක්ෂපාතීත්වය | සිරියාව |
| ශාඛාව/සේවාව | සිරියානු සන්නද්ධ හමුදා |
| සේවා කාලය | 1988–2024 |
| නිලය | ෆීල්ඩ් මාෂල් |
| ඒකකය | රිපබ්ලිකන් ආරක්ෂකයා (2000 දක්වා) |
| විධාන | සිරියානු සන්නද්ධ හමුදා |
| සටන්/ යුද්ධ | සිරියානු සිවිල් යුද්ධය |
1994 දී, ඔහුගේ වැඩිමහල් සොහොයුරා වන බාසෙල් අල්-අසාද් රිය අනතුරකින් මිය ගිය පසු, අසාද් සිරියාවට ආපසු කැඳවනු ලැබුවේ බැසෙල්ගේ උරුමක්කාරයා ලෙස කටයුතු කිරීම සඳහා ය. අසාද් 1998 දී ලෙබනනය සිරියානු වාඩිලෑම භාරව හමුදා ඇකඩමියට ඇතුළු විය. 2000 ජුලි 17 වෙනිදා, අසාද් 2000 ජූනි 10 වෙනිදා මියගිය ඔහුගේ පියාගෙන් පසු ජනාධිපති බවට පත් විය.[1] 2001-02 හි මර්දනයන් මාලාවක් විනිවිදභාවය සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා කැඳවුම් වලින් සලකුණු කරන ලද දමස්කස් වසන්තය අවසන් කළේය.
උගතුන් සහ විශ්ලේෂකයින් අසාද්ගේ ජනාධිපති ධූරය සංලක්ෂිත කළේ, සිරියාව ඒකාධිපති පොලිස් රාජ්‍යයක් ලෙස[2] පාලනය කළ,[3] සහ නොයෙකුත් මානව හිමිකම් කඩකිරීම් සහ දරුණු මර්දනකාරී ක්‍රියා වලින් සනිටුහන් වූ අතිශය පුද්ගලවාදී ආඥාදායකත්වයක් ලෙසය. අසාද් ආන්ඩුව තමන් ලෞකිකයෙකු ලෙස විස්තර කරද්දී, විවිධ දේශපාලන විද්‍යාඥයින් සහ නිරීක්ෂකයින් සඳහන් කළේ ඔහුගේ පාලන තන්ත්‍රය රටේ නිකායික ආතතීන් ගසා කෑ බවයි. තම පියා විසින් පෝෂණය කරන ලද බල ව්‍යුහයන් සහ පෞරුෂ සංස්කෘතිය අසාද්ට උරුම වුවද, ඔහුට තම පියාගෙන් ලැබුණු පක්ෂපාතිත්වය අඩු වූ අතර ඔහුගේ පාලනයට එරෙහිව නැගී එන අතෘප්තියට මුහුණ දුන්නේය. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, පැරණි ආරක්ෂක භටයින් බොහෝ දෙනෙක් ඉල්ලා අස්වී හෝ ඉවත් කරන ලද අතර දේශපාලන අභ්‍යන්තර කවය අලවයිට් ගෝත්‍රවල දැඩි පක්ෂපාතී අය විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. අසාද්ගේ මුල්කාලීන ආර්ථික ලිබරල්කරණ වැඩසටහන් අසමානතාවයන් වඩාත් නරක අතට හැරවූ අතර අසාද් පවුලේ හිතවත් දමස්සීන් ප්‍රභූවේ සමාජ-දේශපාලන බලය මධ්‍යගත කර, සිරියානු ග්‍රාමීය ජනතාව, නාගරික කම්කරු පංති, ව්‍යාපාරිකයන්, කර්මාන්තකරුවන් සහ ජනතාව වරක් සම්ප්‍රදායික බාත් බලකොටුවලින් ඈත් කළේය. ලෙබනන් අගමැති රෆික් හරිරිගේ ඝාතනයෙන් අවුලුවන ලද 2005 පෙබරවාරි මාසයේ ලෙබනනයේ සීඩාර් විප්ලවය, ලෙබනනයේ සිරියානු ආක්‍රමණය අවසන් කිරීමට අසාද්ට බල කෙරුනි.
සිරියානු සිවිල් යුද්ධයට තුඩු දුන් සිරියානු විප්ලවයේ සිදුවීම් අතරතුර අරාබි වසන්ත විරෝධතාකරුවන් මර්දනය කිරීමෙන් පසු 2011 දී එක්සත් ජනපදය, යුරෝපීය සංගමය සහ අරාබි ලීගයේ බහුතරය අසාද් ඉල්ලා අස්වන ලෙස ඉල්ලා සිටියහ. සිවිල් යුද්ධයෙන් මිනිසුන් 580,000 ක් පමණ මිය ගොස් ඇති අතර, එයින් අවම වශයෙන් 306,000 මරණ සටන්කරුවන් නොවේ; මානව හිමිකම් සඳහා වූ සිරියානු ජාලයට අනුව, එම සිවිල් මරණවලින් 90% කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් සිදු කළේ අසාද් හිතවාදී බලවේග විසිනි.[4] සිරියානු සිවිල් යුද්ධය අතරතුර අසාද් රජය බොහෝ යුද අපරාධ සිදු කර ඇත,[5] එහි හමුදාව රසායනික අවි වලින් ප්‍රහාර කිහිපයක් සිදු කර ඇත (වඩාත්ම කැපී පෙනෙන ලෙස, 2013 අගෝස්තු 21 වන දින Ghouta හි සරින් ගෑස් ප්‍රහාරයක් ). [6] එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් පිළිබඳ මහ කොමසාරිස්වරයා ප්‍රකාශ කළේ එක්සත් ජාතීන්ගේ පරීක්ෂණයකින් හෙළි වූ කරුණු අනුව අසාද් යුද අපරාධවලට සම්බන්ධ වූ බවත්, ඔහුගේ ක්‍රියාවන් සම්බන්ධයෙන් ජාත්‍යන්තර පරීක්ෂණවලට සහ හෙලාදැකීම්වලට ඔහු මුහුණ දුන් බවත්ය.
2024 නොවැම්බරයේදී, සිරියානු කැරලිකරුවන්ගේ සන්ධානයක් අසාද් නෙරපා හැරීමේ අරමුණින් රටට එරෙහිව ප්‍රහාර කිහිපයක් දියත් කළේය.[7][8] 2024 දෙසැම්බරයේදී, කැරලිකාර හමුදා දමස්කස් අල්ලා ගැනීමට ටික කලකට පෙර, අසාද් ගුවන් යානයකින් රටින් පලා ගිය අතර ඔහුගේ පාලනය බිඳ වැටුණි.[9][10][11] ඔහු මොස්කව් වෙත පැමිණ දේශපාලන රැකවරණ ලබා ගත්තේය.[12]
මූලාශ්‍ර
සංස්කරණය- ^ "ICG Middle East Report: Syria Under Bashar" (PDF). European Parliament. 11 February 2004. සම්ප්‍රවේශය 30 November 2024.
- ^ Sources characterising the Assad family's rule of Syria as a personalist dictatorship:
- ^ Multiple sources:
- ^ "Civilian Death Toll". SNHR. September 2022. 5 March 2022 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
- ^ Multiple sources:
- ^ "Security Council Deems Syria's Chemical Weapon's Declaration Incomplete". United Nations: Meetings Coverage and Press Releases. 6 March 2023. 14 March 2023 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
- ^ Abdulrahim, Raja (7 December 2024). "The leader of Syria's rebels told The Times that their aim is to oust al-Assad". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය 7 December 2024.
- ^ "Syrian army command tells officers that Assad's rule has ended, officer says". Reuters.
- ^ "Syrian rebels topple President Assad, prime minister calls for free elections". Reuters. 7 December 2024. සම්ප්‍රවේශය 7 December 2024.
- ^ https://www.cbc.ca/news/world/syria-damascus-falls-to-rebels-1.7404700
- ^ "Syria's President Bashar al Assad is in Moscow and has been granted asylum, confirms Russian state media". 8 December 2024.
- ^ Gebeily, Maya; Azhari, Timour (December 8, 2024). "Syria's Assad and his family are in Moscow after Russia granted them asylum, say Russian news agencies". Reuters. සම්ප්‍රවේශය December 8, 2024.